Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hammurabi Kanunları, MÖ 1760 yılı civarında Mezopotamya'nın Babil ülkesinde ortaya çıkan, tarihin en eski ve en iyi korunmuş yazılı yasalarından biridir. Bu dönemden önce toplanan yasa koleksiyonları arasında Ur kralı Ur-Nammu'nun yasa kitabı (MÖ 2050), Eşnunna yasa kitabı (MÖ 1930) ve İsin'li 'ın yasa kitabı (MÖ 1870) yer alır.
Babil kralı Hammurabi'nin (h. 1728-1686 BCE) çeşitli meselelerde verdiği kararlar, Babil'in koruyucu tanrısı Marduk adına yapılan 'na dikilen bir taş üzerine Akadca dilinde yazılmıştır. Hammurabi, kendisine bu yasaları yazdıranın güneş tanrısı Şamaş'ın olduğunu söylemiştir. Dolayısıyla yasalar da tanrı sözü sayılıyordu.
Arkeolog 'in 1901'de Susa, Elam'da bulduğu (bugünkü Huzistan, İran) ve Fransa'ya taşıdığı Hammurabi Kanunlarının yazılı olduğu stel, Louvre Müzesi'nde sergilenmektedir. Yaklaşık iki metrelik silindirik bir taşın üstüne çivi yazısı ile yazılmış olan yasalar tam 282 maddedir, ancak bu maddelerin 33'ü (madde 66-99) şu anda okunamayacak durumdadır.
Bazı maddeler
Marduk (Babil'in Tanrısı) halkı yönetmem ve ülkeye yardım getirmem için beni gönderdiğinde, ülkenin dilinde yasa ve adaleti tesis ettim ve halkın refahını artırdım. O zaman karar verdim:
Adalet ve Eşitlik;
- Bir adam başka bir adamı cinayetle suçlayarak suç duyurusunda bulunur, ancak bunu kanıtlayamazsa, suçlayıcı idam edilecektir.
- Bir adam başka birini kendisine büyü yapmakla suçlamışsa ama bunu kanıtlayamamışsa, sanık kutsal nehre gidecek, kutsal nehre dalacak ve eğer kutsal nehir onu yenerse, suçlanan kişi evini mülk edinecek. Kutsal nehir masumiyetini gösterir ve o kurtulursa, onu suçlayan idam edilecektir.
- Eğer bir adam bir davada yalancı şahitlik eder veya verdiği şahitliği ispat etmezse, bu dava yaşamla ilgiliyse, o adam öldürülecektir.
- Bir adam tahıl veya parayla ilgili yalancı şahitlik yaparsa, davaya konu olan cezayı kendisi üstlenir.
- Bir yargıç hüküm verir, karar verir, usulüne uygun imzalanmış ve mühürlenmiş bir hüküm verir ve sonra kararını değiştirirse, vermiş olduğu hüküm değişikliğinden dolayı o yargıca hesap soracak, verdiği cezayı on iki'ye katlayıp ödetecek ve mecliste onu yargı kürsüsünden atacaklardır.
- Bir adam bir tanrının (tapınak) veya sarayın malını çalarsa, o adam öldürülecektir; Çalınan (mülkü) elinden alan da öldürülecektir.
- Bir adam, bir adamın oğlundan veya bir adamın cariyesinden, şahitsiz veya sözleşmesiz gümüş veya altın, köle veya cariye, öküz, koyun veya eşek veya başka herhangi bir şey satın alırsa veya (aynısını) emanet olarak alırsa, adam hırsız olarak öldürülecek.
- Bir adam bir tanrıdan (tapınaktan) veya bir saraydan öküz veya koyun, eşek veya domuz veya tekne çalarsa, otuz katını iade edecektir; bir özgür adamdan geliyorsa, on katını verecektir. Hırsızın ödeyecek hiçbir şeyi yoksa, öldürülecektir.
- Bir şeyini kaybetmiş olan bir kimse, (başka) bir kişinin elinde kaybettiği şeyi bulursa; kayıp eşyayı elinde bulan adam: "Bana satıldı. Ben onu şahitler huzurunda satın aldım" der ve kayıp eşyanın sahibi: "Kaybettiğimi teşhis için şahitler getiririm" der. : Alıcı, kendisine satan satıcıyı ve huzurunda satın aldığı tanıkları ve kayıp mal sahibi de kayıp malını tespit etmek için tanıklar getirirse, hakimler onların delillerini inceler. Huzurunda satın almanın yapıldığı tanıklar ve kaybolan malı tespit edecek tanıklar, şahitliklerini tanrı huzurunda yapacaklardır. Satıcı, hırsız olarak idam edilecektir; kayıp eşyanın sahibi zararını tazmin eder; alıcı, ödediği parayı satıcının mirasından geri alacaktır.
- Alıcı, satıcıyı ve satın aldığı tanıkları göstermezse (ve) kayıp malın sahibi kayıp malını tespit etmek için tanıklar getirirse, alıcı bir hırsız olarak ölüm cezasına çarptırılır; malın sahibinin zararı tazmin edilir.
- Kaybolan malın sahibi, kaybettiği malını tespit etmek için şahit getirmezse, dolandırıcılığa teşebbüs etmiş, fitne çıkarmış ise, idam edilir.
- Satıcı kaderine terk edilmiş ise, alıcı söz konusu durumda satıcının mirasından beş kat zarar tazmin edecektir.
- Bu adamın tanıkları hazır bulunmazsa, yargıçlar altı ay süreyle erteleme kararı verirler; ve bu adam altı ay içinde şahitlerini getirmezse, o halde verilecek cezayı öder.
- Bir adam bir adamın reşit olmayan oğlunu çalarsa, öldürülecektir.
- Eğer bir adam, sarayın erkek ya da kadın kölesine ya da hür bir adamın kadın ya da erkek kölesine şehir kapısından kaçmasına yardım ederse, öldürülecektir.
- Eğer bir adam saraydan veya hür birinden kaçmış bir erkek veya kadın köleyi evinde barındırırsa ve onu (köleyi) emir üzerine getirmezse, o evin sahibi öldürülecektir.
- Bir adam tarlada bir erkek veya kadın köleyi, kaçak olarak yakalar ve (köleyi) sahibine geri getirirse, kölenin sahibi ona iki şekel gümüş verecektir.
- Eğer o köle, sahibinin adını vermezse, onu saraya getirir ve onlar onun soyunu soruştururlar ve sahibine geri verirler.
- Eğer o köleyi evinde alıkoyar ve daha sonra köle onun mülkiyetinde bulunursa, o adam öldürülecektir.
- Köle, onu esir alan kişinin elinden kaçarsa, o adam bunu tanrı adına kölenin sahibine bildirecek ve özgür kalacaktır.
- Bir adam bir evde gedik açarsa, onu o gediğin önünde öldürecekler ve onu evin içine sokacaklar.
- Bir adam eşkıyalık yapıp yakalanırsa, o adam öldürülecektir.
- Haydut yakalanmazsa, soyulan adam, Tanrı'nın huzurunda, kaybını ayrıntılı bir şekilde beyan edecek ve soygunun işlendiği il ve yetki alanındaki şehir ve vali, kaybettiği her şeyi ona telafi et.
- (Kaybedilen) bir can ise, şehir ve vali mirasçılarına bir mana gümüş ödeyeceklerdir.
- Bir adamın evinde yangın çıkarsa ve onu söndürmeye giden bir adam, ev sahibinin eşyalarını görür ve ev sahibinin eşyalarını alırsa, o adam o ateşe atılacaktır.
hakkında daha fazla bilgi edinin | |
 | Commons'ta dosyalar |
 | Vikikaynak'ta belgeler |
Ayrıca bakınız
Notlar
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hammurabi Kanunlari MO 1760 yili civarinda Mezopotamya nin Babil ulkesinde ortaya cikan tarihin en eski ve en iyi korunmus yazili yasalarindan biridir Bu donemden once toplanan yasa koleksiyonlari arasinda Ur krali Ur Nammu nun yasa kitabi MO 2050 Esnunna yasa kitabi MO 1930 ve Isin li in yasa kitabi MO 1870 yer alir Kral Hammurabi gunes tanrisi Samas in tahtinin onunde Babil krali Hammurabi nin h 1728 1686 BCE cesitli meselelerde verdigi kararlar Babil in koruyucu tanrisi Marduk adina yapilan na dikilen bir tas uzerine Akadca dilinde yazilmistir Hammurabi kendisine bu yasalari yazdiranin gunes tanrisi Samas in oldugunu soylemistir Dolayisiyla yasalar da tanri sozu sayiliyordu Arkeolog in 1901 de Susa Elam da buldugu bugunku Huzistan Iran ve Fransa ya tasidigi Hammurabi Kanunlarinin yazili oldugu stel Louvre Muzesi nde sergilenmektedir Yaklasik iki metrelik silindirik bir tasin ustune civi yazisi ile yazilmis olan yasalar tam 282 maddedir ancak bu maddelerin 33 u madde 66 99 su anda okunamayacak durumdadir Bazi maddelerAkatca dilinde civi yazisi ile yazilmis olan 282 madde Marduk Babil in Tanrisi halki yonetmem ve ulkeye yardim getirmem icin beni gonderdiginde ulkenin dilinde yasa ve adaleti tesis ettim ve halkin refahini artirdim O zaman karar verdim Adalet ve Esitlik Bir adam baska bir adami cinayetle suclayarak suc duyurusunda bulunur ancak bunu kanitlayamazsa suclayici idam edilecektir Bir adam baska birini kendisine buyu yapmakla suclamissa ama bunu kanitlayamamissa sanik kutsal nehre gidecek kutsal nehre dalacak ve eger kutsal nehir onu yenerse suclanan kisi evini mulk edinecek Kutsal nehir masumiyetini gosterir ve o kurtulursa onu suclayan idam edilecektir Eger bir adam bir davada yalanci sahitlik eder veya verdigi sahitligi ispat etmezse bu dava yasamla ilgiliyse o adam oldurulecektir Bir adam tahil veya parayla ilgili yalanci sahitlik yaparsa davaya konu olan cezayi kendisi ustlenir Bir yargic hukum verir karar verir usulune uygun imzalanmis ve muhurlenmis bir hukum verir ve sonra kararini degistirirse vermis oldugu hukum degisikliginden dolayi o yargica hesap soracak verdigi cezayi on iki ye katlayip odetecek ve mecliste onu yargi kursusunden atacaklardir Bir adam bir tanrinin tapinak veya sarayin malini calarsa o adam oldurulecektir Calinan mulku elinden alan da oldurulecektir Bir adam bir adamin oglundan veya bir adamin cariyesinden sahitsiz veya sozlesmesiz gumus veya altin kole veya cariye okuz koyun veya esek veya baska herhangi bir sey satin alirsa veya aynisini emanet olarak alirsa adam hirsiz olarak oldurulecek Bir adam bir tanridan tapinaktan veya bir saraydan okuz veya koyun esek veya domuz veya tekne calarsa otuz katini iade edecektir bir ozgur adamdan geliyorsa on katini verecektir Hirsizin odeyecek hicbir seyi yoksa oldurulecektir Bir seyini kaybetmis olan bir kimse baska bir kisinin elinde kaybettigi seyi bulursa kayip esyayi elinde bulan adam Bana satildi Ben onu sahitler huzurunda satin aldim der ve kayip esyanin sahibi Kaybettigimi teshis icin sahitler getiririm der Alici kendisine satan saticiyi ve huzurunda satin aldigi taniklari ve kayip mal sahibi de kayip malini tespit etmek icin taniklar getirirse hakimler onlarin delillerini inceler Huzurunda satin almanin yapildigi taniklar ve kaybolan mali tespit edecek taniklar sahitliklerini tanri huzurunda yapacaklardir Satici hirsiz olarak idam edilecektir kayip esyanin sahibi zararini tazmin eder alici odedigi parayi saticinin mirasindan geri alacaktir Alici saticiyi ve satin aldigi taniklari gostermezse ve kayip malin sahibi kayip malini tespit etmek icin taniklar getirirse alici bir hirsiz olarak olum cezasina carptirilir malin sahibinin zarari tazmin edilir Kaybolan malin sahibi kaybettigi malini tespit etmek icin sahit getirmezse dolandiriciliga tesebbus etmis fitne cikarmis ise idam edilir Satici kaderine terk edilmis ise alici soz konusu durumda saticinin mirasindan bes kat zarar tazmin edecektir Bu adamin taniklari hazir bulunmazsa yargiclar alti ay sureyle erteleme karari verirler ve bu adam alti ay icinde sahitlerini getirmezse o halde verilecek cezayi oder Bir adam bir adamin resit olmayan oglunu calarsa oldurulecektir Eger bir adam sarayin erkek ya da kadin kolesine ya da hur bir adamin kadin ya da erkek kolesine sehir kapisindan kacmasina yardim ederse oldurulecektir Eger bir adam saraydan veya hur birinden kacmis bir erkek veya kadin koleyi evinde barindirirsa ve onu koleyi emir uzerine getirmezse o evin sahibi oldurulecektir Bir adam tarlada bir erkek veya kadin koleyi kacak olarak yakalar ve koleyi sahibine geri getirirse kolenin sahibi ona iki sekel gumus verecektir Eger o kole sahibinin adini vermezse onu saraya getirir ve onlar onun soyunu sorustururlar ve sahibine geri verirler Eger o koleyi evinde alikoyar ve daha sonra kole onun mulkiyetinde bulunursa o adam oldurulecektir Kole onu esir alan kisinin elinden kacarsa o adam bunu tanri adina kolenin sahibine bildirecek ve ozgur kalacaktir Bir adam bir evde gedik acarsa onu o gedigin onunde oldurecekler ve onu evin icine sokacaklar Bir adam eskiyalik yapip yakalanirsa o adam oldurulecektir Haydut yakalanmazsa soyulan adam Tanri nin huzurunda kaybini ayrintili bir sekilde beyan edecek ve soygunun islendigi il ve yetki alanindaki sehir ve vali kaybettigi her seyi ona telafi et Kaybedilen bir can ise sehir ve vali mirascilarina bir mana gumus odeyeceklerdir Bir adamin evinde yangin cikarsa ve onu sondurmeye giden bir adam ev sahibinin esyalarini gorur ve ev sahibinin esyalarini alirsa o adam o atese atilacaktir Vikipedi nin kardes projelerinden hakkinda daha fazla bilgi edininCommons ta dosyalarVikikaynak ta belgelerAyrica bakinizCivi yazisi Mezopotamya Medeni HukukuNotlar Arsivlenmis kopya 18 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2023 Arsivlenmis kopya 11 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2023 Dis baglantilar