Maren Margrethe Thomsen, (bilinen adıyla: Maren Margrethe "Grethe" Bartram ya da "Thora"; d. 23[] Şubat 1924 – ö. 31 Ocak 2017), Danimarkalı kadın savaş suçlusudur. İkinci Dünya Savaşı sırasında Danimarka direniş hareketinden en az 53 kişi hakkında bilgi vermiştir. Bartram'a savaştan sonra idam cezası verildi. Ceza 1947'de müebbet hapis cezasına çevrildi. 1956'da serbest bırakıldı ve evli adı altında yaşadığı İsveç'teki Halland'a taşındı.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5bUwyWXlMMGR5WlhSb1pWOUNZWEowY21GdExtcHdadz09LmpwZw==.jpg)
Hayatı
Grethe Bartram, Aarhus'ta doğdu ve sekiz çocuğun ikincisi olarak fakir bir evde büyüdü. Her iki ebeveyni de ailenin sosyal çevreleri gibi Danimarka Komünist Partisi (DKP) üyesiydi. Babası Niels Peter Christopher Bartram (1896 doğumlu), güney Jylland'dandı ve Almanlarla birlikte I.Dünya Savaşı'na katıldı. Savaştan sonra bunalıma girdi ve çalışmakta zorlandı, ancak Midtbyen, Aarhus'ta küçük bir bisiklet tamir atölyesi işletmeyi başardı.
Bartram 13 yaşında okulu bıraktı ve 16 yaşında hamile kalana kadar çalışmaya devam etti. 12 Temmuz 1941'de işyerinden genç bir makinist olan Frode Thomsen (28 Mart 1920 doğumlu) ile evlendi. Evlilikleri uzun sürmedi, 1943 yazında sona erdi ve oğulları kayınvalidesinin yanında koruyucu bakıma alındı.
Muhbirlik
Ağabeyi Christian Bartram da dahil olmak üzere Bartram'ın ailesi direnişe dahil oldu. Eylül 1942'de Danimarka polisi, Aarhus'taki Fredericiagade'deki bir dükkândaki sabotaj yangınıyla ilgili bilgi getirene 1000 Kron tutarında bir ödül veriyordu. Grethe Bartram, eyleme kimlerin katıldığını öğrendi ve polise bilgi verdi. Erkek kardeşi de dahil olmak üzere 5 kişi gözaltına alındı. Biri kaçtı, kalanlar 1 ila 10 yıl arasında hapis cezasına çarptırdı.
Bartram, bundan sonraki dönemde, direniş hareketi ile ilgili sosyal çevrelerinde yasadışı faaliyetlere katıldı. Mart-Nisan 1944'te Gestapo tarafından ajan olarak işe alındı ve Haziran ayında Samsing Grubu ve bağlı bir üniversite öğrencisi grubu tutuklandı ve sonunda Neuengamme toplama kampına gönderildiler. Aarhus'taki ve Jylland merkezindeki komünist direniş grupları tamamen etkisiz hale getirildi.
O zamanlar Bartram'a olan güven hâlâ yüksekti ve Ağustos 1944'te Aarhus'taki direniş için yeni bir direnişinin temsilcisi olarak Kopenhag'a gönderildi. Direniş daha sonra şüphelenilmeye başlandı. Bartram, kendinden şüphelenmelerini önlemek için tutuklanıp Frøslev Hapishane Kampında hapsedildi. Yardım etmediği için direniş birkaç kez onu öldürmeye çalıştı, ancak yalnızca onu yaralamayı başardılar. İyileşmesi için Almanya'ya gönderildi. Mart 1945'te, Danimarka'daki Alman kuvvetleri teslim olana kadar çalıştığı Kolding'deki Gestapo tarafından işe alındı. Teslim olduğu gün, 5 Mayıs, Esbjerg'deki Gestapo karargahındaydı ve burada direniş bombaları patlattığında yaralandı. Hızla iyileşti ve yardım almak için bisikletle Kolding'e gitti ama Gestapo çoktan tahliye olmuştu. Bartram daha sonra 10 Mayıs'ta tutuklandığı Brejning'e gitti.
Bartram kendi hesabına 5-700 Danimarka Kronu aldı. ancak Gestapo'dan bir tanık, muhbirlere ödenen paranın 3 / 4'ünü aldığını iddia etti, bu da ayda 1200-1500'e denk geliyordu.
Yargılanması
Duruşma sırasında Grethe Bartram'ın İkinci Dünya Savaşı sırasında Danimarka direniş hareketinden en az 53 kişi hakkında bilgi verdiği ortaya çıktı. Bunlardan 15'i işkence görmüş ve 35'i Alman toplama kamplarında yaralanmıştı, 8'inin ölü veya kayıp olduğu bildirildi.
Bartram, çoğu suçu kabul etti ve 29 Ekim 1946'da Aarhus Ceza Mahkemesi tarafından ölüm cezasına çarptırıldı, daha sonra 22 Şubat 1947'de Vestre Landsret ve 4 Eylül 1947'de Danimarka Yüksek Mahkemesi tarafından onaylandı..
1945'ten sonra savaş suçlarından ölüm cezasına çarptırılan diğer Danimarkalı kadın Anna Lund Lorenzen'de olduğu gibi, idam cezası Adalet Bakanı Niels Busch-Jensen tarafından 9 Aralık 1947'de ömür boyu hapis cezasına çevrildi. Bartram o zamanlar gençti, "din karşıtı, komünist ve materyalist bir ruhla" yetiştirildiğini ve mali sıkıntıları olduğunu söylüyordu.
Bartram, 26 Ekim 1956'da on yıl hapis yattıktan sonra serbest bırakıldı ve İsveç'e taşındı. 1960'larda İsveç vatandaşı oldu ve 92 yaşında Vessigebro'da öldü.
Kaynakça
- ^ a b c "Gestapos Største Stikker". 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Hauerbach 1945". s. 22. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ (Danca). Historie Online. 10 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2015.
- ^ "Grethe Bartram". 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Tamm 1984". s. 362. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Tamm 1984". s. 374. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Tamm 1984". s. 374-5. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Tamm 1984". s. 375. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Dödsdömd i Danmark efter kriget, nu avliden i Vessigebro". Hallands Nyheter. 27 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Şubat 2017.
Literatür
- T. Lauridsen, John (2007). Over stregen - under besættelsen. Samvirke. ISBN .
- Bisgaard, Nina (1986). Kvinder i modstandskampen. Tiderne skifter. ISBN .
- Tamm, Ditlev (1984). Retsopgøret efter besættelsen. Jurist- og Økonomforbundets Forlag. ISBN .
- Haaest, Erik (1977). Udyr – eller hvad. Viking. ISBN .
- Skov Kristensen, Henrik (2010). Grethe Bartram – fra kommunist til gestapoagent. Nyt Nordisk Forlag. ISBN .
- Hauerbach, Sven (1945). . 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2015.
- Wolthers, Signe (12 Aralık 2006). Gestopas største stikker. Samvirke.
- Chr. Nielsen, Flemming (1995). Dødsdømt – benådet – straffet. Jyllands-Posten.
Dış bağlantılar
- Grethe Bartram 9 Eylül 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde . – biography in Dansk Kvindebiografisk Leksikon
- Storstikkeren 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . – Chapter 10 in Erik Haaests book, Udyr – eller hvad from 1977 in an updated e-version from 2006.
- Myter, Mordet i Højbjerg, Marie Lock-Hansen, Forlaget Din Bog 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Maren Margrethe Thomsen bilinen adiyla Maren Margrethe Grethe Bartram ya da Thora d 23 kaynak belirtilmeli Subat 1924 o 31 Ocak 2017 Danimarkali kadin savas suclusudur Ikinci Dunya Savasi sirasinda Danimarka direnis hareketinden en az 53 kisi hakkinda bilgi vermistir Bartram a savastan sonra idam cezasi verildi Ceza 1947 de muebbet hapis cezasina cevrildi 1956 da serbest birakildi ve evli adi altinda yasadigi Isvec teki Halland a tasindi Grethe Bartram 1942 deHayatiGrethe Bartram Aarhus ta dogdu ve sekiz cocugun ikincisi olarak fakir bir evde buyudu Her iki ebeveyni de ailenin sosyal cevreleri gibi Danimarka Komunist Partisi DKP uyesiydi Babasi Niels Peter Christopher Bartram 1896 dogumlu guney Jylland dandi ve Almanlarla birlikte I Dunya Savasi na katildi Savastan sonra bunalima girdi ve calismakta zorlandi ancak Midtbyen Aarhus ta kucuk bir bisiklet tamir atolyesi isletmeyi basardi Bartram 13 yasinda okulu birakti ve 16 yasinda hamile kalana kadar calismaya devam etti 12 Temmuz 1941 de isyerinden genc bir makinist olan Frode Thomsen 28 Mart 1920 dogumlu ile evlendi Evlilikleri uzun surmedi 1943 yazinda sona erdi ve ogullari kayinvalidesinin yaninda koruyucu bakima alindi MuhbirlikAgabeyi Christian Bartram da dahil olmak uzere Bartram in ailesi direnise dahil oldu Eylul 1942 de Danimarka polisi Aarhus taki Fredericiagade deki bir dukkandaki sabotaj yanginiyla ilgili bilgi getirene 1000 Kron tutarinda bir odul veriyordu Grethe Bartram eyleme kimlerin katildigini ogrendi ve polise bilgi verdi Erkek kardesi de dahil olmak uzere 5 kisi gozaltina alindi Biri kacti kalanlar 1 ila 10 yil arasinda hapis cezasina carptirdi Bartram bundan sonraki donemde direnis hareketi ile ilgili sosyal cevrelerinde yasadisi faaliyetlere katildi Mart Nisan 1944 te Gestapo tarafindan ajan olarak ise alindi ve Haziran ayinda Samsing Grubu ve bagli bir universite ogrencisi grubu tutuklandi ve sonunda Neuengamme toplama kampina gonderildiler Aarhus taki ve Jylland merkezindeki komunist direnis gruplari tamamen etkisiz hale getirildi O zamanlar Bartram a olan guven hala yuksekti ve Agustos 1944 te Aarhus taki direnis icin yeni bir direnisinin temsilcisi olarak Kopenhag a gonderildi Direnis daha sonra suphelenilmeye baslandi Bartram kendinden suphelenmelerini onlemek icin tutuklanip Froslev Hapishane Kampinda hapsedildi Yardim etmedigi icin direnis birkac kez onu oldurmeye calisti ancak yalnizca onu yaralamayi basardilar Iyilesmesi icin Almanya ya gonderildi Mart 1945 te Danimarka daki Alman kuvvetleri teslim olana kadar calistigi Kolding deki Gestapo tarafindan ise alindi Teslim oldugu gun 5 Mayis Esbjerg deki Gestapo karargahindaydi ve burada direnis bombalari patlattiginda yaralandi Hizla iyilesti ve yardim almak icin bisikletle Kolding e gitti ama Gestapo coktan tahliye olmustu Bartram daha sonra 10 Mayis ta tutuklandigi Brejning e gitti Bartram kendi hesabina 5 700 Danimarka Kronu aldi ancak Gestapo dan bir tanik muhbirlere odenen paranin 3 4 unu aldigini iddia etti bu da ayda 1200 1500 e denk geliyordu YargilanmasiDurusma sirasinda Grethe Bartram in Ikinci Dunya Savasi sirasinda Danimarka direnis hareketinden en az 53 kisi hakkinda bilgi verdigi ortaya cikti Bunlardan 15 i iskence gormus ve 35 i Alman toplama kamplarinda yaralanmisti 8 inin olu veya kayip oldugu bildirildi Bartram cogu sucu kabul etti ve 29 Ekim 1946 da Aarhus Ceza Mahkemesi tarafindan olum cezasina carptirildi daha sonra 22 Subat 1947 de Vestre Landsret ve 4 Eylul 1947 de Danimarka Yuksek Mahkemesi tarafindan onaylandi 1945 ten sonra savas suclarindan olum cezasina carptirilan diger Danimarkali kadin Anna Lund Lorenzen de oldugu gibi idam cezasi Adalet Bakani Niels Busch Jensen tarafindan 9 Aralik 1947 de omur boyu hapis cezasina cevrildi Bartram o zamanlar gencti din karsiti komunist ve materyalist bir ruhla yetistirildigini ve mali sikintilari oldugunu soyluyordu Bartram 26 Ekim 1956 da on yil hapis yattiktan sonra serbest birakildi ve Isvec e tasindi 1960 larda Isvec vatandasi oldu ve 92 yasinda Vessigebro da oldu Kaynakca a b c Gestapos Storste Stikker 19 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Hauerbach 1945 s 22 19 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Danca Historie Online 10 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Agustos 2015 Grethe Bartram 19 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Tamm 1984 s 362 19 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Tamm 1984 s 374 19 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Tamm 1984 s 374 5 19 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Tamm 1984 s 375 19 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Dodsdomd i Danmark efter kriget nu avliden i Vessigebro Hallands Nyheter 27 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Subat 2017 LiteraturT Lauridsen John 2007 Over stregen under besaettelsen Samvirke ISBN 978 87 02 05199 5 Bisgaard Nina 1986 Kvinder i modstandskampen Tiderne skifter ISBN 87 7445 284 3 Tamm Ditlev 1984 Retsopgoret efter besaettelsen Jurist og Okonomforbundets Forlag ISBN 87 574 4261 4 Haaest Erik 1977 Udyr eller hvad Viking ISBN 87 87503 03 4 Skov Kristensen Henrik 2010 Grethe Bartram fra kommunist til gestapoagent Nyt Nordisk Forlag ISBN 978 87 17 04140 0 Hauerbach Sven 1945 15 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2015 Wolthers Signe 12 Aralik 2006 Gestopas storste stikker Samvirke Chr Nielsen Flemming 1995 Dodsdomt benadet straffet Jyllands Posten Dis baglantilarGrethe Bartram 9 Eylul 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde biography in Dansk Kvindebiografisk Leksikon Storstikkeren 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Chapter 10 in Erik Haaests book Udyr eller hvad from 1977 in an updated e version from 2006 Myter Mordet i Hojbjerg Marie Lock Hansen Forlaget Din Bog 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde