Álvaro Mutis Jaramillo (25 Ağustos 1923, Bogotá - 22 Eylül 2013, Meksika), Kolombiyalı yazar, şair, köşe yazarı, yayıncı, film yapımcısı.
Álvaro Mutis | |
---|---|
Doğum | 25 Ağustos 1923 Bogotá, Kolombiya |
Ölüm | 22 Eylül 2013 (90 yaşında) Meksika |
Meslek | Romancı, şair, köşe yazarı |
Milliyet | Kolombiyalı |
İmza | |
Latin Amerika'da Gabriel Garcia Marquez'in ardından kendi kuşağının en önemli şair ve hikâye anlatıcılarından biri kabul edilir. "Maqroll el Gaviero" adlı karakterin maceralarını anlattığı novellalardan oluşan ünlü serisinin ilkini 1986'da yayımladı. Eserleri birçok dile çevrilen yazar, aralarında 1997 Asturyas Prensi Edebiyat Ödülü (1997); 2002 Neustadt Uluslararası Edebiyat Ödülü'nün de bulunduğu pek çok prestijli edebiyat ödülüne layık görülmüştür. Mutis, 1956'da Meksika'ya yerleşmiş ve hayatının sonuna kadar bu ülkede yaşamıştır.
Yaşamı
25 Ağustos 1923'te Bogotá'da doğdu. Çocukluğunun bir kısmı babası Santiago Mutis Dávila'nın büyükelçi olarak görev yaptığı Brüksel'de geçti. Avrupa başkenti Brüksel ile yazları geldiği Kolombiya'da dedesinin kahve plantasyonunda geçen çocukluğuna ait anılar, ileriki yıllarda Avrupa ile Amerika arasındaki farkı eserlerinde temel konulardan birisi olarak işlemesinde etkili oldu.
Şiir tutkusu Bogotá'daki lise yıllarında başladı. Lise öğrenimini tamamamlamasa da 1940'larda Bogotá'da edebiyat dünyasına şair olarak girdi; ilk şiirleri ve eleştirileri "Vida" dergisi ile "El Espectador" ve "La Razon" gazetelerinin edebiyat eklerinde yayımlandı. "La Balanza" adındaki ilk şiir kitabını arkadaşı Carlos Patinoile birlikte çıkardı. "Maqroll el Gaviero" adlı karakteri ilk kez "Los elementos del desastre" (1953) ve "Memoria de los hospitals de ultramar" (1959) isimli şiir kitaplarında ortaya çıktı.
1948 yılından itibaren petrol şirketlerinde halkla ilişkiler alanında kariyer yapan Mutis, 1956'da çok uluslu bir petrol şirketinde halkla ilişkilerden sorumlu müdür olarak görev yaptığı sırada şirketteki yolsuzluk nedeniyle suçlanıp Meksika'ya kaçtı. Burada tutuklanıp 15 ay hapiste kaldıktan sonra serbest bırakıldı. Hayatının geri kalanında Meksika'da yaşadı. Hapishane günlerini 1960 yılında yayımlanan "Diario de Lecumberri" (Türkçede "Lecumberri Öyküleri" adıyla yayımlanmıştır) adlı eserinde anlattı. Octavio Paz'ın şiirleri hakkındaki övgü dolu yazıları, edebiyat dünyasında sürrealist şairler arasında yer edinmesine yardımcı oldu, Octavio Paz tarafından yönetilen dergilerde çalıştı. Televizyon için yazarlarla söyleşiler gerçekleştiği bir program sundu.
1973'te "La mansión de Araucaíma" isimli romanı yayınlandı. Ertesi yıl Kolombiya Ulusal Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü. 1970'li yıllarda kendisi gibi Mexico City'e yerleşen Kolombiyalı yazar Garcia Marquez ile yakın dost oldu. Marquez, Simón Bolívar'ın yaşamının son aylarını konu edinen "Labirentindeki General"'i Mutis'ten ilham alarak yazmıştır
Yayıncı, film yapımcısı ve köşe yazarı olarak da çalışan Mutis, 1988'de emekli olduktan sonra tüm zamanını edebiyata adadı. 1980'lerde yazdığı Maqroll el Gaviero'nun maceralarının anlatıldığı yedi novelladan oluşan kitap serisi 1997'de tek bir kitap olarak yayımlandı ve Asturias Prensliği Edebiyat Ödülü ile 6. Iber Amerika Reina Sofia Şiir Ödülü'ne layık görüldü. 2001 senesinde İspanyolca yazılmış edebiyata olan katkılarından dolayı kendisine Cervantes Ödülü takdim edildi; iki sene sonra ise Fransız hükûmeti tarafından verilen en üst nişan olan Şeref Nişanı'yla ödüllendirildi.
22 Eylül 2013'te 90 yaşında hayatını kaybetti.
Ödülleri
- 1988 Valle Üniversitesi fahri öğretim üyesi unvanı
- 1997 Asturias Prensliği Edebiyat Ödülü
- 1997 Iber Amerika Reina Sofia Şiir Ödülü
- 2001 Miguel de Cervantes Ödülü
- 2002 Neustadt Uluslararası Edebiyat Ödülü
Notlar
2002'de İstanbul'da İspanyol Cervantes Enstitüsü Kütüphanesi adıyla kurulan ve İspanyol ve Latin Amerika kültürü ve dili ile ilgili yayınlar içeren kütüphaneye 2005’te Alvaro Mutis'in adı verilmiştir.
Kaynakça
- ^ a b "Ünlü yazar Alvaro Mutis hayatını kaybetti". www.hurriyet.com.tr. Hürriyet gazetesi, 23 Eylül 2013. 19 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ekim 2017.
- ^ . estambul.cervantes.es/. İstanbul Servantes Enstitüsü web sitesi. 4 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2017.
- ^ Simon, Daniel. . www.worldliteraturetoday.com. worldliteraturetoday.com 25 Eylül 2013. 6 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2017.
- ^ Wilson, Jason. "Álvaro Mutis obituary". www.theguardian.com. The Guardian, 9 Ekim 2013. 19 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ekim 2017.
- ^ (PDF). canyayinlari.com/. Can Yayınları. 19 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2017.
- ^ Aynur, Hatice. "Cumhuriyet Dönemi İstanbul Kütüphaneleri". www.academia.edu. Büyük İstanbul Tarihi Cilt VII, Yıl, 2015. 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ekim 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Alvaro Mutis Jaramillo 25 Agustos 1923 Bogota 22 Eylul 2013 Meksika Kolombiyali yazar sair kose yazari yayinci film yapimcisi Alvaro MutisDogum25 Agustos 1923 1923 08 25 Bogota KolombiyaOlum22 Eylul 2013 90 yasinda MeksikaMeslekRomanci sair kose yazariMilliyetKolombiyaliImza Latin Amerika da Gabriel Garcia Marquez in ardindan kendi kusaginin en onemli sair ve hikaye anlaticilarindan biri kabul edilir Maqroll el Gaviero adli karakterin maceralarini anlattigi novellalardan olusan unlu serisinin ilkini 1986 da yayimladi Eserleri bircok dile cevrilen yazar aralarinda 1997 Asturyas Prensi Edebiyat Odulu 1997 2002 Neustadt Uluslararasi Edebiyat Odulu nun de bulundugu pek cok prestijli edebiyat odulune layik gorulmustur Mutis 1956 da Meksika ya yerlesmis ve hayatinin sonuna kadar bu ulkede yasamistir Yasami25 Agustos 1923 te Bogota da dogdu Cocuklugunun bir kismi babasi Santiago Mutis Davila nin buyukelci olarak gorev yaptigi Bruksel de gecti Avrupa baskenti Bruksel ile yazlari geldigi Kolombiya da dedesinin kahve plantasyonunda gecen cocukluguna ait anilar ileriki yillarda Avrupa ile Amerika arasindaki farki eserlerinde temel konulardan birisi olarak islemesinde etkili oldu Siir tutkusu Bogota daki lise yillarinda basladi Lise ogrenimini tamamamlamasa da 1940 larda Bogota da edebiyat dunyasina sair olarak girdi ilk siirleri ve elestirileri Vida dergisi ile El Espectador ve La Razon gazetelerinin edebiyat eklerinde yayimlandi La Balanza adindaki ilk siir kitabini arkadasi Carlos Patinoile birlikte cikardi Maqroll el Gaviero adli karakteri ilk kez Los elementos del desastre 1953 ve Memoria de los hospitals de ultramar 1959 isimli siir kitaplarinda ortaya cikti 1948 yilindan itibaren petrol sirketlerinde halkla iliskiler alaninda kariyer yapan Mutis 1956 da cok uluslu bir petrol sirketinde halkla iliskilerden sorumlu mudur olarak gorev yaptigi sirada sirketteki yolsuzluk nedeniyle suclanip Meksika ya kacti Burada tutuklanip 15 ay hapiste kaldiktan sonra serbest birakildi Hayatinin geri kalaninda Meksika da yasadi Hapishane gunlerini 1960 yilinda yayimlanan Diario de Lecumberri Turkcede Lecumberri Oykuleri adiyla yayimlanmistir adli eserinde anlatti Octavio Paz in siirleri hakkindaki ovgu dolu yazilari edebiyat dunyasinda surrealist sairler arasinda yer edinmesine yardimci oldu Octavio Paz tarafindan yonetilen dergilerde calisti Televizyon icin yazarlarla soylesiler gerceklestigi bir program sundu 1973 te La mansion de Araucaima isimli romani yayinlandi Ertesi yil Kolombiya Ulusal Edebiyat Odulu ne layik goruldu 1970 li yillarda kendisi gibi Mexico City e yerlesen Kolombiyali yazar Garcia Marquez ile yakin dost oldu Marquez Simon Bolivar in yasaminin son aylarini konu edinen Labirentindeki General i Mutis ten ilham alarak yazmistir Yayinci film yapimcisi ve kose yazari olarak da calisan Mutis 1988 de emekli olduktan sonra tum zamanini edebiyata adadi 1980 lerde yazdigi Maqroll el Gaviero nun maceralarinin anlatildigi yedi novelladan olusan kitap serisi 1997 de tek bir kitap olarak yayimlandi ve Asturias Prensligi Edebiyat Odulu ile 6 Iber Amerika Reina Sofia Siir Odulu ne layik goruldu 2001 senesinde Ispanyolca yazilmis edebiyata olan katkilarindan dolayi kendisine Cervantes Odulu takdim edildi iki sene sonra ise Fransiz hukumeti tarafindan verilen en ust nisan olan Seref Nisani yla odullendirildi 22 Eylul 2013 te 90 yasinda hayatini kaybetti Odulleri1988 Valle Universitesi fahri ogretim uyesi unvani 1997 Asturias Prensligi Edebiyat Odulu 1997 Iber Amerika Reina Sofia Siir Odulu 2001 Miguel de Cervantes Odulu 2002 Neustadt Uluslararasi Edebiyat OduluNotlar2002 de Istanbul da Ispanyol Cervantes Enstitusu Kutuphanesi adiyla kurulan ve Ispanyol ve Latin Amerika kulturu ve dili ile ilgili yayinlar iceren kutuphaneye 2005 te Alvaro Mutis in adi verilmistir Kaynakca a b Unlu yazar Alvaro Mutis hayatini kaybetti www hurriyet com tr Hurriyet gazetesi 23 Eylul 2013 19 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ekim 2017 estambul cervantes es Istanbul Servantes Enstitusu web sitesi 4 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ekim 2017 Simon Daniel www worldliteraturetoday com worldliteraturetoday com 25 Eylul 2013 6 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ekim 2017 Wilson Jason Alvaro Mutis obituary www theguardian com The Guardian 9 Ekim 2013 19 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ekim 2017 PDF canyayinlari com Can Yayinlari 19 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Ekim 2017 Aynur Hatice Cumhuriyet Donemi Istanbul Kutuphaneleri www academia edu Buyuk Istanbul Tarihi Cilt VII Yil 2015 26 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ekim 2017