Tzinobani Kilisesi (Gürcüce: წინობნის ეკლესია), tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı Meşeli köyünün sınırları içinde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir. Ortadan kalkmış bir yerleşim olan Tzinobani köyünün kilisesiydi.
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Tzinobani mevkii, Meşeli, Şavşat |
Koordinatlar | 41°19′21″K 42°29′49″D / 41.32250°K 42.49694°D |
İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
Durum | Yıkılmış |
Mimari | |
Mimari tür | Kilise |
Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
Tamamlanma | ? Orta Çağ |
Özellikler | |
Malzemeler | Kesme taş, moloz taş, dolgu duvar |
Tarihçe
Tzinobani köyü, Meşeli köyünün merkez mahallesinin 2,5 kilometre doğusunda bulunuyordu. Bu köyden günümüze yerleşimin izleri ve kilisenin kalıntıları uzlaşmıştır. Tzinobani (წინობანი) Gürcüce bir yer adı olup "ön mahalle" gibi bir anlama gelen Tzinaubani'den (წინაუბანი) değişime uğramıştır. Şavşeti bölgesi ile bu yerleşimi Osmanlılar 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köy halkının Müslüman olmasıyla kilisenin işlevini yitirdiği anlaşılmaktadır. 1904 yılında bölgeyi gezen Nikolay Marr, Tzinobani Kilisesi ile Tavzeti Kilisesi'nin aynı plana sahip olduğunu yazmıştır. O dönemde planı tespit edilen kiliseden geriye küçük bir duvar parçası kalmıştır. Bu kiliseye ait kesme taşlar Shlobani köyünde bir evin avlusunda tespit edilmiştir.
Mimari
Tzinobani Kilisesi tamamen yıkılmış, geriye apsis bulunduğu duvarın bir köşesi kalmıştır. Gerek bu kalıntı gerekse Shlobani köyündeki kesme taşlar kilisenin dolgu duvar tekniğiyle moloz taşlarla harç kullanılarak inşa edildiğini göstermektedir. Duvarların yüzeyi iri ve düzgün kesme taşlarla kaplanmıştı. Tek nefli yapı, tıpkı Tavzeti Kilisesi gibi dikdörtgen bir plana sahipti. Nitekim Nikolay Marr'ın 1904 yılında verdiği bilgiye göre, Tzinobani Kilisesi bugünkü Meşeli köyünün sınırları içinde kalan Agara’dan çayırlığa giden yol üzerinde bulunuyordu. Kilisenin hemen güneyindeki mezar dahil her yer defineciler tarafından kazılmıştı. Büyük ölçüde yıkılmış olan tek nefli yapının içten yuvarlak formlu bir apsis vardı. Ancak dıştan düz bir duvarlarla sınırlandırılmıştı. Kilisenin duvarlar temel seviyesine yakın bir noktaya kadar yıkılmıştı. Ancak apsis duvarın iki metreye yakın yükseklikte bulunuyordu. Kilisenin girişi güneyde yer alıyordu.
Kaynakça
- ^ a b c 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2016, s. 14. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Mine Kadiroğlu - Fahriye Bayram, "Ortaçağ Gürcü Mimarisi 2002 Yılı Yüzey Araştırması" , 21. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Ankara, 2003, 2. Cilt, s. 5" (PDF). 7 Mart 2014 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 9 Aralık 2023.
- ^ a b Tao-Klarceti: Tarihsel ve Kültürel Anıtlar (ტაო-კლარჯეთი: ისტორიისა და კულტურის ძეგლები), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 160, .
- ^ "წინა" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 8 Aralık 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ ""უბანი" - Gürcü Dilinin Açıklamalı Sözlüğü". 11 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Aralık 2023.
- ^ a b Niko Mari, Klarceti ve Şavşeti Gezi Günlükleri (შავშეთსა და კლარჯეთში მოგზაურობის დღიურები), Batum, 2015 (Birinci basım: 1911, Petersburg, Rusça), s. 110. 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Tao-Klarceti? Tarihsel ve Kültürel Anıtlar (ტაო-კლარჯეთი: ისტორიისა და კულტურის ძეგლები), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 160, .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tzinobani Kilisesi Gurcuce წინობნის ეკლესია tarihsel Savseti bolgesinde gunumuzde Artvin ilinin Savsat ilcesine bagli Meseli koyunun sinirlari icinde Orta Cag dan kalma Gurcu kilisesidir Ortadan kalkmis bir yerlesim olan Tzinobani koyunun kilisesiydi Tzinobani KilisesiTemel bilgilerKonumTzinobani mevkii Meseli SavsatKoordinatlar41 19 21 K 42 29 49 D 41 32250 K 42 49694 D 41 32250 42 49694InancDogu Ortodoks KilisesiMezhepGurcu Ortodoks KilisesiDurumYikilmisMimariMimari turKiliseMimari bicimGurcu mimarisiTamamlanma Orta CagOzelliklerMalzemelerKesme tas moloz tas dolgu duvarTarihceTzinobani koyu Meseli koyunun merkez mahallesinin 2 5 kilometre dogusunda bulunuyordu Bu koyden gunumuze yerlesimin izleri ve kilisenin kalintilari uzlasmistir Tzinobani წინობანი Gurcuce bir yer adi olup on mahalle gibi bir anlama gelen Tzinaubani den წინაუბანი degisime ugramistir Savseti bolgesi ile bu yerlesimi Osmanlilar 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Koy halkinin Musluman olmasiyla kilisenin islevini yitirdigi anlasilmaktadir 1904 yilinda bolgeyi gezen Nikolay Marr Tzinobani Kilisesi ile Tavzeti Kilisesi nin ayni plana sahip oldugunu yazmistir O donemde plani tespit edilen kiliseden geriye kucuk bir duvar parcasi kalmistir Bu kiliseye ait kesme taslar Shlobani koyunde bir evin avlusunda tespit edilmistir MimariTzinobani Kilisesi tamamen yikilmis geriye apsis bulundugu duvarin bir kosesi kalmistir Gerek bu kalinti gerekse Shlobani koyundeki kesme taslar kilisenin dolgu duvar teknigiyle moloz taslarla harc kullanilarak insa edildigini gostermektedir Duvarlarin yuzeyi iri ve duzgun kesme taslarla kaplanmisti Tek nefli yapi tipki Tavzeti Kilisesi gibi dikdortgen bir plana sahipti Nitekim Nikolay Marr in 1904 yilinda verdigi bilgiye gore Tzinobani Kilisesi bugunku Meseli koyunun sinirlari icinde kalan Agara dan cayirliga giden yol uzerinde bulunuyordu Kilisenin hemen guneyindeki mezar dahil her yer defineciler tarafindan kazilmisti Buyuk olcude yikilmis olan tek nefli yapinin icten yuvarlak formlu bir apsis vardi Ancak distan duz bir duvarlarla sinirlandirilmisti Kilisenin duvarlar temel seviyesine yakin bir noktaya kadar yikilmisti Ancak apsis duvarin iki metreye yakin yukseklikte bulunuyordu Kilisenin girisi guneyde yer aliyordu Kaynakca a b c 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2016 s 14 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Mine Kadiroglu Fahriye Bayram Ortacag Gurcu Mimarisi 2002 Yili Yuzey Arastirmasi 21 Arastirma Sonuclari Toplantisi Ankara 2003 2 Cilt s 5 PDF 7 Mart 2014 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 9 Aralik 2023 a b Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar ტაო კლარჯეთი ისტორიისა და კულტურის ძეგლები Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 160 ISBN 978 9941 478 17 8 წინა A Comprehensive Georgian English Dictionary Londra 2006 2 cilt 8 Aralik 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 0 9535878 3 5 უბანი Gurcu Dilinin Aciklamali Sozlugu 11 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Aralik 2023 a b Niko Mari Klarceti ve Savseti Gezi Gunlukleri შავშეთსა და კლარჯეთში მოგზაურობის დღიურები Batum 2015 Birinci basim 1911 Petersburg Rusca s 110 9 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 434 11 2 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar ტაო კლარჯეთი ისტორიისა და კულტურის ძეგლები Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 160 ISBN 978 9941 478 17 8