Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Octavio Paz (d. 31 Mart 1914 - ö. 19 Nisan 1998), Meksikalı yazar, şair ve diplomat.
| Octavio Paz | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Octavio Paz Lozano 31 Mart 1914 Meksiko, Meksika |
| Ölüm | 19 Nisan 1998 (84 yaşında) Meksiko, Meksika |
| Meslek | Yazar, şair, diplomat |
| Milliyet | Meksikalı |
| Vatandaşlık | Meksika |
| Dönem | 1931–1965 |
| Edebî akım | Gerçeküstücülük Varoluşçuluk |
| Önemli ödülleri | Nobel Edebiyat Ödülü (1990) |
Etkiledikleri
| |
Etkilendikleri | |
Aralarında 1981 Miguel de Cervantes Ödülü, 1982 Neustadt Uluslararası Edebiyat Ödülü ve 1990 Nobel Edebiyat Ödülü'nün de bulunduğu birçok ulusal ve uluslararası edebiyat ödülünün sahibidir. Adı Pablo Neruda, Borges, Asturias ile birlikte çağdaş İspanyol – Amerikan edebiyatının önde gelen ustaları arasında sayılmaktadır.
Yaşamı
1914 yılında Solórzano ve Josefina Lozano'nun oğlu olarak şu anda Meksiko'nun bir parçası olan Mixcoac kasabasında doğdu. Babası, Meksika devrimcilerinden Emiliano Zapata'nın destekleyen yerli kökenli bir avukat ve politikacıydı. Zapata'nın öldürülmesinden sonra babası ülkeden ayrılmak zorunda kalıp Los Angeles'a gidince Octavio Paz da annesi ile birlikte onun yanına giderek iki yıl orada kaldı. 1922'de Meksika'ya dönerek dedesi ve halası ile birlikte Mixcoac'ta yaşadı. Edebiyatla genç yaşta dedesinin evinde tanıştı. Ailesi iç savaş nedeniyle parasal sıkıntıya düştüğü için zor koşullarda büyüdü.
1932 yılında girdiği Meksika Ulusal Özerk Üniversitesi'nde sol fikirlerle tanıştı. Siyasal aktivizmin yanı sıra şiirlerini yayımlamaya odaklandı. "Luna Silvestre" (Gümüş Ay) isimli ilk şiir seçkisini öğrenciliği sırasında yayımladı.
Kendi kendini yetiştirmek isteyen Paz, 1935 yılında hukuk eğitimini yarıda bıraktı. İspanya İç Savaşı'nda Uluslararası Tugaylar'a katılmak için 1937'de İspanya'ya gitti. Ancak İspanyol Cumhuriyetçiler, onu Meksika'da kalarak propaganda çalışması yapması için ikna ettiler. Meksika'ya dönerek Mérida'da köylü çocukları için kurulan bir okulda çalıştı. İspanya'da yayımlanan "Aydınlık Gölgen Altında ve Öbür Şiirler" (Bajo tu clara sombra, 1937) adlı kitabında İspanya'daki deneyimlerine, "Taşla Çiçek Arasında" (Entre la piedra y la flor, 1941) kitabında Mérida'daki deneyimlerine yer verdi.
İspanya'dan dönüş yolunda bir süre kaldığı Paris'te gerçeküstü sanatçılarla tanışmıştı. Fransız şair ve Meksikalı ressam Leonora Carrington'un aracılığıyla gerçeküstücülük akımına katıldı.
1938'de yazar Elena Garro ile evlendi ve 1959'a kadar evli kaldı. Bu evlilikten bir kızı oldu.
1943'te iki yıllık bir burs kazanarak Berkeley Üniversitesi'nde modern Anglo-Amerikan şiiri üzerine çalıştı.
Bir arkadaşının önerisiyle 1945 yılında diplomasi kariyerine başladı. Ülkesi adına kısa süreliğine New York'ta çalıştıktan sonra Paris'e tayin oldu. Paris'te Jean-Paul Sartre, Andre Breton, Albert Camus, Benjamin Peret gibi dönemin tanınmış yazar ve düşünürleri ile tanıştı. Çok verimli geçen bu dönemde ona büyük bir edebî ün getiren Yalnızlık Dolambacı (El Laberinto de la Soledad, 1950) adlı uzun denemesini yayımladı. Meksikalı insanın ulusal karakterini ve yaşam biçimini anlatan bu bir kitap uzunluğundaki deneme yazısının Meksika kültürünü anlayabilmenin anahtarı olduğu varsayılır.
1952'de Japonya'ya ve Hindistan'a yolculuklar yaptı. 1955'te Meksika'ya dönerek üniversitede ders vermeye başladı. En önemli şiir kitabı sayılan ve birçok dile çevrilen Güneş Taşı (Piedra de Sol) 1957'de yayımlandı. Bu kitapta toplumsal sorunlarla, kişisel kaygılarını, cinsel sevgiyle yalnızlık arasındaki kopukluğu, tarihle sonsuzluk arasındaki karşıtlığı Aztekler'in oyma taş takvimi olan "güneş taşı" simgesi altında birleştirdi.
1959'da yeniden Paris'e döndü. 1962 yılında Meksika'nın Hindistan büyükelçisi olarak görevlendirilinceye kadar Fransa'da kaldı. 1962'de Yeni Delhi'deki görevine başlayan Paz, 1965'te Fransız Marie-José Tramini ile evlendi. Hindistan'da kaldığı dönemde doğu edebiyatı ve felsefesiyle ilgilendi. Doğu kültürünün batı dünyasında tanınması için çaba gösterdi. Bengali dilindeki Hungryalism şiir hareketini başlatan şairler üzerinde etkili oldu. 1968 yılında Meksika'daki sonra hükûmeti protesto amacıyla ülkesindeki bütün görevlerinden istifa etti. Büyükelçilik görevinden ayrılma gerekçelerini "Öbür Meksika: Piramidin Eleştirisi" adlı kitabında anlattı.
Diplomasi kariyerini sonlandırdıktan sonra Meksika'ya dönüp Plural adlı edebiyat dergisini çıkardı. Dergisi, 1975'te hükûmet tarafından kapatılınca Vuelta adlı kültür dergisini çıkarmaya başladı ve hayatının sonuna kadar bu dergiyi çıkarmaya devam eti. 1969-1970'te İngiltere'de Cambridge, 1970-1974 arasında ABD'de Harvard Üniversitesi'nde dersler verdi. 1978 yılında Meksika Ulusal Özerk Üniversitesi, 1980 yılında Harvard Üniversitesi tarafından kendisine fahri doktor unvanı verildi. 1990 yılında Nobel Edebiyat Ödülüne layık görüldü.
1998'de Mexico City'de hayatını kaybetti.
Yapıtları
Şiirleri
- 1938-1946 -
- 1937 -
- 1957 -
- 1958 -
- 1962 - Salamandra
- 1969 -
- 1972 - ,
- 1976 -
- 1987 -
Makaleleri
- 1950 -
- 1956 -
- 1957 -
- 1965 -
- 1966 -
- 1967 -
- 1967 -
- 1968 -
- 1969 -
- 1969 -
- 1973 -
- 1974 -
- 1974 -
- 1979 -
- 1979 -
- 1982 -
- 1983 -
- 1983 -
- 1984 -
- 1990 -
- 1990 -
- 1991 -
- 1992 -
- 1993 -
- 1994 -
- 1995 -
Ödülleri
- 1990- Nobel Edebiyat Ödülü
- 1985- Alfonso Reyes Ödülü
- 1984- Alman Kitap Yayımcıları Barış Ödülü
- 1982- Neustadt Uluslararası Edebiyat Ödülü
- 1981- Cervantes Ödülü
- 1980- Harvard Üniversitesi Fahri Doktor unvanı
- 1980- Ollin Yoliztli Ödülü (Meksika)
- 1978- Meksika Ulusal Özerk Üniversitesi Fahri Doktor unvanı
- 1977- Ulusal Edebiyat Ödülü (Meksika)
- 1977- Kudüs Edebiyat Ödülü
- Premio Mondello (Palermo, İtalya)
Kaynakça
- ^ a b "Octavio Paz Biography". www.thefamouspeople.com. Thefaomuspeople.com sitesi. 21 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ekim 2017.
- ^ http://www.dw.com/tr/ispanyada-çanlar-aydınlar-için-çaldı/a-4143656 []
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ekim 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ekim 2017.
- ^ . www.fororegulaciondrogas.unam.mx. UNAM web sitesi. 21 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2017.
- ^ "Honorary Degrees". www.harvard.edu. 4 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ekim 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Octavio Paz d 31 Mart 1914 o 19 Nisan 1998 Meksikali yazar sair ve diplomat Octavio PazDogumOctavio Paz Lozano 31 Mart 1914 Meksiko MeksikaOlum19 Nisan 1998 84 yasinda Meksiko MeksikaMeslekYazar sair diplomatMilliyetMeksikaliVatandaslikMeksikaDonem1931 1965Edebi akimGercekustuculuk VarolusculukOnemli odulleriNobel Edebiyat Odulu 1990 Etkiledikleri Giannina Braschi Carlos Fuentes Juan Goytisolo Ilan Stavans Etkilendikleri Rabindranath Tagore Juan Ramon Jimenez Eugenio Montale D H Lawrence Nathaniel Hawthorne William Butler Yeats Antonio Machado Aralarinda 1981 Miguel de Cervantes Odulu 1982 Neustadt Uluslararasi Edebiyat Odulu ve 1990 Nobel Edebiyat Odulu nun de bulundugu bircok ulusal ve uluslararasi edebiyat odulunun sahibidir Adi Pablo Neruda Borges Asturias ile birlikte cagdas Ispanyol Amerikan edebiyatinin onde gelen ustalari arasinda sayilmaktadir Yasami1914 yilinda Solorzano ve Josefina Lozano nun oglu olarak su anda Meksiko nun bir parcasi olan Mixcoac kasabasinda dogdu Babasi Meksika devrimcilerinden Emiliano Zapata nin destekleyen yerli kokenli bir avukat ve politikaciydi Zapata nin oldurulmesinden sonra babasi ulkeden ayrilmak zorunda kalip Los Angeles a gidince Octavio Paz da annesi ile birlikte onun yanina giderek iki yil orada kaldi 1922 de Meksika ya donerek dedesi ve halasi ile birlikte Mixcoac ta yasadi Edebiyatla genc yasta dedesinin evinde tanisti Ailesi ic savas nedeniyle parasal sikintiya dustugu icin zor kosullarda buyudu 1932 yilinda girdigi Meksika Ulusal Ozerk Universitesi nde sol fikirlerle tanisti Siyasal aktivizmin yani sira siirlerini yayimlamaya odaklandi Luna Silvestre Gumus Ay isimli ilk siir seckisini ogrenciligi sirasinda yayimladi Kendi kendini yetistirmek isteyen Paz 1935 yilinda hukuk egitimini yarida birakti Ispanya Ic Savasi nda Uluslararasi Tugaylar a katilmak icin 1937 de Ispanya ya gitti Ancak Ispanyol Cumhuriyetciler onu Meksika da kalarak propaganda calismasi yapmasi icin ikna ettiler Meksika ya donerek Merida da koylu cocuklari icin kurulan bir okulda calisti Ispanya da yayimlanan Aydinlik Golgen Altinda ve Obur Siirler Bajo tu clara sombra 1937 adli kitabinda Ispanya daki deneyimlerine Tasla Cicek Arasinda Entre la piedra y la flor 1941 kitabinda Merida daki deneyimlerine yer verdi Ispanya dan donus yolunda bir sure kaldigi Paris te gercekustu sanatcilarla tanismisti Fransiz sair ve Meksikali ressam Leonora Carrington un araciligiyla gercekustuculuk akimina katildi 1938 de yazar Elena Garro ile evlendi ve 1959 a kadar evli kaldi Bu evlilikten bir kizi oldu 1943 te iki yillik bir burs kazanarak Berkeley Universitesi nde modern Anglo Amerikan siiri uzerine calisti Bir arkadasinin onerisiyle 1945 yilinda diplomasi kariyerine basladi Ulkesi adina kisa sureligine New York ta calistiktan sonra Paris e tayin oldu Paris te Jean Paul Sartre Andre Breton Albert Camus Benjamin Peret gibi donemin taninmis yazar ve dusunurleri ile tanisti Cok verimli gecen bu donemde ona buyuk bir edebi un getiren Yalnizlik Dolambaci El Laberinto de la Soledad 1950 adli uzun denemesini yayimladi Meksikali insanin ulusal karakterini ve yasam bicimini anlatan bu bir kitap uzunlugundaki deneme yazisinin Meksika kulturunu anlayabilmenin anahtari oldugu varsayilir 1952 de Japonya ya ve Hindistan a yolculuklar yapti 1955 te Meksika ya donerek universitede ders vermeye basladi En onemli siir kitabi sayilan ve bircok dile cevrilen Gunes Tasi Piedra de Sol 1957 de yayimlandi Bu kitapta toplumsal sorunlarla kisisel kaygilarini cinsel sevgiyle yalnizlik arasindaki kopuklugu tarihle sonsuzluk arasindaki karsitligi Aztekler in oyma tas takvimi olan gunes tasi simgesi altinda birlestirdi 1959 da yeniden Paris e dondu 1962 yilinda Meksika nin Hindistan buyukelcisi olarak gorevlendirilinceye kadar Fransa da kaldi 1962 de Yeni Delhi deki gorevine baslayan Paz 1965 te Fransiz Marie Jose Tramini ile evlendi Hindistan da kaldigi donemde dogu edebiyati ve felsefesiyle ilgilendi Dogu kulturunun bati dunyasinda taninmasi icin caba gosterdi Bengali dilindeki Hungryalism siir hareketini baslatan sairler uzerinde etkili oldu 1968 yilinda Meksika daki sonra hukumeti protesto amaciyla ulkesindeki butun gorevlerinden istifa etti Buyukelcilik gorevinden ayrilma gerekcelerini Obur Meksika Piramidin Elestirisi adli kitabinda anlatti Diplomasi kariyerini sonlandirdiktan sonra Meksika ya donup Plural adli edebiyat dergisini cikardi Dergisi 1975 te hukumet tarafindan kapatilinca Vuelta adli kultur dergisini cikarmaya basladi ve hayatinin sonuna kadar bu dergiyi cikarmaya devam eti 1969 1970 te Ingiltere de Cambridge 1970 1974 arasinda ABD de Harvard Universitesi nde dersler verdi 1978 yilinda Meksika Ulusal Ozerk Universitesi 1980 yilinda Harvard Universitesi tarafindan kendisine fahri doktor unvani verildi 1990 yilinda Nobel Edebiyat Odulune layik goruldu 1998 de Mexico City de hayatini kaybetti YapitlariSiirleri 1938 1946 1937 1957 1958 1962 Salamandra 1969 1972 1976 1987 Makaleleri 1950 1956 1957 1965 1966 1967 1967 1968 1969 1969 1973 1974 1974 1979 1979 1982 1983 1983 1984 1990 1990 1991 1992 1993 1994 1995 Odulleri1990 Nobel Edebiyat Odulu 1985 Alfonso Reyes Odulu 1984 Alman Kitap Yayimcilari Baris Odulu 1982 Neustadt Uluslararasi Edebiyat Odulu 1981 Cervantes Odulu 1980 Harvard Universitesi Fahri Doktor unvani 1980 Ollin Yoliztli Odulu Meksika 1978 Meksika Ulusal Ozerk Universitesi Fahri Doktor unvani 1977 Ulusal Edebiyat Odulu Meksika 1977 Kudus Edebiyat Odulu Premio Mondello Palermo Italya Kaynakca a b Octavio Paz Biography www thefamouspeople com Thefaomuspeople com sitesi 21 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ekim 2017 http www dw com tr ispanyada canlar aydinlar icin caldi a 4143656 yalin URL Arsivlenmis kopya 21 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ekim 2017 Arsivlenmis kopya 21 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ekim 2017 www fororegulaciondrogas unam mx UNAM web sitesi 21 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Ekim 2017 Honorary Degrees www harvard edu 4 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ekim 2017