Çay ninesi - Türk ve Azeri halk kültüründe çaylarda (derelerde, ırmaklarda) yaşadığına inanılan ruhani bir varlık. Su merasimi ile bağlantısı olan mitolojik bir ruhtur. Çay iyesi -> Çay inesi -> Çay ninesi şeklindeki bir dönüşümle oluşmuş bir sözcüktür.
Azerbaycan Türklerinin geleneksel inançlarında yaşlı kadın kılığında, çayda (ırmakta) yaşadığına inanılır. 'Çay ninesi', köprüden geçerken suya çok bakılırsa kızar ve insanın başını döndürür. Başı dönen insanın gözleri kararır ve çaya düşer. Azerbaycanlılar, sabah suya gidildiğinde, "su sahibi"ne selam verilmesi gerektiğini düşünürler. Suya çöp ve pislik dökmek yasaktır. Bu "Çay ninesi"ni sinirlendirir ve insanlara zarar verir.
Diğer Türk halklarında da, "Çay ninesi"ne benzer varlıklar bulunur. Kazan ve Sibirya Tatarlarında, Kumuklarda ve Karaçaylardaki "Su Anası"na (Suğ Anası, Suv Anası) çok benzer. Başkurtlara göre, Su Sahipleri'nin hepsi suda yaşarlar. İnsanlara da hiçbir zarar vermezler. Onların yaşadıkları sarayın girişi, nehirlerin derinliklerinde bir taşın altındadır. Kazaklar "Su Perisi", Türkmenler "Suv Adamı", Özbekler "Su Alvastısı" adı verirler.
Kaynakça
- ^ Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Celal Beydili, Yurt Yayınevi (Sayfa - 136)
Dış bağlantılar
- Türk Mitoloji Sözlüğü, Pınar Karaca9 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cay ninesi Turk ve Azeri halk kulturunde caylarda derelerde irmaklarda yasadigina inanilan ruhani bir varlik Su merasimi ile baglantisi olan mitolojik bir ruhtur Cay iyesi gt Cay inesi gt Cay ninesi seklindeki bir donusumle olusmus bir sozcuktur Cay ninesi Azim Azimzade 1939 Azerbaycan Turklerinin geleneksel inanclarinda yasli kadin kiliginda cayda irmakta yasadigina inanilir Cay ninesi kopruden gecerken suya cok bakilirsa kizar ve insanin basini dondurur Basi donen insanin gozleri kararir ve caya duser Azerbaycanlilar sabah suya gidildiginde su sahibi ne selam verilmesi gerektigini dusunurler Suya cop ve pislik dokmek yasaktir Bu Cay ninesi ni sinirlendirir ve insanlara zarar verir Diger Turk halklarinda da Cay ninesi ne benzer varliklar bulunur Kazan ve Sibirya Tatarlarinda Kumuklarda ve Karacaylardaki Su Anasi na Sug Anasi Suv Anasi cok benzer Baskurtlara gore Su Sahipleri nin hepsi suda yasarlar Insanlara da hicbir zarar vermezler Onlarin yasadiklari sarayin girisi nehirlerin derinliklerinde bir tasin altindadir Kazaklar Su Perisi Turkmenler Suv Adami Ozbekler Su Alvastisi adi verirler Kaynakca Turk Mitolojisi Ansiklopedik Sozluk Celal Beydili Yurt Yayinevi Sayfa 136 Dis baglantilarTurk Mitoloji Sozlugu Pinar Karaca9 Aralik 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde