Çamlıyamaç, Erzurum ilinin Tortum ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Çamlıyamaç | |
---|---|
Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
Çamlıyamaç Çamlıyamaç'ın Erzurum 'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Erzurum |
İlçe | Uzundere |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 30,52 km² |
Rakım | 1390 m |
Nüfus (2022) | 429 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0442 |
İl plaka kodu | 25 |
Posta kodu | 25440 |
Tarihçe
Çamlıyamaç köyü ile Gölbaşı köyünün eski ortak adı Oşki'dir. Oşki'nin etimolojisine ilişkin iki farklı görüş vardır: Kaha Şengelia ve Valeri Silogava'ya göre “ოშკი” (oşki), Megrelce "შქა" (şka) kelimesinden türemiştir ve “şka” "ortada olan" anlamına gelir. Merab Çuhua'ya göre ise, “ოშკი” (oşki), Lazca bir kelimedir ve Gürcücesi ასკილი (asḳili) olan “kuşburnu” anlamına gelir. Bugün Çamlıyamaç köyünün eski adı olan Oşki, "katedral" anlamına gelen Ermenice "vank" kelimesinin eklenmesiyle sonradan Oşk-vank'a dönüşmüştür. Nitekim bu yer adı 1835 tarihli Osmanlı nüfus defteri ile 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Oşkvank veya Öşkvank (اوشكوانك) olarak geçer.
Oşki köyü, tarihsel Gürcistan'ın bir parçası olan Tao bölgesinde yer alıyordu. Nitekim Osmanlılar köyün bulunduğu bölgeyi 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirmiştir. Gürcü mimarisinin en önemli yapılarından biri olan ve 10. yüzyılın ikinci yarsında inşa edilen Oşki Kilisesi ve manastırı, Oşki'nin önemli eski bir Gürcü yerleşimi olduğunu göstermektedir.
Oşki köyü, 1574 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahrir defterine göre, Oltu sancağının Hahuli (Haho) nahiyesinin köylerinden biriydi. Büyük bir yerleşim olan köyün nüfusu bu tarihte 233 haneden oluşuyordu. İki hane Müslüman olmuş, 231 hane ise Hristiyan olarak kaydedilmiştir.
Oşki köyü, 1835 tarihli nüfus defterinde, Ermenilerin Oşki Kilisesi'ne verdiği isimle, Oşkvank veya Öşvank adıyla kaydedilmiştir. Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi belirleme amacıyla sadece erkek nüfusunun tespit ettiği bu tarihte, Tortum sancağına bağlı olan köyde 34 hanede 100 erkek bulunuyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Oşkvank köyünün toplam nüfusunun yaklaşık 200 kişiden oluştuğu ortaya çıkar. Aynı nüfus defterinde bugünkü Gölbaşı köyü, Oşk veya Öşk şeklinde kaydedilmiştir.
Gürcü tarihçi ve arkeolog Ekvtime Takaişvili’nin 1917 yılındaki araştırma gezisi sırasında Oşki köyünün kuzey kısmınıı Öşkvank, güney kısmının ise Öşk olarak adlandırıldığı yazmıştır. Takaişvili'nin verdiği bilgiye göre bu tarihte Oşki Kilisesi genel olarak iyi korunmuştu ve güney haç kolu camiye çevrilmişti. Kilisenin kalan bölümleri ise, yani güneydeki stoa, kuzeydeki şapel, batı ve güney haç kolları ve diğer kısımlar, ahır, tavla, ağıl ve depo olarak kullanılıyordu.
Oşkvank köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde, Erzurum vilayetinin Tortum ilçesine bağlı Azort nahiyesinin köylerinden biriydi. 1935 genel nüfus sayımı sırasında aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 593 kişiden oluşuyordu. Oşki veya Öşkvank "yabancı kökten geldiği" için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanun uyarınca Çamlıyamaç olarak değiştirilmiştir. Çamlıyamaç köyü, 1987 yılında, yeni kurulan Erzurum ili Uzundere ilçesine bağlanmıştır. 1965 genel nüfus sayımında Çamlıyamaç köyünde 907 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde 300 kişi okuma yazma biliyordu.
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Uzundere Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.
Çamlıyamaç köyündeki en önemli yapı, eski bir Gürcü manastırı olan Oşki Manastırı'nın ana kilisesi olan Oşki Kilisesi'dir. Oşki Kilisesi'nin banilerinin Bagrationi hanedanından III. Adarnase Kurapalati’nin oğulları III. Davit (sonradan Kurapalati) ve prensler prensi Bagrat’ın olduğu ana kilisenin yazıtlarından anlaşılmaktadır. Kilisenin inşasına 963 yılında başlamış ve on yılda tamamlanmıştır. Oşki Kilisesi, 'nin planı üzerinde daha büyük yapı olarak inşa edilmiştir. Oşki Manastırı, ana kilisenin dışında birkaç küçük kilse ve değişik işlevleri olan yapılardan oluşuyordu.
Coğrafya
Mahalle, Erzurum il merkezine 104 km, Uzundere ilçe merkezine 18 km uzaklıktadır Mahalle, Uzundere'nin kuzeyinde olup, numaralı Artvin-Erzurum (Yusufeli-Uzundere) devlet yoluna, Gölbaşı Mahallesi üzerinden, Denizbaşı Mevkii'nde 7,1 km.lik bir köy yoluyla bağlıdır. .
Nüfus
Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
---|---|
2022 | 429 |
2021 | 432 |
2020 | 445 |
2019 | 472 |
2018 | 555 |
2017 | 413 |
2016 | 437 |
2015 | 450 |
2014 | 497 |
2013 | 526 |
2012 | 440 |
2011 | 445 |
2010 | 463 |
2009 | 471 |
2008 | 482 |
2007 | 484 |
2000 | 593 |
1990 | 839 |
1985 | 923 |
1965 | 907 |
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Uzundere Çamlıyamaç Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 18 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2024.
- ^ a b c d e f g h . Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Çamlıyamaç alan". Çamlıyamaç alan. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2024.
- ^ "Camliyamac, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 24 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2024.
- ^ V.Silogava, K. Şengelia, Tao-Klarjeti, Kafkas Üniversitesi, Tiflis, 2006, s. 186,
- ^ Merab Chukhua, Georgin-Circassian-Abkhaz Etymological Researches [მერაბ ჩუხუა, ქართულ-ჩერქეზულ-აფხაზური ეტიმოლოგიური ძიებანი] — Tiflis, 2017. — s. 101,
- ^ a b "Yunus Özger, "XIX. Yüzyılda Tortum'un Nüfus Durumu", Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2006, Sayı: 2, s. 113-128". 18 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Şubat 2024.
- ^ a b
- ^ a b Tao-Klarceti: Tarihsel ve Kültürel Anıtlar (ტაო-კლარჯეთი: ისტორიისა და კულტურის ძეგლები), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 38, .
- ^ Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 94. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 96. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Ekvtime Takaişvili, 1917 Yılında Güney Gürcistan'da Arkeolojik Araştırmalar Gezisi (არქეოლოგიური ექსპედიცია კოლა-ოლთისში და სოფელ ჩანგლში 1907 წელს), Tiflis, 1960, s. 32-33". 27 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Şubat 2022.
- ^ Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü (1937). (PDF). mku.edu.tr. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, 1968, Ankara, s. 737". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ağustos 2022.
- ^ "3392 sayılı Kanun". Resmî Gazete. 19 Haziran 1987. 2 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2024.
- ^ "1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 264" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.
- ^ . Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ "Ekvtime Takaişvili, 1917 Yılında Güney Gürcistan'da Arkeolojik Araştırmalar Gezisi (არქეოლოგიური ექსპედიცია კოლა-ოლთისში და სოფელ ჩანგლში 1907 წელს), Tiflis, 1960, s. 32-34". 27 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Şubat 2022.
- ^ "Çamlıyamaç Mahallesi". YerelNet.org.tr. 7 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2024.
- ^ "Çamlıyamaç to Denizbaşı". Çamlıyamaç to Denizbaşı. 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2024.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Çamlıyamaç, Uzundere için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Camliyamac Erzurum ilinin Tortum ilcesine bagli bir kirsal mahalledir CamliyamacMahalleMahallenin haritadaki yeriErzurum un Turkiye deki konumuCamliyamacCamliyamac in Erzurum daki konumuUlke TurkiyeIlErzurumIlceUzundereCografi bolgeKaradeniz BolgesiYuzolcumu Toplam30 52 km Rakim1390 mNufus 2022 429Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0442Il plaka kodu25Posta kodu25440TarihceCamliyamac koyu ile Golbasi koyunun eski ortak adi Oski dir Oski nin etimolojisine iliskin iki farkli gorus vardir Kaha Sengelia ve Valeri Silogava ya gore ოშკი oski Megrelce შქა ska kelimesinden turemistir ve ska ortada olan anlamina gelir Merab Cuhua ya gore ise ოშკი oski Lazca bir kelimedir ve Gurcucesi ასკილი asḳili olan kusburnu anlamina gelir Bugun Camliyamac koyunun eski adi olan Oski katedral anlamina gelen Ermenice vank kelimesinin eklenmesiyle sonradan Osk vank a donusmustur Nitekim bu yer adi 1835 tarihli Osmanli nufus defteri ile 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Oskvank veya Oskvank اوشكوانك olarak gecer Camliyamac koyundeki manastirin ana kilisesi olan Oski Kilisesi Oski koyu tarihsel Gurcistan in bir parcasi olan Tao bolgesinde yer aliyordu Nitekim Osmanlilar koyun bulundugu bolgeyi 16 yuzyilin ortasinda Gurculerden ele gecirmistir Gurcu mimarisinin en onemli yapilarindan biri olan ve 10 yuzyilin ikinci yarsinda insa edilen Oski Kilisesi ve manastiri Oski nin onemli eski bir Gurcu yerlesimi oldugunu gostermektedir Oski koyu 1574 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli tahrir defterine gore Oltu sancaginin Hahuli Haho nahiyesinin koylerinden biriydi Buyuk bir yerlesim olan koyun nufusu bu tarihte 233 haneden olusuyordu Iki hane Musluman olmus 231 hane ise Hristiyan olarak kaydedilmistir Oski koyu 1835 tarihli nufus defterinde Ermenilerin Oski Kilisesi ne verdigi isimle Oskvank veya Osvank adiyla kaydedilmistir Osmanli idaresinin askere alma ve vergi belirleme amaciyla sadece erkek nufusunun tespit ettigi bu tarihte Tortum sancagina bagli olan koyde 34 hanede 100 erkek bulunuyordu Erkek sayisi kadar kadin eklenince Oskvank koyunun toplam nufusunun yaklasik 200 kisiden olustugu ortaya cikar Ayni nufus defterinde bugunku Golbasi koyu Osk veya Osk seklinde kaydedilmistir Gurcu tarihci ve arkeolog Ekvtime Takaisvili nin 1917 yilindaki arastirma gezisi sirasinda Oski koyunun kuzey kisminii Oskvank guney kisminin ise Osk olarak adlandirildigi yazmistir Takaisvili nin verdigi bilgiye gore bu tarihte Oski Kilisesi genel olarak iyi korunmustu ve guney hac kolu camiye cevrilmisti Kilisenin kalan bolumleri ise yani guneydeki stoa kuzeydeki sapel bati ve guney hac kollari ve diger kisimlar ahir tavla agil ve depo olarak kullaniliyordu Oskvank koyu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Erzurum vilayetinin Tortum ilcesine bagli Azort nahiyesinin koylerinden biriydi 1935 genel nufus sayimi sirasinda ayni idari konuma sahipti ve nufusu 593 kisiden olusuyordu Oski veya Oskvank yabanci kokten geldigi icin koyun adi 1959 yilinda 7267 sayili kanun uyarinca Camliyamac olarak degistirilmistir Camliyamac koyu 1987 yilinda yeni kurulan Erzurum ili Uzundere ilcesine baglanmistir 1965 genel nufus sayiminda Camliyamac koyunde 907 kisi yasiyor ve bu nufus icinde 300 kisi okuma yazma biliyordu 1993 yilinda Buyuksehir olan Erzurum da 2012 yilinda 6360 Sayili Yasa ile tum koylerin tuzel kisiligi kaldirilmistir Bu koy de Uzundere Belediyesi nin bir mahallesi olmustur Camliyamac koyundeki en onemli yapi eski bir Gurcu manastiri olan Oski Manastiri nin ana kilisesi olan Oski Kilisesi dir Oski Kilisesi nin banilerinin Bagrationi hanedanindan III Adarnase Kurapalati nin ogullari III Davit sonradan Kurapalati ve prensler prensi Bagrat in oldugu ana kilisenin yazitlarindan anlasilmaktadir Kilisenin insasina 963 yilinda baslamis ve on yilda tamamlanmistir Oski Kilisesi nin plani uzerinde daha buyuk yapi olarak insa edilmistir Oski Manastiri ana kilisenin disinda birkac kucuk kilse ve degisik islevleri olan yapilardan olusuyordu CografyaMahalle Erzurum il merkezine 104 km Uzundere ilce merkezine 18 km uzakliktadir Mahalle Uzundere nin kuzeyinde olup numarali Artvin Erzurum Yusufeli Uzundere devlet yoluna Golbasi Mahallesi uzerinden Denizbasi Mevkii nde 7 1 km lik bir koy yoluyla baglidir NufusYillara gore mahalle nufus verileri2022 4292021 4322020 4452019 4722018 5552017 4132016 4372015 4502014 4972013 5262012 4402011 4452010 4632009 4712008 4822007 4842000 5931990 8391985 9231965 907Kaynakca a b c d e f g h i j k Erzurum Uzundere Camliyamac Mahalle Nufusu Nufusune com 18 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2024 a b c d e f g h Turkiye Istatistik Kurumu 17 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Camliyamac alan Camliyamac alan 1 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2024 Camliyamac Turkey Page Ingilizce Fallingrain com 24 Agustos 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2024 V Silogava K Sengelia Tao Klarjeti Kafkas Universitesi Tiflis 2006 s 186 999 40 861 7 0 Merab Chukhua Georgin Circassian Abkhaz Etymological Researches მერაბ ჩუხუა ქართულ ჩერქეზულ აფხაზური ეტიმოლოგიური ძიებანი Tiflis 2017 s 101 9789941461743 a b Yunus Ozger XIX Yuzyilda Tortum un Nufus Durumu Ataturk Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi 2006 Sayi 2 s 113 128 18 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Subat 2024 a b a b Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar ტაო კლარჯეთი ისტორიისა და კულტურის ძეგლები Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 38 ISBN 978 9941 478 17 8 Tao ტაო Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 94 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2 Tao ტაო Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 96 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2 Ekvtime Takaisvili 1917 Yilinda Guney Gurcistan da Arkeolojik Arastirmalar Gezisi არქეოლოგიური ექსპედიცია კოლა ოლთისში და სოფელ ჩანგლში 1907 წელს Tiflis 1960 s 32 33 27 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Subat 2022 Basbakanlik Istatistik Genel Direktorlugu 1937 PDF mku edu tr 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi 1968 Ankara s 737 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Agustos 2022 3392 sayili Kanun Resmi Gazete 19 Haziran 1987 2 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2024 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 264 PDF 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Ocak 2024 Resmi Gazete 10 Aralik 2012 19 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Aralik 2022 Ekvtime Takaisvili 1917 Yilinda Guney Gurcistan da Arkeolojik Arastirmalar Gezisi არქეოლოგიური ექსპედიცია კოლა ოლთისში და სოფელ ჩანგლში 1907 წელს Tiflis 1960 s 32 34 27 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Subat 2022 Camliyamac Mahallesi YerelNet org tr 7 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2024 Camliyamac to Denizbasi Camliyamac to Denizbasi 3 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2024 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 1990 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 1985 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1968 PDF kutuphane tuik gov tr 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarCamliyamac Uzundere icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft