Pakistan (Urduca: پاکِستان), resmî adıyla Pakistan İslam Cumhuriyeti (Urduca: اِسلامی جمہوریہ پاكِستان), Güney Asya'da bir ülkedir. 241,49 milyonu aşan nüfusuyla dünyanın en kalabalık beşinci ülkesidir.En büyük ikinci Müslüman topluluğuna sahiptir. 881.913 km²'lik yüzölçümü ile bu alanda 33. sıradadır. Pakistan'ın güneyde Umman Denizi ve Körfezi'ne 1046 km kıyısı vardır. Doğuda Hindistan, batıda Afganistan, güneybatıda İran ve kuzeydoğuda Çin ile komşudur. Kuzeybatıda Afganistan'ın Vahan Koridoru Pakistan'ı Tacikistan'dan ince bir hatla ayırır. Ayrıca Umman ile deniz sınırı bulunmaktadır.
Pakistan İslam Cumhuriyeti | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
(Bayrak) (Arma) | |||||||
Başkent | İslamabad 33°40′K 73°10′D / 33.667°K 73.167°D | ||||||
En büyük şehir | Karaçi | ||||||
Resmî dil(ler) | Urduca, İngilizce | ||||||
Tanınan bölgesel dil(ler) | Pencapça, Peştuca, Sindhî, Beluçça | ||||||
Resmî din | İslam | ||||||
Demonim | Pakistanlı | ||||||
Hükûmet | Federal parlamenter anayasal cumhuriyet | ||||||
| |||||||
Yasama organı | Şûra Meclisi | ||||||
Senato | |||||||
Ulusal Meclis | |||||||
Tarihçe | |||||||
| |||||||
• Su (%) | 3,1 | ||||||
Nüfus | |||||||
• 2023 sayımı | 241.490.000 (5.) | ||||||
• Yoğunluk | 273.8/km2 (56.) | ||||||
GSYİH (SAGP) | 2022 tahminî | ||||||
• Toplam | 1,468 trilyon $ (24.) | ||||||
• Kişi başına | 6.470 $ (178.) | ||||||
GSYİH (nominal) | 2022 tahminî | ||||||
• Toplam | 347 milyar $ (44.) | ||||||
• Kişi başına | 1.562 $ (178.) | ||||||
Gini (2018) | 31.6 orta | ||||||
İGE (2021) | 0.544 düşük · 161. | ||||||
Para birimi | Pakistan rupisi (Rs., PKR) | ||||||
Zaman dilimi | UTC+5 (PST) | ||||||
Telefon kodu | 92 | ||||||
İnternet alan adı | .pk | ||||||
Resmî site pakistan.gov.pk | |||||||
|
Günümüzde Pakistan'ın bulunduğu topraklar birçok antik medeniyetin mekanı olmuştur. Pakistan tarihi bu bölgeyi içine alan Hint altkıtasının tarihi ile iç içedir. Tarih öncesinde Cilalı Taş Devri'ne ait Mehrgarh ve Tunç Çağı İndus Vadisi Uygarlığı; Hindu, Hint-Yunan, Müslüman, Türk-Moğol, Afgan ve Sih gibi farklı inanç ve kültürlere sahip krallıklar bölgede hüküm sürmüştür. Bölge başlıca Pers Ahameniş İmparatorluğu, İskender İmparatorluğu, Seleukos İmparatorluğu, Hint Maurya İmparatorluğu, Kuşan İmparatorluğu, Gupta İmparatorluğu, Arap Emevîler, Türk-Moğol Gazneliler, Gurlular, Delhi Sultanlığı, Moğol İmparatorluğu, Babürlüler, Afgan Dürranîler ve Surîler, kısmen Sih İmparatorluğu ve son olarak Britanya Hindistanı olmak üzere çok sayıda imparatorluk ve hanedanca yönetildi.
Pakistan, Britanya Hindistanı'nın bölünmesini ve Müslüman nüfuslu bölgelerin bağımsızlığını talep eden Pakistan Hareketi'nin çabalarıyla 1947'de Hint Müslümanları için bir yurt olmak üzere bağımsızlığını kazanmıştır. Çeşitli dil ve etnik grupların yanı sıra coğrafya ve yaban yaşamı bakımından da zengin bir ülkedir. Başlangıçta bir dominyon olan Pakistan, 1956'da kabul edilen anayasayla İslam cumhuriyetine dönüştü. Etnik iç savaş ve 1971'deki Hint müdahalesi Doğu Pakistan'ın Bangladeş ismiyle ülkeden ayrılmasıyla sonuçlandı. Pakistan, 1973'te tüm yasaların Kur'an ve Sünnet'i temel alan İslam hükümlerine uygunluğunu şart koşan yeni bir anayasayı kabul etti. 2008 yılında sivil yönetime geçildi. 2010'da ise parlamenter sistemli yönetim başladı.
Bir orta güç olarak Pakistan, dünyanın altıncı büyük ordusunu bulundurmaktadır ve ayrıca nükleer silahlı devlet kabul edilen bir nükleer güçtür. Dünyanın en büyük ve en hızlı büyüyen orta sınıflarından birine sahip olan Pakistan ekonomisi yükselen ekonomiler arasında gösterilmektedir. Bağımsızlığından bu yana askeri rejim, siyasi belirsizlik ve Hindistan'la çatışmalar Pakistan'ın siyasi tarihini şekillendirmiştir. Ülke yoksulluk, düşük okur yazarlık ve yolsuzluk gibi sorunlarla boğuşmaya devam etmektedir. Pakistan BM, Şanghay İşbirliği Örgütü, İİT, İngiliz Milletler Topluluğu, Güney Asya Bölgesel İşbirliği Teşkilatı ve Teröre Karşı İslam İttifakı'nın üyesidir.
Pakistan, Azerbaycan topraklarını işgal ettiği için Ermenistan'ın bağımsızlığını tanımayan tek BM üyesi ülkedir.
Etimoloji
"Pakistan" Urdu dilinde ve Fars dilinde "Pak ülke" anlamına gelmektedir. İlk olarak "Pakstan" sözcüğü Choudhary Rahmat Ali tarafından 1934 yılında telaffuz edilmiş ve Birleşik Krallık'ın eski Hindistan sömürgesinin 5 eski eyaletinin harflerinden türetilmiştir. Söz konusu eyaletler bugün Pakistan'ı meydana getirmektedir.
- P- Pencap
- A- Afganya (ülkenin Kuzeybatı bölgesi)
- K- Keşmir
- S- Sind
- TAN - BeluçisTAN => PAKSTAN => PAKİSTAN
Coğrafya
Pakistan'ın kuzeydoğusunda Çin, kuzeybatı ve batısında Afganistan, doğusunda Hindistan ve güneybatısında İran yer almaktadır. Ülkenin yüzölçümü 796.095 kilometrekaredir. En yüksek noktası, 8.611 metre ile Dünya'nın ikinci en yüksek zirvesi olan Himalayalar'daki K-2 Godwin Austen Zirvesi'dir.
İklim
Bu madde veya sayfa başka bir dilden kötü bir biçimde tercüme edilmiştir. Sayfa makine çevirisi veya dilde yetkinliği bulunmayan bir çevirmen tarafından oluşturulmuş olabilir.Temmuz 2023) ( |
İklim tropikal ile ılıman arasında değişkenlik gösterir. Kuraklık ülkenin güneyinde, yeterli yağış ve daha az yağış ile kuru bir sezon ile karakterize edilen Muson mevsimi mevcutken Pencap eyaletinde bol yağış görülür ve bu konumlarda sıcaklık değerleri arasında geniş farklılıklar vardır. Yağış, ülkenin çeşitli bölgelerinde yılda 10 inçten daha azdan yılda 150 inçten fazlaya kadar değişir. Ancak bu genellemeler, belirli yerler arasında var olan belirgin farklılıkları gizlememelidir. Örneğin Umman Denizi boyunca kıyı alanı genellikle sıcakken menzilinin ve uzak kuzeydeki diğer dağların donmuş karla kaplı sırtları yıl boyunca çok düşük sıcaklık değerlerine sahiptir.
Pakistan'ın dört mevsimi vardır: Aralık ayından Şubat ayına kadar ılıman sıcaklıklarla belirgin serin ve kuru bir kış; Mart'tan Mayıs'a kadar sıcak ve kuru bir bahar; Haziran ayından Eylül ayına kadar yaz yağışlı sezonu veya güneybatı muson dönemi; Ekim ve Kasım aylarındaki geri çekilme musonu dönemi. Bu mevsimlerin başlangıcı ve süresi konuma göre biraz değişmektedir.
İslamabad'da iklim, Ocak ayında ortalama 6 °C günlük en düşük sıcaklıktan Haziran ayında 41 °C'ye kadar değişkenlik gösterir. Yıllık yağışların yarısı Temmuz ve Ağustos aylarında gerçekleşir ve bu iki ayın her birinde ortalama 300 milimetre (11,81 in) civarındadır. Yılın geri kalanında, ayda yaklaşık 100 milimetre (3,94 in) oranında önemli ölçüde daha az yağış vardır. Hail fırtınalar erken ilkbaharda yaygındır.
Aynı zamanda ülkenin sanayi merkezi olan Pakistan'ın en büyük şehri Karaçi İslamabad'dan daha nemli ancak önemli ölçüde daha az yağış almaktadır. Sadece Temmuz ve Ağustos, Karaçi bölgesindeki yağışların 50 milimetre (1,97 in) ortalamasından daha fazladır; kalan aylar ise az yağışla son derece kurudur. Sıcaklık, Karaçi'de İslamabad'a göre daha homojendir; kış akşamları günlük ortalama 13 °C ile yaz günlerinde ise 34 °C'dir. Yaz sıcaklıkları Pencap'taki kadar yüksek olmasa da yüksek nem sakinlere büyük rahatsızlık verir.
28 Mayıs 2017'de dünyanın en yüksek sıcaklıklarından biri olan 53.7 °C (128.66 °F) ile Pakistan'da kaydedilen en yüksek sıcaklık değeri ve ayrıca Asya'da ölçülen en yüksek ikinci sıcaklık olarak tespit edildi.
Tarihçe
Müslümanlığın Güney Asya'da kitlesel yayılışı 11. yüzyılda Gazneliler Devleti'nin kurulması ile başlamıştır. 1000-1026 yıllarında Pencap'a yaptığı akınlarla İslamiyet'i alt-kıtaya sokan Gazneli Mahmud döneminde, özellikle Sufi düşüncesine bağlı İslam bilginleri bölgede İslamiyet'in yayılmasında etkili olmuşlardır. Alt-kıtadaki Babür İmparatorluğu'nun kurucusu Babür Şah, 1526'da Delhi yakınlarında 'da Delhi Sultanlığı’nın son yöneticisi 'yi yenerek Delhi Sultanlığına son vermiştir. Ancak 17. yüzyıldan itibaren İngilizler bölgeye öncelikle Doğu Hindistan Şirketi (East Indian Company) aracılığıyla girmeye başladılar. Şirket, ilk fabrikasını 1612 yılında açmıştır. 1858-1859 yıllarında ilk bağımsızlık savaşı olarak da tanımlanan geniş çaplı ayaklanma, şirketin yönetimindeki toprakların İngiliz Krallığı yönetimine geçmesiyle sonuçlanmıştır. 1858 yılında Birleşik Krallık Parlamentosu Hindistan'ın Birleşik Krallık yönetimine alındığına dair bir kanunu kabul etmiştir. Sir Seyyid Ahmed Han, Ağa Han Hint Yıldızı gibi liderlerin öncülüğünde Hint Müslümanları 1906 yılında "Tüm Hindistan Müslüman Ligi" (All Indian Muslim League) Partisini kurmuşlardır. Bu parti ve Sir Seyyid Ahmed Han başta İngilizler tarafından desteklenerek kendisine Hint Yıldızı unvanı verilmiştir. Müslüman Ligi'nin Muhammed Ali Cinnah'ın başkanlığındaki 23 Mart 1940 tarihli oturumunda Hindistan'ın Müslümanlar ve gayrimüslimler arasında bölünmesi kararı alınmıştır. 23 Mart hâlen Pakistan'da, "Pakistan Günü" olarak kutlanmaktadır.
14 Ağustos 1947 tarihinde Muhammed Ali Cinnah, Pakistan Genel Valisi olmuş ve Pakistan bağımsızlığını kazanmıştır. Pakistan'ın Hindistan'dan ayrılarak bağımsızlığını ilan etmesinin ardından milyonlarca Müslüman, Hindu ve Sih'in mübadelesi başlamış, sınırın her iki yanındaki toplam 12 milyon kişi yer değiştirmiştir. 1947'de kurulan Pakistan'ın kurucusu ve ilk devlet başkanı Muhammed Ali Cinnah'ın 11 Eylül 1948'deki ölümüne kadar ülkenin içinde bulunduğu karışık durum nedeniyle bir anayasa hazırlanamadı. Anayasasının hazırlanması 8 yıldan fazla sürdü. 1956 tarihli ilk anayasaya göre bir İslami cumhuriyet olarak tanımlandı. Üzerinde yapılan çeşitli değişikliklerle birlikte ülke hâlen 1973 tarihli anayasa ile idare olunmaktadır. 1971'e kadar Pakistan bugünkü Pakistan (Batı Pakistan) ve Bangladeş (Doğu Pakistan) topraklarından oluşmaktaydı. Hindistan ve Birleşik Krallık'ın de etkisiyle 1971 yılındaki iç savaştan sonra Doğu Pakistan Bangladeş adında bağımsızlığını ilan etti. Bu savaştan yıllar sonra dahi Pakistan ile Bangladeş'in arası düzelmiş değildir.
Ülkede 1999 yılında gerçekleşen askerî darbe ile Pervez Müşerref tüm yetkileri kendisinde toplamıştır. 2008 Ocak'ta genel seçimlere gidilmesi kararı alınmıştır. Sürgünde bulunan eski başbakan Benazir Butto 2007 Ekim'de ülkesine dönmüş ve döndüğünde düzenlenen saldırıdan yara almadan kurtulurken 140 civarında kişi ölmüştür. Bundan sonra karışıklıklar devam ederken olağanüstü hâl ilan edilmiş ancak 1 ay sonra kaldırılmıştır. Bu süreçte sürgünde bulunan muhalefet lideri Navaz Şerif de ülkesine dönmüştür. Aralık 2007 Pakistan için çok kötü bir dönem olmuş ve Benazir Butto kendisine yönelik düzenlenen ikinci suikast saldırısında öldürülmüştür. Butto'nun ölümünden sonra yaşanan şiddet olaylarında onlarca kişi ölmüş, milyonlarca dolarlık maddi hasar meydana gelmiştir. Bunun üzerine seçimler Şubat 2008'e ertelenmiştir. Ertelenen seçimler 18 Şubat 2008'de yapılmış ve devlet başkanı Müşerref'in (Q:Kueyd: lider) adlı partisi yenilgiye uğrarken Butto'nun Pakistan Halk Partisi birinci, Navaz Şerif'in adlı partisi ise ikinci olmuştur. Buna rağmen Müşerref önce devlet başkanlığı görevini sürdüreceğini açıklamakla beraber, sonra ordunun desteğini kaybederek 18 Ağustos 2008'de devlet başkanlığı görevinden istifa etmiştir.
Demografi
Pakistan'ın nüfusu 2010 itibarıyla 170 milyon olarak tahmin edilmektedir. Bu nüfus Pakistan'ı dünyanın en büyük 6. devleti yapmakta ve Pakistan nüfus bakımından Brezilya'nın gerisinde, Rusya'nın önündedir. Pakistan'ın 1951'de 34 milyon nüfusu bulunmaktaydı. Pakistan'ın nüfus artışı, 2010 yılında %1,6 olarak kaydedilmiştir.
Güney Pakistan'da nüfusun çoğu İndus Nehri çevresinde yaşar. Nüfus büyüklüğüne göre Karaçi Pakistan'ın en büyük kentidir. Ülkenin kuzeyinde nüfus daha çok Lahor, Faysalabad, Ravalpindi, İslamabad, Gucranvala, Sialkot, Gujrat, Jhelum, Sargodha ve Şeyhupura kentlerinin oluşturduğu yay şeklindeki bir hat üzerinde yaşar. Pakistan nüfusunun yaklaşık %20'si yoksulluk sınır altında yaşamaktadır. 2006 yılı itibarıyla ortalama yaşam süresi kadınlarda 63, erkeklerde ise 62 yıl olarak tespit edilmiştir. Sağlık giderleri, GSYİH'nin %2'sidir (2006).
Etnik gruplar
Pakistan'da Güney Asya, Orta Asya ve Orta Doğu bölgelerinin kültürel, sosyal ve tarihi etkisi altında; değişik dil, mezhep ve etnik gruplara mensup kişiler yaşamaktadır. Pencap Eyaleti'nde Pencabiler, Sind Eyaleti'nde Sindler, Kuzey Batı Sınır Eyaleti'nde Paştunlar, Belucistan'nde Beluciler ağırlıklı olarak yerel nüfusu oluşturmaktadır.
Dil
Pakistan 60'tan fazla dilin konuşulduğu bir devlettir. İngilizce resmî dil olup, resmî iş, devlet ve hukuk sözleşmelerinde kullanılır. Urduca ise ulusal dildir. Pencap dili Pencap eyaletinin resmî dilidir ve ayrıca Saraiki dili Pencap eyaletinde büyük oranda konuşulur. Peştuca ise Hayber-Pahtunhva eyaletinin, Sindi dili ise Sind ve Belucistan eyaletlerinin resmî dilidir.
Din
Ülkede toplam nüfusun %96,68'i Müslümandır. Pakistan İran'dan sonra, dünyanın ikinci büyük Şii nüfusa sahip ülkesidir. Nüfusun %3,32'sini ise Hristiyan, Hindu, Sih ve Budistler oluşturmaktadır. Gayrimüslim azınlıklar içinde en büyük grubu %1,55 ile Hristiyanlar teşkil etmektedir.
Ekonomi
Pakistan’ın bölgeleri
Eğitim
Pakistan Anayasası'na göre ücretsiz eğitim sağlamak devletin sorumluluğundadır. Bağımsız olduğunda Pakistan'da sadece bir üniversite vardı. 1882'de Lahor'da kurulmuştur. Pakistan'da şu anda 71'i devlet, 59'u özel olmak üzere 130'dan fazla üniversite bulunmaktadır. Pakistan'da 730 teknik ve mesleki kurum bulunmaktadır. Erkek mesleki kurumlarına girmek için minimum nitelik 8. sınıfı tamamlamış olmaktır. 2004 yılı itibarıyla Pakistan'da yetişkin nüfusun %46,6'sı okuryazardır. Okuryazarlık erkeklerde %60,6 iken kadınlarda %31,5'tir. Aşiret bölgelerindeki kadınlarda okuma yazma oran cinsiyet farklılığı nedeniyle %3'tür. Pakistan hükûmeti 1996'da cehaletin ortadan kalkması ve bütün çocukların okuryazar olması için ülke çapında bir girişim başlattı.
Yiyecek ve içecek
Geleneksel yemek
Pakistan mutfağı, Güney Asya'nın diğer bölgelerine benzer ve bir kısmı 16. yüzyıl Babür imparatorlarının kraliyet mutfaklarından kaynaklanır. Bu yemeklerin çoğunun kökleri İngiliz, Hint, Orta Asya ve Orta Doğu mutfağı'na dayanır. Orta Doğu'nun aksine Pakistan mutfağında çok miktarda baharat, ot ve çeşni kullanılır. Çoğu yemekte sarımsak, zencefil, zerdeçal, kırmızı Şili biberi ve garam masala kullanılır. Ev yemeklerinde her zaman köri kullanılır. Buğdaydan yapılan ince gözleme pide ekmeği roti temel bir gıdadır ve genellikle köri, et, sebze ve mercimekle servis edilir. Pirinç de çok tüketilir. Prinç sade, baharatlarla kavrulmuş ve tatlılarda servis edilir.
Lassi, Pencap bölgesi’nin geleneksel içeceğidir. Süt ve şekerli siyah çay Pakistan genelinde sevilir ve günlük tüketilir. Sohan helvası, Pencap eyaletinin güney bölgesinden popüler bir tatlı yemektir ve Pakistan'ın her yerinde sevilir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d "World Economic Outlook Database, October 2020". IMF.org. International Monetary Fund. 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Aralık 2020.
- ^ "GINI index (World Bank estimate)". data.worldbank.org. World Bank. 2 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mayıs 2019.
- ^ (PDF) (İngilizce). United Nations Development Programme. 2 Aralık 2020. 16 Aralık 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2020.
- ^ "Announcement of Results of 7th Population and Housing Census-2023 'The Digital Census" (PDF). 5 Ağustos 2023. 14 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 13 Mart 2024.
- ^ Wynbrandt, James (2009). A Brief History of Pakistan. Infobase Publishing. ISBN .
- ^ Spuler, Bertold (1969). The Muslim World: a Historical Survey. Leiden: E.J. Brill. ISBN .
- ^ Hussain, Rizwan. "Pakistan". The Oxford Encyclopedia of the Islamic World. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
Pakistan is unique among Muslim countries in its relationship with Islam: it is the only country to have been established in the name of Islam
- ^ Talbot, Ian (2 Şubat 1984). "Jinnah and the Making of Pakistan". History Today. 12 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
As British rule there drew to an end, many Muslims demanded, in the name of Islam, the creation of a separate Pakistan state.
- ^ Khan, Nyla Ali (2013). The Fiction of Nationality in an Era of Transnationalism (İngilizce). Routledge. ISBN .
Prior to the partition of India in 1947 into two separate nation-states, a group of Western-educated Indian Muslims who constituted the Muslim League, the pivotal Muslim political organization in undivided India, ardently advocated the logical of creating a separate homeland for Indian Muslims.
- ^ Shehabuddin, Elora (2008). Reshaping the Holy: Democracy, Development, and Muslim Women in Bangladesh (İngilizce). Columbia University Press. s. 55. ISBN .
Ostensibly a homeland for all Indian Muslims, Pakistan was hewed out of the Muslim-majority regions of British India--Sind, Baluchistan, the Northwst Frontier Province, and West Punjab in the northwest and East Bengal in the east.
- ^ Uk Heo (2007). Civil Wars of the World: Major Conflicts Since World War II. ABC-CLIO. ss. 591-. ISBN . 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ "Special report: The Breakup of Pakistan 1969–1971". 23 Eylül 2017. 23 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ Iqbal, Khurshid (2009). The Right to Development in International Law: The Case of Pakistan. Routledge. s. 189. ISBN .
The constitution proclaims ... that all existing laws shall be brought in accordance with the injunctions of Islam as laid down in the Quran and Sunnah, and no law shall be enacted which is repugnant to such injunctions.
- ^ "Opposition confident in Pakistan". BBC NEWS. 18 Şubat 2008. 19 Şubat 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ "Pakistani parties to share power". BBC. 9 Mart 2008. 11 Mart 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ "Pakistan to curb president powers". BBC. 8 Nisan 2010. 9 Nisan 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ ; Wæver, Ole (2003). Regions and Powers: The Structure of International Security. Cambridge University Press. s. 55. ISBN . 22 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
In the framework of their regional security complex theory (RSCT), and Ole Waever differentiate between superpowers and great powers which act and influence the global level (or system level) and regional powers whose influence may be large in their regions but have less effect at the global level. This category of regional powers includes Brazil, Egypt, India, Iran, Iraq, Israel, Nigeria, Pakistan, Saudi Arabia, South Africa and Turkey.
- ^ Rajagopalan, Rajesh (2011), "Pakistan: regional power, global problem?", Nadine Godehardt; Dirk Nabers (Ed.), Regional Orders and Regional Powers, Routledge, ss. 193-208, ISBN
- ^ Paul, T. V. (2012). International Relations Theory and Regional Transformation. Cambridge University Press. s. 11. ISBN . 4 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2017.
The regional powers such as Israel or Pakistan are not simple bystanders of great power politics in their regions; they attempt to asymmetrically influence the major power system often in their own distinct ways.
- ^ Barry Buzan (2004). The United States and the great powers: world politics in the twenty-first century. Polity. ss. 71, 99. ISBN . 21 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2011.
- ^ Hussein Solomon. . 24 Haziran 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2011.
- ^ Vandamme, Dorothee. (PDF). Université catholique de Louvain. 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2016.
Countries like Saudi Arabia and Pakistan have enough influence to not be considered small, but not enough to be major powers. Within the limits of their regions, they play a significant political role. Thus instinctively, they would qualify as middle powers. While it is not the objective here to question the characteristics of Jordan's definition of middle powers, we argue that Pakistan is in fact a middle power despite its being nuclear-armed. When looking at the numbers, for instance, it appears that Saudi Arabia and Pakistan can be classified as middle powers (see in this regard Ping, 2007).
- ^ "Pakistan has 18th largest 'middle class' in the world: report". The Express Tribune. 16 Ekim 2015. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ "GDP ranking | Data". data.worldbank.org. 16 Ekim 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
- ^ Kaplan, Seth. "Is Pakistan an emerging market?". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Şubat 2016.
- ^ Iqbal, Anwar (8 Kasım 2015). "Pakistan an emerging market economy: IMF". www.dawn.com. 10 Kasım 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Şubat 2016.
- ^ Mathew Joseph C. (2016). Understanding Pakistan: Emerging Voices from India. Taylor & Francis. s. 337. ISBN .
- ^ "Poverty in Pakistan: Numerous efforts, many numbers, not enough results". aiddata.org. 2 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ "70% decline in terrorist attacks in Pakistan – The Express Tribune". tribune.com.pk. 9 Eylül 2015. 9 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ "Nilufer Bakhtiyar: "For Azerbaijan Pakistan does not recognize Armenia as a country"". 13 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2012.
- ^
- ^ . 24 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2013.
- ^ . Tripadvisor. 16 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Goodwin, William (2002). Pakistan. Lucent Books. s. 79. ISBN .
Pakistani food is similar to that of northern India, with a splash of Middle Eastern influence derived from other Muslim cultures over the centuries.
- ^ Lee, Jonathan H.X.; Nadeau, Kathleen M. (2011). Encyclopedia of Asian American Folklore and Folklife. ABC-CLIO. s. 973. ISBN .
Pakistani cuisine—a fusion of Central Asian, Middle Eastern, Persian, and Indian traditions—is known for being spicy and for its aromatic and flavorful richness.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;yasmeen
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Kathleen W. Deady (2001). Countries of the world :Pakistan. Capstone Press. ss. 13-15. ISBN .
- American Geriatrics Society. Ethnogeriatrics Committee (2006). Doorway thoughts: cross-cultural health care for older adults. Jones & Bartlett Learning. ss. 119-120. ISBN . - ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;taxila
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Tarla Dalal (2007). Punjabi Khana. Sanjay & Co. s. 8. ISBN .
- ^ "Sohan Halwa a gift of saints' city". Dawn.com. 16 Aralık 2013. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Şubat 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pakistan Urduca پاک ستان resmi adiyla Pakistan Islam Cumhuriyeti Urduca ا سلامی جمہوریہ پاك ستان Guney Asya da bir ulkedir 241 49 milyonu asan nufusuyla dunyanin en kalabalik besinci ulkesidir En buyuk ikinci Musluman topluluguna sahiptir 881 913 km lik yuzolcumu ile bu alanda 33 siradadir Pakistan in guneyde Umman Denizi ve Korfezi ne 1046 km kiyisi vardir Doguda Hindistan batida Afganistan guneybatida Iran ve kuzeydoguda Cin ile komsudur Kuzeybatida Afganistan in Vahan Koridoru Pakistan i Tacikistan dan ince bir hatla ayirir Ayrica Umman ile deniz siniri bulunmaktadir Pakistan Islam Cumhuriyetiا سلامی جمہوریہ پاك ستان Urduca Islami Cumhuriya Pakistan Islamic Republic of Pakistan Ingilizce Bayrak ArmaSlogan Ittihad Tanzim Yakin i Muhkem Urdu Birlik Disiplin ve Guven Milli mars Kavmi Terane source source track track track track track track track track track track track track track BaskentIslamabad 33 40 K 73 10 D 33 667 K 73 167 D 33 667 73 167En buyuk sehirKaraciResmi dil ler Urduca IngilizceTaninan bolgesel dil ler Pencapca Pestuca Sindhi BeluccaResmi dinIslamDemonimPakistanliHukumetFederal parlamenter anayasal cumhuriyet CumhurbaskaniAsif Ali Zerdari BasbakanSahbaz SerifYasama organiSura Meclisi Ust meclisSenato Alt meclisUlusal MeclisTarihce BagimsizlikBirlesik Krallik tan 14 Agustos 1947 Islam Cumhuriyeti23 Mart 1956 Su 3 1Nufus 2023 sayimi241 490 000 5 Yogunluk273 8 km2 56 GSYIH SAGP 2022 tahmini Toplam1 468 trilyon 24 Kisi basina6 470 178 GSYIH nominal 2022 tahmini Toplam347 milyar 44 Kisi basina1 562 178 Gini 2018 31 6 ortaIGE 2021 0 544 dusuk 161 Para birimiPakistan rupisi Rs PKR Zaman dilimiUTC 5 PST Telefon kodu92Internet alan adi pkResmi site pakistan gov pkAzad Jammu ve Kesmir AJK ve FANA haric Gunumuzde Pakistan in bulundugu topraklar bircok antik medeniyetin mekani olmustur Pakistan tarihi bu bolgeyi icine alan Hint altkitasinin tarihi ile ic icedir Tarih oncesinde Cilali Tas Devri ne ait Mehrgarh ve Tunc Cagi Indus Vadisi Uygarligi Hindu Hint Yunan Musluman Turk Mogol Afgan ve Sih gibi farkli inanc ve kulturlere sahip kralliklar bolgede hukum surmustur Bolge baslica Pers Ahamenis Imparatorlugu Iskender Imparatorlugu Seleukos Imparatorlugu Hint Maurya Imparatorlugu Kusan Imparatorlugu Gupta Imparatorlugu Arap Emeviler Turk Mogol Gazneliler Gurlular Delhi Sultanligi Mogol Imparatorlugu Baburluler Afgan Durraniler ve Suriler kismen Sih Imparatorlugu ve son olarak Britanya Hindistani olmak uzere cok sayida imparatorluk ve hanedanca yonetildi Pakistan Britanya Hindistani nin bolunmesini ve Musluman nufuslu bolgelerin bagimsizligini talep eden Pakistan Hareketi nin cabalariyla 1947 de Hint Muslumanlari icin bir yurt olmak uzere bagimsizligini kazanmistir Cesitli dil ve etnik gruplarin yani sira cografya ve yaban yasami bakimindan da zengin bir ulkedir Baslangicta bir dominyon olan Pakistan 1956 da kabul edilen anayasayla Islam cumhuriyetine donustu Etnik ic savas ve 1971 deki Hint mudahalesi Dogu Pakistan in Banglades ismiyle ulkeden ayrilmasiyla sonuclandi Pakistan 1973 te tum yasalarin Kur an ve Sunnet i temel alan Islam hukumlerine uygunlugunu sart kosan yeni bir anayasayi kabul etti 2008 yilinda sivil yonetime gecildi 2010 da ise parlamenter sistemli yonetim basladi Bir orta guc olarak Pakistan dunyanin altinci buyuk ordusunu bulundurmaktadir ve ayrica nukleer silahli devlet kabul edilen bir nukleer guctur Dunyanin en buyuk ve en hizli buyuyen orta siniflarindan birine sahip olan Pakistan ekonomisi yukselen ekonomiler arasinda gosterilmektedir Bagimsizligindan bu yana askeri rejim siyasi belirsizlik ve Hindistan la catismalar Pakistan in siyasi tarihini sekillendirmistir Ulke yoksulluk dusuk okur yazarlik ve yolsuzluk gibi sorunlarla bogusmaya devam etmektedir Pakistan BM Sanghay Isbirligi Orgutu IIT Ingiliz Milletler Toplulugu Guney Asya Bolgesel Isbirligi Teskilati ve Terore Karsi Islam Ittifaki nin uyesidir Pakistan Azerbaycan topraklarini isgal ettigi icin Ermenistan in bagimsizligini tanimayan tek BM uyesi ulkedir Etimoloji Pakistan Urdu dilinde ve Fars dilinde Pak ulke anlamina gelmektedir Ilk olarak Pakstan sozcugu Choudhary Rahmat Ali tarafindan 1934 yilinda telaffuz edilmis ve Birlesik Krallik in eski Hindistan somurgesinin 5 eski eyaletinin harflerinden turetilmistir Soz konusu eyaletler bugun Pakistan i meydana getirmektedir P Pencap A Afganya ulkenin Kuzeybati bolgesi K Kesmir S Sind TAN BelucisTAN gt PAKSTAN gt PAKISTANCografyaPakistan in topografik haritasi Pakistan in kuzeydogusunda Cin kuzeybati ve batisinda Afganistan dogusunda Hindistan ve guneybatisinda Iran yer almaktadir Ulkenin yuzolcumu 796 095 kilometrekaredir En yuksek noktasi 8 611 metre ile Dunya nin ikinci en yuksek zirvesi olan Himalayalar daki K 2 Godwin Austen Zirvesi dir Iklim Bu madde veya sayfa baska bir dilden kotu bir bicimde tercume edilmistir Sayfa makine cevirisi veya dilde yetkinligi bulunmayan bir cevirmen tarafindan olusturulmus olabilir Lutfen ceviriyi gelistirmek icin yardim edin Temmuz 2023 Koppen iklim siniflandirmasina gore Pakistan Iklim tropikal ile iliman arasinda degiskenlik gosterir Kuraklik ulkenin guneyinde yeterli yagis ve daha az yagis ile kuru bir sezon ile karakterize edilen Muson mevsimi mevcutken Pencap eyaletinde bol yagis gorulur ve bu konumlarda sicaklik degerleri arasinda genis farkliliklar vardir Yagis ulkenin cesitli bolgelerinde yilda 10 incten daha azdan yilda 150 incten fazlaya kadar degisir Ancak bu genellemeler belirli yerler arasinda var olan belirgin farkliliklari gizlememelidir Ornegin Umman Denizi boyunca kiyi alani genellikle sicakken menzilinin ve uzak kuzeydeki diger daglarin donmus karla kapli sirtlari yil boyunca cok dusuk sicaklik degerlerine sahiptir Pakistan in dort mevsimi vardir Aralik ayindan Subat ayina kadar iliman sicakliklarla belirgin serin ve kuru bir kis Mart tan Mayis a kadar sicak ve kuru bir bahar Haziran ayindan Eylul ayina kadar yaz yagisli sezonu veya guneybati muson donemi Ekim ve Kasim aylarindaki geri cekilme musonu donemi Bu mevsimlerin baslangici ve suresi konuma gore biraz degismektedir Islamabad da iklim Ocak ayinda ortalama 6 C gunluk en dusuk sicakliktan Haziran ayinda 41 C ye kadar degiskenlik gosterir Yillik yagislarin yarisi Temmuz ve Agustos aylarinda gerceklesir ve bu iki ayin her birinde ortalama 300 milimetre 11 81 in civarindadir Yilin geri kalaninda ayda yaklasik 100 milimetre 3 94 in oraninda onemli olcude daha az yagis vardir Hail firtinalar erken ilkbaharda yaygindir Ayni zamanda ulkenin sanayi merkezi olan Pakistan in en buyuk sehri Karaci Islamabad dan daha nemli ancak onemli olcude daha az yagis almaktadir Sadece Temmuz ve Agustos Karaci bolgesindeki yagislarin 50 milimetre 1 97 in ortalamasindan daha fazladir kalan aylar ise az yagisla son derece kurudur Sicaklik Karaci de Islamabad a gore daha homojendir kis aksamlari gunluk ortalama 13 C ile yaz gunlerinde ise 34 C dir Yaz sicakliklari Pencap taki kadar yuksek olmasa da yuksek nem sakinlere buyuk rahatsizlik verir 28 Mayis 2017 de dunyanin en yuksek sicakliklarindan biri olan 53 7 C 128 66 F ile Pakistan da kaydedilen en yuksek sicaklik degeri ve ayrica Asya da olculen en yuksek ikinci sicaklik olarak tespit edildi TarihceMuslumanligin Guney Asya da kitlesel yayilisi 11 yuzyilda Gazneliler Devleti nin kurulmasi ile baslamistir 1000 1026 yillarinda Pencap a yaptigi akinlarla Islamiyet i alt kitaya sokan Gazneli Mahmud doneminde ozellikle Sufi dusuncesine bagli Islam bilginleri bolgede Islamiyet in yayilmasinda etkili olmuslardir Alt kitadaki Babur Imparatorlugu nun kurucusu Babur Sah 1526 da Delhi yakinlarinda da Delhi Sultanligi nin son yoneticisi yi yenerek Delhi Sultanligina son vermistir Ancak 17 yuzyildan itibaren Ingilizler bolgeye oncelikle Dogu Hindistan Sirketi East Indian Company araciligiyla girmeye basladilar Sirket ilk fabrikasini 1612 yilinda acmistir 1858 1859 yillarinda ilk bagimsizlik savasi olarak da tanimlanan genis capli ayaklanma sirketin yonetimindeki topraklarin Ingiliz Kralligi yonetimine gecmesiyle sonuclanmistir 1858 yilinda Birlesik Krallik Parlamentosu Hindistan in Birlesik Krallik yonetimine alindigina dair bir kanunu kabul etmistir Sir Seyyid Ahmed Han Aga Han Hint Yildizi gibi liderlerin onculugunde Hint Muslumanlari 1906 yilinda Tum Hindistan Musluman Ligi All Indian Muslim League Partisini kurmuslardir Bu parti ve Sir Seyyid Ahmed Han basta Ingilizler tarafindan desteklenerek kendisine Hint Yildizi unvani verilmistir Musluman Ligi nin Muhammed Ali Cinnah in baskanligindaki 23 Mart 1940 tarihli oturumunda Hindistan in Muslumanlar ve gayrimuslimler arasinda bolunmesi karari alinmistir 23 Mart halen Pakistan da Pakistan Gunu olarak kutlanmaktadir 14 Agustos 1947 tarihinde Muhammed Ali Cinnah Pakistan Genel Valisi olmus ve Pakistan bagimsizligini kazanmistir Pakistan in Hindistan dan ayrilarak bagimsizligini ilan etmesinin ardindan milyonlarca Musluman Hindu ve Sih in mubadelesi baslamis sinirin her iki yanindaki toplam 12 milyon kisi yer degistirmistir 1947 de kurulan Pakistan in kurucusu ve ilk devlet baskani Muhammed Ali Cinnah in 11 Eylul 1948 deki olumune kadar ulkenin icinde bulundugu karisik durum nedeniyle bir anayasa hazirlanamadi Anayasasinin hazirlanmasi 8 yildan fazla surdu 1956 tarihli ilk anayasaya gore bir Islami cumhuriyet olarak tanimlandi Uzerinde yapilan cesitli degisikliklerle birlikte ulke halen 1973 tarihli anayasa ile idare olunmaktadir 1971 e kadar Pakistan bugunku Pakistan Bati Pakistan ve Banglades Dogu Pakistan topraklarindan olusmaktaydi Hindistan ve Birlesik Krallik in de etkisiyle 1971 yilindaki ic savastan sonra Dogu Pakistan Banglades adinda bagimsizligini ilan etti Bu savastan yillar sonra dahi Pakistan ile Banglades in arasi duzelmis degildir Ulkede 1999 yilinda gerceklesen askeri darbe ile Pervez Muserref tum yetkileri kendisinde toplamistir 2008 Ocak ta genel secimlere gidilmesi karari alinmistir Surgunde bulunan eski basbakan Benazir Butto 2007 Ekim de ulkesine donmus ve dondugunde duzenlenen saldiridan yara almadan kurtulurken 140 civarinda kisi olmustur Bundan sonra karisikliklar devam ederken olaganustu hal ilan edilmis ancak 1 ay sonra kaldirilmistir Bu surecte surgunde bulunan muhalefet lideri Navaz Serif de ulkesine donmustur Aralik 2007 Pakistan icin cok kotu bir donem olmus ve Benazir Butto kendisine yonelik duzenlenen ikinci suikast saldirisinda oldurulmustur Butto nun olumunden sonra yasanan siddet olaylarinda onlarca kisi olmus milyonlarca dolarlik maddi hasar meydana gelmistir Bunun uzerine secimler Subat 2008 e ertelenmistir Ertelenen secimler 18 Subat 2008 de yapilmis ve devlet baskani Muserref in Q Kueyd lider adli partisi yenilgiye ugrarken Butto nun Pakistan Halk Partisi birinci Navaz Serif in adli partisi ise ikinci olmustur Buna ragmen Muserref once devlet baskanligi gorevini surdurecegini aciklamakla beraber sonra ordunun destegini kaybederek 18 Agustos 2008 de devlet baskanligi gorevinden istifa etmistir DemografiPakistan in nufusu 2010 itibariyla 170 milyon olarak tahmin edilmektedir Bu nufus Pakistan i dunyanin en buyuk 6 devleti yapmakta ve Pakistan nufus bakimindan Brezilya nin gerisinde Rusya nin onundedir Pakistan in 1951 de 34 milyon nufusu bulunmaktaydi Pakistan in nufus artisi 2010 yilinda 1 6 olarak kaydedilmistir Guney Pakistan da nufusun cogu Indus Nehri cevresinde yasar Nufus buyuklugune gore Karaci Pakistan in en buyuk kentidir Ulkenin kuzeyinde nufus daha cok Lahor Faysalabad Ravalpindi Islamabad Gucranvala Sialkot Gujrat Jhelum Sargodha ve Seyhupura kentlerinin olusturdugu yay seklindeki bir hat uzerinde yasar Pakistan nufusunun yaklasik 20 si yoksulluk sinir altinda yasamaktadir 2006 yili itibariyla ortalama yasam suresi kadinlarda 63 erkeklerde ise 62 yil olarak tespit edilmistir Saglik giderleri GSYIH nin 2 sidir 2006 Etnik gruplar Ulkedeki etnik dilsel gruplar Pakistan da Guney Asya Orta Asya ve Orta Dogu bolgelerinin kulturel sosyal ve tarihi etkisi altinda degisik dil mezhep ve etnik gruplara mensup kisiler yasamaktadir Pencap Eyaleti nde Pencabiler Sind Eyaleti nde Sindler Kuzey Bati Sinir Eyaleti nde Pastunlar Belucistan nde Beluciler agirlikli olarak yerel nufusu olusturmaktadir Dil Pakistan 60 tan fazla dilin konusuldugu bir devlettir Ingilizce resmi dil olup resmi is devlet ve hukuk sozlesmelerinde kullanilir Urduca ise ulusal dildir Pencap dili Pencap eyaletinin resmi dilidir ve ayrica Saraiki dili Pencap eyaletinde buyuk oranda konusulur Pestuca ise Hayber Pahtunhva eyaletinin Sindi dili ise Sind ve Belucistan eyaletlerinin resmi dilidir Din Ulkede toplam nufusun 96 68 i Muslumandir Pakistan Iran dan sonra dunyanin ikinci buyuk Sii nufusa sahip ulkesidir Nufusun 3 32 sini ise Hristiyan Hindu Sih ve Budistler olusturmaktadir Gayrimuslim azinliklar icinde en buyuk grubu 1 55 ile Hristiyanlar teskil etmektedir Islam 173 000 000 97 Hinduizm 3 200 000 1 6 Hristiyan 3 800 000 1 6 Sih 20 000 0 001 EkonomiPakistan in bolgeleriPakistan in yonetim birimleri Belucistan Hayber Pahtunhva Pencap Sind Eyaleti Islamabad Asiretler Bolgesi Kesmir Gilgit BaltistanEgitimPakistan Anayasasi na gore ucretsiz egitim saglamak devletin sorumlulugundadir Bagimsiz oldugunda Pakistan da sadece bir universite vardi 1882 de Lahor da kurulmustur Pakistan da su anda 71 i devlet 59 u ozel olmak uzere 130 dan fazla universite bulunmaktadir Pakistan da 730 teknik ve mesleki kurum bulunmaktadir Erkek mesleki kurumlarina girmek icin minimum nitelik 8 sinifi tamamlamis olmaktir 2004 yili itibariyla Pakistan da yetiskin nufusun 46 6 si okuryazardir Okuryazarlik erkeklerde 60 6 iken kadinlarda 31 5 tir Asiret bolgelerindeki kadinlarda okuma yazma oran cinsiyet farkliligi nedeniyle 3 tur Pakistan hukumeti 1996 da cehaletin ortadan kalkmasi ve butun cocuklarin okuryazar olmasi icin ulke capinda bir girisim baslatti Yiyecek ve icecek Karachi de Arap Denizi kiyisindaki Port Grand Asya nin en buyuk yemek caddelerindendir Geleneksel yemek Pakistan mutfagi Guney Asya nin diger bolgelerine benzer ve bir kismi 16 yuzyil Babur imparatorlarinin kraliyet mutfaklarindan kaynaklanir Bu yemeklerin cogunun kokleri Ingiliz Hint Orta Asya ve Orta Dogu mutfagi na dayanir Orta Dogu nun aksine Pakistan mutfaginda cok miktarda baharat ot ve cesni kullanilir Cogu yemekte sarimsak zencefil zerdecal kirmizi Sili biberi ve garam masala kullanilir Ev yemeklerinde her zaman kori kullanilir Bugdaydan yapilan ince gozleme pide ekmegi roti temel bir gidadir ve genellikle kori et sebze ve mercimekle servis edilir Pirinc de cok tuketilir Princ sade baharatlarla kavrulmus ve tatlilarda servis edilir Lassi Pencap bolgesi nin geleneksel icecegidir Sut ve sekerli siyah cay Pakistan genelinde sevilir ve gunluk tuketilir Sohan helvasi Pencap eyaletinin guney bolgesinden populer bir tatli yemektir ve Pakistan in her yerinde sevilir Ayrica bakinizBagimsizlik Gunu Hindistan Pakistan da laiklikKaynakca a b c d World Economic Outlook Database October 2020 IMF org International Monetary Fund 10 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Aralik 2020 GINI index World Bank estimate data worldbank org World Bank 2 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mayis 2019 PDF Ingilizce United Nations Development Programme 2 Aralik 2020 16 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Aralik 2020 Announcement of Results of 7th Population and Housing Census 2023 The Digital Census PDF 5 Agustos 2023 14 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 13 Mart 2024 Wynbrandt James 2009 A Brief History of Pakistan Infobase Publishing ISBN 978 0 8160 6184 6 Spuler Bertold 1969 The Muslim World a Historical Survey Leiden E J Brill ISBN 90 04 02104 3 Hussain Rizwan Pakistan The Oxford Encyclopedia of the Islamic World 26 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Subat 2021 Pakistan is unique among Muslim countries in its relationship with Islam it is the only country to have been established in the name of Islam Talbot Ian 2 Subat 1984 Jinnah and the Making of Pakistan History Today 12 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Subat 2021 As British rule there drew to an end many Muslims demanded in the name of Islam the creation of a separate Pakistan state Khan Nyla Ali 2013 The Fiction of Nationality in an Era of Transnationalism Ingilizce Routledge ISBN 978 1 135 92304 4 Prior to the partition of India in 1947 into two separate nation states a group of Western educated Indian Muslims who constituted the Muslim League the pivotal Muslim political organization in undivided India ardently advocated the logical of creating a separate homeland for Indian Muslims Shehabuddin Elora 2008 Reshaping the Holy Democracy Development and Muslim Women in Bangladesh Ingilizce Columbia University Press s 55 ISBN 978 0 231 14156 7 Ostensibly a homeland for all Indian Muslims Pakistan was hewed out of the Muslim majority regions of British India Sind Baluchistan the Northwst Frontier Province and West Punjab in the northwest and East Bengal in the east Uk Heo 2007 Civil Wars of the World Major Conflicts Since World War II ABC CLIO ss 591 ISBN 978 1 85109 919 1 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Subat 2021 Special report The Breakup of Pakistan 1969 1971 23 Eylul 2017 23 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Subat 2021 Iqbal Khurshid 2009 The Right to Development in International Law The Case of Pakistan Routledge s 189 ISBN 978 1 134 01999 1 The constitution proclaims that all existing laws shall be brought in accordance with the injunctions of Islam as laid down in the Quran and Sunnah and no law shall be enacted which is repugnant to such injunctions Opposition confident in Pakistan BBC NEWS 18 Subat 2008 19 Subat 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Subat 2021 Pakistani parties to share power BBC 9 Mart 2008 11 Mart 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Subat 2021 Pakistan to curb president powers BBC 8 Nisan 2010 9 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Subat 2021 Waever Ole 2003 Regions and Powers The Structure of International Security Cambridge University Press s 55 ISBN 978 0 521 89111 0 22 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Subat 2021 In the framework of their regional security complex theory RSCT and Ole Waever differentiate between superpowers and great powers which act and influence the global level or system level and regional powers whose influence may be large in their regions but have less effect at the global level This category of regional powers includes Brazil Egypt India Iran Iraq Israel Nigeria Pakistan Saudi Arabia South Africa and Turkey Rajagopalan Rajesh 2011 Pakistan regional power global problem Nadine Godehardt Dirk Nabers Ed Regional Orders and Regional Powers Routledge ss 193 208 ISBN 978 1 136 71891 5 Paul T V 2012 International Relations Theory and Regional Transformation Cambridge University Press s 11 ISBN 978 1 107 02021 4 4 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2017 The regional powers such as Israel or Pakistan are not simple bystanders of great power politics in their regions they attempt to asymmetrically influence the major power system often in their own distinct ways Barry Buzan 2004 The United States and the great powers world politics in the twenty first century Polity ss 71 99 ISBN 978 0 7456 3374 9 21 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2011 Hussein Solomon 24 Haziran 2002 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Aralik 2011 Vandamme Dorothee PDF Universite catholique de Louvain 10 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Aralik 2016 Countries like Saudi Arabia and Pakistan have enough influence to not be considered small but not enough to be major powers Within the limits of their regions they play a significant political role Thus instinctively they would qualify as middle powers While it is not the objective here to question the characteristics of Jordan s definition of middle powers we argue that Pakistan is in fact a middle power despite its being nuclear armed When looking at the numbers for instance it appears that Saudi Arabia and Pakistan can be classified as middle powers see in this regard Ping 2007 Pakistan has 18th largest middle class in the world report The Express Tribune 16 Ekim 2015 16 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Subat 2021 GDP ranking Data data worldbank org 16 Ekim 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Ocak 2017 Kaplan Seth Is Pakistan an emerging market 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Subat 2016 Iqbal Anwar 8 Kasim 2015 Pakistan an emerging market economy IMF www dawn com 10 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Subat 2016 Mathew Joseph C 2016 Understanding Pakistan Emerging Voices from India Taylor amp Francis s 337 ISBN 978 1 351 99725 6 Poverty in Pakistan Numerous efforts many numbers not enough results aiddata org 2 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Subat 2021 70 decline in terrorist attacks in Pakistan The Express Tribune tribune com pk 9 Eylul 2015 9 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Subat 2021 Nilufer Bakhtiyar For Azerbaijan Pakistan does not recognize Armenia as a country 13 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2012 24 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2013 Tripadvisor 16 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Goodwin William 2002 Pakistan Lucent Books s 79 ISBN 978 1 59018 218 5 Pakistani food is similar to that of northern India with a splash of Middle Eastern influence derived from other Muslim cultures over the centuries Lee Jonathan H X Nadeau Kathleen M 2011 Encyclopedia of Asian American Folklore and Folklife ABC CLIO s 973 ISBN 978 0 313 35066 5 Pakistani cuisine a fusion of Central Asian Middle Eastern Persian and Indian traditions is known for being spicy and for its aromatic and flavorful richness Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi yasmeen isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Kathleen W Deady 2001 Countries of the world Pakistan Capstone Press ss 13 15 ISBN 978 0 7368 0815 6 American Geriatrics Society Ethnogeriatrics Committee 2006 Doorway thoughts cross cultural health care for older adults Jones amp Bartlett Learning ss 119 120 ISBN 978 0 7637 4355 0 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi taxila isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Tarla Dalal 2007 Punjabi Khana Sanjay amp Co s 8 ISBN 978 81 89491 54 3 Sohan Halwa a gift of saints city Dawn com 16 Aralik 2013 31 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Subat 2014