Çingene Baron (Almanca: Der Zigeunerbaron) Johann Strauss II tarafından Viyana opereti janrında hazırlanmış 3 perdelik bir operettir. Eserin yazar tarafından Macar yazarı 'in aynı adı taşıyan romanından uyarılarak yazılmıştır. Çingene Baron'un prömiyerinin sahnelenmesi 24 Ekim,1885 de Viyana'da Theater an der Wien'de yapılmıştır. Bestecinin hayatında ve sonradan bu operet bestelemiş olduğu Yarasa operasından sonra en popüler olarak dünya opera evlerinde oynanmıştır. Birçok müzik kritikleri Strauss'un bu eser için yazdığı müziğin ve orkestrasyonun ve işlenen konunun ayrıntıları nedeniyle bu eseri hafif konulu ve müzikli bir operet olmaktan ziyade bir hatta bir olarak sınıflandırmaktadırlar.
Çingene Baron opereti temsili için Fransızca afiş | |
Özgün isim | Der Zigeunerbaron |
---|---|
Müzik | Johann Strauss II |
Libretto | Ignaz Schnitzer |
Gala | 24 Ekim, 1885 |
İlk gösterim yeri | Theater an der Wien Viyana, Avusturya |
Oyuncular |
|
Eserin konusu sürgünden dönen bir toprak sahibi ile bir eski Türk Paşası'nın kızı olan ve gizli bir hazinenin gerçek sahibi olan ama bir çingene kızı olarak büyüyen kızın evlenmesini anlatır. Çok renkli olarak, doğru çıkan fallara bakan bir çingene kraliçesi, kendini beğenmiş zengin ve köy idarecisi olan bir domuz yetiştiricisi, kendini soylu gören bir domuz yetiştiricisinin kızı, bir hazine arayıcısı, her şeyin hukuka uygun olmasını isteyen ama karısını yıllarca önce terk etmiş bir Kraliyet komisyonu üyesi, bir askeri eyalet valisi, büyük bir çingeneler grubu ve Hussar süvarilerinden oluşan bir askerî birlik bu operette bulunmaktadır.
Hazırlanışı
Orijinal olarak liberetto yazarı Schnitzer ve Strauss bu eseri bir komik opera ve hatta lirik opera olarak düzenlemek istemekteydiler. Fakat sonradan, ortaya çıkarttıkları eseri bir operet olarak sunmayı tercih ettiler. Eserin müziksel gelişmesi önce hızlı ve kolay olmuştu, çünkü Strauss müziğin dayandığı Macar etkileri daha önceki eserleri için incelemiş ve kullanmıştı. Örneğin, daha önce bir polka olarak ("Yaşasın Macarlar") op. 332 adlı eseri çok popüler olmuştu. Fakat 1883 sonbaharında Strauss'in bu eser üzerindeki müziksel çalışmaları sağlık nedenleri durdu. Strauss'a nikotin zehirlenmesi ve baygınlık nöbetleri dolayısıyla "Franzenbad" kaplıcalarında iyileşmek için kür yapması tavsiye edildi. Bundan sonra da Strauss sona bıraktığı II. Perde ile ilgili besteleri hazırlamaktayken üçüncü karısı olan "Adele Strauss" hastalandı ve çift deniz havası kürü almak için Belçika'ya Ostend'e gittiler. Strauss ancak 1885 sonbaharında eserin bestelemesini ve orkestrasyonunu bitirebildi. Bu arada Strauss'un, daha önce çalışmalarından farklı stilde yeni yöntemler kullanmak istemesi Schitzer'in liberettoyu değiştirmesine neden de oldu.
Roller
Rol | Ses tıpı | Prömiyerde roller, 24 Ekim 1885 (Orkestra şefi: - ) | |
---|---|---|---|
Kont Peter Homonay, Timaşvar Eyaleti Valisi | bariton | Joşeffy | |
Conte Carnero, Kraliyet Komisyonu üyesi | tenor | Friese | |
Sándor Barınkay, Bir sürgün genç | tenor | Carl Streitmann | |
Kálmán Zsüpán, Banat bölgesinden bir zengin domuz yetiştirici çiftçi | Alexander Girardı | ||
Arsena, Kızı | soprano | Reisser | |
Mirabella, Zsüpán'in kızının mürebiyesi | mezzo-soprano | Schäfer | |
Ottokar, Dadının oğlu | tenor | Holbach | |
Czipra, Bir çingene kadın | mezzo-soprano | Hartmann | |
Saffi, Bir çingene kız | soprano | Ottilie Collin | |
Palı, Bir çingene erkek | bariton | Eppich | |
Viyana Belediye Reisi | Konuşma rolü | Liebold | |
Seppl, Bir fenerci çocuk | Konuşma rolü | Horwitz | |
Miksa, Bir kayıkçı | Konuşma rolü | Schwellak | |
İstván, Zsüpán'in uşağı | Konuşma rolü | Hellwig | |
Józsi, Ferkó, Mihály, Jáncsı: çingeneler. İrma, Tercsı, Aranka, Katıcza, Julcsa, Etelka, Jölán, İlka, Arsena'nın arkadaşları |
Konu özeti
- Mekân: Macaristan
- Zaman: 18. yüzyıl
İ. Perde
Bu perdenin mekânı eski Osmanlı imparatorluğunda Banat bölgesindeki Temeşvar Eyaletinde bulunan bir bataklıklı nehir kenarında kurulmuş bir Macar köyüdür. Uzakta tepe üzerinde bir terk edilmiş bir kale bulunmaktadır. On planda ise içinde tek gösterişli bir bina bulunan, fakir görünüşlü ufak bir köy bulunmaktadır. Bu köy içinde biraz yıkık görünüşlü kulübede Czipra adında bir yaşlı çingene kadın yaşamaktadır. Yakında nehirde çalışan kayıkçıların söyledikleri şarkılar duyulmaktadır. Eli pek sıkı yaşlı çiftçi Zsupan'ın kızı Arsena'nın mürebbiyesi olan Mirabella'nın oğlu olan Ottokar bu köyün yakınlarında bulunduğuna inandığı Osmanlı hazinesini aramak için çukurlar kazmaktadır. Bu uğraşından devamlı olarak başarısızlıkla karşılaştıkça sinirleri de devamlı yıpranmakta ve kızgınlığı artmaktadır. Czipra kulübesinin penceresine çıkıp onun gayretlerini alaya almaktadır. Haftalarca onu seyrettiğini; uğraşlarının bir sonuç vermeyeceğini ve diğer çingeneler gibi daha "dürüst" işlerle uğraşsa çok daha iyi olacağını ona söyler. Eğer bu hiç meyve vermez abes işle uğraşmaya devam ederse, hiç parasız pulsuz kalıp, evlenmeye talip olduğu güzel Arsena'nın hiçbir zaman karısı olamayacağını da sözlerine ekler.
Yıkık kalenin ölmüş olan sahibinin oğlu olduğunu iddia eden Sandor Barınkay gelir. Yanında miras işlerini çözümlemesine yardımcı olacağını umduğu, Kraliyet Komisyonu üyesi Conte Carnero bulunmaktadır. Carnero işlerini biran önce bitirmek istemektedir ve Czipra'yı bir bilgili tanık olarak çağırır. Bu arada Barınkay'a güzel Arsena hakkında birkaç laf da söyler. Zamanın boş geçmemesi için Czipra herkesin falına bakmaktadır. Sandor Barınkay'ın falına göre gelecekte ona saadet ve servet görünmektedir. Kendine sadık bir kadın ile evlenecek ve karısı bir rüyasında hazinenin nereye gizlendiğini görüp ona bildirecektir. Carnero'nun falı ise kaybetmiş olduğu bir hazineyi bulacağı hakkındadır; ama bu onu şaşırtmıştır çünkü o böyle bir hazineye sahip olduğundan hiç haberdar değildir.
Zsupan gelir ve herkese kendisinin çok başarılı bir domuz üreticisi olduğunu ve domuz sosisi ve şarabın kendisine zevk verdiğini; güzel sanatların kendine hiç tesiri olmadığını ilan eder. Barınkay'ın mirası hakkındaki iddialarının gerçek olduğuna yemin etmeye hazırdır; ama onun kendisine iyi bir komşu olmasını istediğini de bildirir. Barınkay Zsupan'a kızını kendine evlendirmesi için talepte bulunur ve bunu hakkında fikirleri sorulmak üzere Arsena çağrılır. Fakat ilk gelen onun mürebbiyesi Mirabella olur. Carnero ile karşılaşınca Mirabella onun uzun zamandır izini kaybetmiş olduğu kocası olduğu anlaşılır. Mırabella kocasının 'nda ölmüş olduğunu sandığını açıklar. Böylece Czipra'nın falının bir kısmı hemen gerçekleşmiştir. Fakat Carnero bundan fazla hoşlanmadığını gösterir ve karşılaşma pek neşeli olmaz.
Arsena çok kapalı giyinmiş ve yüzüne peçe takmış olarak gelir. Koro kendini yeni gelin adayı olarak uygun şarkılarla karşılar. Ama Arsena bu müstakbel evlilikten pek memnun değildir; çünkü Otokar'ı sevmektedir. Barınkay ona resmen evlenme teklifi yapar. Fakat Arsena ceddinin bir aristokrat aileden gelmiş olduğunu belirtir ve soylu olmayan biri ile evlenmesini caiz olmayacağını söyler. Zsupan ve diğerleri Barınkay'a buna uygun bir çare bulamazsa kızla evlenemeyeceğini söylerler. Barınkay elim düşüncelere dalmıştır ama birden bir çingene kızın Çingenelerin kendi arkadaşlarına olan sadakatlerini öven bir şarkı söylediğini işitir. Şarkıyı söyleyen Czipra'nın kızı Saffi'dir. Barınkay bu kızın esmer güzelliğine birden vurulmuştur ve kızla Czipra'nın bir yemek davetini kabul eder. Başkalarını gözetlediğinden haberdar olmayan Ottokar Arsena ile gizlice buluşur; birbirlerine olan sonsuz aşklarını tekrarlarlar ve Ottokar kıza bir madalyon hediye eder. Bu buluşmadan haberdar olan Barınkay yapmacıktan bunun kendini kızdırdığını belirtir. Çingeneler işlerinden dönerler ve Czipra onlara Barınkay'ı yeni yerel köy-ağası olarak tanıtır. Çingeneler de onun yeni Çingene Reisi olarak seçerler. Bu nedenle bir Çingene Baronu olduğu kabul edilen Barınkay, Zsupan'a giderek artık bir asıl unvanlı olduğunu ve onun için kızını kendine vermesine hiçbir engel kalmadığını beyan eder. Zsupan bu çingene asillik rütbesinden pek etkilenmemiştir. Saffi, Barınakay'ı mirasını alması dolayı kutlar. Her zaman fırsatçı olan Barınkay bundan faydalanarak Şafii ile evlenmeye hazır olduğunu açıklar ve bu Saffi'yi ve çingeneleri çok sevindirir. Olayların bu şekle dönüşü ise Zsupan ve Arsena'yı darılmıştır ve onlar bunun acısını çıkarmak için çareler arama tehdidinde bulunurlar.
II. Perde
Yıkık kalede şafak zamanı Czipra Barınkay'a Saffi'nin o gece bir rüya gördüğünü ve bu rüyada gizli hazinenin kendine gösterildiğini haber verir. Hemen hazineyi aramaya koyulurlar ve rüyada gösterildiği gibi yakında bir kaya altında saklı olan hazineyi bulurlar. Oradan ayrılmakta iken, çingeneler de günlük işlerine gitmektedirler. Zsupan gelir ve arabasının çamura saplandığını açıklar. İşe giden çingenelerle bu arabayı çamurdan çıkarmak için emir verir. Buna kızan çingeneler onun parasını ve saatini çalarlar. Zsupan yardım istemek için bağırmaya başlar. Carnero, Mirabella, Ottokar ve Arsen bağışlarını duyup gelirler. Biraz sonra da çingene baron resmî giysilerini giymiş olan Barınkay ile Saffi gelirler. Barınkay Saffi'yi karısı olarak herkese takdim eder. Ama Carnero nikâh için gerekli hukukî işlemlerinin tam yapılmadığı fikrindedir. Fakat çift, yıldızların kendilerine kılavuz olduğunu ve kuşların da evliliklerinin şahitleri olduklarını açıklarlar. Ama bunlar kanuna hukuka uyar şeyler değildir ve özellikle Mirabella ve Zsupan hukuk kaidelerine mutlaka uyulması gereği fikrinde anlaşmaktadırlar. Tam bu sırada Ottokar gelir; kayanın arkasındaki hazineden Barınkay'ın alıp götürmediği birkaç altın sikkeyi bulur ve buna çok heyecanlanır. Fakat Barınkay hazineyi daha önce bulunduğunu açıklayıp heyacanının kursağında kalmasına neden olur. Bu sırada asker toplamak için için bir askerî birlik Barınkay'ın eski arkadaşı ve şimdi Avusturya'nın Temeşvar Eyalet Valisi olan Kont Peter Homanay komutasında köye gelir. İspanya'ya karşı olacak savaş için asker toplanmaktadır ve Zsupan ve Ottokar zorla orduya asker yazılırlar. Carnero, Kont Homonay'a giderek Barınkay ile Saffi'nin evliliklerinin hukuken kabul edilemeyeceği iddiasını desteklemesini ister; fakat Homonay Barınkay'ın tarafını tutar. Bu sırada daha da karışıklıklar ortaya çıkar. Czipra Saffi'nin öz kızı olmadığını açıklar; Saffi son Osmanlı Macaristan Beylerbeyi olan paşanın kızıdır ve gerçekten soylu bir prensestir. Barınkay bu sefer sıkıntıya düşer ve bu kadar yüksek soylu bir kadınla evlenmesinin caiz olmadığını düşünmeye başlar. Ama Saffi kendini her halde ve her zaman seveceğini söyler. Barınkay da orduya "Hussar" süvariler birliğine katılmayı kabul eder ve yeni askerler köyde üç tane yalnız kadın geride bırakarak oradan ayrılırlar.
III. Perde
Savaşta galibiyeti kutlamak için Viyanada yapılan törenlere bütün rollerdeki oyuncular katılmaktadır. Zsupan gelir ve İspanya'da biraz ayıplanabilecek askerlik maceralarını anlatmaya koyulur. Kont Homonay, Barınkay ile Ottokar'ın savaşta gösterdikleri kahramanlıklar dolayısıyla kendilerine gerçekten devlet asilzade rütbesi verildiğini açıklar. O zaman Saffi ile Barınkay'ın ve Arsena ile Ottokar'ın evlenmelerine hiçbir itiraz konusu kalmamıştır. Operet böylece herkesin çok neşeli ve mesut olması ile sonuç bulur.
Ünlü tek müziksel parçalar
Strauss'un Çingene Baron için bestelediği müziksel parçalar hem bu operette hem de tek tek konser parçaları olarak bugüne kadar popüler olarak çalınıp söylenip dinlenmektedir. Tek olarak ünlü olan konser parçalarının bir listesi şöyle verilebilir:
- Ja, das Schreiben und das Leşen
- Als flotter Geist
- Wer uns getraut
- So elend und so treu
- Brautschau op. 417 (Polka)
- Schatzwalzer op.418 (Hazine Valsi)
- Kriegsabenteuers op.419 (Savaş maceraları: polka)
- Einzüğsmarsch
Sinema ve video uyarlamaları
Bazı seçilmiş sinema ve video uyarlamaları ve bunlar hakkında kritik bazı parçalar şöyle verilebilir:
- 1935: Yönetmen: "Karl Hartl]". Önemli rollerde: "Adolf Wohlbruck", "Hansı Knoteck", "Fritz Kampers" ve "Gina Falckenberg".
- Alois Melichar o zaman için yeni olan bu sesli filmin müziğinin aranjmanını için uğraşim göstermiş ve çok kolay anlaşılan ve ustaca geliştirilmiş bir film ortaya çıkartılmıştır.
- 1954: Yönetmen: "Arthur Maria Rabenalt". Önemli rollerde: , , Margit Saad ve Karl Schönboç].
-Strauss tıpı operetin yeniden filme alınmasıyla Maria Theresa'nın Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'ndaki "aşk, kıskançlık ve Çingene müziği" temaları eski zamanları anar şekilde işlenmiştir.
- 1962: Yönetmen: "Kürt Wilhelm", Önemli rollerde: "Carlos Thompson", "Heidi Bruhl", "Willy Millowitsch" ve "Peer Schmidt". Müzik: Fritz Wunderlich]], Herta Talmar,
-Film mizanseni için "Weikersheim" Şatosunun içi ve etrafı kullanılmıştır; ama Strauss operetinin müziğinin içeriğinde değişiklikler yapılması dolayısıyla filmin etkisi zayıflatılmış ve eser Macaristan'da aşk ve eşkıya serüvenleri masalı haline dönüdtürülmüştür.
Dipnotları
- ^ Kritiklerin daha fazla ayrıntıları ve kaynakları için Almanca Wikipedia'da [1] 29 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Der Zigeunerbaron maddesine bakınız.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Almanca Wikipedia Der_Zigeunerbaron maddesi29 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Almanca) (Erişim:21.3.2009)
- Der Zigeunerbaron operetinin liberettosu26 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Almanca) (Erişim:21.3.2009)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cingene Baron Almanca Der Zigeunerbaron Johann Strauss II tarafindan Viyana opereti janrinda hazirlanmis 3 perdelik bir operettir Eserin yazar tarafindan Macar yazari in ayni adi tasiyan romanindan uyarilarak yazilmistir Cingene Baron un promiyerinin sahnelenmesi 24 Ekim 1885 de Viyana da Theater an der Wien de yapilmistir Bestecinin hayatinda ve sonradan bu operet bestelemis oldugu Yarasa operasindan sonra en populer olarak dunya opera evlerinde oynanmistir Bircok muzik kritikleri Strauss un bu eser icin yazdigi muzigin ve orkestrasyonun ve islenen konunun ayrintilari nedeniyle bu eseri hafif konulu ve muzikli bir operet olmaktan ziyade bir hatta bir olarak siniflandirmaktadirlar Cingene BaronCingene Baron opereti temsili icin Fransizca afisOzgun isimDer ZigeunerbaronMuzikJohann Strauss IILibrettoIgnaz SchnitzerGala24 Ekim 1885Ilk gosterim yeriTheater an der Wien Viyana AvusturyaOyuncularKont Peter Homonay Temesvar eyaleti valisi bariton Conte Carnero Kraliyet Komisyonu uyesi tenor Sandor Barinkay Bir genc surgun tenor Kalman Zsupan Banat bolgesinde domuz yetistirici bir ciftci Arsena Kizi soprano Mirabella Zsupan in kizinin murebiyesi mezzo soprano Ottokar Oglu Tenorbuffo Czipra Bir cingene kadin mezzo soprano Saffi Bir cingene kiz soprano Pali Bir cingene erkek bariton Viyana Belediye Reisi Konusma rolu Seppl Bir fenerci cocuk konusma rolu Miksa Bir kayikci konusma rolu Istvan Zsupan in usagi Jozsi Ferko Mihaly Jancsi cingeneler Irma Tercsi Aranka Katicza Julcsa Etelka Jolan Ilka Arsena nin arkadaslari Eserin konusu surgunden donen bir toprak sahibi ile bir eski Turk Pasasi nin kizi olan ve gizli bir hazinenin gercek sahibi olan ama bir cingene kizi olarak buyuyen kizin evlenmesini anlatir Cok renkli olarak dogru cikan fallara bakan bir cingene kralicesi kendini begenmis zengin ve koy idarecisi olan bir domuz yetistiricisi kendini soylu goren bir domuz yetistiricisinin kizi bir hazine arayicisi her seyin hukuka uygun olmasini isteyen ama karisini yillarca once terk etmis bir Kraliyet komisyonu uyesi bir askeri eyalet valisi buyuk bir cingeneler grubu ve Hussar suvarilerinden olusan bir askeri birlik bu operette bulunmaktadir HazirlanisiOrijinal olarak liberetto yazari Schnitzer ve Strauss bu eseri bir komik opera ve hatta lirik opera olarak duzenlemek istemekteydiler Fakat sonradan ortaya cikarttiklari eseri bir operet olarak sunmayi tercih ettiler Eserin muziksel gelismesi once hizli ve kolay olmustu cunku Strauss muzigin dayandigi Macar etkileri daha onceki eserleri icin incelemis ve kullanmisti Ornegin daha once bir polka olarak Yasasin Macarlar op 332 adli eseri cok populer olmustu Fakat 1883 sonbaharinda Strauss in bu eser uzerindeki muziksel calismalari saglik nedenleri durdu Strauss a nikotin zehirlenmesi ve bayginlik nobetleri dolayisiyla Franzenbad kaplicalarinda iyilesmek icin kur yapmasi tavsiye edildi Bundan sonra da Strauss sona biraktigi II Perde ile ilgili besteleri hazirlamaktayken ucuncu karisi olan Adele Strauss hastalandi ve cift deniz havasi kuru almak icin Belcika ya Ostend e gittiler Strauss ancak 1885 sonbaharinda eserin bestelemesini ve orkestrasyonunu bitirebildi Bu arada Strauss un daha once calismalarindan farkli stilde yeni yontemler kullanmak istemesi Schitzer in liberettoyu degistirmesine neden de oldu RollerRol Ses tipi Promiyerde roller 24 Ekim 1885 Orkestra sefi Kont Peter Homonay Timasvar Eyaleti Valisi bariton JoseffyConte Carnero Kraliyet Komisyonu uyesi tenor FrieseSandor Barinkay Bir surgun genc tenor Carl StreitmannKalman Zsupan Banat bolgesinden bir zengin domuz yetistirici ciftci Alexander GirardiArsena Kizi soprano ReisserMirabella Zsupan in kizinin murebiyesi mezzo soprano SchaferOttokar Dadinin oglu tenor HolbachCzipra Bir cingene kadin mezzo soprano HartmannSaffi Bir cingene kiz soprano Ottilie CollinPali Bir cingene erkek bariton EppichViyana Belediye Reisi Konusma rolu LieboldSeppl Bir fenerci cocuk Konusma rolu HorwitzMiksa Bir kayikci Konusma rolu SchwellakIstvan Zsupan in usagi Konusma rolu HellwigJozsi Ferko Mihaly Jancsi cingeneler Irma Tercsi Aranka Katicza Julcsa Etelka Jolan Ilka Arsena nin arkadaslariKonu ozetiMekan Macaristan Zaman 18 yuzyilI Perde Bu perdenin mekani eski Osmanli imparatorlugunda Banat bolgesindeki Temesvar Eyaletinde bulunan bir bataklikli nehir kenarinda kurulmus bir Macar koyudur Uzakta tepe uzerinde bir terk edilmis bir kale bulunmaktadir On planda ise icinde tek gosterisli bir bina bulunan fakir gorunuslu ufak bir koy bulunmaktadir Bu koy icinde biraz yikik gorunuslu kulubede Czipra adinda bir yasli cingene kadin yasamaktadir Yakinda nehirde calisan kayikcilarin soyledikleri sarkilar duyulmaktadir Eli pek siki yasli ciftci Zsupan in kizi Arsena nin murebbiyesi olan Mirabella nin oglu olan Ottokar bu koyun yakinlarinda bulunduguna inandigi Osmanli hazinesini aramak icin cukurlar kazmaktadir Bu ugrasindan devamli olarak basarisizlikla karsilastikca sinirleri de devamli yipranmakta ve kizginligi artmaktadir Czipra kulubesinin penceresine cikip onun gayretlerini alaya almaktadir Haftalarca onu seyrettigini ugraslarinin bir sonuc vermeyecegini ve diger cingeneler gibi daha durust islerle ugrassa cok daha iyi olacagini ona soyler Eger bu hic meyve vermez abes isle ugrasmaya devam ederse hic parasiz pulsuz kalip evlenmeye talip oldugu guzel Arsena nin hicbir zaman karisi olamayacagini da sozlerine ekler Yikik kalenin olmus olan sahibinin oglu oldugunu iddia eden Sandor Barinkay gelir Yaninda miras islerini cozumlemesine yardimci olacagini umdugu Kraliyet Komisyonu uyesi Conte Carnero bulunmaktadir Carnero islerini biran once bitirmek istemektedir ve Czipra yi bir bilgili tanik olarak cagirir Bu arada Barinkay a guzel Arsena hakkinda birkac laf da soyler Zamanin bos gecmemesi icin Czipra herkesin falina bakmaktadir Sandor Barinkay in falina gore gelecekte ona saadet ve servet gorunmektedir Kendine sadik bir kadin ile evlenecek ve karisi bir ruyasinda hazinenin nereye gizlendigini gorup ona bildirecektir Carnero nun fali ise kaybetmis oldugu bir hazineyi bulacagi hakkindadir ama bu onu sasirtmistir cunku o boyle bir hazineye sahip oldugundan hic haberdar degildir Zsupan gelir ve herkese kendisinin cok basarili bir domuz ureticisi oldugunu ve domuz sosisi ve sarabin kendisine zevk verdigini guzel sanatlarin kendine hic tesiri olmadigini ilan eder Barinkay in mirasi hakkindaki iddialarinin gercek olduguna yemin etmeye hazirdir ama onun kendisine iyi bir komsu olmasini istedigini de bildirir Barinkay Zsupan a kizini kendine evlendirmesi icin talepte bulunur ve bunu hakkinda fikirleri sorulmak uzere Arsena cagrilir Fakat ilk gelen onun murebbiyesi Mirabella olur Carnero ile karsilasinca Mirabella onun uzun zamandir izini kaybetmis oldugu kocasi oldugu anlasilir Mirabella kocasinin nda olmus oldugunu sandigini aciklar Boylece Czipra nin falinin bir kismi hemen gerceklesmistir Fakat Carnero bundan fazla hoslanmadigini gosterir ve karsilasma pek neseli olmaz Arsena cok kapali giyinmis ve yuzune pece takmis olarak gelir Koro kendini yeni gelin adayi olarak uygun sarkilarla karsilar Ama Arsena bu mustakbel evlilikten pek memnun degildir cunku Otokar i sevmektedir Barinkay ona resmen evlenme teklifi yapar Fakat Arsena ceddinin bir aristokrat aileden gelmis oldugunu belirtir ve soylu olmayan biri ile evlenmesini caiz olmayacagini soyler Zsupan ve digerleri Barinkay a buna uygun bir care bulamazsa kizla evlenemeyecegini soylerler Barinkay elim dusuncelere dalmistir ama birden bir cingene kizin Cingenelerin kendi arkadaslarina olan sadakatlerini oven bir sarki soyledigini isitir Sarkiyi soyleyen Czipra nin kizi Saffi dir Barinkay bu kizin esmer guzelligine birden vurulmustur ve kizla Czipra nin bir yemek davetini kabul eder Baskalarini gozetlediginden haberdar olmayan Ottokar Arsena ile gizlice bulusur birbirlerine olan sonsuz asklarini tekrarlarlar ve Ottokar kiza bir madalyon hediye eder Bu bulusmadan haberdar olan Barinkay yapmaciktan bunun kendini kizdirdigini belirtir Cingeneler islerinden donerler ve Czipra onlara Barinkay i yeni yerel koy agasi olarak tanitir Cingeneler de onun yeni Cingene Reisi olarak secerler Bu nedenle bir Cingene Baronu oldugu kabul edilen Barinkay Zsupan a giderek artik bir asil unvanli oldugunu ve onun icin kizini kendine vermesine hicbir engel kalmadigini beyan eder Zsupan bu cingene asillik rutbesinden pek etkilenmemistir Saffi Barinakay i mirasini almasi dolayi kutlar Her zaman firsatci olan Barinkay bundan faydalanarak Safii ile evlenmeye hazir oldugunu aciklar ve bu Saffi yi ve cingeneleri cok sevindirir Olaylarin bu sekle donusu ise Zsupan ve Arsena yi darilmistir ve onlar bunun acisini cikarmak icin careler arama tehdidinde bulunurlar II Perde Yikik kalede safak zamani Czipra Barinkay a Saffi nin o gece bir ruya gordugunu ve bu ruyada gizli hazinenin kendine gosterildigini haber verir Hemen hazineyi aramaya koyulurlar ve ruyada gosterildigi gibi yakinda bir kaya altinda sakli olan hazineyi bulurlar Oradan ayrilmakta iken cingeneler de gunluk islerine gitmektedirler Zsupan gelir ve arabasinin camura saplandigini aciklar Ise giden cingenelerle bu arabayi camurdan cikarmak icin emir verir Buna kizan cingeneler onun parasini ve saatini calarlar Zsupan yardim istemek icin bagirmaya baslar Carnero Mirabella Ottokar ve Arsen bagislarini duyup gelirler Biraz sonra da cingene baron resmi giysilerini giymis olan Barinkay ile Saffi gelirler Barinkay Saffi yi karisi olarak herkese takdim eder Ama Carnero nikah icin gerekli hukuki islemlerinin tam yapilmadigi fikrindedir Fakat cift yildizlarin kendilerine kilavuz oldugunu ve kuslarin da evliliklerinin sahitleri olduklarini aciklarlar Ama bunlar kanuna hukuka uyar seyler degildir ve ozellikle Mirabella ve Zsupan hukuk kaidelerine mutlaka uyulmasi geregi fikrinde anlasmaktadirlar Tam bu sirada Ottokar gelir kayanin arkasindaki hazineden Barinkay in alip goturmedigi birkac altin sikkeyi bulur ve buna cok heyecanlanir Fakat Barinkay hazineyi daha once bulundugunu aciklayip heyacaninin kursaginda kalmasina neden olur Bu sirada asker toplamak icin icin bir askeri birlik Barinkay in eski arkadasi ve simdi Avusturya nin Temesvar Eyalet Valisi olan Kont Peter Homanay komutasinda koye gelir Ispanya ya karsi olacak savas icin asker toplanmaktadir ve Zsupan ve Ottokar zorla orduya asker yazilirlar Carnero Kont Homonay a giderek Barinkay ile Saffi nin evliliklerinin hukuken kabul edilemeyecegi iddiasini desteklemesini ister fakat Homonay Barinkay in tarafini tutar Bu sirada daha da karisikliklar ortaya cikar Czipra Saffi nin oz kizi olmadigini aciklar Saffi son Osmanli Macaristan Beylerbeyi olan pasanin kizidir ve gercekten soylu bir prensestir Barinkay bu sefer sikintiya duser ve bu kadar yuksek soylu bir kadinla evlenmesinin caiz olmadigini dusunmeye baslar Ama Saffi kendini her halde ve her zaman sevecegini soyler Barinkay da orduya Hussar suvariler birligine katilmayi kabul eder ve yeni askerler koyde uc tane yalniz kadin geride birakarak oradan ayrilirlar III Perde Savasta galibiyeti kutlamak icin Viyanada yapilan torenlere butun rollerdeki oyuncular katilmaktadir Zsupan gelir ve Ispanya da biraz ayiplanabilecek askerlik maceralarini anlatmaya koyulur Kont Homonay Barinkay ile Ottokar in savasta gosterdikleri kahramanliklar dolayisiyla kendilerine gercekten devlet asilzade rutbesi verildigini aciklar O zaman Saffi ile Barinkay in ve Arsena ile Ottokar in evlenmelerine hicbir itiraz konusu kalmamistir Operet boylece herkesin cok neseli ve mesut olmasi ile sonuc bulur Unlu tek muziksel parcalarStrauss un Cingene Baron icin besteledigi muziksel parcalar hem bu operette hem de tek tek konser parcalari olarak bugune kadar populer olarak calinip soylenip dinlenmektedir Tek olarak unlu olan konser parcalarinin bir listesi soyle verilebilir Ja das Schreiben und das Lesen Als flotter Geist Wer uns getraut So elend und so treu Brautschau op 417 Polka Schatzwalzer op 418 Hazine Valsi Kriegsabenteuers op 419 Savas maceralari polka EinzugsmarschSinema ve video uyarlamalariBazi secilmis sinema ve video uyarlamalari ve bunlar hakkinda kritik bazi parcalar soyle verilebilir 1935 Yonetmen Karl Hartl Onemli rollerde Adolf Wohlbruck Hansi Knoteck Fritz Kampers ve Gina Falckenberg Alois Melichar o zaman icin yeni olan bu sesli filmin muziginin aranjmanini icin ugrasim gostermis ve cok kolay anlasilan ve ustaca gelistirilmis bir film ortaya cikartilmistir 1954 Yonetmen Arthur Maria Rabenalt Onemli rollerde Margit Saad ve Karl Schonboc Strauss tipi operetin yeniden filme alinmasiyla Maria Theresa nin Avusturya Macaristan Imparatorlugu ndaki ask kiskanclik ve Cingene muzigi temalari eski zamanlari anar sekilde islenmistir 1962 Yonetmen Kurt Wilhelm Onemli rollerde Carlos Thompson Heidi Bruhl Willy Millowitsch ve Peer Schmidt Muzik Fritz Wunderlich Herta Talmar Film mizanseni icin Weikersheim Satosunun ici ve etrafi kullanilmistir ama Strauss operetinin muziginin iceriginde degisiklikler yapilmasi dolayisiyla filmin etkisi zayiflatilmis ve eser Macaristan da ask ve eskiya seruvenleri masali haline donudturulmustur Dipnotlari Kritiklerin daha fazla ayrintilari ve kaynaklari icin Almanca Wikipedia da 1 29 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Der Zigeunerbaron maddesine bakiniz Ayrica bakinizOperet Johann Strauss IIDis baglantilarAlmanca Wikipedia Der Zigeunerbaron maddesi29 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Almanca Erisim 21 3 2009 Der Zigeunerbaron operetinin liberettosu26 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca Erisim 21 3 2009