Çavdar Tatarları, Moğol istilaları ile Anadolu'ya gelen, adını son kez Ankara Muharebesi'nde Timur'un safına geçerek duyuran göçebe kavim.
Kökenleri
Kökenleri hakkında tarihi kaynaklar ihtilafa düşmektedir. İsimlerini Alınak Noyan14 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .'ın oğlu Çavdar Bey'den aldıkları iddia edilir. Bu varsayıma göre Çavdar Tatarları Keraittir.
Bir diğer iddia ise isimlerini yirmi dört Oğuz boyundan biri olan Çavuldurlar'dan aldıkları ve kendilerinin Türkmen olduklarıdır.
Din
İlk dinleri bilinmemekle beraber Osmanlı ile ilk karşılaştıkları ve Germiyanoğulları bünyesinde bulundukları vakitte İslam dinine geçmiş bulunmaktaydılar.
Tarihleri
Çavdar Tatarları, Anadolu'ya Moğol İşgali ile gelmiş, Ankara ve Eskişehir arasında göçebe bir yaşam sürmüşlerdir. Geçimlerini hayvancılık ve yağma ile sağlamışlardır. İlhanlı otoritesinin Anadolu'da zayıflamasıyla beyliklere paralı askerlik yapmaya başlamışlardır. Tarihi bulgular Germiyanoğulları Beyliği'ne bağlı oldukları dönemde Aizanoi'yi üs edindiklerini göstermektedir. Burada Bizans beldelerine yaptıkları yağmalar karşılığında Germiyanoğulları'ndan ödeme almaktaydılar. Bu yağmalardan birisi de Karaca Hisar Pazarı'na yapılmış, bu da Osmanlı Beyliği'nin kurucusu Osman Gazi'nin, Oğlu Orhan Gazi'yi Çavdarların üzerine göndermesine neden olmuştur. Yapılan Oynaş Hisarı Muharebesini Osmanlı kazanmış, Çavdaroğlu esir düşmüştür. Ancak Osmanlı'nın komşu beyliklerle olan barış politikası gereği bağlılık şartıyla Çavdarların beyi ve diğer esirler serbest bırakılmıştır. Bu beyin kim olduğu bilinmemekle beraber kimi kaynaklarda Çavdar Bey'in oğlu olduğu geçmektedir. Bu savaş Orhan Gazi'nin ilk yönettiği muharebe olması yönünden de önemlidir.
Ankara muharebesi'ne dek Çavdar Tatarları, Osmanlılarla karşılaşmamışlardır. Bu zaman sarfında Anadolu'da göçebe yaşamlarına devam etmişlerdir. Fakat bir başka kaynağa göre ise Murad Hüdavendigar döneminde Çavdar Tatarları Osmanlı mülkünü yağmalamış ve bunun üzerine Osmanlı Ankara'yı almıştır. 1402 Tarihinde Timur orduları ile birlikte Ankara'da Yıldırım Bayezid ile karşılaştığında diğer Türk beylikleri ve Kara Tatarlar ile birlikte Osmanlı'dan Timur'un safına geçmiş ve savaşın seyrinde Osmanlı aleyhine rol oynamışlardır. Timur, diğer Kara Tatarlar ile birlikte Çavdar Tatarlarının da büyük bir kısmını yanında götürmüştür.
Osmanlı döneminde bir kısım Çavdar Tatarı ise balkanlara iskan edilmiştir. Osmanlı, Çirmen livası efkaf defterinde Çavdar Tatarlarından "Karye-i Çavdar" olarak bahsetmektedir
Günümüz
Günümüzde Çavdar Tatarları bir topluluk olarak bulunmamaktadır. Ancak Anadolu'daki birkaç yerleşimin onlara ait olduğu ve bazılarının Çavdar Tatarlarından geldikleri düşünülmektedir. Balkanlarda sıklıkla rastlanan Çavdar (Bulgarca: Чавдар, Chavdar) soyadının iskan edilen Çavdar Tatarları ile alakası olabilir.
Türk medyasında yeri
Çavdar Tatarları ilk kez "Diriliş Ertuğrul" adlı dizide konu olmuştur. Burada Çavdar Tatarları ismen Tatar olarak anılsa da kültür yönünden diğer Türkmen obalarına benzetilmiştir. Ayrıca Çavdarları temsilen kırmızı üzerine beyaz bir bayrak kullanılmıştır. Ancak bu bayrağın tarihi gerçekliği bilinmemektedir.
Kaynakça
- ^ . Ömer Subaşı. www.sosyalarastirmalar.com. 14 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Oğuzlar. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Yayınları.
- ^ Aşıkpaşaoğlu Tarihi. Ötüken. s. 21. ISBN .
- ^ "Aizanoi". 13 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ İslam Tarihi ve Medeniyeti 11. Cilt Anadolu Beylikleri. Siyer Yayınları. ISBN .
- ^ (PDF). 25 Nisan 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cavdar Tatarlari Mogol istilalari ile Anadolu ya gelen adini son kez Ankara Muharebesi nde Timur un safina gecerek duyuran gocebe kavim KokenleriKokenleri hakkinda tarihi kaynaklar ihtilafa dusmektedir Isimlerini Alinak Noyan14 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde in oglu Cavdar Bey den aldiklari iddia edilir Bu varsayima gore Cavdar Tatarlari Keraittir Bir diger iddia ise isimlerini yirmi dort Oguz boyundan biri olan Cavuldurlar dan aldiklari ve kendilerinin Turkmen olduklaridir DinIlk dinleri bilinmemekle beraber Osmanli ile ilk karsilastiklari ve Germiyanogullari bunyesinde bulunduklari vakitte Islam dinine gecmis bulunmaktaydilar TarihleriCavdar Tatarlari Anadolu ya Mogol Isgali ile gelmis Ankara ve Eskisehir arasinda gocebe bir yasam surmuslerdir Gecimlerini hayvancilik ve yagma ile saglamislardir Ilhanli otoritesinin Anadolu da zayiflamasiyla beyliklere parali askerlik yapmaya baslamislardir Tarihi bulgular Germiyanogullari Beyligi ne bagli olduklari donemde Aizanoi yi us edindiklerini gostermektedir Burada Bizans beldelerine yaptiklari yagmalar karsiliginda Germiyanogullari ndan odeme almaktaydilar Bu yagmalardan birisi de Karaca Hisar Pazari na yapilmis bu da Osmanli Beyligi nin kurucusu Osman Gazi nin Oglu Orhan Gazi yi Cavdarlarin uzerine gondermesine neden olmustur Yapilan Oynas Hisari Muharebesini Osmanli kazanmis Cavdaroglu esir dusmustur Ancak Osmanli nin komsu beyliklerle olan baris politikasi geregi baglilik sartiyla Cavdarlarin beyi ve diger esirler serbest birakilmistir Bu beyin kim oldugu bilinmemekle beraber kimi kaynaklarda Cavdar Bey in oglu oldugu gecmektedir Bu savas Orhan Gazi nin ilk yonettigi muharebe olmasi yonunden de onemlidir Ankara muharebesi ne dek Cavdar Tatarlari Osmanlilarla karsilasmamislardir Bu zaman sarfinda Anadolu da gocebe yasamlarina devam etmislerdir Fakat bir baska kaynaga gore ise Murad Hudavendigar doneminde Cavdar Tatarlari Osmanli mulkunu yagmalamis ve bunun uzerine Osmanli Ankara yi almistir 1402 Tarihinde Timur ordulari ile birlikte Ankara da Yildirim Bayezid ile karsilastiginda diger Turk beylikleri ve Kara Tatarlar ile birlikte Osmanli dan Timur un safina gecmis ve savasin seyrinde Osmanli aleyhine rol oynamislardir Timur diger Kara Tatarlar ile birlikte Cavdar Tatarlarinin da buyuk bir kismini yaninda goturmustur Osmanli doneminde bir kisim Cavdar Tatari ise balkanlara iskan edilmistir Osmanli Cirmen livasi efkaf defterinde Cavdar Tatarlarindan Karye i Cavdar olarak bahsetmektedirGunumuzGunumuzde Cavdar Tatarlari bir topluluk olarak bulunmamaktadir Ancak Anadolu daki birkac yerlesimin onlara ait oldugu ve bazilarinin Cavdar Tatarlarindan geldikleri dusunulmektedir Balkanlarda siklikla rastlanan Cavdar Bulgarca Chavdar Chavdar soyadinin iskan edilen Cavdar Tatarlari ile alakasi olabilir Turk medyasinda yeriCavdar Tatarlari ilk kez Dirilis Ertugrul adli dizide konu olmustur Burada Cavdar Tatarlari ismen Tatar olarak anilsa da kultur yonunden diger Turkmen obalarina benzetilmistir Ayrica Cavdarlari temsilen kirmizi uzerine beyaz bir bayrak kullanilmistir Ancak bu bayragin tarihi gercekligi bilinmemektedir Kaynakca Omer Subasi www sosyalarastirmalar com 14 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Oguzlar Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Yayinlari Asikpasaoglu Tarihi Otuken s 21 ISBN 978 975 437 868 9 Aizanoi 13 Eylul 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Islam Tarihi ve Medeniyeti 11 Cilt Anadolu Beylikleri Siyer Yayinlari ISBN 978 605 2375 49 5 PDF 25 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi