Epidural hematom, oluşan bir kanamanın beyin dokusunun üzerinde yer alan dura mater ile kafatası kemiği arasında birikmesine verilen isimdir. Epidural hematom, ekstradural hematom olarak da isimlendirilir. Biriken kanın yaratttığı (beyin içi basınç artışı) sonucu ölüm gerçekleşebilir. Epidural hematom hassas beyin alanlarını baskılayıp shifte( beynin orta hattının kayması)sebep olur. Oluşan hematomlarda değişik yayınlarda değişik rakamlar telaffuz edilmekle beraber ortalama %15-20 civarı ölüm oranından bahsedilmektedir. Dura mater aynı zamanda spinal kordu da sarar; bu sebeple spinal kordda da epidural kanamalar olabilir.
Sebepleri
Büyük çoğunlukla sebebi travmalardır. Travmalarda özellikle darbe alan kemik (şakak) ve bu kemikte oluşan bir kırık nedeni ile damarlarda yırtılmalar olabilir ve buradan sızan kan birikime yol açabilir. Ayrıca damar yaralanması olmaksızın kemik yapıda oluşan kırıkdan olan kan sızıntısı da büyük ölçüde birikimlere yol açarak aynı sonuçlara yol açabilmektedir. Hadise beynin her bölgesinde görülebileceği gibi en çok (şakak) kısımlarında ve takiben (yan üst kısımlar) ve (arka bölge)de de rastlanmaktadır. Spontan (kendi kendine olan) epidural hematomlarda rapor edilmiştir. En sık yaralanan damar ise bir dalı olan .
Gelişim ve Tanı
Kanamanın oluşması ile ölüm arasındaki süre değişkenlik göstermekle beraber kafatasının kapalı bir kutu olması nedeni ile içeri dolan arterial (atardamar) kanama hızla durumu kötüleştirir. Gelişen bilinç bulanıklığı, kusma, /pleji (felç) gözlenebilen bulgulardır. Venöz (toplardamar) kaynaklı kanamalar daha uzun süren bir gelişim ve klinik periyodu göstermesine karşın arteryal kökenli kanamalarda kısa sürede müdahale olmazsa beyin içi basınç artışına bağlı olarak ölüm kaçınılmaz olur.
Tanıda sıklıkla günümüzde başvurulan yöntem bilgisayarlı beyin tomografisidir (Beyin BT). Burada kanama alanı konveks bir beyaz alan şeklinde izlenir. Manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ise günümüzde halen pahalı ve bu hastalığın acil tanısı için BT'ye nazaran önemsiz bir tetkikdir. Normal çekilen kraniografiler ise ilk tanı anında kemikteki kırığın gözlenmesi ve tetkik ve tedavilerin planlanması açısından önemlidir.
Hastalık çoğunlukla travmaya bağlı olduğu için beraberinde olabilecek diğer hastalıklar (subdural kanama, vb) tedavi sonrası takip ve klinikde rol oynamaktadır.
Tedavi
Hematom tespit edildiğinde büyük oranda tedavisi ameliyat ile boşaltmaktır. Beyin ve sinir cerrahisi tarafından uygulanan ameliyatla birlikte kanayan mevcut yapılarda tamir sağlanır. Bazı küçük miktarlarda ve hastada çok fazla etki yaratmayan hematomlarda cerrahi uygulanmayıp seri çekilen BT'ler ile izlem yaparak kanın rezorbsiyonu (emilimi) izlenebilir.
Kanın boşaltımı sonrası hastanın kliniğinde dramatik düzelme izlenebilir. Ancak klinik düzelmenin derecesi pek çok faktöre bağlıdır.
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Epidural hematom olusan bir kanamanin beyin dokusunun uzerinde yer alan dura mater ile kafatasi kemigi arasinda birikmesine verilen isimdir Epidural hematom ekstradural hematom olarak da isimlendirilir Biriken kanin yaratttigi beyin ici basinc artisi sonucu olum gerceklesebilir Epidural hematom hassas beyin alanlarini baskilayip shifte beynin orta hattinin kaymasi sebep olur Olusan hematomlarda degisik yayinlarda degisik rakamlar telaffuz edilmekle beraber ortalama 15 20 civari olum oranindan bahsedilmektedir Dura mater ayni zamanda spinal kordu da sarar bu sebeple spinal kordda da epidural kanamalar olabilir SebepleriBuyuk cogunlukla sebebi travmalardir Travmalarda ozellikle darbe alan kemik sakak ve bu kemikte olusan bir kirik nedeni ile damarlarda yirtilmalar olabilir ve buradan sizan kan birikime yol acabilir Ayrica damar yaralanmasi olmaksizin kemik yapida olusan kirikdan olan kan sizintisi da buyuk olcude birikimlere yol acarak ayni sonuclara yol acabilmektedir Hadise beynin her bolgesinde gorulebilecegi gibi en cok sakak kisimlarinda ve takiben yan ust kisimlar ve arka bolge de de rastlanmaktadir Spontan kendi kendine olan epidural hematomlarda rapor edilmistir En sik yaralanan damar ise bir dali olan Gelisim ve TaniKanamanin olusmasi ile olum arasindaki sure degiskenlik gostermekle beraber kafatasinin kapali bir kutu olmasi nedeni ile iceri dolan arterial atardamar kanama hizla durumu kotulestirir Gelisen bilinc bulanikligi kusma pleji felc gozlenebilen bulgulardir Venoz toplardamar kaynakli kanamalar daha uzun suren bir gelisim ve klinik periyodu gostermesine karsin arteryal kokenli kanamalarda kisa surede mudahale olmazsa beyin ici basinc artisina bagli olarak olum kacinilmaz olur Travma sonrasi olusan akut epidual hematom Ustte beyaz konveks siniri ile gorulmektedir Tanida siklikla gunumuzde basvurulan yontem bilgisayarli beyin tomografisidir Beyin BT Burada kanama alani konveks bir beyaz alan seklinde izlenir Manyetik rezonans goruntuleme MRG ise gunumuzde halen pahali ve bu hastaligin acil tanisi icin BT ye nazaran onemsiz bir tetkikdir Normal cekilen kraniografiler ise ilk tani aninda kemikteki kirigin gozlenmesi ve tetkik ve tedavilerin planlanmasi acisindan onemlidir Hastalik cogunlukla travmaya bagli oldugu icin beraberinde olabilecek diger hastaliklar subdural kanama vb tedavi sonrasi takip ve klinikde rol oynamaktadir TedaviHematom tespit edildiginde buyuk oranda tedavisi ameliyat ile bosaltmaktir Beyin ve sinir cerrahisi tarafindan uygulanan ameliyatla birlikte kanayan mevcut yapilarda tamir saglanir Bazi kucuk miktarlarda ve hastada cok fazla etki yaratmayan hematomlarda cerrahi uygulanmayip seri cekilen BT ler ile izlem yaparak kanin rezorbsiyonu emilimi izlenebilir Kanin bosaltimi sonrasi hastanin kliniginde dramatik duzelme izlenebilir Ancak klinik duzelmenin derecesi pek cok faktore baglidir Dis baglantilar