Olay Ufku Teleskobu (İngilizce: Event Horizon Telescope, kısaca EHT), dünyanın dört bir yanındaki radyo teleskopların oluşturduğu büyük bir teleskop dizgesidir. EHT projesi, süper kütleli kara deliği gözlemlemek için yeterli açısal çözünürlüğe sahip birleşik bir dizi oluşturan, Dünya çevresindeki birkaç çok uzun temelli interferometri (VLBI) istasyonundan gelen verileri birleştirir. Projenin gözlemsel hedefleri, Dünya'dan gözlemlenen en büyük açısal çapa sahip iki kara deliği içeriyor: süper dev eliptik galaksinin merkezindeki kara delik Messier 87 (M87*, "M87-Star" olarak telaffuz edilir) ve Samanyolu'nun merkezindeki Sagittarius A*(Sgr A*).
Alternatif isimler | EHT |
---|---|
Teleskoplar |
|
eventhorizontelescope.org | |
Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |
Olay Ufku Teleskobu projesi, uzun bir teorik ve teknik gelişmelerden sonra 2009 yılında başlatılan uluslararası bir işbirliğidir. Radyo gözlemindeki teknik ilerlemeler, Sgr A*'nın ilk tespitinden giderek daha kısa dalga boylarında VLBI'ye geçerek, sonuçta hem Sgr A* hem de M87'de ufuk ölçeği yapısının tespit edilmesine yol açtı.
Messier 87 galaksisinin merkezindeki bir kara deliğin ilk görüntüsü, EHT Collaboration tarafından 10 Nisan 2019'da altı bilimsel yayından oluşan bir seri halinde yayınlandı. 12 Mayıs 2022'de gök bilimciler, Samanyolu'nun merkezindeki Sagittarius A* süper kütleli kara deliğin ilk görüntüsünü yayınladılar.
Çalışma Prensibi
Dünya’nın değişik noktalarındaki 8 ayrı radyo teleskobunun birleşiminden oluşur. Teleskoplar arası mesafe ne kadar büyükse, teleskobun çözünürlüğü o kadar iyi olur. Dünya döndüğü için kaynağı, aynı anda o yöne bakan 2 ya da 3 tane teleskop görebilir. Değişik zamanlarda birden fazla teleskopla alınan veriler sonradan birleştirilerek görüntü oluşturulur. Teleskobun şu anki çözünürlüğü 20 mikro açı saniyesidir. Olay Ufku Teleskobu websitesinde 10 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . bu çözünürlüğe örnek olarak New York’taki bir kişinin Paris’te bir kafede oturan başka birisinin gazetesini okuyabileceğini belirtiliyor.
- Olay Ufku Teleskobu tarafından toplanan verilerden oluşturulan M87* görüntüsü
- Sagittarius A*, Samanyolu'nun merkezindeki kara delik
Kaynakça
- ^ Doeleman, Sheperd (21 Haziran 2009). "Imaging an Event Horizon: submm-VLBI of a Super Massive Black Hole". Astro2010: The Astronomy and Astrophysics Decadal Survey, Science White Papers. 2010: 68. arXiv:0906.3899 $2. Bibcode:2009astro2010S..68D.
- ^ The Event Horizon Telescope Collaboration (10 Nisan 2019). "First M87 Event Horizon Telescope Results. I. The Shadow of the Supermassive Black Hole". The Astrophysical Journal Letters. 875 (1): L1. arXiv:1906.11238 $2. Bibcode:2019ApJ...875L...1E. doi:10.3847/2041-8213/ab0ec7.
- ^ . eventhorizontelescope.org. 10 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2018.
- ^ Doeleman, Sheperd (4 Eylül 2008). "Event-horizon-scale structure in the supermassive black hole candidate at the Galactic Centre". Nature. 455 (7209): 78-80. arXiv:0809.2442 $2. Bibcode:2008Natur.455...78D. doi:10.1038/nature07245. (PMID) 18769434.
- ^ Doeleman, Sheperd (19 Ekim 2012). "Jet-launching structure resolved near the supermassive black hole in M87". Science. 338 (6105): 355-358. arXiv:1210.6132 $2. Bibcode:2012Sci...338..355D. doi:10.1126/science.1224768. (PMID) 23019611.
- ^ Shep Doeleman, on behalf of the EHT Collaboration (April 2019). "Focus on the First Event Horizon Telescope Results". The Astrophysical Journal Letters. 14 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2019.
- ^ Overbye, Dennis (12 Mayıs 2022). "Has the Milky Way's Black Hole Come to Light? - The Event Horizon Telescope reaches again for a glimpse of the "unseeable."". The New York Times. 12 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2022.
- ^ Kalemci, Emrah (11 Nisan 2019). . Sarkaç. 10 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Olay Ufku Teleskobu Ingilizce Event Horizon Telescope kisaca EHT dunyanin dort bir yanindaki radyo teleskoplarin olusturdugu buyuk bir teleskop dizgesidir EHT projesi super kutleli kara deligi gozlemlemek icin yeterli acisal cozunurluge sahip birlesik bir dizi olusturan Dunya cevresindeki birkac cok uzun temelli interferometri VLBI istasyonundan gelen verileri birlestirir Projenin gozlemsel hedefleri Dunya dan gozlemlenen en buyuk acisal capa sahip iki kara deligi iceriyor super dev eliptik galaksinin merkezindeki kara delik Messier 87 M87 M87 Star olarak telaffuz edilir ve Samanyolu nun merkezindeki Sagittarius A Sgr A Olay Ufku TeleskobuAlternatif isimlerEHT TeleskoplarAtacama Pathfinder ExperimentBuyuk Milimetre TeleskopGreenland TelescopeGuney Kutbu TeleskobuHeinrich Hertz Milimetre Alti TeleskopIRAM 30 metre teleskopSubmillimeter ArrayAtacama Large Millimeter ArrayJames Clerk Maxwell Teleskobu eventhorizontelescope org Wikimedia Commons ta ilgili ortam Vikiveri de duzenle Olay Ufku Teleskop Agi nin dunya uzerindeki konumlari Olay Ufku Teleskobu projesi uzun bir teorik ve teknik gelismelerden sonra 2009 yilinda baslatilan uluslararasi bir isbirligidir Radyo gozlemindeki teknik ilerlemeler Sgr A nin ilk tespitinden giderek daha kisa dalga boylarinda VLBI ye gecerek sonucta hem Sgr A hem de M87 de ufuk olcegi yapisinin tespit edilmesine yol acti Messier 87 galaksisinin merkezindeki bir kara deligin ilk goruntusu EHT Collaboration tarafindan 10 Nisan 2019 da alti bilimsel yayindan olusan bir seri halinde yayinlandi 12 Mayis 2022 de gok bilimciler Samanyolu nun merkezindeki Sagittarius A super kutleli kara deligin ilk goruntusunu yayinladilar Calisma PrensibiDunya nin degisik noktalarindaki 8 ayri radyo teleskobunun birlesiminden olusur Teleskoplar arasi mesafe ne kadar buyukse teleskobun cozunurlugu o kadar iyi olur Dunya dondugu icin kaynagi ayni anda o yone bakan 2 ya da 3 tane teleskop gorebilir Degisik zamanlarda birden fazla teleskopla alinan veriler sonradan birlestirilerek goruntu olusturulur Teleskobun su anki cozunurlugu 20 mikro aci saniyesidir Olay Ufku Teleskobu websitesinde 10 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde bu cozunurluge ornek olarak New York taki bir kisinin Paris te bir kafede oturan baska birisinin gazetesini okuyabilecegini belirtiliyor Olay Ufku Teleskobu tarafindan toplanan verilerden olusturulan M87 goruntusu Sagittarius A Samanyolu nun merkezindeki kara delikKaynakca Doeleman Sheperd 21 Haziran 2009 Imaging an Event Horizon submm VLBI of a Super Massive Black Hole Astro2010 The Astronomy and Astrophysics Decadal Survey Science White Papers 2010 68 arXiv 0906 3899 2 Bibcode 2009astro2010S 68D The Event Horizon Telescope Collaboration 10 Nisan 2019 First M87 Event Horizon Telescope Results I The Shadow of the Supermassive Black Hole The Astrophysical Journal Letters 875 1 L1 arXiv 1906 11238 2 Bibcode 2019ApJ 875L 1E doi 10 3847 2041 8213 ab0ec7 eventhorizontelescope org 10 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Nisan 2018 Doeleman Sheperd 4 Eylul 2008 Event horizon scale structure in the supermassive black hole candidate at the Galactic Centre Nature 455 7209 78 80 arXiv 0809 2442 2 Bibcode 2008Natur 455 78D doi 10 1038 nature07245 PMID 18769434 Doeleman Sheperd 19 Ekim 2012 Jet launching structure resolved near the supermassive black hole in M87 Science 338 6105 355 358 arXiv 1210 6132 2 Bibcode 2012Sci 338 355D doi 10 1126 science 1224768 PMID 23019611 Shep Doeleman on behalf of the EHT Collaboration April 2019 Focus on the First Event Horizon Telescope Results The Astrophysical Journal Letters 14 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2019 Overbye Dennis 12 Mayis 2022 Has the Milky Way s Black Hole Come to Light The Event Horizon Telescope reaches again for a glimpse of the unseeable The New York Times 12 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2022 Kalemci Emrah 11 Nisan 2019 Sarkac 10 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mayis 2022