Doğu sarı akrebi ya da halk arasında kısaca Sarı akrep (Mesobuthus eupeus), Buthidae familyasından insan sağlığı açısından tehlikeli bir akrep türü.
Doğu sarı akrebi | ||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
Mesobuthus eupeus (C.L. Koch, 1839) |
Morfoloji
Küçük boylu akrepler olup 3,5 ilâ 5,5 cm boyundadır. Vücutları sarımsı-kahverengi; yürüme bacakları açık sarımsı-kahverengidir. Karapaks özellikle karinaların bulunduğu kısımlarda siyahımsı kahverengi olup, sırtta siyahımsı 5 tane boylamasına çizgi bulunur. II. ve III. kuyruk segmentinin ventro-median karinaları iyi gelişmiş dişli ve granüllerin yüksekliği posteriore doğru artar. IV. kuyruk segmenti 8 karinalıdır. Tarak organı dişide 16-23, erkekte 24-28 dişlidir.
Alt türleri
Alt türleri iki dal (clade) hâlinde gelişim gösterir:
- Kuzey dalı (Northern clade)
- Mesobuthus eupeus eupeus (Syn: Mesobuthus eupeus philippovitschi)
- Mesobuthus eupeus afghanus
- Mesobuthus eupeus thersites
- Güney dalı (Southern clade)
- Mesobuthus eupeus phillipsii
- Mesobuthus eupeus kirmanensis
Türkiye'de iki alt türle temsil edilir. İki alt türü birbirinden ayıran doğal engel Toros dağlarının doğu uzantısıdır:
- Mesobuthus eupeus phillipsii : Açık renkli olup telson soğanımsıdır (özellikle dişilerde). Doğu Anadolu'da yoğunlaşmışlardır. Konya'da da görülür. Türkiye'de de bulunduğu yeni keşfedilmiş alt tür olup 2011 yılında yayımlanmıştır. Türkiye'den başka Ermenistan, Azerbaycan ve İran'da da bulunur.
- Mesobuthus eupeus eupeus : Daha koyu (özellikle de orman populasyonları) renkte olup telson uzuncadır (her iki cinste de). Güneydoğu Anadolu'da yoğunlaşmışlardır. Türkiye'den başka Suriye ve İran'da da bulunur.
Habitat
Bozkır ve ormanlık alanlarda bulunur. Daha çok açık alanlarda, özellikle steplerde, yerleşim bölgelerinde, binalarda ve harabelerde rastlanır. Vertikal dağılışı, 1800 m'ye kadar çıkmaktadır.
Tehlikesi
Tehlikeli akrepler olsa da zehri ölümcül değildir. Halk sağlığı açısından zehirleri önemlidir. Ancak daha çok kusma, sancı, yüksek ateş vs. şeklinde 24 saat kadar süren etkileri görülür.
Yayılımı
Türkiye'den ve kuzeyde Rusya'dan Çin'e kadar Palearktik bölgede yayılım gösterir. Bölgenin en geniş yayılımlı akrep türüdür.
Kaynakça
- František Kovařík, Ersen Aydın Yağmur, Victor Fet & Shahrokh Navidpour (2011) 18 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., On two subspecies of Mesobuthus eupeus (C. L. Koch, 1839) in Turkey (Scorpiones: Buthidae), Euscorpius — Occasional Publications in Scorpiology. 2011, No. 109
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dogu sari akrebi ya da halk arasinda kisaca Sari akrep Mesobuthus eupeus Buthidae familyasindan insan sagligi acisindan tehlikeli bir akrep turu Dogu sari akrebiMesobuthus eupeus ortadaki sagdaki Kalin kiskacli akrep soldaki Biyolojik siniflandirmaUst alem EukaryotaAlem AnimaliaAlt alem EumetazoaSube ArthropodaAlt sube ChelicerataSinif ArachnidaTakim ScorpionesAlt takim Infra takim Ust familya Familya ButhidaeCins MesobuthusTur M eupeusIkili adlandirmaMesobuthus eupeus C L Koch 1839 MorfolojiKucuk boylu akrepler olup 3 5 ila 5 5 cm boyundadir Vucutlari sarimsi kahverengi yurume bacaklari acik sarimsi kahverengidir Karapaks ozellikle karinalarin bulundugu kisimlarda siyahimsi kahverengi olup sirtta siyahimsi 5 tane boylamasina cizgi bulunur II ve III kuyruk segmentinin ventro median karinalari iyi gelismis disli ve granullerin yuksekligi posteriore dogru artar IV kuyruk segmenti 8 karinalidir Tarak organi diside 16 23 erkekte 24 28 dislidir Alt turleriAlt turleri iki dal clade halinde gelisim gosterir Kuzey dali Northern clade Mesobuthus eupeus eupeus Syn Mesobuthus eupeus philippovitschi Mesobuthus eupeus afghanus Mesobuthus eupeus thersites Guney dali Southern clade Mesobuthus eupeus phillipsii Mesobuthus eupeus kirmanensis Turkiye de iki alt turle temsil edilir Iki alt turu birbirinden ayiran dogal engel Toros daglarinin dogu uzantisidir Mesobuthus eupeus phillipsii Acik renkli olup telson soganimsidir ozellikle disilerde Dogu Anadolu da yogunlasmislardir Konya da da gorulur Turkiye de de bulundugu yeni kesfedilmis alt tur olup 2011 yilinda yayimlanmistir Turkiye den baska Ermenistan Azerbaycan ve Iran da da bulunur Mesobuthus eupeus eupeus Daha koyu ozellikle de orman populasyonlari renkte olup telson uzuncadir her iki cinste de Guneydogu Anadolu da yogunlasmislardir Turkiye den baska Suriye ve Iran da da bulunur HabitatBozkir ve ormanlik alanlarda bulunur Daha cok acik alanlarda ozellikle steplerde yerlesim bolgelerinde binalarda ve harabelerde rastlanir Vertikal dagilisi 1800 m ye kadar cikmaktadir TehlikesiTehlikeli akrepler olsa da zehri olumcul degildir Halk sagligi acisindan zehirleri onemlidir Ancak daha cok kusma sanci yuksek ates vs seklinde 24 saat kadar suren etkileri gorulur YayilimiTurkiye den ve kuzeyde Rusya dan Cin e kadar Palearktik bolgede yayilim gosterir Bolgenin en genis yayilimli akrep turudur KaynakcaFrantisek Kovarik Ersen Aydin Yagmur Victor Fet amp Shahrokh Navidpour 2011 18 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde On two subspecies of Mesobuthus eupeus C L Koch 1839 in Turkey Scorpiones Buthidae Euscorpius Occasional Publications in Scorpiology 2011 No 109