Önsel olasılık*, gözlemlere atıf yapmadan önce değerlendirilen özellikle öznel olabilen olasılıktır. Tecrübeye dayalı olasılık olarak da adlandırılır. Örneğin bir hasta hekim ziyaretinde yorgunluktan şikayet ediyor ve böbrek taşı geçmişi var. Fakat paratiroid hastalığını işaret eden başka fiziksel belirtileri (semptomlar) yok. Bu durumda hekim hastanın hiperparatiroidizm olma olasılığının düşük olduğuna karar verir (hastalığın popülasyonda görülme sıklığının düşük olmasına ya da kendi tecrübesine dayanarak). Bu örnekte hekimin kullandığı olasılık gözlemlere (bu durumda hastaya yapılacak testlere) önsel 'dir dolayısıyla önsel olasılıktır. Önsel olasılık istatistikte değerlendirilmesinde kullanılır.
Bayes Teoremi
- Bakınız Bayes teoremi
Bayes teoremi aşağıdaki denklemle ifade edilir;
- P(A|B) ; B olayı gerçekleştiği durumda A olayının meydana gelme olasılığıdır (bakınız koşullu olasılık )
- P(B|A) ; A olayı gerçekleştiği durumda B olayının meydana gelme olasılığıdır
- P(A) ve P(B) ; A ve B olaylarının önsel olasılıklarıdır.
Burada önsel olasılık Bayes teoreminine öznellik katar. Diğer bir ifadeyle örneğin P(A) henüz elde veri toplanmadan A olayı hakkında sahip olunan bilgidir.
Tanı Testlerinin Değerlendirilmesindeki Kullanımı
- Bakınız
Tanı testi "κoruyucu tıp veya klinik çalışmalarda bireylerin sağlam olup olmadıklarını belirlemek amacı ile kullanılan laboratuvar tekniklerine, klinik gözlemlere veya özgün gereç ölçümlerine bağlı olarak karara erişilen değerlendirme kurgularına" denir.
- ; pozitif kestirim değeridir. Bakınız , Tanı testi hasta yargısı verdiğinde, gerçekten hasta olma olasılığıdır.
- ; Bir testin gerçek hastalar içinden hastaları bulma yeteneğidir.
- ; Bir testin gerçek sağlamlar içinden sağlamları ayırma yeteneğidir.
Burada Önsel olasılık incelenen hastalığın toplumda görülme sıklığıdır. Öncel olasılık tıbbi bir tanı metodunun kestirim gücünün hesaplanmasında yukarıdaki denklemde olduğu gibi kullanılır. Seçicilik ve duyarlılıktan farklı olarak positif kestirim gücünün hesaplanmasında kullanılacak verilerden bağımsız bir değerdir.
Positive kestirim gücünün hesaplanmasında olduğu gibi negatif kestirim gücünün hesaplanmasında da kullanılır.
- ; Negatif kestirim değeridir. Bakınız , genel olarak bir Tanı Testi sağlam dediğinde gerçekten sağlam olma olasılığıdır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Timmreck, Ray M. Merrill, Thomas C. (2006). Introduction to epidemiology (4. ed. bas.). Sudbury, Mass.: Jones and Bartlett Publishers. .
Notlar
* Önsel, bakınız TDK tanımı[]ayrıca bakınız[]
- ^ al.], James F. Jekel ... [et (2007). Epidemiology, biostatistics, and preventive medicine review (İngilizce) (3. ed. bas.). Philadelphia, PA: Saunders. ss. 121. ISBN .
- ^ Pawlak, Zdzisław. "A Rough Set View on Bayes' Theorem" (PDF) (İngilizce). 2 Nisan 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ Dirican, Ahmet. . Cerrahpaşa Tıp Dergisi. 9 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2012.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Onsel olasilik gozlemlere atif yapmadan once degerlendirilen ozellikle oznel olabilen olasiliktir Tecrubeye dayali olasilik olarak da adlandirilir Ornegin bir hasta hekim ziyaretinde yorgunluktan sikayet ediyor ve bobrek tasi gecmisi var Fakat paratiroid hastaligini isaret eden baska fiziksel belirtileri semptomlar yok Bu durumda hekim hastanin hiperparatiroidizm olma olasiliginin dusuk olduguna karar verir hastaligin populasyonda gorulme sikliginin dusuk olmasina ya da kendi tecrubesine dayanarak Bu ornekte hekimin kullandigi olasilik gozlemlere bu durumda hastaya yapilacak testlere onsel dir dolayisiyla onsel olasiliktir Onsel olasilik istatistikte degerlendirilmesinde kullanilir Bayes TeoremiBakiniz Bayes teoremi Bayes teoremi asagidaki denklemle ifade edilir P A B P B A P A P B displaystyle P A B frac P B A P A P B P A B B olayi gerceklestigi durumda A olayinin meydana gelme olasiligidir bakiniz kosullu olasilik P B A A olayi gerceklestigi durumda B olayinin meydana gelme olasiligidir P A ve P B A ve B olaylarinin onsel olasiliklaridir Burada onsel olasilik Bayes teoreminine oznellik katar Diger bir ifadeyle ornegin P A henuz elde veri toplanmadan A olayi hakkinda sahip olunan bilgidir Tani Testlerinin Degerlendirilmesindeki KullanimiBakiniz Tani testi koruyucu tip veya klinik calismalarda bireylerin saglam olup olmadiklarini belirlemek amaci ile kullanilan laboratuvar tekniklerine klinik gozlemlere veya ozgun gerec olcumlerine bagli olarak karara erisilen degerlendirme kurgularina denir PKD Duyarlilik Onsel Olasilik Duyarlilik Onsel Olasilik 1 Secicilik 1 Onsel Olasilik displaystyle rm PKD frac text Duyarlilik text Onsel Olasilik text Duyarlilik text Onsel Olasilik 1 text Secicilik 1 text Onsel Olasilik dd dd dd PKD displaystyle rm PKD pozitif kestirim degeridir Bakiniz Tani testi hasta yargisi verdiginde gercekten hasta olma olasiligidir Duyarlilik displaystyle text Duyarlilik Bir testin gercek hastalar icinden hastalari bulma yetenegidir Secicilik displaystyle text Secicilik Bir testin gercek saglamlar icinden saglamlari ayirma yetenegidir Burada Onsel olasilik incelenen hastaligin toplumda gorulme sikligidir Oncel olasilik tibbi bir tani metodunun kestirim gucunun hesaplanmasinda yukaridaki denklemde oldugu gibi kullanilir Secicilik ve duyarliliktan farkli olarak positif kestirim gucunun hesaplanmasinda kullanilacak verilerden bagimsiz bir degerdir Positive kestirim gucunun hesaplanmasinda oldugu gibi negatif kestirim gucunun hesaplanmasinda da kullanilir NKD Secicilik 1 Onsel Olasilik Secicilik 1 Onsel Olasilik 1 Duyarlilik Onsel Olasilik displaystyle rm NKD frac text Secicilik 1 text Onsel Olasilik text Secicilik 1 text Onsel Olasilik 1 text Duyarlilik text Onsel Olasilik dd dd dd NKD displaystyle rm NKD Negatif kestirim degeridir Bakiniz genel olarak bir Tani Testi saglam dediginde gercekten saglam olma olasiligidir Ayrica bakinizBayes teoremi Naive Bayes siniflandirici Bayes aglari DuyarlilikKaynakcaTimmreck Ray M Merrill Thomas C 2006 Introduction to epidemiology 4 ed bas Sudbury Mass Jones and Bartlett Publishers ISBN 978 0763735821 Notlar Onsel bakiniz TDK tanimi olu kirik baglanti ayrica bakiniz olu kirik baglanti al James F Jekel et 2007 Epidemiology biostatistics and preventive medicine review Ingilizce 3 ed bas Philadelphia PA Saunders ss 121 ISBN 141603496X KB1 bakim Fazladan yazi link Pawlak Zdzislaw A Rough Set View on Bayes Theorem PDF Ingilizce 2 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Kasim 2012 Dirican Ahmet Cerrahpasa Tip Dergisi 9 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Kasim 2012