Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çukçice ya da Çukçi dili (kendilerince ԓыгъоравэтԓьэн йиԓыйиԓ), Rusya'ya bağlı Çukotka Özerk Okrugunda Çukçiler tarafından konuşulan ailesinden dili.
| Çukçice | |
|---|---|
| Ԓыгъоравэтԓьэн йиԓыйиԓ | |
| Ana dili olanlar | Rusya () |
| Konuşan sayısı | 7.742 (2002 Sayımı) (tarih gerekli) |
| Dil ailesi |
|
| Yazı sistemi | Kiril |
| Dil kodları | |
| ISO 639-2 | mis |
| ISO 639-3 | ckt |
Rusya 2002 nüfus sayımına göre 15.700 Çukçi nüfustan anadilini konuşan kişi sayısı yaklaşık 7.700 dir. Çukçilerden etkilenen komşu halk Sibirya Yupikleri arasında Çukçice bilenler de vardır.
Tükenme tehlikesindeki Çukçice, UNESCO'nun yer almaktadır.
Alfabe
Çukçicenin ilk resmi alfabesi tarafından 1931 yılında düzenlenen Latin kökenli alfabedir:
| А а | Ā ā | B b | C c | D d | Е е | Ē ē | Ә ә |
| Ӛ ӛ | F f | G g | H h | I i | Ī ī | J j | K k |
| L l | M m | N n | Ŋ ŋ | O o | Ō ō | P p | Q q |
| R r | S s | T t | U u | Ū ū | V v | W w | Z z |
| Ь ь |
1937 yılında Kiril kökenli alfabe kullanılmaya başlandı:
| А а | Б б | В в | Г г | Д д | Е е | Ё ё | Ж ж | З з | И и |
| Й й | К к | Ӄ ӄ | Л л | Ԓ ԓ | М м | Н н | Ӈ ӈ | О о | П п |
| Р р | С с | Т т | У у | Ф ф | Х х | Ц ц | Ч ч | Ш ш | Щ щ |
| Ъ ъ | Ы ы | Ь ь | Э э | Ю ю | Я я | ʼ |
NOTLAR:
- 1950 lerde iki harf değiştirildi: К’ к’ = Ӄ ӄ ; Н’ н’ = Ӈ ӈ
- 1980 lerde yeni bir harf eklendi: Ԓ ԓ
Örnekler
- Ԓыгъоравэтԓьан sg Ԓыгъоравэтԓьат pl - Çukçi
- левыт - baş
- мури - biz
- тури - siz
- ытри - onlar
- лиг-лиг - yumurta
- йъаяӄ - martı
- вэтлы - kuzgun
- ятъёл - tilki
- кэйӈын - boz ayı
- рыркы - mors
- мэлёталгын - tavşan
- ыннээн - balık
- к'улгык'ул, к'улгын - balık derisi
- мэмыл - fok
- нэннэт - su samuru
- ыттъын - köpek
- вопӄы - sığın (Alces alces)
- оргоор - ren geyiği ya da köpek kızağı
- ы'ттъин вины - köpek kızağı
- вээм - ırmak
- ръэт - yolculuk
- льэлеӈ - kış
- кыткыт - ilk bahar
- гыроӈэт - ilk bahar
- элен, элеӈит - yaz
- гытган - ilk güz
- ӄэтыӈӈон - son güz
- ным-ным - köy
- яраӈы / ярат - ev
- нымытваран - konut; daire
- малявран - hastane
- калеткоран - okul
- кынъёран - çocuk parkı
- велыткоран - dükkân
- ӄэмэӈы - ağaçtan oymak tabak
- койӈын - fincan
- чайкок - çaydanlık
- вонны - kaşık
- айкол - post yatak
- эвиръыт - elbise
- иръын - ren geyiği derisinden iki kat dikilmiş kadın ve erkek üst giyimi (Rusça кухлянка
- мычыквын - gömlek
- лилит - kolçak
- къэли - şapka
- ыннэн - bir, 1
- ӈирэӄ - iki, 2
- ӈыроӄ - üç, 3
- ӈыраӄ - dört, 4
- мытлыӈэн - beş, 5
- ыннанмытлыӈэн - altı, 6
- ӈэръамытлыӈэн - yedi, 7
- амӈырооткэн - sekiz, 8
- ӄонъачгынкэн - dokuz, 9
- мынгыткэн - on, 10
Kaynakça
- Елена Нутэкэв, Уроки чукотского языка14 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- А. П. Володин & П. Я. Скорик (1997), Чукотский Язык15 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Языки мира. Палеоазиатские языки. - М., 1997. - С. 23-39
Dış bağlantılar
- Алваӈ вальыт лымӈылтэ4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Çukçice okuma parçaları)
- Chukchee Homepage25 Ekim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cukcice ya da Cukci dili kendilerince ԓygoravetԓen jiԓyjiԓ Rusya ya bagli Cukotka Ozerk Okrugunda Cukciler tarafindan konusulan ailesinden dili Wikimedia IncubatorWikimedia Incubator de Cukcice Vikipedi deneme projesi bulunmaktadir CukciceԒygoravetԓen jiԓyjiԓAna dili olanlarRusya Konusan sayisi7 742 2002 Sayimi tarih gerekli Dil ailesiCukciceYazi sistemiKirilDil kodlariISO 639 2misISO 639 3ckt Rusya 2002 nufus sayimina gore 15 700 Cukci nufustan anadilini konusan kisi sayisi yaklasik 7 700 dir Cukcilerden etkilenen komsu halk Sibirya Yupikleri arasinda Cukcice bilenler de vardir Tukenme tehlikesindeki Cukcice UNESCO nun yer almaktadir AlfabeCukcicenin ilk resmi alfabesi tarafindan 1931 yilinda duzenlenen Latin kokenli alfabedir A a A a B b C c D d E e E e Ә әӚ ӛ F f G g H h I i i i J j K kL l M m N n Ŋ ŋ O o Ō ō P p Q qR r S s T t U u u u V v W w Z z 1937 yilinda Kiril kokenli alfabe kullanilmaya baslandi A a B b V v G g D d E e Yo yo Zh zh Z z I iJ j K k Ӄ ӄ L l Ԓ ԓ M m N n Ӈ ӈ O o P pR r S s T t U u F f H h C c Ch ch Sh sh Sh sh Y y E e Yu yu Ya ya ʼ NOTLAR 1950 lerde iki harf degistirildi K k Ӄ ӄ N n Ӈ ӈ 1980 lerde yeni bir harf eklendi Ԓ ԓOrneklerԒygoravetԓan sg Ԓygoravetԓat pl Cukci levyt bas muri biz turi siz ytri onlar lig lig yumurta jayaӄ marti vetly kuzgun yatyol tilki kejӈyn boz ayi ryrky mors melyotalgyn tavsan ynneen balik k ulgyk ul k ulgyn balik derisi memyl fok nennet su samuru yttyn kopek vopӄy sigin Alces alces orgoor ren geyigi ya da kopek kizagi y ttin viny kopek kizagi veem irmak ret yolculuk leleӈ kis kytkyt ilk bahar gyroӈet ilk bahar elen eleӈit yaz gytgan ilk guz ӄetyӈӈon son guz nym nym koy yaraӈy yarat ev nymytvaran konut daire malyavran hastane kaletkoran okul kynyoran cocuk parki velytkoran dukkan ӄemeӈy agactan oymak tabak kojӈyn fincan chajkok caydanlik vonny kasik ajkol post yatak eviryt elbise iryn ren geyigi derisinden iki kat dikilmis kadin ve erkek ust giyimi Rusca kuhlyanka mychykvyn gomlek lilit kolcak keli sapka ynnen bir 1 ӈireӄ iki 2 ӈyroӄ uc 3 ӈyraӄ dort 4 mytlyӈen bes 5 ynnanmytlyӈen alti 6 ӈeramytlyӈen yedi 7 amӈyrootken sekiz 8 ӄonachgynken dokuz 9 myngytken on 10KaynakcaElena Nutekev Uroki chukotskogo yazyka14 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde A P Volodin amp P Ya Skorik 1997 Chukotskij Yazyk15 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yazyki mira Paleoaziatskie yazyki M 1997 S 23 39Dis baglantilarAlvaӈ valyt lymӈylte4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cukcice okuma parcalari Chukchee Homepage25 Ekim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde