Çengel Han; Ankara'nın Altındağ ilçesinde Ulus'ta 1522-1523 tarihlerinde Mihrimah Sultan’ın eşi Damat Rüstem Paşa tarafından inşa ettirilmiş tarihi bir handır. Atpazarı Mahallesi Kaleönü Depo Sokak'ta bulunmaktadır. Mimarisi klasik Osmanlı mimarisidir. Kareye yakın dikdörtgen bir plan üzerine kurulmuştur. Ortasında bir avlu bulunmakta, kuzeydoğu cephesinde tek katlı, cephenin giriş tarafında iki katlı dükkanlar sıralanmaktadır. Güneybatı cephesiyse arazinin eğilimli olması nedeniyle üç katlıdır. Duvarları sağlam Horasan duvarı olan han korumaya uygun olduğu için uzun süre tiftik deposu olarak kullanılmıştır. Sağlam mimarisi nedeniyle iyi bir durumda günümüze kadar gelebilmiştir.
Müze binasının girişi | |
Ad kökeni | "Atpazarı ya da Hergelen Meydanı'nda yakalanan hırsızlar, katiller; Çengel Han'ın avlusundaki çengelde asılırlarmış. Hanı ünlü yapan da buymuş." |
---|---|
Genel bilgiler | |
Mimari tarz | Han |
Şehir | Ankara |
Ülke | Türkiye |
Koordinatlar | 39°56′13″K 32°51′49″D / 39.93694°K 32.86361°D |
Mevcut kullanan | Çengelhan Rahmi Koç Müzesi |
Adını aldığı | Rüstem Paşa |
Başlama | 1522 |
Tamamlanma | 1523 |
Yenileme | 2005 |
Teknik ayrıntılar | |
Yapı sistemi | Osmanlı mimarisi |
Diğer bilgiler | |
Otopark | Yok |
Osmanlı devrinde İpek Yolu üzerinde bulunan Çengel Han, Anadolu kervanlarının uğrak noktası olan önemli bir ticaret merkezi olmuştur. 1991 yılında istimlak edilişine kadar sahibi, Anadolu Beylerbeyi Karacapaşa’nın torunlarından Raife Kocabeyoğlu-Öngen’dir. Karacapaşa, Sultan Birinci Mehmed’in damadı olup Anadolu Beylerbeyi olarak katıldığı Varna Savaşı'nda Osmanlı ordusunun sol kanadına komuta ederken 1444'te öldürülmüştür
Uzun süre tiftik deposu olarak kullanılan Çengel Han, aralarında Ankara’nın belli ailelerinden olan Kınacıların ve Bulgurluluların bulunduğu 18-20 kiracının pirinç gibi gıda maddesi deposu olarak da kullanılmıştir. 1980’lerde Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu tarafından “korunması gerekli eski eser” olarak tanınmıştır. Raife Kocabeyoğlu-Öngen’in 1990 yılında vefatı üzerine Çengel Han çocukları Reşadet Öngen-Ceyhan ve Reşat Öngen’e geçmiştir. Ancak, Ankara Belediyesi 1991 yılında hanı Belediye Sarayı yapmak üzere istimlak etmiştir. Fakat Belediye bu projesini gerçekleştirememiş ve uzun süre boş bıraktığı hanı Vakıflar Genel Müdürlügüne devretmiştir. Çengel Han 2005 yılında Koç Holding tarafından kiralanıp restore ettirilmiştir. Han günümüzde müze olarak kullanılmaktadır.
Giriş kapısının üstünde bir çerçeve içinde inşa kitabesi yazılmıştır. Sülüs hatlarla Türkçe olarak yazılan bu kitabe iki satır olarak şöyle demektedir:
“ | Tamam oldu çün binası bu hanın sarayıdır hakikat kârıbanın”. “Tamam olduğunu görüp dedi dil “Melih’il-hayır tarihin bu hanın 1522” | „ |
Ayrıca bakınız
Notlar
- ^ Tayfun Bayındır - Vatan Gazetesi - 2 Mayıs 2004
- ^ Önder Şenyapılı - Ne demek Ankara; Balgat niye Balgat!? - ODTÜ yayıncılık -
- ^ Bkz. Büyük Larousse cilt 12
- ^ Çengelhan Rahmi Koç Müzesi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cengel Han Ankara nin Altindag ilcesinde Ulus ta 1522 1523 tarihlerinde Mihrimah Sultan in esi Damat Rustem Pasa tarafindan insa ettirilmis tarihi bir handir Atpazari Mahallesi Kaleonu Depo Sokak ta bulunmaktadir Mimarisi klasik Osmanli mimarisidir Kareye yakin dikdortgen bir plan uzerine kurulmustur Ortasinda bir avlu bulunmakta kuzeydogu cephesinde tek katli cephenin giris tarafinda iki katli dukkanlar siralanmaktadir Guneybati cephesiyse arazinin egilimli olmasi nedeniyle uc katlidir Duvarlari saglam Horasan duvari olan han korumaya uygun oldugu icin uzun sure tiftik deposu olarak kullanilmistir Saglam mimarisi nedeniyle iyi bir durumda gunumuze kadar gelebilmistir Cengel HanMuze binasinin girisiAd kokeni Atpazari ya da Hergelen Meydani nda yakalanan hirsizlar katiller Cengel Han in avlusundaki cengelde asilirlarmis Hani unlu yapan da buymus Genel bilgilerMimari tarzHanSehirAnkaraUlkeTurkiyeKoordinatlar39 56 13 K 32 51 49 D 39 93694 K 32 86361 D 39 93694 32 86361Mevcut kullananCengelhan Rahmi Koc MuzesiAdini aldigiRustem PasaBaslama1522Tamamlanma1523Yenileme2005Teknik ayrintilarYapi sistemiOsmanli mimarisiDiger bilgilerOtoparkYok Osmanli devrinde Ipek Yolu uzerinde bulunan Cengel Han Anadolu kervanlarinin ugrak noktasi olan onemli bir ticaret merkezi olmustur 1991 yilinda istimlak edilisine kadar sahibi Anadolu Beylerbeyi Karacapasa nin torunlarindan Raife Kocabeyoglu Ongen dir Karacapasa Sultan Birinci Mehmed in damadi olup Anadolu Beylerbeyi olarak katildigi Varna Savasi nda Osmanli ordusunun sol kanadina komuta ederken 1444 te oldurulmustur Uzun sure tiftik deposu olarak kullanilan Cengel Han aralarinda Ankara nin belli ailelerinden olan Kinacilarin ve Bulgurlulularin bulundugu 18 20 kiracinin pirinc gibi gida maddesi deposu olarak da kullanilmistir 1980 lerde Kultur ve Tabiat Varliklarini Koruma Yuksek Kurulu tarafindan korunmasi gerekli eski eser olarak taninmistir Raife Kocabeyoglu Ongen in 1990 yilinda vefati uzerine Cengel Han cocuklari Resadet Ongen Ceyhan ve Resat Ongen e gecmistir Ancak Ankara Belediyesi 1991 yilinda hani Belediye Sarayi yapmak uzere istimlak etmistir Fakat Belediye bu projesini gerceklestirememis ve uzun sure bos biraktigi hani Vakiflar Genel Mudurlugune devretmistir Cengel Han 2005 yilinda Koc Holding tarafindan kiralanip restore ettirilmistir Han gunumuzde muze olarak kullanilmaktadir Giris kapisinin ustunde bir cerceve icinde insa kitabesi yazilmistir Sulus hatlarla Turkce olarak yazilan bu kitabe iki satir olarak soyle demektedir Tamam oldu cun binasi bu hanin sarayidir hakikat karibanin Tamam oldugunu gorup dedi dil Melih il hayir tarihin bu hanin 1522 Ayrica bakinizCengelhan Rahmi M Koc Muzesi Ankara daki hanlar listesiNotlar Tayfun Bayindir Vatan Gazetesi 2 Mayis 2004 Onder Senyapili Ne demek Ankara Balgat niye Balgat ODTU yayincilik ISBN 975 7064 87 4 Bkz Buyuk Larousse cilt 12 Cengelhan Rahmi Koc Muzesi