Hamzeti Kilisesi (Gürcüce: ხამზეთის ეკლესია), tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde sular altında kalmış olan Yusufeli kasabasında Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir. Eski Ahalta köyünün Hamzeti (ხამზეთი) mevkiinde bulunduğu için Hamzeti Kilisesi olarak anılır.
Video Kaynak: YouTube (youtube.com) | |
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Hamzeti, Ahalta, Yusufeli |
Koordinatlar | 40°48′45″K 41°32′53″D / 40.81250°K 41.54806°D |
İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
Durum | 2023 yılında Yusufeli Barajı'nın suları altında kalmıştır |
Mimari | |
Mimari tür | Şapel |
Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
Tamamlanma | 9-11. yüzyıllar |
Özellikler | |
Malzemeler | Taş |
Tarihçe
Sonradan adı "Bağgözü" olarak değiştirilen ve eski Yusufeli kendinin bir mahallesine dönüşen Hamzeti, bir dönem Yusufeli ilçesinin idari merkezi olan Ahalta köyünde bulunuyordu. Türkçeye Hamzet olarak giren yerleşimi ve Ahalta'yı Osmanlılar 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Hamzeti Kilisesi'nin Orta Çağ'da Gürcü Bagrationi hanedanı döneminde yapıldığı tahmin edilmektedir.
Mimari
Hamzeti Kilisesi ve Hamzeti Şapeli, Yusufeli kentinin Hamzeti (Bağgözü) mahallesinde, Parhal Çayı'nın Çoruh Nehri'ne katıldığı yerde, Çoruh Nehri'nin kıyısında bağlık bir alanda bulunuyordu. Küçük bir şapel olan Hamzeti Kilisesi (3,90x2,50 m), dikdörtgen planlı ve tek mekânlı bir yapıydı. Kilisenin çatısı çökmüş, duvarlarının dış yüzey kaplama taşları tamamen sökülmüştü. Giriş kapısı güney cephede yer alıyordu. Doğu ve batı duvarlarında birer, kuzey duvarında iki adet pencere bulunuyordu. Dolgu duvar tekniği ve kireç harcıyla inşa edilmiş olan Hamzeti Kilisesi, 2023 yılında Yusufeli Barajı'nın suları altında kalmıştır.
Kaynakça
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2017, s. 73 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Yusufeli İlçesi Merkezinin Öğdem'den Ahalt'a kaldırılması ve bu merkeze Yusufeli aldı verilmesi hakkında Kanun" (PDF). T.C. Resmî Gazete. 16 Şubat 1950. 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 4 Temmuz 2020.
- ^ a b Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, 1. Cilt, s. 126, .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hamzeti Kilisesi Gurcuce ხამზეთის ეკლესია tarihsel Tao bolgesinde gunumuzde sular altinda kalmis olan Yusufeli kasabasinda Orta Cag dan kalma Gurcu kilisesidir Eski Ahalta koyunun Hamzeti ხამზეთი mevkiinde bulundugu icin Hamzeti Kilisesi olarak anilir Hamzeti KilisesiVideo Kaynak YouTube youtube com Temel bilgilerKonumHamzeti Ahalta YusufeliKoordinatlar40 48 45 K 41 32 53 D 40 81250 K 41 54806 D 40 81250 41 54806InancDogu Ortodoks KilisesiMezhepGurcu Ortodoks KilisesiDurum2023 yilinda Yusufeli Baraji nin sulari altinda kalmistirMimariMimari turSapelMimari bicimGurcu mimarisiTamamlanma9 11 yuzyillarOzelliklerMalzemelerTasTarihceSonradan adi Baggozu olarak degistirilen ve eski Yusufeli kendinin bir mahallesine donusen Hamzeti bir donem Yusufeli ilcesinin idari merkezi olan Ahalta koyunde bulunuyordu Turkceye Hamzet olarak giren yerlesimi ve Ahalta yi Osmanlilar 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Hamzeti Kilisesi nin Orta Cag da Gurcu Bagrationi hanedani doneminde yapildigi tahmin edilmektedir MimariHamzeti Kilisesi ve Hamzeti Sapeli Yusufeli kentinin Hamzeti Baggozu mahallesinde Parhal Cayi nin Coruh Nehri ne katildigi yerde Coruh Nehri nin kiyisinda baglik bir alanda bulunuyordu Kucuk bir sapel olan Hamzeti Kilisesi 3 90x2 50 m dikdortgen planli ve tek mekanli bir yapiydi Kilisenin catisi cokmus duvarlarinin dis yuzey kaplama taslari tamamen sokulmustu Giris kapisi guney cephede yer aliyordu Dogu ve bati duvarlarinda birer kuzey duvarinda iki adet pencere bulunuyordu Dolgu duvar teknigi ve kirec harciyla insa edilmis olan Hamzeti Kilisesi 2023 yilinda Yusufeli Baraji nin sulari altinda kalmistir Kaynakca 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2017 s 73 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 Yusufeli Ilcesi Merkezinin Ogdem den Ahalt a kaldirilmasi ve bu merkeze Yusufeli aldi verilmesi hakkinda Kanun PDF T C Resmi Gazete 16 Subat 1950 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 4 Temmuz 2020 a b Taner Artvinli Yusufeli Kulliyati Istanbul 2013 2 cilt 1 Cilt s 126 ISBN 978 605 86248 1 8