Çorum Olayları veya Çorum KatliamıÇorum'da 1980 Mayıs-Temmuz aylarında meydana gelen, siyasi ve dini temelli olarak ortaya çıkan kanlı olaylardır. Ülkücülerin, Alevi mahallesi olarak bilinen Milönü mahallesine saldırması üzerine, çoğu Alevi olmak üzere resmî kaynaklarca 57 yurttaşın ölümü ve yüzlercesinin yaralanmasıyla sonuçlanmıştır.
12 Eylül Darbesi'ne giden süreç ve Türkiye'de sağ-sol çatışması | |
Bölge | Çorum, Türkiye |
---|---|
Tarih | Mayıs-Temmuz 1980 |
Hedef | Aleviler |
Saldırı türü | Katliam |
Ölü | 57 |
Yaralı | 100+ |
Olaylar öncesi ortam
Olaylardan hemen önce Çorum Emniyet Müdürü Hasan Uyar görevinden alınarak yerine Tunceli'de görev yapmış olan Nail Bozkurt atandı. Milli Eğitim Müdürlüğü'ne MHP'li Fethi Katar getirildi. Çorum Valiliği'ne Rafet Üçelli atandı. 40'a yakın polis memuru başka illere nakledildi. Birçok okul yöneticisi, öğretmen ve memurun yer değişimi yapıldı. Buna karşın ataması olan birçok polis memuru ilişiği kesilmeden görev yapmaya devam etti.
ABD’nin Türkiye Büyükelçiliğinde görevli Çorum’da MHP’li il yöneticileriyle, Vali ve CHP’li Belediye Başkanı ’yla görüşür. Çorum’dan sonra Amasya ve Tokat’a gider.[]
1980 yılındaki 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı kutlama hazırlıkları sırasında kızların kıyafetleri bahane edilerek şu bildiri dağıtıldı:
"Müslüman namusuna sahip çık
19 Mayıs gösterileri adı altında yine namus bacılarımızın iffet ve hayasına kahpece ve haince saldıracak bir gün geliyor. Yüreklerimizi parçalıyor, içimize kan akıtılıyor. Yine müslüman evladı kan ağlamaya kafir düzen tarafından soyularak, en müstehcen ve kepaze kılıkta teşhir edilecektir. Bin yıllık mübarek tarihimize bundan büyük bir leke sürülebilir mi? Kurtuluş Savaşında namusunu Yunan eli kirletmektense, ölmeyi tercih eden mübarek ninelerimizin kemikleri sızlamaz mı? Ey müslüman, düşün, süngüyle ama karnında çocuk çıkarken zihniyetle bu zihniyetin farkı ne? Namazını kıl, orucunu tut yeter; karışan mı var diyen gafil müslüman sen de düşün... Düşün ki, haddini bilmeyenlere bildirelim hadlerini. Şu hadis-i Şerifi asla unutma, haksızlık karşısında susan, dilsiz şeytandır. Ne mutlu canı ile, kanı ile, malı ile CİHAD edenlere..."
— İslâmcı Gençlik
Gün Sazak'ın öldürülmesi ve protestolar
MHP'nin önde gelen isimlerinden eski Gümrük ve Tekel Bakanı Gün Sazak'ın 27 Mayıs 1980'de Ankara'da DEV-SOL tarafından öldürülmesi üzerine Çorum'da da gerginlik arttı.
Olayların başlaması
28 Mayıs Çarşamba günü, Çorum’un en işlek caddesinde ve çoğunluğu çocuk ve gençlerden oluşan gruplar, “Kanımız aksa da zafer İslam'ın", "Kana kan, intikam” sloganlarıyla yürüyüşe geçmişlerdir. Yürüyüş korteji, kısa süre sonra saldırıya dönüşür. Cadde üzerinde bulunan solculara ait iş yerleri tahrip edilmeye ve yakılmaya başlanır. 29 Mayıs günü cadde ve sokaklarda yürüyüşler “Kana kan, intikam” sloganlarıyla sürmüştür. İş yerlerinin yağmalanmasına, tahrip edilmesine ve yakılmasına devam edilmiştir.[]
Çorum’la komşu il, ilçe ve köylerle bağlantılı tüm yollar belirsiz gruplarca işgal edilmiştir.[]Yine saldırgan başka gruplar Çorum gazetesine ve Bahar Kitabevi'ne saldırmıştır.[]Alevi ve Sünni mahalleleri arasında barikatlar kuruldu ve çatışmalar başladı. Mayıs ayında yaşanan bu gerginlik askerî müdahaleye karşın devam etti.
Sokağa çıkma yasağı ve çatışmalar
Çorum Valisi Rafet Üçelli, sokağa çıkma yasağı koyar ve halkın savunma amacıyla oluşturduğu barikatların kaldırılmasını ister.
Çorum Kalesi yakınındaki semtlerde oturan halkın kurduğu bir savunma barikatına saldırganlar silahla ateş eder ancak barikatı aşamazlar. Vali Rafet Üçelli, barikatın kaldırılması için Jandarma Komutanı Yarbay 'ye emir verir. Halk ise can güvenliklerini korumak için kurdukları barikatı kaldırmamakta direnir. Vali ve Jandarma Yarbay Vural Güride arasında geçen konuşma şöyledir:
Vali: Lütfen Ankara-Samsun Kara yolu trafiğe açılsın.
Yarbay Güride: Sayın Valim yolu açmak için silah kullanmak zorunda kalacağız. Kan akar, bu da olayları tırmandırır.
Vali: Her şeye karşın yol trafiğe açılmalıdır.
Yarbay Güride: Kan dökülür, ben açamam sayın valim. Buyurun siz açın.
[]
CHP’nin milletvekillerinden Şükrü Bütün, Etem Eken ve Senatör Abdullah Ercan olayları yerinde incelemek üzere Çorum'a geldiklerinde belediye başkanı ile görüşürlerken saldırıya uğrarlar.[]
Halk barikatını kaldırmaz. Bu sırada başka bir semtteki zayıf bir barikatı aşan 19 AN 709 plakalı, kırmızı renkli Renault marka bir otomobil, Milönü semtini silahla boydan boya tarar. Semt halkı panik içinde evlerine koşuşurlar. Yaralananlar olur. Mahalleyi silahla tarayan otomobilin plakasının bir traktöre ait olduğu ve otomobilin içinde polislerin olduğu kanaati oluşur.[]
Olayların sonlanması yetkililerce genellikle Alevi kesimin yaşadığı Milönü'deki barikatların kaldırılmasına bağlanmıştır. Çorum olaylarına müdahale etmekle görevlendirilen dönemin Amasya 15. Tugay Komutanı 'ün iddiası: "Bir sağ partiye mensup milletvekili bana barikatları yararsınız, bertaraf edersiniz, bu iş de burada biter." İçişleri Bakanı Vekili Orhan Eren, Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Sedat Celasun'la Çorum'a gelirler. Çorum’da teşkilatı bulunan siyasi parti il yöneticileri, Çorum milletvekillerinin katılımıyla bir toplantı düzenlenir. Saldırı olayı değerlendirilir. Çorum Valisi Rafet Üçelli'nin sunumu üzerine Jandarma Genel Komutanı Sedat Celasun: “Biz gerekli yerlerden emir aldık. Milönü’ne tanklarla girip olaylara son vereceğiz.” dediğinde Çorum CHP Milletvekili Etem Eken, “Nasıl olur paşam? Milönü’ne tanklarla girmek neyi çözer? Bu daha çok kan dökülmesine neden olur. Belki bir Milönü hiçbir şey değil ama Türkiye’de 14 milyona yakın Alevi vatandaş yaşamaktadır. Milönü’ne tanklarla girip kan döküldüğünde tüm ülkede büyük olaylar çıkar.” yanıtını verir. Sonuçta oluşturulan bir komite Milönü’ne giderek halkla görüşürler. Can güvenliği garantisi sonucu barikatlar kaldırılır.[]
Vali Rafet Üçelli ve Emniyet Müdürü Nail Bozkurt görevden alınır. Çorum Valiliği'ne Yüksel Çavuşoğlu, Çorum İl Emniyet Müdürlüğüne Erdem Yurtsever atanır. General Jandarma İl Komutanı Vural Güride'nin değiştirilmesi için kendisine yapılan baskıyı şöyle anlatmaktadır: “İsimlerini dahi hatırlamak istemiyorum. Bu milletvekilleri devamlı suretle yaranın kabuklanması değil, kanamasını istiyorlardı. İşleri güçleri Ankara’da belirli odakları tahrik etmek ve almış olduğu yetkilerle Çorum’a gelip karma karışık etmekti. Bu iki milletvekili olayların tarafımdan bastırılmasını memnuniyetle karşılamadılar. Yani ne istiyorlardı? Bir taraf korunsun, diğer taraf öldürülsün. Yani katalizör rol oynamayacaksınız. Güvenlik tedbirleri tam olarak almayacaksınız. Bir kesim ki, ona Sünni kesim diyebilirsiniz, Aleviler'i esasen sıkışmış bir bölgede çevirmiş, onların üzerine saldırıp imha etmek istiyorlardı. Fevkalade küstah bir tavır içindelerdi.”[]
28 Mayıs 1980’de başlatılan saldırı ve katliam, askerî birliklerin müdahalesiyle biçimsel olarak denetim altına alınmıştır. Jandarma İl Komutanı Yarbay Vural Güride görevden alınmış, olayların ilk dalgası kontrol altına alınmıştır.[]
Olaylarda ikinci dalga
AP Çorum İl Başkanı Yardımcısı Erol Şahin, CHP İl Başkanı Cemal Solmaz’la birlikte Vali ve Emniyet Müdürüyle görüşürler. MHP'nin saldırı hazırlıklarını ileterek önlem alınmasını isterler.
Çorum AP milletvekili adayı Ali Ayhan Çetin, "Olayların başlangıcı MHP'nin ve Ülkü Ocakları'nın Çorum'u kurtarılmış bölge haline getirmeyi amaçlamaları, bunun için Gün Sazak'ın ölümü onlar için başlangıç noktası oldu." demiştir.[]
TRT'nin tahriki
TRT’de, “Çorum’da Alaaddin Camii’ne patlayıcı madde atılması ve dışarıdan ateş açılması ile olaylar başladı.” haberini aralıklarla sık sık verilmektedir. Alaaddin Camii'ne bomba atıldığı iddiası, camilerin hoparlörlerinden kente duyuruldu, cihat çağrısı yapıldı ve suların zehirlendiği iddiası yayıldı. Böyle bir haberi askeri yetkililer vermemiş, Vali de haberi doğrulayıcı veya yalanlayıcı açıklamada bulunmamıştır. TRT’nin Çorum muhabiri, böyle bir haber vermediğini söylemektedir. Haberi yayan polis de ortaya çıkarılmamıştır. Bir anda ortaya çıkan eli silahlı gruplar, Alevi mahallelerine uzun namlulu silahlarla saldırmaya başlamıştır.
Polis Panzeri ve Milönü Saldırısı
Alevi mahallesine barikatları yıkarak giren panzerin ateşiyle hamile bir kadın ve bir öğretmen hayatını kaybederken, yaşlı bir kadın panzerin altında kalır. Süleyman Ateş isimli tıp öğrencisi panzerin ateşiyle yaralanarak götürüldüğü SSK hastanesinde işkence görür ve öldürülür.[]
İçişleri Bakanı Mustafa Gülcügil: “Çorum olayları solun bir tertibidir ve devleti yıkma eylemlerinden biridir. Devlete destek düşüncesiyle hareket eden sağ bir grup, bunların karşısına çıkmıştır. Aslında siyasî gayeli ve siyasî hedefli olan sol gruptur... (Cumhuriyet gazetesi, 14.07.1980)
Süleyman Demirel: “Eğer bu fitne CHP’den destek görmezse devlet bu fitneyi çok kısa bir zamanda söndürür. CHP neyi söylemeye çalışıyor? Günlerdir bu meseleyle uğraşıyoruz. Bu hadiselerin arkasında CHP var. (Cumhuriyet gazetesi, 11.07.1980)
Bülent Ecevit: “....olayı sağ militanların başlattığı bilindiği hâlde, iktidar bunu saklayıp bir komünistlik tehlikesi varmış görüntüsünü vermeye çalışmaktadır. Hükûmetin Çorum’daki olaylarda da taraf olduğu, taraflardan biriyle birlik olduğu ve onların suçlarını örtbas etmeye çalıştığı ortadadır.” (Milliyet gazetesi, 11.07.1980)
Konuyla ilgili meclis araştırma önergesi
İstanbul Milletvekili Ali Kenanoğlu ve 19 HDP Milletvekili, 1980'de meydana gelen Çorum olaylarının tüm yönleriyle araştırılması amacıyla 31 Mayıs 2021 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına araştırma önerge vermişlerdir.
Diğer kaynaklar
- Cüneyt Arcayürek: Darbeler ve Gizli Servisler, (Sayfa.221)
- Aksiyon, Bir Bakan, Bir Cinayet, Bir İhtilal, (Sayfa.181)
- Cumhuriyet Gazetesi 02.06.1980
- Sadık Eral, Çaldıran'dan Çorum'a Anadolu'da Alevi Katliamları, (Sayfa.88)
- 12 Eylül Belgeseli 6. Bölüm | Darbenin Ayak Sesleri | 32.Gün Arşivi
- Nokta Dergisi, Sayı: 22 Tarih: 08.06.1986
- Aydınlık Gazetesi Tarih: 09.07.1980
- Çorum Gazetesi, 31.07.1980 ve Cumhuriyet Gazetesi Röportajı
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ AnaBritannica (1987, 6. cilt, sayfa: 517 Çorum Olayları)
- ^ Selek, Pınar. Barışamadık
- ^ Şahhüseyinoğlu, H. Nedim. Yakın Tarihimizde Kitlesel Katliamlar
- ^ . 27 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2013.
- ^ (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2015.
- ^ . web.archive.org. 8 Ocak 2012. 8 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2022.
- ^ . web.archive.org. 13 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2022.
- ^ a b ""İddianame", Soruşturma No: 2011/646, Esas No: 2012/2, İddianame No: 2012/2, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı" (PDF). 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 29 Ağustos 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2015.
- ^ "Request Rejected". TBMM. 11 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Haziran 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Corum Olaylari veya Corum KatliamiCorum da 1980 Mayis Temmuz aylarinda meydana gelen siyasi ve dini temelli olarak ortaya cikan kanli olaylardir Ulkuculerin Alevi mahallesi olarak bilinen Milonu mahallesine saldirmasi uzerine cogu Alevi olmak uzere resmi kaynaklarca 57 yurttasin olumu ve yuzlercesinin yaralanmasiyla sonuclanmistir Corum Katliami12 Eylul Darbesi ne giden surec ve Turkiye de sag sol catismasiBolgeCorum TurkiyeTarihMayis Temmuz 1980HedefAlevilerSaldiri turuKatliamOlu57Yarali100 Olaylar oncesi ortamOlaylardan hemen once Corum Emniyet Muduru Hasan Uyar gorevinden alinarak yerine Tunceli de gorev yapmis olan Nail Bozkurt atandi Milli Egitim Mudurlugu ne MHP li Fethi Katar getirildi Corum Valiligi ne Rafet Ucelli atandi 40 a yakin polis memuru baska illere nakledildi Bircok okul yoneticisi ogretmen ve memurun yer degisimi yapildi Buna karsin atamasi olan bircok polis memuru ilisigi kesilmeden gorev yapmaya devam etti ABD nin Turkiye Buyukelciliginde gorevli Corum da MHP li il yoneticileriyle Vali ve CHP li Belediye Baskani yla gorusur Corum dan sonra Amasya ve Tokat a gider kaynak belirtilmeli 1980 yilindaki 19 Mayis Genclik ve Spor Bayrami kutlama hazirliklari sirasinda kizlarin kiyafetleri bahane edilerek su bildiri dagitildi Musluman namusuna sahip cik 19 Mayis gosterileri adi altinda yine namus bacilarimizin iffet ve hayasina kahpece ve haince saldiracak bir gun geliyor Yureklerimizi parcaliyor icimize kan akitiliyor Yine musluman evladi kan aglamaya kafir duzen tarafindan soyularak en mustehcen ve kepaze kilikta teshir edilecektir Bin yillik mubarek tarihimize bundan buyuk bir leke surulebilir mi Kurtulus Savasinda namusunu Yunan eli kirletmektense olmeyi tercih eden mubarek ninelerimizin kemikleri sizlamaz mi Ey musluman dusun sunguyle ama karninda cocuk cikarken zihniyetle bu zihniyetin farki ne Namazini kil orucunu tut yeter karisan mi var diyen gafil musluman sen de dusun Dusun ki haddini bilmeyenlere bildirelim hadlerini Su hadis i Serifi asla unutma haksizlik karsisinda susan dilsiz seytandir Ne mutlu cani ile kani ile mali ile CIHAD edenlere Islamci GenclikGun Sazak in oldurulmesi ve protestolarMHP nin onde gelen isimlerinden eski Gumruk ve Tekel Bakani Gun Sazak in 27 Mayis 1980 de Ankara da DEV SOL tarafindan oldurulmesi uzerine Corum da da gerginlik artti Olaylarin baslamasi28 Mayis Carsamba gunu Corum un en islek caddesinde ve cogunlugu cocuk ve genclerden olusan gruplar Kanimiz aksa da zafer Islam in Kana kan intikam sloganlariyla yuruyuse gecmislerdir Yuruyus korteji kisa sure sonra saldiriya donusur Cadde uzerinde bulunan solculara ait is yerleri tahrip edilmeye ve yakilmaya baslanir 29 Mayis gunu cadde ve sokaklarda yuruyusler Kana kan intikam sloganlariyla surmustur Is yerlerinin yagmalanmasina tahrip edilmesine ve yakilmasina devam edilmistir kaynak belirtilmeli Corum la komsu il ilce ve koylerle baglantili tum yollar belirsiz gruplarca isgal edilmistir kaynak belirtilmeli Yine saldirgan baska gruplar Corum gazetesine ve Bahar Kitabevi ne saldirmistir kaynak belirtilmeli Alevi ve Sunni mahalleleri arasinda barikatlar kuruldu ve catismalar basladi Mayis ayinda yasanan bu gerginlik askeri mudahaleye karsin devam etti Sokaga cikma yasagi ve catismalarCorum Valisi Rafet Ucelli sokaga cikma yasagi koyar ve halkin savunma amaciyla olusturdugu barikatlarin kaldirilmasini ister Corum Kalesi yakinindaki semtlerde oturan halkin kurdugu bir savunma barikatina saldirganlar silahla ates eder ancak barikati asamazlar Vali Rafet Ucelli barikatin kaldirilmasi icin Jandarma Komutani Yarbay ye emir verir Halk ise can guvenliklerini korumak icin kurduklari barikati kaldirmamakta direnir Vali ve Jandarma Yarbay Vural Guride arasinda gecen konusma soyledir Vali Lutfen Ankara Samsun Kara yolu trafige acilsin Yarbay Guride Sayin Valim yolu acmak icin silah kullanmak zorunda kalacagiz Kan akar bu da olaylari tirmandirir Vali Her seye karsin yol trafige acilmalidir Yarbay Guride Kan dokulur ben acamam sayin valim Buyurun siz acin kaynak belirtilmeli CHP nin milletvekillerinden Sukru Butun Etem Eken ve Senator Abdullah Ercan olaylari yerinde incelemek uzere Corum a geldiklerinde belediye baskani ile gorusurlerken saldiriya ugrarlar kaynak belirtilmeli Halk barikatini kaldirmaz Bu sirada baska bir semtteki zayif bir barikati asan 19 AN 709 plakali kirmizi renkli Renault marka bir otomobil Milonu semtini silahla boydan boya tarar Semt halki panik icinde evlerine kosusurlar Yaralananlar olur Mahalleyi silahla tarayan otomobilin plakasinin bir traktore ait oldugu ve otomobilin icinde polislerin oldugu kanaati olusur kaynak belirtilmeli Olaylarin sonlanmasi yetkililerce genellikle Alevi kesimin yasadigi Milonu deki barikatlarin kaldirilmasina baglanmistir Corum olaylarina mudahale etmekle gorevlendirilen donemin Amasya 15 Tugay Komutani un iddiasi Bir sag partiye mensup milletvekili bana barikatlari yararsiniz bertaraf edersiniz bu is de burada biter Icisleri Bakani Vekili Orhan Eren Jandarma Genel Komutani Orgeneral Sedat Celasun la Corum a gelirler Corum da teskilati bulunan siyasi parti il yoneticileri Corum milletvekillerinin katilimiyla bir toplanti duzenlenir Saldiri olayi degerlendirilir Corum Valisi Rafet Ucelli nin sunumu uzerine Jandarma Genel Komutani Sedat Celasun Biz gerekli yerlerden emir aldik Milonu ne tanklarla girip olaylara son verecegiz dediginde Corum CHP Milletvekili Etem Eken Nasil olur pasam Milonu ne tanklarla girmek neyi cozer Bu daha cok kan dokulmesine neden olur Belki bir Milonu hicbir sey degil ama Turkiye de 14 milyona yakin Alevi vatandas yasamaktadir Milonu ne tanklarla girip kan dokuldugunde tum ulkede buyuk olaylar cikar yanitini verir Sonucta olusturulan bir komite Milonu ne giderek halkla gorusurler Can guvenligi garantisi sonucu barikatlar kaldirilir kaynak belirtilmeli Vali Rafet Ucelli ve Emniyet Muduru Nail Bozkurt gorevden alinir Corum Valiligi ne Yuksel Cavusoglu Corum Il Emniyet Mudurlugune Erdem Yurtsever atanir General Jandarma Il Komutani Vural Guride nin degistirilmesi icin kendisine yapilan baskiyi soyle anlatmaktadir Isimlerini dahi hatirlamak istemiyorum Bu milletvekilleri devamli suretle yaranin kabuklanmasi degil kanamasini istiyorlardi Isleri gucleri Ankara da belirli odaklari tahrik etmek ve almis oldugu yetkilerle Corum a gelip karma karisik etmekti Bu iki milletvekili olaylarin tarafimdan bastirilmasini memnuniyetle karsilamadilar Yani ne istiyorlardi Bir taraf korunsun diger taraf oldurulsun Yani katalizor rol oynamayacaksiniz Guvenlik tedbirleri tam olarak almayacaksiniz Bir kesim ki ona Sunni kesim diyebilirsiniz Aleviler i esasen sikismis bir bolgede cevirmis onlarin uzerine saldirip imha etmek istiyorlardi Fevkalade kustah bir tavir icindelerdi kaynak belirtilmeli 28 Mayis 1980 de baslatilan saldiri ve katliam askeri birliklerin mudahalesiyle bicimsel olarak denetim altina alinmistir Jandarma Il Komutani Yarbay Vural Guride gorevden alinmis olaylarin ilk dalgasi kontrol altina alinmistir kaynak belirtilmeli Olaylarda ikinci dalgaAP Corum Il Baskani Yardimcisi Erol Sahin CHP Il Baskani Cemal Solmaz la birlikte Vali ve Emniyet Muduruyle gorusurler MHP nin saldiri hazirliklarini ileterek onlem alinmasini isterler Corum AP milletvekili adayi Ali Ayhan Cetin Olaylarin baslangici MHP nin ve Ulku Ocaklari nin Corum u kurtarilmis bolge haline getirmeyi amaclamalari bunun icin Gun Sazak in olumu onlar icin baslangic noktasi oldu demistir kaynak belirtilmeli TRT nin tahrikiTRT de Corum da Alaaddin Camii ne patlayici madde atilmasi ve disaridan ates acilmasi ile olaylar basladi haberini araliklarla sik sik verilmektedir Alaaddin Camii ne bomba atildigi iddiasi camilerin hoparlorlerinden kente duyuruldu cihat cagrisi yapildi ve sularin zehirlendigi iddiasi yayildi Boyle bir haberi askeri yetkililer vermemis Vali de haberi dogrulayici veya yalanlayici aciklamada bulunmamistir TRT nin Corum muhabiri boyle bir haber vermedigini soylemektedir Haberi yayan polis de ortaya cikarilmamistir Bir anda ortaya cikan eli silahli gruplar Alevi mahallelerine uzun namlulu silahlarla saldirmaya baslamistir Polis Panzeri ve Milonu SaldirisiAlevi mahallesine barikatlari yikarak giren panzerin atesiyle hamile bir kadin ve bir ogretmen hayatini kaybederken yasli bir kadin panzerin altinda kalir Suleyman Ates isimli tip ogrencisi panzerin atesiyle yaralanarak goturuldugu SSK hastanesinde iskence gorur ve oldurulur kaynak belirtilmeli Icisleri Bakani Mustafa Gulcugil Corum olaylari solun bir tertibidir ve devleti yikma eylemlerinden biridir Devlete destek dusuncesiyle hareket eden sag bir grup bunlarin karsisina cikmistir Aslinda siyasi gayeli ve siyasi hedefli olan sol gruptur Cumhuriyet gazetesi 14 07 1980 Suleyman Demirel Eger bu fitne CHP den destek gormezse devlet bu fitneyi cok kisa bir zamanda sondurur CHP neyi soylemeye calisiyor Gunlerdir bu meseleyle ugrasiyoruz Bu hadiselerin arkasinda CHP var Cumhuriyet gazetesi 11 07 1980 Bulent Ecevit olayi sag militanlarin baslattigi bilindigi halde iktidar bunu saklayip bir komunistlik tehlikesi varmis goruntusunu vermeye calismaktadir Hukumetin Corum daki olaylarda da taraf oldugu taraflardan biriyle birlik oldugu ve onlarin suclarini ortbas etmeye calistigi ortadadir Milliyet gazetesi 11 07 1980 Konuyla ilgili meclis arastirma onergesiIstanbul Milletvekili Ali Kenanoglu ve 19 HDP Milletvekili 1980 de meydana gelen Corum olaylarinin tum yonleriyle arastirilmasi amaciyla 31 Mayis 2021 tarihinde Turkiye Buyuk Millet Meclisi Baskanligina arastirma onerge vermislerdir Diger kaynaklarCuneyt Arcayurek Darbeler ve Gizli Servisler Sayfa 221 Aksiyon Bir Bakan Bir Cinayet Bir Ihtilal Sayfa 181 Cumhuriyet Gazetesi 02 06 1980 Sadik Eral Caldiran dan Corum a Anadolu da Alevi Katliamlari Sayfa 88 12 Eylul Belgeseli 6 Bolum Darbenin Ayak Sesleri 32 Gun Arsivi Nokta Dergisi Sayi 22 Tarih 08 06 1986 Aydinlik Gazetesi Tarih 09 07 1980 Corum Gazetesi 31 07 1980 ve Cumhuriyet Gazetesi RoportajiAyrica bakinizMaras KatliamiKaynakca AnaBritannica 1987 6 cilt sayfa 517 Corum Olaylari Selek Pinar Barisamadik Sahhuseyinoglu H Nedim Yakin Tarihimizde Kitlesel Katliamlar 27 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ocak 2013 PDF 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2015 web archive org 8 Ocak 2012 8 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Agustos 2022 web archive org 13 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Agustos 2022 a b Iddianame Sorusturma No 2011 646 Esas No 2012 2 Iddianame No 2012 2 Ankara Cumhuriyet Bassavciligi PDF 23 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 29 Agustos 2015 Arsivlenmis kopya 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2015 Request Rejected TBMM 11 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Haziran 2021