Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Eleutherococcus senticosus (Sibirya ginsengi), eski Çin tıbbında kullanılan adaptojen olarak kabul edilen bitkilerden biridir. Genel olarak karışık ve iğne yapraklı ormanlarda grup olarak çalımsı şekilde bulunurlar. E. senticosus'a bazen meşe ormanlarında tepe yamaçlarında, nadiren nehir kıyısında ormanlık alanlarda bulunmaktadır. Doğu Asya, Çin, Japonya ve Sibirya bitkinin doğal yaşam alanıdır. Diğer bir özelliği de bilinen Ginsengin aksine kumlu, az verimli, killi, besin değeri yüksek asidik veya nötr alkali toprakları tolere edebilmesidir. Güneşli veya yarı gölge yeri ve hatta belli ölçüde kirliliği de tolere edebilir. İki metreye kadar boylanabilir ancak gelişimi yavaştır. Pek çok alanda temmuzda çiçek açar ve Çin ginsengi gibi türlere benzer şekilde dişi ve erkek organlar aynı çiçek üstünde olmakla (hermafroit) birlikte tozlaşması böceklerle olur. Gövdesinde ufak dikenleri bulunmaktadır. Soğuğa dayanıklılık haritası'nda USDA 2B-8 bölgeleri arasında bir dayanıklılığa sahiptir.Araliaceae ailesinden olması nedeniyle bilinen ginseng ailesinden sayılmamaktadır.Bu sebeplerle her ne kadar adı ginseng olarak bilinse de ginseng ailesinden sayılmaz. Batı dünyasındaki doğal tıp alemine yeni girmiş bir bitki olsa da pahalı ve iyi bilinen Panax Ginsengi kadar ün kazanmaya başlamıştır. Ginseng adı Panax türleri için verilmiş olsa da ABD'de ve dünyada yasadışı şekilde ginseng adıyla pazarlanmaktadır.
| Eleutherococcus senticosus | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Eleutherococcus senticosus (Rupr. & Maxim.) Maxim., Mém. Acad. Imp. Sci. St.-Pétersbourg Divers Savans 9: 132 (1859). | |||||||||||||||
Tıbbi kullanımı
E. senticosus adaptojen olarak geniş kullanım alanına sahiptir. Ancak adaptojenlerinin Panaxa göre daha az olduğunu savunanlar da vardır. Sibirya ginsengindeki aktif bileşenin, bir triterpenoid saponin grubu olan ginsenosidler olduğu sanılmaktadır. Kök veya bitki özü şeklindeki üst kalite ginseng ürünlerinin çoğunun ginsenoid içerikleri genelde standardize edilir. Ginsengin vücut üzerindeki etkisinin, hypotalamik gudde ile adrenokortikotropik hormon (ACTH) salgılanmasını teşvik etmesinden kaynaklandığı teori olarak ortaya atılmıştır. ACTH'nin beyin hücrelerine doğrudan bağlanma kabiliyeti bulunmaktadır ve vücudun pek çok davranış tarzını etkileyebilmektedir. Yararları arasında
- motivasyon ve hafıza kapasitesinde,hatırlamada artış,
- canlılık,performans artışı ve yorgunluğun azaltılması
- Antienflamatuvar olarak kullanım
- (bağışıklık sistemini güçlendirici) kullanım
- Fareler üstünde denemelerde keşfedilen antidepresan olarak kullanım sayılabilir.
Çin bitki tıbbında ayrıca kemoterapi ve radyasyondan kaynaklanan kemik iliği baskılaması tedavisi,Anjina pektoris,hiperkolestrol,iştahsızlık, başağrısı ile nevrasteni,uykusuzluk tedavisinde kullanılmaktadır.
Etkileşim ve yan etkileri
- Yüksek tansiyon hastası kişiler bu bitkiyi alırken doktora danışmalıdır,zira bu bitkinin kullanımı yüksek tansiyon ilaçlarının kullanım dozajının azaltılmasına neden olabilir,
- Makrolid sınıfı antibiyotiklerle etkileşime girip etkisini arttırabileceğinden doktora bu tür ilaçları alıyorsanız danışılmalıdır.
- Bazı firmalar Periploca graeca bitkisini bu bitki gibi pazarlamaya çalışmaktadır. Periploca graeca bitkisinin bazı yan etkileri olduğundan bu tür aldanmalara dikkat edilmelidir.
Kaynakça
- ^ "Eleutherococcus senticosus". www.ibiblio.org. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2008.
- ^ "E-How Home-How to Grow Siberian Ginseng". 10 Kasım 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ocak 2012.
- ^ a b c Winston, David & Maimes, Steven. “Adaptogens: Herbs for Strength, Stamina, and Stress Relief,” Healing Arts Press, 2007.
- ^ Huang L, Zhao H, Huang B, Zheng C, Peng W, Qin L.,"Acanthopanax senticosus: review of botany, chemistry and pharmacology." Pharmazie. 2011 Feb;66(2):83-97
- ^ Xu Y.J., Han C.J., Xu S.J., Yu X., Jiang G.Z., Nan C.H. "Effects of Acanthopanax senticosus on learning and memory in a mouse model of Alzheimer's disease and protection against free radical injury to brain tissue" Neural Regeneration Research 2008 3:2 (192-195)
- ^ Huang L.-Z., Huang B.-K., Ye Q., Qin L.-P. "Bioactivity-guided fractionation for anti-fatigue property of Acanthopanax senticosus" 2011 133:1 (213-219)
- ^ Jung S.M., Schumacher H.R., Kim H., Kim M., Lee S.H., Pessler F. "Reduction of urate crystal-induced inflammation by root extracts from traditional oriental medicinal plants: Elevation of prostaglandin D2levels" Arthritis Research and Therapy 2007 9:4 Article Number R64
- ^ Chen R., Liu Z., Zhao J., Chen R., Meng F., Zhang M., Ge W. "Antioxidant and immunobiological activity of water-soluble polysaccharide fractions purified from Acanthopanax senticosu" Food Chemistry 2011 127:2 (434-440)
- ^ Kurkin VA, Dubishchev AV, Ezhkov VN, Titova IN, Avdeeva EV (2006). "Antidepressant activity of some phytopharmaceuticals and phenylpropanoids". Pharmaceutical Chemistry Journal. 40 (11). ss. 614-9. doi:10.1007/s11094-006-0205-5.[]
- ^ Deyama T, Nishibe S, Nakazawa Y (Aralık 2001). "Constituents and pharmacological effects of Eucommia and Siberian ginseng". Acta Pharmacol. Sin. 22 (12). ss. 1057-70. (PMID) 11749801.
- ^ Halstead B, Hood L (1984). Eleutherococcus senticosis–Siberian Ginseng, OHAI. p.7.
- ^ Chen JK, Chen TT. Chinese Medical Herbology and Pharmacology, Art of Medicine Press, City of Industry, CA 2004
- ^ [David Winston. Native American, Chinese, and Ayurvedic Materia Medica, HTSBM, pp. 1-1
Dış bağlantılar
- Eleutherococcus senticosus Photos (PlantSystematics.org) 20 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Monographs on Selected Medicinal Plants - Volume 2: Radix Eleutherococci (Dünya Sağlık Örgütü)13 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
![image]()
Vikitür'de Eleutherococcus senticosus ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.![image]()
Wikimedia Commons'ta Eleutherococcus senticosus ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Eleutherococcus senticosus Sibirya ginsengi eski Cin tibbinda kullanilan adaptojen olarak kabul edilen bitkilerden biridir Genel olarak karisik ve igne yaprakli ormanlarda grup olarak calimsi sekilde bulunurlar E senticosus a bazen mese ormanlarinda tepe yamaclarinda nadiren nehir kiyisinda ormanlik alanlarda bulunmaktadir Dogu Asya Cin Japonya ve Sibirya bitkinin dogal yasam alanidir Diger bir ozelligi de bilinen Ginsengin aksine kumlu az verimli killi besin degeri yuksek asidik veya notr alkali topraklari tolere edebilmesidir Gunesli veya yari golge yeri ve hatta belli olcude kirliligi de tolere edebilir Iki metreye kadar boylanabilir ancak gelisimi yavastir Pek cok alanda temmuzda cicek acar ve Cin ginsengi gibi turlere benzer sekilde disi ve erkek organlar ayni cicek ustunde olmakla hermafroit birlikte tozlasmasi boceklerle olur Govdesinde ufak dikenleri bulunmaktadir Soguga dayaniklilik haritasi nda USDA 2B 8 bolgeleri arasinda bir dayanikliliga sahiptir Araliaceae ailesinden olmasi nedeniyle bilinen ginseng ailesinden sayilmamaktadir Bu sebeplerle her ne kadar adi ginseng olarak bilinse de ginseng ailesinden sayilmaz Bati dunyasindaki dogal tip alemine yeni girmis bir bitki olsa da pahali ve iyi bilinen Panax Ginsengi kadar un kazanmaya baslamistir Ginseng adi Panax turleri icin verilmis olsa da ABD de ve dunyada yasadisi sekilde ginseng adiyla pazarlanmaktadir Eleutherococcus senticosusBiyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif MagnoliopsidaTakim ApialesFamilya AraliaceaeCins EleutherococcusTur E senticosusIkili adlandirmaEleutherococcus senticosus Rupr amp Maxim Maxim Mem Acad Imp Sci St Petersbourg Divers Savans 9 132 1859 Tibbi kullanimiEleutherococcus senticosus yapraklari E senticosus adaptojen olarak genis kullanim alanina sahiptir Ancak adaptojenlerinin Panaxa gore daha az oldugunu savunanlar da vardir Sibirya ginsengindeki aktif bilesenin bir triterpenoid saponin grubu olan ginsenosidler oldugu sanilmaktadir Kok veya bitki ozu seklindeki ust kalite ginseng urunlerinin cogunun ginsenoid icerikleri genelde standardize edilir Ginsengin vucut uzerindeki etkisinin hypotalamik gudde ile adrenokortikotropik hormon ACTH salgilanmasini tesvik etmesinden kaynaklandigi teori olarak ortaya atilmistir ACTH nin beyin hucrelerine dogrudan baglanma kabiliyeti bulunmaktadir ve vucudun pek cok davranis tarzini etkileyebilmektedir Yararlari arasinda motivasyon ve hafiza kapasitesinde hatirlamada artis canlilik performans artisi ve yorgunlugun azaltilmasi Antienflamatuvar olarak kullanim bagisiklik sistemini guclendirici kullanim Fareler ustunde denemelerde kesfedilen antidepresan olarak kullanim sayilabilir Cin bitki tibbinda ayrica kemoterapi ve radyasyondan kaynaklanan kemik iligi baskilamasi tedavisi Anjina pektoris hiperkolestrol istahsizlik basagrisi ile nevrasteni uykusuzluk tedavisinde kullanilmaktadir Etkilesim ve yan etkileriYuksek tansiyon hastasi kisiler bu bitkiyi alirken doktora danismalidir zira bu bitkinin kullanimi yuksek tansiyon ilaclarinin kullanim dozajinin azaltilmasina neden olabilir Makrolid sinifi antibiyotiklerle etkilesime girip etkisini arttirabileceginden doktora bu tur ilaclari aliyorsaniz danisilmalidir Bazi firmalar Periploca graeca bitkisini bu bitki gibi pazarlamaya calismaktadir Periploca graeca bitkisinin bazi yan etkileri oldugundan bu tur aldanmalara dikkat edilmelidir Kaynakca Eleutherococcus senticosus www ibiblio org 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2008 E How Home How to Grow Siberian Ginseng 10 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ocak 2012 a b c Winston David amp Maimes Steven Adaptogens Herbs for Strength Stamina and Stress Relief Healing Arts Press 2007 Huang L Zhao H Huang B Zheng C Peng W Qin L Acanthopanax senticosus review of botany chemistry and pharmacology Pharmazie 2011 Feb 66 2 83 97 Xu Y J Han C J Xu S J Yu X Jiang G Z Nan C H Effects of Acanthopanax senticosus on learning and memory in a mouse model of Alzheimer s disease and protection against free radical injury to brain tissue Neural Regeneration Research 2008 3 2 192 195 Huang L Z Huang B K Ye Q Qin L P Bioactivity guided fractionation for anti fatigue property of Acanthopanax senticosus 2011 133 1 213 219 Jung S M Schumacher H R Kim H Kim M Lee S H Pessler F Reduction of urate crystal induced inflammation by root extracts from traditional oriental medicinal plants Elevation of prostaglandin D2levels Arthritis Research and Therapy 2007 9 4 Article Number R64 Chen R Liu Z Zhao J Chen R Meng F Zhang M Ge W Antioxidant and immunobiological activity of water soluble polysaccharide fractions purified from Acanthopanax senticosu Food Chemistry 2011 127 2 434 440 Kurkin VA Dubishchev AV Ezhkov VN Titova IN Avdeeva EV 2006 Antidepressant activity of some phytopharmaceuticals and phenylpropanoids Pharmaceutical Chemistry Journal 40 11 ss 614 9 doi 10 1007 s11094 006 0205 5 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link olu kirik baglanti Deyama T Nishibe S Nakazawa Y Aralik 2001 Constituents and pharmacological effects of Eucommia and Siberian ginseng Acta Pharmacol Sin 22 12 ss 1057 70 PMID 11749801 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Halstead B Hood L 1984 Eleutherococcus senticosis Siberian Ginseng OHAI p 7 Chen JK Chen TT Chinese Medical Herbology and Pharmacology Art of Medicine Press City of Industry CA 2004 David Winston Native American Chinese and Ayurvedic Materia Medica HTSBM pp 1 1Dis baglantilarEleutherococcus senticosus Photos PlantSystematics org 20 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Monographs on Selected Medicinal Plants Volume 2 Radix Eleutherococci Dunya Saglik Orgutu 13 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Vikitur de Eleutherococcus senticosus ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Wikimedia Commons ta Eleutherococcus senticosus ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur