HDPE, petrolden elde edilen, yüksek yoğunluklu polietilen malzemedir. İsmi İngilizce karşılığı olan "High Density Polyethylene" teriminin kısaltmasından gelmektedir. Sanayi ve imalat sektöründe genelde bu isim kullanılmaktadır. Yaklaşık olarak, 1.75 kg. petrolden, 1 kg. HDPE hammadde elde edilir.
Elde Edilmesi
HDPE günümüzde birkaç yöntemle elde edilebilmektedir.
- Radikal polimerizasyon yönteminde, yüksek basınç uygulanır.
- Koordinasyon polimerizasyonunda, alçak basınç ve 50-75 °C sıcaklıkta katalitik sentez yapılır.
Katalizör olarak heptanda çözünmüş, titanyum tetraklorür ve alüminyum alkil kullanılır. Polimerizasyon ısısı soğutularak giderilir. Ele geçen polimer formu toz veya granüldür. Sıvı ortamdan süzülerek alındıktan sonra kurutularak ambalajlanır.
HDPE sentezinde diğer yol olan, "metal oksit katalizörlü polimerizasyon"da etilen gazı parafinde çözülür, 60-200 °C sıcaklıkta, 35 atm. basınç altında, belirli bir sürede işlem tamamlanır. Soğutma ve çözücü buharlaştırılmasından sonra ürün elde edilir.
"Doğrusal (lineer) polietilen" de denilen HDPE %90 oranında kristal hâldedir. Ana zincir en az 200 karbon atomludur. ASTM standartlarında Tip III ve Tip IV olarak tanımlanan HDPE'in bağıl yoğunluğu 0,940 ve daha yukarı olarak verilmiştir. (HDPE, PETKİM kapasitesi 96.000 ton/yıldır).
Özellikleri
HDPE, görünüm olarak LDPE'e benzese de ondan çok daha sert, molekül kütlesi 150000-400000 dolaylarında bir polimerdir. Suya, kimyasal maddelere direnci iyidir. Işık ve açık hava koşullarına LDPE'de olduğu gibi dayanıklı değildir. Özel dolgularla bu direnç artırılabilir. Mekanik özellikler çok iyi olup, özellikle darbe ve çekme dayanımları yüksektir. Bazı dolgu maddeleriyle de özellikler daha da iyileştirilir. Normalde çekme dayanımı 225-350 kgf/cm² civarındadır. Sıcaklık dayanımı 100 °C'nin üzerindedir. Ayrıca kendi kendini yağlama özelliği vardır.
Enjeksiyon, ekstrüzyon, toz kaplama, film çekme, döner kalıplama, gibi birçok biçimlendirme yöntemine uygun bir malzemedir. Enjeksiyon kalıp sıcaklığının 50-70 °C'de tutulması cihazdan çıkan ürün kalitesini yükseltir. HDPE elektriksel uygulamalara da çok elverişlidir.
Kullanım alanları
Geniş bir kullanım alanına sahip olan HDPE, basınçlı borular, gaz dağıtım boruları, şişe, bidon, varil, beyaz eşya ve makine parçaları, yalıtkan, oyuncak, elektrik ve elektronik eşya imalatında kullanılmaktadır. Suya dayanıklı olduğundan tekne ve depo yapımında da HDPE'den yararlanılır.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
HDPE petrolden elde edilen yuksek yogunluklu polietilen malzemedir Ismi Ingilizce karsiligi olan High Density Polyethylene teriminin kisaltmasindan gelmektedir Sanayi ve imalat sektorunde genelde bu isim kullanilmaktadir Yaklasik olarak 1 75 kg petrolden 1 kg HDPE hammadde elde edilir HDPE ye ait uluslararasi hammadde geri donusum koduElde EdilmesiHDPE gunumuzde birkac yontemle elde edilebilmektedir Radikal polimerizasyon yonteminde yuksek basinc uygulanir Koordinasyon polimerizasyonunda alcak basinc ve 50 75 C sicaklikta katalitik sentez yapilir Katalizor olarak heptanda cozunmus titanyum tetraklorur ve aluminyum alkil kullanilir Polimerizasyon isisi sogutularak giderilir Ele gecen polimer formu toz veya granuldur Sivi ortamdan suzulerek alindiktan sonra kurutularak ambalajlanir HDPE sentezinde diger yol olan metal oksit katalizorlu polimerizasyon da etilen gazi parafinde cozulur 60 200 C sicaklikta 35 atm basinc altinda belirli bir surede islem tamamlanir Sogutma ve cozucu buharlastirilmasindan sonra urun elde edilir Dogrusal lineer polietilen de denilen HDPE 90 oraninda kristal haldedir Ana zincir en az 200 karbon atomludur ASTM standartlarinda Tip III ve Tip IV olarak tanimlanan HDPE in bagil yogunlugu 0 940 ve daha yukari olarak verilmistir HDPE PETKIM kapasitesi 96 000 ton yildir OzellikleriHDPE gorunum olarak LDPE e benzese de ondan cok daha sert molekul kutlesi 150000 400000 dolaylarinda bir polimerdir Suya kimyasal maddelere direnci iyidir Isik ve acik hava kosullarina LDPE de oldugu gibi dayanikli degildir Ozel dolgularla bu direnc artirilabilir Mekanik ozellikler cok iyi olup ozellikle darbe ve cekme dayanimlari yuksektir Bazi dolgu maddeleriyle de ozellikler daha da iyilestirilir Normalde cekme dayanimi 225 350 kgf cm civarindadir Sicaklik dayanimi 100 C nin uzerindedir Ayrica kendi kendini yaglama ozelligi vardir Enjeksiyon ekstruzyon toz kaplama film cekme doner kaliplama gibi bircok bicimlendirme yontemine uygun bir malzemedir Enjeksiyon kalip sicakliginin 50 70 C de tutulmasi cihazdan cikan urun kalitesini yukseltir HDPE elektriksel uygulamalara da cok elverislidir Kullanim alanlariGenis bir kullanim alanina sahip olan HDPE basincli borular gaz dagitim borulari sise bidon varil beyaz esya ve makine parcalari yalitkan oyuncak elektrik ve elektronik esya imalatinda kullanilmaktadir Suya dayanikli oldugundan tekne ve depo yapiminda da HDPE den yararlanilir