Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hydaspes Muharebesi, İskender ile Kral Porus arasında MÖ 326 yılında yapıldı. Hint alt kıtasının Pencap bölgesinde (günümüz Pencap, Pakistan), (antik Yunanlar tarafından Hydaspes olarak bilinir) kıyısında gerçekleşti. Muharebe; bir zaferiyle ve Porus'un teslim olmasıyla sonuçlandı. Pencap'ın geniş bölgeleri İskenderiye İmparatorluğu'na dahil oldu ve mağlup edilmiş, tahttan indirilen Porus, İskender tarafından ikincil bir yönetici olarak görevine tekrar getirildi.
| Hydaspes Muharebesi | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Büyük İskender'in seferleri | |||||||||
 Hydaspes Muharebesi sırasında İskender ve Porus, Francesco Fontabasso | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
| Porus | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| Büyük İskender Ptolemy Seleucus Lysimachus Peucestas | Porus Spitakes Porus'un oğulları | ||||||||
| Çatışan birlikler | |||||||||
| 40,000 piyade, 5,000 - 7,000süvari, Asyalı birlikler | 20,000, 30,000 veya 50,000piyade, 2,000 - 4,000süvari, 200, 130 (Green'e göre en olası), veya 85savaş filis, 1,000 savaş arabasıs. | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| 80 - 700 piyade, 230 - 280 süvari öldürüldü. Modern tahminler ≈1000 kişi öldürüldü. | 12,000 kişi öldürüldü ve 9,000 kişi esir alındı, veya 20,000 piyade ve 3,000 süvari öldürüldü. | ||||||||
İskender'in; Porus'un ordusunu kanatta yakalamak için musonun etkisiyle kabaran nehri geçme kararı (yakın Hint gözetimine rağmen), onun "şaheserlerinden" biri olarak anılır. Galip gelmesine rağmen, aynı zamanda Makedonlar tarafından yapılan en maliyetli savaştı. Porus ve adamları tarafından ortaya konan şiddetli direniş, İskender'in saygısını kazandı ve savaştan sonra Porus'tan onun satraplarından biri olmasını istedi.
Bu muharebe, tarihsel olarak önemlidir; çünkü antik Yunan siyasi ve kültürel etkilerinin Hint alt kıtasına maruz kalmasına neden oldu ve gibi yüzyıllar boyunca etkisini sürdüren eserler ortaya çıktı.
Muharebenin yeri
Muharebe, şu an Pakistan'ın Pencap Eyaleti olan Hydaspes Nehri'nin (günümüzde İndus Nehri'nin bir kolu olan bilinir) doğu kıyısında gerçekleşti. İskender daha sonra bölgede şehrini kurdu; ancak bu şehir henüz keşfedilmedi. Antik savaş alanını bulmaya yönelik herhangi bir girişim, zaman içerisinde manzarada yapılan önemli değişiklikler nedeniyle karmaşıklaşmaktadır. Şu an için en makul yer; antik ana yolun nehirle kesiştiği ve bir Budist kaynağının Nicaea olabilecek bir şehirden bahsettiği şehrinin hemen güneyidir. Modern /Haranpur yakınlarındaki savaş alanının teşhisi, nehir (antik zamanlarda) bu şehirlerden çok uzakta kıvrılarak aktığı için kesinlikle hatalıdır.
Muharebenin arka planı
İskender; MÖ 328'de Ahameniş İmparatorluğu'nun ve komutasındaki son güçlerini yendikten sonra, MÖ 327'de imparatorluğunu Hindistan'a doğru daha da genişletmek için yeni bir sefere başladı. Baktriya'yı 10.000 adamla güçlendiren İskender, Hayber Geçidi üzerinden Hindistan'ı işgal etmeye başladı. Savaşta çok daha büyük bir orduya sahip olmakla birlikte; tahminen 40.000 piyade ve 5.000 süvari, düşmanla çarpışmak için nehri geçti. Bu savaş sırasında İskender, önceki zaferlerine kıyasla ağır kayıplar verdi.
Ana Yunan ordusu Hayber Geçidi'ne girdi; ancak İskender'in kişisel komutasındaki daha küçük bir kuvvet, yol üzerindeki Aornos (günümüz Pir-Sar) kalesini alarak kuzey yolundan ilerledi - Yunanlar için mitolojik öneme sahip bir yer; efsaneye göre Herakles, Hindistan'da sefer yaptığı sırada burayı işgal etmeyi başaramamıştı. Burada Hindu Kush'un Hindu boyları; İskender'in ordusuna karşılaştıkları en zorlu muhalefeti verdi. Ancak kaynağa göre (3:1 ile 5:1 arasında bir yerde) İskender, sayıca az olmasına rağmen yine de galip geldi.
Sonraki yılın ilkbaharının başlarında İskender, Taxila Kralı (Ambhi Kumar olarak da bilinir) ile bir ittifak kurdu. Güçlerini Taxiles'in komşusu Kralı Porus'a karşı birleştirdiler. Ancak Porus, İskender'in teslim olma emrini geri çevirmeyi seçince savaş hazırlıkları başladı.
Muharebenin nedenleri
İskender doğuya doğru ilerlemeye devam etmek için Kral Porus'u boyun eğdirmek zorunda kaldı.[] Böyle güçlü bir rakibi yanlarında bırakmak, daha fazla fethi tehlikeye atacaktı. İskender, daha önce boyun eğdirilmiş Hint prenslerinin sadakatini korumak istiyorsa, herhangi bir zayıflık göstermeyi göze alamazdı. Porus, krallığını savunmak zorunda kaldı ve İskender'in ilerlemesini kontrol etmek için mükemmel yeri seçti. Savaşı kaybetmesine rağmen, İskender'in kaydedilen en başarılı rakibi oldu.[] Tarihçi 'e göre Porus'un savaştaki performansı, hem Rodoslu Memnon'u hem de 'i geride bıraktı.
Muharebe öncesi manevralar
İskender, ordugâhını nehrin sağ kıyısındaki Jhelum kasabası yakınlarında kurdu. MÖ 326 baharında Porus, herhangi bir geçişi engellemek için 'nin güney kıyısına çekildi. Jhelum Nehri yeterince derin ve hızlıydı ki, herhangi bir geçiş girişimi muhtemelen saldıran gücü mahvederdi. İskender, doğrudan bir yaklaşımın başarı şansının çok az olduğunu biliyordu ve alternatif yollar bulmaya çalışıyordu. Porus onu izlerken, o her gece atlı birliklerini nehir kıyısında bir aşağı bir yukarı hareket ettiriyordu.
Sonunda İskender, ordugâhının yaklaşık 27 km (17 mil) akış yukarısında uygun bir geçit buldu ve kullandı. Burası ıssız, ağaç kaplı bir adanın nehri böldüğü bir yerdi. Birliklerini karşıya geçirirken adaya vardı. Planı klasik bir kıskaç manevrasıydı. Sonunda, Porus'un ana kuvvetinin her iki tarafını da kuşatan Hint süvarilerine sağdan saldıracaktı. Porus'un geçişini öğrenmemesi için, generali Craterus'u ordunun çoğuyla birlikte geride bırakarak güçlü bir birlikle nehri akıntıya karşı geçti. İskender'in birliği; MS 2. yüzyıl Yunan tarihçisi Arrian'a göre, 6.000 yaya ve 5.000 atlıdan oluşuyordu, muhtemelen daha büyüktü.[] Craterus'a; eğer Porus İskender'e bütün birlikleriyle hücum ederse nehri geçip saldırması, Porus İskender'e ordusunun sadece bir kısmıyla saldırırsa konumunu koruması emredildi.[]Meleager, ve Gorgias komutasındaki diğer kuvvetlere manevra sırasında çeşitli yerlerden nehri geçmeleri emredildi.
İskender'in, karşı kıyıdaki Hint kuvvetlerinin gözleri önünde Hydaspes'i geçmesi dikkate değer bir başarıydı. Geçiş için karmaşık hazırlıklar, sayısız aldatmaca yöntemlerinin kullanılmasıyla gerçekleştirildi. Porus, bunun bir blöf olduğuna karar verip rahatlayana kadar sürekli hareket halindeydi. İskender, geçiş bölgesine her ziyaretinde, planın gizliliğini korumak için iç kesimlere doğru dolambaçlı şekilde bir yol aldı. Ayrıca, üssün yakınındaki sahte bir kraliyet çadırında İskender'e benzeyen birisi olduğu bildirildi.
İskender, sessizce ordunun kendi kısmını akıntıya karşı hareket ettirdi ve daha sonra ‘samanla dolu deri dubalar’ ve ‘küçük olanları yarıya bölünmüş, üç parça halinde otuz kürekli kadırga’ kullanarak nehri son derece gizli bir şekilde geçti. Ayrıca Craterus, sık sık nehri geçebileceğini düşündüren numaralar yapıyordu. Sonuç olarak, 'artık karanlıkta ani bir girişim beklemeyen Porus, bir güvenlik duygusuna kapıldı.' İskender yanlışlıkla bir adaya indi, ancak kısa süre sonra diğer tarafa geçti. Porus, rakibinin manevrasını algıladı ve İskender'in geçişini engelleyebileceğini umarak onlarla savaşması için Porus adlı oğlunu emrine küçük bir süvari ve savaş arabası kuvveti vererek gönderdi. Şans eseri o gece, geçidin seslerini bastıran bir fırtına çıktı.
Nehri geçtikten sonra İskender, tüm atlıları ve okçularıyla birlikte Porus'un ordugâhının bulunduğu yere doğru ilerledi ve falanksını geriden takip etmesi için bıraktı. Genç Porus'un kuvvetiyle karşılaştıktan sonra; atlı okçuları düşmanı ok yağmuruna tutarken, ağır süvarileri muharebe düzenine girmeden hemen hücuma geçti. Genç Porus da beklenmedik bir dezavantajla karşı karşıya kaldı, savaş arabaları nehir kıyısındaki çamur yüzünden etkisiz hale gelmişti. Genç Porus'un küçük kuvveti, İskender'in sayıca üstün süvarileri tarafından tamamen bozguna uğratıldı ve genç Porus da ölüler arasındaydı. Olanları duyan kral Porus; İskender'in nehrin kendi tarafına geçtiğini anladı ve Craterus'un ırmağı geçme ihtimaline karşın arkasında küçük bir müfreze bırakarak, ordusunun en iyi kısmı ile birlikte İskender'le savaşmak için hızla hareket etti.
Muharebe
Sonunda iki kuvvet bir araya geldi ve savaş için hazırlandılar. Hintler her iki yanda süvarilerle hazırdı, önlerinde savaş arabaları vardı. Merkezleri ise Makedon süvarilerini caydırmak için, önleri her elli fitte bir savaş filleri ile konuşlandırılmış piyadelerden oluşuyordu. Hint savaş filleri ağır zırhlıydı ve sırtlarında okçu üçlüsü ve ciritçi taşıyan kale benzeri bir mahfe vardı. Porus'un askerleri çelik miğferler, parlak eşarplar ve kılıç kayışları; ellerinde baltalar, mızraklar ve gürzlerle gösterişli renklere sahip kıyafetler giymişlerdi. Hint krallarının bir savaş arabasıyla dövüşmesinin alışmış geleneğinden kaçınan Porus, en uzun savaş filinin üzerine çıktı. Kral, zincir zırh kuşandığından ve bu nedenle bir kulenin ek korumasına ihtiyaç duymadığından, bu hayvan özel bir mahfe ile donatılmamıştı.
Porus'un düzeninin en güçlü kısmının merkezde olduğunu fark eden İskender; Hint süvarileri etkisiz hale getirilene kadar, falanksını geride bırakarak süvarileriyle önce kanatlara saldırmaya karar verdi. Makedon ağır piyade falanksı, Hint piyadelerine karşı sayıca beşte bir oranında daha azdı. Bununla birlikte, Hint piyadeleri zırh eksikliğinden ve rakiplerinin sarissalarının uzun menzilli olmasından dolayı yakın dövüşte önemli bir dezavantaja sahipti. Ağır zırh delici yayları bile kaygan zemin nedeniyle kusurluydu, ancak çamurlu zemin hafif zırhlı Hintler için de bir avantajdı.
İskender, muharebeye atlı okçularını Hint sağcı süvarilerini taciz etmeleri için göndererek başladı. Zırhlı ; sol kanattaki sayıca az olan Hint mevkidaşlarına saldırmak için gönderildi ve alışkın olduğu üzere İskender, saldırıyı kendisi yönetti. Hint süvarilerinin geri kalanı, sağ kanattan baskı altındaki soydaşlarının yardımına dörtnala koştu; ancak Coenus'un bölüğü derhal hareketlerini takip etti ve onlara arkadan saldırdı. Hint atlılar her iki saldırıya da karşı koymak için ikili bir falanks oluşturmaya çalıştılar; ancak gerekli karmaşık manevralar, saflarında daha fazla karışıklık yarattı ve Makedon süvarilerinin onları yenmesini kolaylaştırdı. Hint süvarileri böylece bozguna uğradı ve fillerinin arkasına kaçtı.
Savaş filleri Makedon süvarilerine karşı ilerledi, ancak Makedon falanksı ile karşı karşıya kaldı. Güçlü canavarlar; Makedon yayaları arasında ağır kayıplara neden oldu, birçok adamı çelik kaplı fildişleriyle kazığa geçirdi, bazılarını toz haline getirmeden önce havaya kaldırdı, Makedon yayaların yoğun hatlarını ezdi ve dağıttı. Yine de Makedon piyadeleri; fillerin gözlerine ve sürücülerine cirit atan hafif piyadeler ve filleri iki taraflı baltalar ve etkisiz hale getirmeye çalışan ağır piyadelerle cesurca direndi. Bu arada; Hint atlılar başka bir saldırı girişiminde bulundular, ancak İskender'in bir araya toplanmış olan süvari bölüğü tarafından bir kez daha geri püskürtüldüler. Filler sonunda püskürtüldü ve kendi hatlarına kaçtılar. çoğu, paniklemiş bineklerini zehirli çubuklarla öldüremeden Makedon oklarıyla vurulmuştu ve bu nedenle çıldırmış hayvanlar, kendi piyade ve süvarilerinin çoğunu çiğneyerek büyük bir yıkıma yol açtı. Sonunda Makedon pezhetiroisi, kalkanlarını kilitledi ve kafası karışmış düşman kitlesinin üzerine ilerledi. Bu sırada Makedon süvarileri klasik bir "" manevrasıyla arkadan hücum ederek tüm Hint ordusunu bozguna uğrattı. Bu arada Craterus ve ana ordugâhtaki kuvveti, nehri geçmeyi başardılar ve tam zamanında vararak kaçan Hintleri kapsamlı bir şekilde kovalamaya başladılar. Muharebe boyunca; İskender'in Porus'un kahramanlığını artan bir hayranlıkla gözlemlediği ve Porus'un yakalanmaktansa savaşta ölmeyi amaçladığını anladığı söylenir. Böyle yetkin bir liderin ve savaşçının hayatını kurtarmayı uman İskender, Taxiles'e Porus'u teslim olması için çağırmalarını emretti. Ancak Porus, düşmanını görünce çileden çıktı ve teklifini dinleme zahmetine bile girmeden öfkeyle ona bir mızrak fırlattı. Porus'un agresif tepkisi Taxiles'ı atıyla kaçmaya zorladı. Benzer bir şekilde kararlı İskender tarafından gönderilen diğer birçok haberci, sonunda Porus'un yakın bir arkadaşı olan Meroes İskender'in mesajını dinlemeye ikna edene kadar reddedildi. Susuzluktan bunalan yorgun Porus, sonunda savaş filinden indi ve su istedi. Kendine geldikten sonra, İskender'e götürülmesine ikna oldu. Hint Kralı'nın yaklaştığını duyan İskende,r onunla buluşmak için yola çıktı ve ünlü teslim toplantısı gerçekleşti.
Arrian'a göre, Makedon kayıpları 80 yaya asker, on atlı okçu, yirmi ve diğer 200 atlıydı. Ancak askeri tarihçi J.F.C. Fuller, Diodorus'un öldürülen 1.000 kişilik zayiat rakamlarını daha gerçekçi gördü. Bu, muzaffer ordu için kesinlikle yüksek bir rakamdı ve Makedonların Gaugamela'daki kayıplarından daha fazlaydı; ancak Hint savaş fillerinin kısmi başarısı göz önüne alındığında imkânsız değildi. Arrian'a göre Hint kayıpları 23.000 bin kişiydi, Diodorus'a göre ise 12.000 kişi öldü ve 9.000'den fazla adam esir alındı. Son iki sayı oldukça yakındır, bu nedenle Arrian'ın toplam Hint kayıplarına mahkûmları da eklediği varsayılabilir. Hint liderliği arasında, Porus'un iki oğlu ve akrabası, müttefiki Spitakes ve ayrıca şeflerinin çoğu muharebe sırasında öldürüldü. Yaklaşık 80 savaş fili canlı yakalandı. Ayrıca İskender; Kral Porus tarafından çağrılan takviye kuvvetlerinin muharebe bittikten sonra gelmesi, hemen teslim olması ve bu canavarları bir haraç olarak sunması nedeniyle 70 savaş fili daha aldı.
Sonrası ve miras
İskender'in kendisine nasıl davranılmasını istediğini sorduğunda Porus, "Bana bir kralın başka bir krala davranacağı gibi davran" yanıtını verdi. Etkilenen İskender, ona gerçekten de bir kral gibi davrandı ve topraklarını elinde tutmasına izin verdi. Muharebeden sonra İskender bu bölgede iki şehir kurmuştur; biri muharebe yerinde zaferinin anısına Nicaea (Yunanca Zafer anlamına gelir) denilen yerde, diğeri ise Hydaspes'in diğer tarafında sadık atını onurlandırmak için denilen, ki atı bu muharebeden kısa bir süre sonra öldü.
MÖ 326'da, İskender'in ordusu Nanda İmparatorluğu'nun sınırlarına yaklaştı. Sürekli seferberlikten bitkin düşen ve bir başka devasa Hint ordusuyla karşılaşma ihtimalinden endişe duyan ordusu, batıya dönmelerini talep etti. Bu, 'te (modern ) oldu. Tarihçiler, İskender'in birliklerinin bu eyleminin bir isyanı temsil ettiğini düşünmüyorlar; ancak bunu, birlikler arasındaki askeri huzursuzluğun artması olarak adlandırdılar. Bu da İskender'i sonunda razı gelmeye zorladı. Ancak hemen geri dönmek yerine, orduya güneye yürümesini emretti. İndus boyunca, nehrin kıyılarını imparatorluğunun sınırları olarak güvence altına aldı.
Porus'un mağlubiyetinin ana nedenleri İskender'in taktik kullanması ile Makedonların üstün disiplin ve teknolojisiydi. Hintler, Yunanların süvari ve falanksından daha kalitesiz olan savaş arabalarını kullandılar. İyi desteklenmiş bir askeri altyapıya veya daimi bir orduya sahip değillerdi. Hint piyade ve süvarileri hafif zırhlıydı, metal zırhları yoktu ve kısa kılıçları Makedonların uzun mızraklarıyla boy ölçüşemezdi. Porus; ilk adımı kendisi atmayı başaramadı, temel olarak rakibinin hamlelerine karşı koymaya çalıştı. Yunan tarihçiler, Porus'un sonuna kadar cesurca savaştığı konusunda hemfikirdir.
Maurya İmparatorluğu'nun sonraki yönetimi sırasında; taktikçi Çanakya, Hydaspes Muharebesi'ni bir ders olarak gördü ve savaştan önce askeri eğitim ihtiyacını vurguladı. İlk Mauryan imparatoru , daimi bir orduya sahipti. Savaş arabası birlikleri, Mauryan askeri altyapısında marjinal bir rol oynadı.
Notlar
Birçok şiddetli çatışmadan sonra İskender'in zaferi tamamlandı ve Porus teslim oldu.
Kaynakça
Alıntılar
- ^ Bosworth, A. B. (26 Mart 1993). Conquest and Empire: The Reign of Alexander the Great. Cambridge University Press. ISBN . 3 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ a b Green 1991, s. 402.
- ^ Fuller 1960, s. 198. "While the battle raged, Craterus forced his way over the Haranpur ford. When he saw that Alexander was winning a brilliant victory he pressed on and, as his men were fresh, took over the pursuit."
- ^ Fuller 1960, s. 181. "Among the many battles fought by invaders who entered the plains of India from the north-west, the first recorded in history is the battle of the Hydaspes, and in Hogarth's opinion, when coupled with the crossing of the river, together they 'rank among the most brilliant operations in warfare'."
- ^ "Accordingly, Alexander not only permitted him to govern his former kingdom, giving him the title of satrap, but also added to it the territory of the independent peoples whom he subdued, in which there are said to have been fifteen nations, five thousand cities of considerable size, and a great multitude of villages." Plutarch's Life of Alexander 60.10
- ^ a b According to Arrian 6,000 foot and 5,000 horse were under Alexander's command in the battle.
- ^ Fuller estimates a further 2,000 cavalry under Craterus's command.
- ^ Harbottle, Thomas Benfield (1906). Dictionary of Battles. New York.
- ^ a b Plutarch 62.1:
"But this last combat with Porus took off the edge of the ' courage, and stayed their further progress into India. For having found it hard enough to defeat an enemy who brought but twenty thousand foot and two thousand horse into the field, they thought they had reason to oppose Alexander's design of leading them on to pass the Ganges, too, which they were told was thirty-two furlongs broad and a fathom deep, and the banks on the further side covered with multitudes of enemies."
- ^ a b c Arrian, 5.15
- ^ a b Diodorus, 17.87.2 3 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Green 1991, s. 553.
- ^ Curtius 8.13.6; Metz Epitome 54 (following Curtius)
- ^ Plutarch 60.5
- ^ a b c Arrian, 5.18
- ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;Diodorus 17.89.3isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ According to Fuller 1960, s. 199, "Diodorus' figures appear more realistic."
- ^ a b c d Roy 2004, ss. 19–23.
- ^ a b "Diodorus 17.89.1". 26 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2021.
- ^ a b Lee L. Brice (17 Ekim 2012). Greek Warfare: From the Battle of Marathon to the Conquests of Alexander the Great (İngilizce). ABC-CLIO. s. 81. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2021.
- ^ Burn 1965, p. 150
- ^ Peter Connolly.
- ^ a b c d P.H.L. Eggermont, Alexander's campaign in Southern Punjab (1993).
- ^ a b c Green 1991.
- ^ Sastri 1988, s. 57.
- ^ a b Sastri 1988.
- ^ a b History of the Macedonians. New York: Robert Carter & Brothers. 1850. ss. 172.
- ^ a b Wasson, Donald L. (26 Şubat 2014). "Battle of Hydaspes". . 2 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ekim 2019.
- ^ a b c d Arrian.
- ^ a b Arrian, Book V, Chapter XV.
- ^ a b Bose, Partha (1 Nisan 2004). Alexander the Great's Art of Strategy: The Timeless Leadership Lessons of History's Greatest Empire Builder (İngilizce). Penguin. s. 228. ISBN . 9 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2021.
- ^ a b c d Kistler 2006.
- ^ a b Arrian, Book V, Chapter XVII.
- ^ Montagu, John Drogo (2006). Greek & Roman Warfare: Battles, Tactics, and Trickery. Londra: Greenhill Books. s. 154.
- ^ Alexander the Great and His Time. Barnes & Noble Publishing. 1993. ISBN . 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2021 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ a b Arrian, Book V, Chapter XVIII.
- ^ Roy, Kaushik (2015). Warfare in Pre-British India – 1500 BCE to 1740 CE. Routledge. ISBN . 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2021 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ "Diodorus Siculus, Library, Book XVII, Chapter 89, section 2". www.perseus.tufts.edu. 2 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2021.
- ^ "Diodorus Siculus, Library, Book XVII, Chapter 89, section 3". www.perseus.tufts.edu. 8 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2021.
- ^ Diodorus, 17.89.2 2 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Fuller 1960, s. 199.
- ^ Rogers, p. 200
- ^ Brice 2012, s. 11.
- ^ a b Roy 2004, ss. 23–28.
Kaynaklar
Modern
- Brice, Lee L., (Ed.) (2012). Greek Warfare: From the Battle of Marathon to the Conquests of Alexander the Great. ABC-CLIO.
- Green, Peter (1974). Alexander of Macedon: A Historical Biography. ISBN 978-0-520-07166-7
- (1991). Alexander of Macedon, 356–323 B.C.: A Historical Biography. University of California Press.
- Kistler, John M. (2006). War Elephants. Greenwood Publishing Group. ISBN . 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2021 – Google Kitaplar vasıtasıyla.
- Rogers, Guy (2004). Alexander: The Ambiguity of Greatness. New York: Random House.
- , (Ed.) (1988) [1967], Age of the Nandas and Mauryas, İkinci, Delhi: , ISBN , 11 Mart 2017 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 31 Mayıs 2021
- (1960). The Generalship of Alexander the Great. New Jersey: De Capo Press. ISBN .
- Roy, Kaushik (1 Ocak 2004). India's Historic Battles: From Alexander the Great to Kargil (İngilizce). Orient Blackswan. ISBN . 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2021.
Antik
- Diodorus Siculus (MÖ 90-30). Bibliotheca Historica.
- Quintus Curtius Rufus (MS 60-70). Historiae Alexandri Magni.
- Plutarch (MS 75). , Parallel Lives.
- Arrian (MS 2'nci yüzyılın başları) The Anabasis of Alexander
- Metz Epitome.
Dış bağlantılar
- Hydaspes (Jhelum) 14 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hydaspes Muharebesi Iskender ile Kral Porus arasinda MO 326 yilinda yapildi Hint alt kitasinin Pencap bolgesinde gunumuz Pencap Pakistan antik Yunanlar tarafindan Hydaspes olarak bilinir kiyisinda gerceklesti Muharebe bir zaferiyle ve Porus un teslim olmasiyla sonuclandi Pencap in genis bolgeleri Iskenderiye Imparatorlugu na dahil oldu ve maglup edilmis tahttan indirilen Porus Iskender tarafindan ikincil bir yonetici olarak gorevine tekrar getirildi Hydaspes MuharebesiBuyuk Iskender in seferleriHydaspes Muharebesi sirasinda Iskender ve Porus Francesco FontabassoTarihM O Mayis 326Bolge gunumuzde Pakistan SonucMakedon zaferi Pencab in ilhaki Porus yeni eyaletlerin tam yetkili Satrapligina atandi Cografi DegisikliklerMakedonya Imparatorlugu genis alanlarini ten e kadar ilhak etti TaraflarMakedonlar Persli muttefikler muttefiklerPorusKomutanlar ve liderlerBuyuk Iskender Ptolemy Seleucus Lysimachus PeucestasPorus Spitakes Porus un ogullariCatisan birlikler40 000 piyade 5 000 7 000suvari Asyali birlikler20 000 30 000 veya 50 000piyade 2 000 4 000suvari 200 130 Green e gore en olasi veya 85savas filis 1 000 savas arabasis Kayiplar80 700 piyade 230 280 suvari olduruldu Modern tahminler 1000 kisi olduruldu 12 000 kisi olduruldu ve 9 000 kisi esir alindi veya 20 000 piyade ve 3 000 suvari olduruldu Iskender in Porus un ordusunu kanatta yakalamak icin musonun etkisiyle kabaran nehri gecme karari yakin Hint gozetimine ragmen onun saheserlerinden biri olarak anilir Galip gelmesine ragmen ayni zamanda Makedonlar tarafindan yapilan en maliyetli savasti Porus ve adamlari tarafindan ortaya konan siddetli direnis Iskender in saygisini kazandi ve savastan sonra Porus tan onun satraplarindan biri olmasini istedi Bu muharebe tarihsel olarak onemlidir cunku antik Yunan siyasi ve kulturel etkilerinin Hint alt kitasina maruz kalmasina neden oldu ve gibi yuzyillar boyunca etkisini surduren eserler ortaya cikti Muharebenin yeriMuharebe su an Pakistan in Pencap Eyaleti olan Hydaspes Nehri nin gunumuzde Indus Nehri nin bir kolu olan bilinir dogu kiyisinda gerceklesti Iskender daha sonra bolgede sehrini kurdu ancak bu sehir henuz kesfedilmedi Antik savas alanini bulmaya yonelik herhangi bir girisim zaman icerisinde manzarada yapilan onemli degisiklikler nedeniyle karmasiklasmaktadir Su an icin en makul yer antik ana yolun nehirle kesistigi ve bir Budist kaynaginin Nicaea olabilecek bir sehirden bahsettigi sehrinin hemen guneyidir Modern Haranpur yakinlarindaki savas alaninin teshisi nehir antik zamanlarda bu sehirlerden cok uzakta kivrilarak aktigi icin kesinlikle hatalidir Muharebenin arka planiIskender MO 328 de Ahamenis Imparatorlugu nun ve komutasindaki son guclerini yendikten sonra MO 327 de imparatorlugunu Hindistan a dogru daha da genisletmek icin yeni bir sefere basladi Baktriya yi 10 000 adamla guclendiren Iskender Hayber Gecidi uzerinden Hindistan i isgal etmeye basladi Savasta cok daha buyuk bir orduya sahip olmakla birlikte tahminen 40 000 piyade ve 5 000 suvari dusmanla carpismak icin nehri gecti Bu savas sirasinda Iskender onceki zaferlerine kiyasla agir kayiplar verdi Ana Yunan ordusu Hayber Gecidi ne girdi ancak Iskender in kisisel komutasindaki daha kucuk bir kuvvet yol uzerindeki Aornos gunumuz Pir Sar kalesini alarak kuzey yolundan ilerledi Yunanlar icin mitolojik oneme sahip bir yer efsaneye gore Herakles Hindistan da sefer yaptigi sirada burayi isgal etmeyi basaramamisti Burada Hindu Kush un Hindu boylari Iskender in ordusuna karsilastiklari en zorlu muhalefeti verdi Ancak kaynaga gore 3 1 ile 5 1 arasinda bir yerde Iskender sayica az olmasina ragmen yine de galip geldi Sonraki yilin ilkbaharinin baslarinda Iskender Taxila Krali Ambhi Kumar olarak da bilinir ile bir ittifak kurdu Guclerini Taxiles in komsusu Krali Porus a karsi birlestirdiler Ancak Porus Iskender in teslim olma emrini geri cevirmeyi secince savas hazirliklari basladi Muharebenin nedenleriIskender doguya dogru ilerlemeye devam etmek icin Kral Porus u boyun egdirmek zorunda kaldi kaynak belirtilmeli Boyle guclu bir rakibi yanlarinda birakmak daha fazla fethi tehlikeye atacakti Iskender daha once boyun egdirilmis Hint prenslerinin sadakatini korumak istiyorsa herhangi bir zayiflik gostermeyi goze alamazdi Porus kralligini savunmak zorunda kaldi ve Iskender in ilerlemesini kontrol etmek icin mukemmel yeri secti Savasi kaybetmesine ragmen Iskender in kaydedilen en basarili rakibi oldu kaynak belirtilmeli Tarihci e gore Porus un savastaki performansi hem Rodoslu Memnon u hem de i geride birakti Muharebe oncesi manevralarIskender in Hydaspes Nehri ni gecmesi Iskender ordugahini nehrin sag kiyisindaki Jhelum kasabasi yakinlarinda kurdu MO 326 baharinda Porus herhangi bir gecisi engellemek icin nin guney kiyisina cekildi Jhelum Nehri yeterince derin ve hizliydi ki herhangi bir gecis girisimi muhtemelen saldiran gucu mahvederdi Iskender dogrudan bir yaklasimin basari sansinin cok az oldugunu biliyordu ve alternatif yollar bulmaya calisiyordu Porus onu izlerken o her gece atli birliklerini nehir kiyisinda bir asagi bir yukari hareket ettiriyordu Sonunda Iskender ordugahinin yaklasik 27 km 17 mil akis yukarisinda uygun bir gecit buldu ve kullandi Burasi issiz agac kapli bir adanin nehri boldugu bir yerdi Birliklerini karsiya gecirirken adaya vardi Plani klasik bir kiskac manevrasiydi Sonunda Porus un ana kuvvetinin her iki tarafini da kusatan Hint suvarilerine sagdan saldiracakti Porus un gecisini ogrenmemesi icin generali Craterus u ordunun coguyla birlikte geride birakarak guclu bir birlikle nehri akintiya karsi gecti Iskender in birligi MS 2 yuzyil Yunan tarihcisi Arrian a gore 6 000 yaya ve 5 000 atlidan olusuyordu muhtemelen daha buyuktu kaynak belirtilmeli Craterus a eger Porus Iskender e butun birlikleriyle hucum ederse nehri gecip saldirmasi Porus Iskender e ordusunun sadece bir kismiyla saldirirsa konumunu korumasi emredildi kaynak belirtilmeli Meleager ve Gorgias komutasindaki diger kuvvetlere manevra sirasinda cesitli yerlerden nehri gecmeleri emredildi Iskender in karsi kiyidaki Hint kuvvetlerinin gozleri onunde Hydaspes i gecmesi dikkate deger bir basariydi Gecis icin karmasik hazirliklar sayisiz aldatmaca yontemlerinin kullanilmasiyla gerceklestirildi Porus bunun bir blof olduguna karar verip rahatlayana kadar surekli hareket halindeydi Iskender gecis bolgesine her ziyaretinde planin gizliligini korumak icin ic kesimlere dogru dolambacli sekilde bir yol aldi Ayrica ussun yakinindaki sahte bir kraliyet cadirinda Iskender e benzeyen birisi oldugu bildirildi Porus un MO 326 Temmuz unda Iskender in saldirisini bekleyisi Iskender sessizce ordunun kendi kismini akintiya karsi hareket ettirdi ve daha sonra samanla dolu deri dubalar ve kucuk olanlari yariya bolunmus uc parca halinde otuz kurekli kadirga kullanarak nehri son derece gizli bir sekilde gecti Ayrica Craterus sik sik nehri gecebilecegini dusunduren numaralar yapiyordu Sonuc olarak artik karanlikta ani bir girisim beklemeyen Porus bir guvenlik duygusuna kapildi Iskender yanlislikla bir adaya indi ancak kisa sure sonra diger tarafa gecti Porus rakibinin manevrasini algiladi ve Iskender in gecisini engelleyebilecegini umarak onlarla savasmasi icin Porus adli oglunu emrine kucuk bir suvari ve savas arabasi kuvveti vererek gonderdi Sans eseri o gece gecidin seslerini bastiran bir firtina cikti Nehri gectikten sonra Iskender tum atlilari ve okculariyla birlikte Porus un ordugahinin bulundugu yere dogru ilerledi ve falanksini geriden takip etmesi icin birakti Genc Porus un kuvvetiyle karsilastiktan sonra atli okculari dusmani ok yagmuruna tutarken agir suvarileri muharebe duzenine girmeden hemen hucuma gecti Genc Porus da beklenmedik bir dezavantajla karsi karsiya kaldi savas arabalari nehir kiyisindaki camur yuzunden etkisiz hale gelmisti Genc Porus un kucuk kuvveti Iskender in sayica ustun suvarileri tarafindan tamamen bozguna ugratildi ve genc Porus da oluler arasindaydi Olanlari duyan kral Porus Iskender in nehrin kendi tarafina gectigini anladi ve Craterus un irmagi gecme ihtimaline karsin arkasinda kucuk bir mufreze birakarak ordusunun en iyi kismi ile birlikte Iskender le savasmak icin hizla hareket etti MuharebeSuvari ve piyade birlesik saldirisi Iskender in ordusuna karsi hayali bir Hint savas fili Johannes van den Avele Sonunda iki kuvvet bir araya geldi ve savas icin hazirlandilar Hintler her iki yanda suvarilerle hazirdi onlerinde savas arabalari vardi Merkezleri ise Makedon suvarilerini caydirmak icin onleri her elli fitte bir savas filleri ile konuslandirilmis piyadelerden olusuyordu Hint savas filleri agir zirhliydi ve sirtlarinda okcu uclusu ve ciritci tasiyan kale benzeri bir mahfe vardi Porus un askerleri celik migferler parlak esarplar ve kilic kayislari ellerinde baltalar mizraklar ve gurzlerle gosterisli renklere sahip kiyafetler giymislerdi Hint krallarinin bir savas arabasiyla dovusmesinin alismis geleneginden kacinan Porus en uzun savas filinin uzerine cikti Kral zincir zirh kusandigindan ve bu nedenle bir kulenin ek korumasina ihtiyac duymadigindan bu hayvan ozel bir mahfe ile donatilmamisti Porus un duzeninin en guclu kisminin merkezde oldugunu fark eden Iskender Hint suvarileri etkisiz hale getirilene kadar falanksini geride birakarak suvarileriyle once kanatlara saldirmaya karar verdi Makedon agir piyade falanksi Hint piyadelerine karsi sayica beste bir oraninda daha azdi Bununla birlikte Hint piyadeleri zirh eksikliginden ve rakiplerinin sarissalarinin uzun menzilli olmasindan dolayi yakin dovuste onemli bir dezavantaja sahipti Agir zirh delici yaylari bile kaygan zemin nedeniyle kusurluydu ancak camurlu zemin hafif zirhli Hintler icin de bir avantajdi Iskender muharebeye atli okcularini Hint sagci suvarilerini taciz etmeleri icin gondererek basladi Zirhli sol kanattaki sayica az olan Hint mevkidaslarina saldirmak icin gonderildi ve aliskin oldugu uzere Iskender saldiriyi kendisi yonetti Hint suvarilerinin geri kalani sag kanattan baski altindaki soydaslarinin yardimina dortnala kostu ancak Coenus un bolugu derhal hareketlerini takip etti ve onlara arkadan saldirdi Hint atlilar her iki saldiriya da karsi koymak icin ikili bir falanks olusturmaya calistilar ancak gerekli karmasik manevralar saflarinda daha fazla karisiklik yaratti ve Makedon suvarilerinin onlari yenmesini kolaylastirdi Hint suvarileri boylece bozguna ugradi ve fillerinin arkasina kacti Savas filleri Makedon suvarilerine karsi ilerledi ancak Makedon falanksi ile karsi karsiya kaldi Guclu canavarlar Makedon yayalari arasinda agir kayiplara neden oldu bircok adami celik kapli fildisleriyle kaziga gecirdi bazilarini toz haline getirmeden once havaya kaldirdi Makedon yayalarin yogun hatlarini ezdi ve dagitti Yine de Makedon piyadeleri fillerin gozlerine ve suruculerine cirit atan hafif piyadeler ve filleri iki tarafli baltalar ve etkisiz hale getirmeye calisan agir piyadelerle cesurca direndi Bu arada Hint atlilar baska bir saldiri girisiminde bulundular ancak Iskender in bir araya toplanmis olan suvari bolugu tarafindan bir kez daha geri puskurtulduler Filler sonunda puskurtuldu ve kendi hatlarina kactilar cogu paniklemis bineklerini zehirli cubuklarla olduremeden Makedon oklariyla vurulmustu ve bu nedenle cildirmis hayvanlar kendi piyade ve suvarilerinin cogunu cigneyerek buyuk bir yikima yol acti Sonunda Makedon pezhetiroisi kalkanlarini kilitledi ve kafasi karismis dusman kitlesinin uzerine ilerledi Bu sirada Makedon suvarileri klasik bir manevrasiyla arkadan hucum ederek tum Hint ordusunu bozguna ugratti Bu arada Craterus ve ana ordugahtaki kuvveti nehri gecmeyi basardilar ve tam zamaninda vararak kacan Hintleri kapsamli bir sekilde kovalamaya basladilar Muharebe boyunca Iskender in Porus un kahramanligini artan bir hayranlikla gozlemledigi ve Porus un yakalanmaktansa savasta olmeyi amacladigini anladigi soylenir Boyle yetkin bir liderin ve savascinin hayatini kurtarmayi uman Iskender Taxiles e Porus u teslim olmasi icin cagirmalarini emretti Ancak Porus dusmanini gorunce cileden cikti ve teklifini dinleme zahmetine bile girmeden ofkeyle ona bir mizrak firlatti Porus un agresif tepkisi Taxiles i atiyla kacmaya zorladi Benzer bir sekilde kararli Iskender tarafindan gonderilen diger bircok haberci sonunda Porus un yakin bir arkadasi olan Meroes Iskender in mesajini dinlemeye ikna edene kadar reddedildi Susuzluktan bunalan yorgun Porus sonunda savas filinden indi ve su istedi Kendine geldikten sonra Iskender e goturulmesine ikna oldu Hint Krali nin yaklastigini duyan Iskende r onunla bulusmak icin yola cikti ve unlu teslim toplantisi gerceklesti Arrian a gore Makedon kayiplari 80 yaya asker on atli okcu yirmi ve diger 200 atliydi Ancak askeri tarihci J F C Fuller Diodorus un oldurulen 1 000 kisilik zayiat rakamlarini daha gercekci gordu Bu muzaffer ordu icin kesinlikle yuksek bir rakamdi ve Makedonlarin Gaugamela daki kayiplarindan daha fazlaydi ancak Hint savas fillerinin kismi basarisi goz onune alindiginda imkansiz degildi Arrian a gore Hint kayiplari 23 000 bin kisiydi Diodorus a gore ise 12 000 kisi oldu ve 9 000 den fazla adam esir alindi Son iki sayi oldukca yakindir bu nedenle Arrian in toplam Hint kayiplarina mahkumlari da ekledigi varsayilabilir Hint liderligi arasinda Porus un iki oglu ve akrabasi muttefiki Spitakes ve ayrica seflerinin cogu muharebe sirasinda olduruldu Yaklasik 80 savas fili canli yakalandi Ayrica Iskender Kral Porus tarafindan cagrilan takviye kuvvetlerinin muharebe bittikten sonra gelmesi hemen teslim olmasi ve bu canavarlari bir harac olarak sunmasi nedeniyle 70 savas fili daha aldi Sonrasi ve mirasCharles Le Brun un Hydaspes Muharebesi esnasinda Iskender ve Porus u betimleyen bir tablosu Porus un Makedonlar tarafindan maglup edilisi Iskender in kendisine nasil davranilmasini istedigini sordugunda Porus Bana bir kralin baska bir krala davranacagi gibi davran yanitini verdi Etkilenen Iskender ona gercekten de bir kral gibi davrandi ve topraklarini elinde tutmasina izin verdi Muharebeden sonra Iskender bu bolgede iki sehir kurmustur biri muharebe yerinde zaferinin anisina Nicaea Yunanca Zafer anlamina gelir denilen yerde digeri ise Hydaspes in diger tarafinda sadik atini onurlandirmak icin denilen ki ati bu muharebeden kisa bir sure sonra oldu MO 326 da Iskender in ordusu Nanda Imparatorlugu nun sinirlarina yaklasti Surekli seferberlikten bitkin dusen ve bir baska devasa Hint ordusuyla karsilasma ihtimalinden endise duyan ordusu batiya donmelerini talep etti Bu te modern oldu Tarihciler Iskender in birliklerinin bu eyleminin bir isyani temsil ettigini dusunmuyorlar ancak bunu birlikler arasindaki askeri huzursuzlugun artmasi olarak adlandirdilar Bu da Iskender i sonunda razi gelmeye zorladi Ancak hemen geri donmek yerine orduya guneye yurumesini emretti Indus boyunca nehrin kiyilarini imparatorlugunun sinirlari olarak guvence altina aldi Porus un maglubiyetinin ana nedenleri Iskender in taktik kullanmasi ile Makedonlarin ustun disiplin ve teknolojisiydi Hintler Yunanlarin suvari ve falanksindan daha kalitesiz olan savas arabalarini kullandilar Iyi desteklenmis bir askeri altyapiya veya daimi bir orduya sahip degillerdi Hint piyade ve suvarileri hafif zirhliydi metal zirhlari yoktu ve kisa kiliclari Makedonlarin uzun mizraklariyla boy olcusemezdi Porus ilk adimi kendisi atmayi basaramadi temel olarak rakibinin hamlelerine karsi koymaya calisti Yunan tarihciler Porus un sonuna kadar cesurca savastigi konusunda hemfikirdir Maurya Imparatorlugu nun sonraki yonetimi sirasinda taktikci Canakya Hydaspes Muharebesi ni bir ders olarak gordu ve savastan once askeri egitim ihtiyacini vurguladi Ilk Mauryan imparatoru daimi bir orduya sahipti Savas arabasi birlikleri Mauryan askeri altyapisinda marjinal bir rol oynadi NotlarBircok siddetli catismadan sonra Iskender in zaferi tamamlandi ve Porus teslim oldu KaynakcaAlintilar Bosworth A B 26 Mart 1993 Conquest and Empire The Reign of Alexander the Great Cambridge University Press ISBN 9780521406796 3 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Mayis 2021 Google Books vasitasiyla a b Green 1991 s 402 Fuller 1960 s 198 While the battle raged Craterus forced his way over the Haranpur ford When he saw that Alexander was winning a brilliant victory he pressed on and as his men were fresh took over the pursuit Fuller 1960 s 181 Among the many battles fought by invaders who entered the plains of India from the north west the first recorded in history is the battle of the Hydaspes and in Hogarth s opinion when coupled with the crossing of the river together they rank among the most brilliant operations in warfare Accordingly Alexander not only permitted him to govern his former kingdom giving him the title of satrap but also added to it the territory of the independent peoples whom he subdued in which there are said to have been fifteen nations five thousand cities of considerable size and a great multitude of villages Plutarch s Life of Alexander 60 10 a b According to Arrian 6 000 foot and 5 000 horse were under Alexander s command in the battle Fuller estimates a further 2 000 cavalry under Craterus s command Harbottle Thomas Benfield 1906 Dictionary of Battles New York a b Plutarch 62 1 But this last combat with Porus took off the edge of the courage and stayed their further progress into India For having found it hard enough to defeat an enemy who brought but twenty thousand foot and two thousand horse into the field they thought they had reason to oppose Alexander s design of leading them on to pass the Ganges too which they were told was thirty two furlongs broad and a fathom deep and the banks on the further side covered with multitudes of enemies a b c Arrian 5 15 a b Diodorus 17 87 2 3 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Green 1991 s 553 Curtius 8 13 6 Metz Epitome 54 following Curtius Plutarch 60 5 a b c Arrian 5 18 a b Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Diodorus 17 89 3 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme According to Fuller 1960 s 199 Diodorus figures appear more realistic a b c d Roy 2004 ss 19 23 a b Diodorus 17 89 1 26 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2021 a b Lee L Brice 17 Ekim 2012 Greek Warfare From the Battle of Marathon to the Conquests of Alexander the Great Ingilizce ABC CLIO s 81 Erisim tarihi 31 Mayis 2021 Burn 1965 p 150 Peter Connolly a b c d P H L Eggermont Alexander s campaign in Southern Punjab 1993 a b c Green 1991 Sastri 1988 s 57 a b Sastri 1988 a b History of the Macedonians New York Robert Carter amp Brothers 1850 ss 172 a b Wasson Donald L 26 Subat 2014 Battle of Hydaspes 2 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ekim 2019 a b c d Arrian a b Arrian Book V Chapter XV a b Bose Partha 1 Nisan 2004 Alexander the Great s Art of Strategy The Timeless Leadership Lessons of History s Greatest Empire Builder Ingilizce Penguin s 228 ISBN 9781592400539 9 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2021 a b c d Kistler 2006 a b Arrian Book V Chapter XVII Montagu John Drogo 2006 Greek amp Roman Warfare Battles Tactics and Trickery Londra Greenhill Books s 154 Alexander the Great and His Time Barnes amp Noble Publishing 1993 ISBN 0 88029 591 0 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2021 Google Books vasitasiyla a b Arrian Book V Chapter XVIII Roy Kaushik 2015 Warfare in Pre British India 1500 BCE to 1740 CE Routledge ISBN 978 1 315 74270 0 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2021 Google Books vasitasiyla Diodorus Siculus Library Book XVII Chapter 89 section 2 www perseus tufts edu 2 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2021 Diodorus Siculus Library Book XVII Chapter 89 section 3 www perseus tufts edu 8 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2021 Diodorus 17 89 2 2 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fuller 1960 s 199 Rogers p 200 Brice 2012 s 11 a b Roy 2004 ss 23 28 Kaynaklar Modern Brice Lee L Ed 2012 Greek Warfare From the Battle of Marathon to the Conquests of Alexander the Great ABC CLIO Green Peter 1974 Alexander of Macedon A Historical Biography 978 0 520 07166 7ISBN 978 0 520 07166 7 1991 Alexander of Macedon 356 323 B C A Historical Biography University of California Press Kistler John M 2006 War Elephants Greenwood Publishing Group ISBN 9780275987619 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2021 Google Kitaplar vasitasiyla Rogers Guy 2004 Alexander The Ambiguity of Greatness New York Random House Ed 1988 1967 Age of the Nandas and Mauryas Ikinci Delhi ISBN 81 208 0465 1 11 Mart 2017 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 31 Mayis 2021 1960 The Generalship of Alexander the Great New Jersey De Capo Press ISBN 978 0 306 80371 0 Roy Kaushik 1 Ocak 2004 India s Historic Battles From Alexander the Great to Kargil Ingilizce Orient Blackswan ISBN 9788178241098 8 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2021 Antik Diodorus Siculus MO 90 30 Bibliotheca Historica Quintus Curtius Rufus MS 60 70 Historiae Alexandri Magni Plutarch MS 75 Parallel Lives Arrian MS 2 nci yuzyilin baslari The Anabasis of Alexander Metz Epitome Dis baglantilarHydaspes Jhelum 14 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde