Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Novoçerkassk katliamı; Haziran 1962'de, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nin Novoçerkassk şehrinde patlak veren işçi grevi ve ardından gerçekleşen insan kıyımı. Çıkan olayların sonucunda protestocuların 26'sı Sovyet Ordusu tarafından katledilmiş, 87 kişi ise yaralanmıştır.
Olayların gelişimi
1 Ocak 1962 tarihinde, Novoçerkassk Elektrikli Lokomotif Fabrikası’nın işçilerine 1956-1962 ücret reformu kapsamında gerçekleştirilen reformlarla birlikte maaşlarının %30-35 oranında azaltılacağı bildirilmişti. Bundan altı ay sonra da et ve süt ürünlerine tüm SSCB çapında %35 zam yapıldı. İşçiler düşen maaşlardan, artan gıda fiyatlarından şikayet etmeye başladılar. Olaylar, tam da gıda maddelerine zammının yapıldığı gün, fabrika yönetiminin, toplanan işçilerin yakınmalarına kulak vermeyi ve onlarla görüşmeyi reddetmesi üzerine başladı. Bunun ardından fabrikanın döküm ve çelik atölyelerindeki işçiler işi durdurdu. Bununla birlikte 1 Haziran günü, işçiler öfkelerini somut bir biçimde ortaya koymadılar ve evlerine dağıldılar. Ertesi gün fabrikaya gelen işçiler, etrafın tank ve askerler tarafından kuşatıldığını gördü. Şehirde de tutuklamalar başlamıştı. Polislerin 30 işçiyi tutuklaması öfkeyi daha da arttırdı. Binlerce insan fabrikadan şehre doğru yürüyüşe geçti. Kruşçev'in politikasından memnun olmayan işçiler sokaklara çıktılar, kırmızı bayraklarla yürüdüler, Enternasyoneli söyleyerek, ellerinde Lenin portreleri ve taze çiçekler taşıdılar. Sloganları: “Et, tereyağı istiyoruz!”, “Konut ihtiyacımız var!”, “Kruşçev bize et ver!”, “Stalinle ilgili söylediğin yalanlar seni kurtarmayacak Kruşçev!”, “Kahrolsun parti burjuvazisi!”. Fabrikalarda bulunan Kruşçev'in portreleri yakıldı.
Hükûmetin tepkisi buna çok sert oldu. Güvenlik kuvvetleri göstericilere ateşli silahla müdahale etti. Göstericilerin üzerine ilk olarak KGB'nin mi yoksa ordu birliklerin mi ateş açtığı halen tartışılmaktadır. Bazıları bir ordu subayının halka ateş açma emrini reddettiğini söylemektedir. Bunun üzerine havaya uyarı ateşi yapan bir KBG görevlisi, o sırada ağaca tırmanıp olayları izleyen bir çocuğu vurmuştur.
Bugün artık erişilebilen resmî kayıtlara göre, makineli tüfekli ordu birliklerinin halka ateş açması sonucunda 26 kişi öldürülmüş, 86 kişi de yaralanmıştır. Yaralılardan üçü, daha sonra hayatını kaybetmiş, böylelikle can kaybı 29'a ulaşmıştır. Gösterilerin ardından şehirde sıkıyönetim ilan edildi. Olaylarda hayatını kaybedenler, Rostov Oblastı'na bağlı başka bir şehirde gizlice defnedildi. Ancak ertesi sabah, birkaç yüz kişilik bir grup tekrar kent meydanında toplandı. Bunların 160'ı tutuklandı. Tutuklananlar göstermelik bir duruşmada yargılandı ve 14'ü suçlu bulundu. Bunların yedisi idam cezasına çarptırılıp infaz edildiler. Kalan yedi kişi ise 10 ila 15 yıl arası hapis cezasına çarptırıldılar.
Olayların yatışmasından ardından, Sovyet hükûmeti soruşturmayı genişletti. Soruşturma sonucunda ilave tutuklamalar gerçekleşti. Askerî mahkeme de olaya karışan subayları soruşturdu. Aleksandr Soljenitsin, olayda yaralananların aileleriyle birlikte Sibirya'ya sürgüne gönderildiğini iddia etti.[]
Olayların gün ışığına çıkması
Bu olay, üstü örtülerek yıllarca kamuoyundan gizlendi. Olaylar sırasında tutuklanıp cezaevine gönderilen Pyotr Siuda isimli bir işçi, 1966 yılında serbest kaldıktan sonra, ömrünü Novoçerkassk trajedisiyle ilgili tanıklık ve belgeleri toplamaya adamıştı. 1988′de kaleme aldığı detaylı bir anlatım Sovyet basınında yayınlandıktan sonra, olaylar aralanmaya başladı. Pyotr Siuda 1990′da bir cinayete kurban gitti. Ölümünün Novoçerkassk kurbanlarının mezarlarını bulmuş olmasıyla ilişkili olduğunu iddia edenler bulunmaktadır.
Dış bağlantılar
- 1962: The Novocherkassk tragedy 22 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ilgili film: DEAR COMRADES (2020) / Oyuncular: Yuliya Vysotskaya, Vladislav Komarov, Andrei Gusev, Yulia Burova, Sergei Erlish / Yönetmen:Andrei Konchalovsky (Sevgili Yoldaşlar)
Kaynakça
- ^ "«Не хватает денег на мясо и колбасу, ешьте пирожки с ливером»". Бессмертный барак. 5 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Aralık 2016.
- ^ . 27 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2018.
- ^ Hosking, Geoffrey. A History of the Soviet Union, , Londra. 1992.
- ^ "(in Russian) Новочеркасск вспоминает жертв трагедии, Vest, 2007". 23 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2016.
- ^ And Then the Police Fired 23 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., TIME Magazine, 19 Ekim 1962
- ^ . , First Edition, , New York, NY. 2003.
- ^ a b Yılmaz, Mustafa (28 Mart 2014). . www.gunzileli.com/. 22 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Novocerkassk katliami Haziran 1962 de Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti nin Novocerkassk sehrinde patlak veren isci grevi ve ardindan gerceklesen insan kiyimi Cikan olaylarin sonucunda protestocularin 26 si Sovyet Ordusu tarafindan katledilmis 87 kisi ise yaralanmistir Rusya Devlet Baskani Vladimir Putin katliam kurbanlarini anmak icin yapilan anita cicek koyarken 1 Subat 2008Olaylarin gelisimi1 Ocak 1962 tarihinde Novocerkassk Elektrikli Lokomotif Fabrikasi nin iscilerine 1956 1962 ucret reformu kapsaminda gerceklestirilen reformlarla birlikte maaslarinin 30 35 oraninda azaltilacagi bildirilmisti Bundan alti ay sonra da et ve sut urunlerine tum SSCB capinda 35 zam yapildi Isciler dusen maaslardan artan gida fiyatlarindan sikayet etmeye basladilar Olaylar tam da gida maddelerine zamminin yapildigi gun fabrika yonetiminin toplanan iscilerin yakinmalarina kulak vermeyi ve onlarla gorusmeyi reddetmesi uzerine basladi Bunun ardindan fabrikanin dokum ve celik atolyelerindeki isciler isi durdurdu Bununla birlikte 1 Haziran gunu isciler ofkelerini somut bir bicimde ortaya koymadilar ve evlerine dagildilar Ertesi gun fabrikaya gelen isciler etrafin tank ve askerler tarafindan kusatildigini gordu Sehirde de tutuklamalar baslamisti Polislerin 30 isciyi tutuklamasi ofkeyi daha da arttirdi Binlerce insan fabrikadan sehre dogru yuruyuse gecti Kruscev in politikasindan memnun olmayan isciler sokaklara ciktilar kirmizi bayraklarla yuruduler Enternasyoneli soyleyerek ellerinde Lenin portreleri ve taze cicekler tasidilar Sloganlari Et tereyagi istiyoruz Konut ihtiyacimiz var Kruscev bize et ver Stalinle ilgili soyledigin yalanlar seni kurtarmayacak Kruscev Kahrolsun parti burjuvazisi Fabrikalarda bulunan Kruscev in portreleri yakildi Hukumetin tepkisi buna cok sert oldu Guvenlik kuvvetleri gostericilere atesli silahla mudahale etti Gostericilerin uzerine ilk olarak KGB nin mi yoksa ordu birliklerin mi ates actigi halen tartisilmaktadir Bazilari bir ordu subayinin halka ates acma emrini reddettigini soylemektedir Bunun uzerine havaya uyari atesi yapan bir KBG gorevlisi o sirada agaca tirmanip olaylari izleyen bir cocugu vurmustur Bugun artik erisilebilen resmi kayitlara gore makineli tufekli ordu birliklerinin halka ates acmasi sonucunda 26 kisi oldurulmus 86 kisi de yaralanmistir Yaralilardan ucu daha sonra hayatini kaybetmis boylelikle can kaybi 29 a ulasmistir Gosterilerin ardindan sehirde sikiyonetim ilan edildi Olaylarda hayatini kaybedenler Rostov Oblasti na bagli baska bir sehirde gizlice defnedildi Ancak ertesi sabah birkac yuz kisilik bir grup tekrar kent meydaninda toplandi Bunlarin 160 i tutuklandi Tutuklananlar gostermelik bir durusmada yargilandi ve 14 u suclu bulundu Bunlarin yedisi idam cezasina carptirilip infaz edildiler Kalan yedi kisi ise 10 ila 15 yil arasi hapis cezasina carptirildilar Olaylarin yatismasindan ardindan Sovyet hukumeti sorusturmayi genisletti Sorusturma sonucunda ilave tutuklamalar gerceklesti Askeri mahkeme de olaya karisan subaylari sorusturdu Aleksandr Soljenitsin olayda yaralananlarin aileleriyle birlikte Sibirya ya surgune gonderildigini iddia etti kaynak belirtilmeli Olaylarin gun isigina cikmasiBu olay ustu ortulerek yillarca kamuoyundan gizlendi Olaylar sirasinda tutuklanip cezaevine gonderilen Pyotr Siuda isimli bir isci 1966 yilinda serbest kaldiktan sonra omrunu Novocerkassk trajedisiyle ilgili taniklik ve belgeleri toplamaya adamisti 1988 de kaleme aldigi detayli bir anlatim Sovyet basininda yayinlandiktan sonra olaylar aralanmaya basladi Pyotr Siuda 1990 da bir cinayete kurban gitti Olumunun Novocerkassk kurbanlarinin mezarlarini bulmus olmasiyla iliskili oldugunu iddia edenler bulunmaktadir Dis baglantilar1962 The Novocherkassk tragedy 22 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ilgili film DEAR COMRADES 2020 Oyuncular Yuliya Vysotskaya Vladislav Komarov Andrei Gusev Yulia Burova Sergei Erlish Yonetmen Andrei Konchalovsky Sevgili Yoldaslar Kaynakca Ne hvataet deneg na myaso i kolbasu eshte pirozhki s liverom Bessmertnyj barak 5 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Aralik 2016 27 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Agustos 2018 Hosking Geoffrey A History of the Soviet Union Londra 1992 in Russian Novocherkassk vspominaet zhertv tragedii Vest 2007 23 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2016 And Then the Police Fired 23 Agustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde TIME Magazine 19 Ekim 1962 First Edition New York NY 2003 a b Yilmaz Mustafa 28 Mart 2014 www gunzileli com 22 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2016