Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde, uygun değildir. (Ocak 2024) |
Üç Aşama Yasası, Auguste Comte'un “The Course in Positive Philosophy” adlı çalışmasında geliştirdiği bir fikirdir. Bir bütün olarak toplumun ve her belirli bilimin zihinsel olarak tasarlanmış üç aşamadan geçtiğini belirtir: (1) teolojik aşama, (2) metafizik aşama ve (3) pozitif aşama.
Üç Aşama'nın sosyolojide ilerleyişi
(1) Teolojik aşama, kişileştirilmiş tanrılara başvurmayı ifade eder. Önceki aşamalar boyunca insanlar, doğadaki tüm fenomenlerin ilahi veya doğaüstü yaratılış olduğuna inanıyorlardı. Yetişkinler ve çocuklar, çeşitli fenomenlerin doğal nedenlerini keşfetmede başarısız oldular ve bu nedenle onları doğaüstü veya ilahi bir güce bağladılar.[]] Comte bu aşamayı üç alt aşamaya ayırdı.
- 1A. Tapınakçılık: Tapınakçılık, düşünmenin teolojik boyutundaki ilk aşamaydı. Bu süreç boyunca; ilkel insanlar, aynı zamanda Animizm olarak da bilinen, cansız nesnelerin içlerinde yaşayan bir ruhları olduğuna inandılar. İnsanlar; ağaçlar, taşlar, bir tahta parçası, volkanik patlamalar gibi cansız nesnelere taptılar. Bu uygulama boyunca; insanlar, tüm her şeyin doğaüstü kökenli olduğuna inandılar.
- 1B. Politeizm: Bir noktada, tapınakçılık insanların kafasında şüphe uyandırmaya başladı. Sonuç olarak da insanlar şeylerin birçok tanrının kullanılmasıyla açıklandığı politeizme yöneldi. İlkel insanlar, bütün doğal güçlerin farklı tanrılar tarafından kontrol edildiğine inandılar. Örnek olarak; su tanrısı, yağmur tanrısı, hava tanrısı, yeryüzü tanrısı vs.
- 1C: Monoteizm: Monoteizm her şeyi tek bir güce atfederek; tek bir tanrıya inanmaktır. İlkel insanlar, evrenin varlığından tek bir teistik varlığın sorumlu olduğuna inandılar.
(2) Metafizik aşama, teolojik aşamanın bir uzantısıdır. Kişisel olmayan soyut kavramlarla açıklamayı ifade eder. İnsanlar genellikle tanrıyı soyut bir varlık olarak tanımlamaya çalışırlar. Soyut bir gücün dünyadaki olaylara yön verdiğine inanırlar. Metafizik düşünce somut bir tanrı anlayışını reddeder. Örneğin: Klasik Hindu Hint toplumunda; ruhun göçü ilkesi ve yeniden doğuş kavramı büyük ölçüde metafiziksel zorluklarla yönetiliyordu.
(3) Pozitif Aşama, aynı zamanda bilimsel aşama olarak da bilinir, gözlem, deney ve karşılaştırmaya dayalı bilimsel açıklamaları ifade eder. Pozitif açıklamalar; doğrulanmaları için belirli bir yönteme, yani bilimsel yönteme güvenirler. Bugün insanlar nedensellik ilişkileri kurmaya çalışıyorlar. Pozitivizm, dünyaya tamamen düşünsel bir bakış açısıyla yaklaşan, ayrıca veri ve gerçeklerin gözlem ve sınıflandırılmasını vurgulayan bir yaklaşımdır. Bu; Comte'a göre en yüksek, en evrimleşmiş davranıştır.
Ancak Comte, düşüncenin üç aşamasının aynı toplumda veya aynı zihinde var olabileceğinin ve her zaman birbiri ardına gelmeyeceğinin farkındaydı.
Comte, bilgi alanlarının karmaşıklık sırasına göre bu aşamalardan geçtiği tarihsel sıraya dayalı bir bilim hiyerarşisi önerdi. En basit ve en uzak bilgi alanları -mekanik veya fiziksel- ilk bilimsel hale gelenlerdir. Bunları, bizimle en yakın olarak kabul edilen daha karmaşık bilimler takip eder.
Dolayısıyla, Comte'un "yasasına" göre, bilimler bu sırayla gelişti: Matematik; Astronomi; Fizik; Kimya; Biyoloji; Sosyoloji. Toplum bilimleri, Comte'un hiyerarşisinde "Kraliçe bilim" olarak adlandırılır çünkü temelde en karmaşık olanlardır. Comte, sosyal bilimi insan davranışı ve bilgisi olarak gördüğü için; kendisinin sosyoloji tanımı, insanlığın bilimi geliştirmesinin gözlemlemesini de içeriyordu. Bu nedenle, Comte, bu introspektif alanı diğer tüm bilimlerin üzerinde bir bilim olarak sunmuştur. Sosyoloji, hem insanlığı son incelenmemiş bilim dalı olarak ele alarak pozitif bilimlerin yapısını tamamlar hem de bilim dallarını insan tarihinde birbirine bağlayarak "Bilimsel ve sosyal gelişimin samimi ilişkisini" gösterir.
Comte'a göre, üç aşama yasası, sosyolojinin gelişimini kaçınılmaz ve gerekli kıldı. Comte, yasasının oluşumunu sosyolojinin aktif bir kullanımı olarak gördü ancak bu oluşum, diğer bilim dallarının pozitif aşamaya ulaşmasına bağlıydı; Comte’un üç aşamalı yasası diğer bilimlerin bu üç aşama boyunca gözlemlenen ilerleyişi olmadan pozitif aşama için kanıt sağlayamazdı. Bu nedenle; sosyoloji ve üç aşamalı ilk yasası, diğer bilimlerin metafizik aşamasından çıkartılmasından sonra geliştirilecekti. Bu geliştirilmiş bilimlerin gözlemlenmesi, sosyolojinin pozitif aşamasında kullanılan bilimsel kanıtlar haline gelecekti. Diğer bilim dallarına olan bu özel bağımlılık, Comte'un sosyolojiyi en karmaşık bilim olarak görmesine katkıda bulunmuştur. Bu durum, sosyolojinin en son geliştirilen bilim olmasının açıklamasını da sağlamıştır.
Comte, üç aşamalı kanununun sonuçlarını ve sosyolojiyi sadece kaçınılmaz değil, aynı zamanda iyi olarak da görüyordu. Comte'un gözünde, pozitif evre sadece en gelişmiş aşama değil, aynı zamanda insanlık için en iyi aşamaydı. Comte, pozitif bilimlerin sürekli olarak geliştirilmesiyle insanların dünyaya dair bilgilerini tamamlayacaklarını ve insanlığın refahını artırmak için gerçek bir ilerleme kaydedeceklerini umut etti. Comte, pozitif aşamayı "insan zihninin en yüksek başarısı" olarak övdü ve diğer, daha ilkel aşamalara göre "doğal bir üstünlüğe" sahip olduğunu belirtti.
Genel olarak, Comte üç aşama yasasını sosyolojinin pozitif bir bilim olarak başlangıcı olarak gördü. O, bu gelişmenin pozitif felsefeyi tamamlamanın anahtarı olduğuna ve sonunda insanların evrenin her gözlenebilir yönünü incelemelerine kapı aralayacağına inanıyordu. Comte'a göre, sosyolojinin insan-merkezli çalışmaları, bilim dallarını insan tarihinin ilerlemeleri olarak birbirine bağlayacak ve pozitif felsefeyi tutarlı bir bilgi birimi haline getirecekti. Comte, tüm bilimlerin son halinin pozitif evre olduğunu söyleyerek insan bilgisinin mükemmelleştirilmesine ve insanlığın ilerlemesine liderlik edeceğini belirtmiştir.
Yasaya karşı yapılan eleştiriler
Tarihçi William Whewell "Bay Comte'un bilimin ilerlemesini metafiziksel ve pozitif olarak sıralaması gerçeğe ve ilke olarak felsefeye aykırıdır" diye yazmıştır. Bilim tarihçisi H. Floris Cohen, pozitivizm temelleri üzerine yapılan bu ilk tartışmaya modern gözlerle bakmayı sağlamak için önemli bir çaba sarf etmiştir.
Öte yandan, 1838 Ekiminin başlarında bir kişisel defterinde Charles Darwin, "M. Comte'un bilimin teolojik bir aşaması hakkındaki fikri muhteşem bir fikirdir" diye yazmıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h ""What Are the Major Contributions of Auguste Comte to Sociology?"". PreserveArticles.com: Preserving Your Articles for Eternity. 26 Ocak 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2012.
- ^ Maheshwari, Dr. V.K. "Auguste Comte's "Law of the Three Stages"". vkmaheshwari. 3 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Aralık 2017.
- ^ a b Kant, Immanuel (1998). Introduction to Positive Philosophy. Indianapolis: Hackett Publishing Company, Inc. s. 15.
- ^ Kant, Immanuel (1998). Introduction to Positive Philosophy. Indianapolis: Hackett Publishing Company, Inc. s. 14.
- ^ p.233 of On the Philosophy of Discovery: Chapters Historical and Critical (Including completion of the third edition of the philosophy of the inductive sciences), William Whewell, New York: Burt Franklin, 1860
- ^ Notebook N (Metaphysics and Expression) 4 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Charles Darwin. Journal's timespan: fall 1838—summer 1839. page[leaf] 12.
Dış bağlantılar
- Tarih Rehberi 23 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Ocak 2024 Uc Asama Yasasi Auguste Comte un The Course in Positive Philosophy adli calismasinda gelistirdigi bir fikirdir Bir butun olarak toplumun ve her belirli bilimin zihinsel olarak tasarlanmis uc asamadan gectigini belirtir 1 teolojik asama 2 metafizik asama ve 3 pozitif asama Uc Asama nin sosyolojide ilerleyisi 1 Teolojik asama kisilestirilmis tanrilara basvurmayi ifade eder Onceki asamalar boyunca insanlar dogadaki tum fenomenlerin ilahi veya dogaustu yaratilis olduguna inaniyorlardi Yetiskinler ve cocuklar cesitli fenomenlerin dogal nedenlerini kesfetmede basarisiz oldular ve bu nedenle onlari dogaustu veya ilahi bir guce bagladilar kaynak guvenilir mi Comte bu asamayi uc alt asamaya ayirdi 1A Tapinakcilik Tapinakcilik dusunmenin teolojik boyutundaki ilk asamaydi Bu surec boyunca ilkel insanlar ayni zamanda Animizm olarak da bilinen cansiz nesnelerin iclerinde yasayan bir ruhlari olduguna inandilar Insanlar agaclar taslar bir tahta parcasi volkanik patlamalar gibi cansiz nesnelere taptilar Bu uygulama boyunca insanlar tum her seyin dogaustu kokenli olduguna inandilar 1B Politeizm Bir noktada tapinakcilik insanlarin kafasinda suphe uyandirmaya basladi Sonuc olarak da insanlar seylerin bircok tanrinin kullanilmasiyla aciklandigi politeizme yoneldi Ilkel insanlar butun dogal guclerin farkli tanrilar tarafindan kontrol edildigine inandilar Ornek olarak su tanrisi yagmur tanrisi hava tanrisi yeryuzu tanrisi vs 1C Monoteizm Monoteizm her seyi tek bir guce atfederek tek bir tanriya inanmaktir Ilkel insanlar evrenin varligindan tek bir teistik varligin sorumlu olduguna inandilar 2 Metafizik asama teolojik asamanin bir uzantisidir Kisisel olmayan soyut kavramlarla aciklamayi ifade eder Insanlar genellikle tanriyi soyut bir varlik olarak tanimlamaya calisirlar Soyut bir gucun dunyadaki olaylara yon verdigine inanirlar Metafizik dusunce somut bir tanri anlayisini reddeder Ornegin Klasik Hindu Hint toplumunda ruhun gocu ilkesi ve yeniden dogus kavrami buyuk olcude metafiziksel zorluklarla yonetiliyordu 3 Pozitif Asama ayni zamanda bilimsel asama olarak da bilinir gozlem deney ve karsilastirmaya dayali bilimsel aciklamalari ifade eder Pozitif aciklamalar dogrulanmalari icin belirli bir yonteme yani bilimsel yonteme guvenirler Bugun insanlar nedensellik iliskileri kurmaya calisiyorlar Pozitivizm dunyaya tamamen dusunsel bir bakis acisiyla yaklasan ayrica veri ve gerceklerin gozlem ve siniflandirilmasini vurgulayan bir yaklasimdir Bu Comte a gore en yuksek en evrimlesmis davranistir Ancak Comte dusuncenin uc asamasinin ayni toplumda veya ayni zihinde var olabileceginin ve her zaman birbiri ardina gelmeyeceginin farkindaydi Comte bilgi alanlarinin karmasiklik sirasina gore bu asamalardan gectigi tarihsel siraya dayali bir bilim hiyerarsisi onerdi En basit ve en uzak bilgi alanlari mekanik veya fiziksel ilk bilimsel hale gelenlerdir Bunlari bizimle en yakin olarak kabul edilen daha karmasik bilimler takip eder Dolayisiyla Comte un yasasina gore bilimler bu sirayla gelisti Matematik Astronomi Fizik Kimya Biyoloji Sosyoloji Toplum bilimleri Comte un hiyerarsisinde Kralice bilim olarak adlandirilir cunku temelde en karmasik olanlardir Comte sosyal bilimi insan davranisi ve bilgisi olarak gordugu icin kendisinin sosyoloji tanimi insanligin bilimi gelistirmesinin gozlemlemesini de iceriyordu Bu nedenle Comte bu introspektif alani diger tum bilimlerin uzerinde bir bilim olarak sunmustur Sosyoloji hem insanligi son incelenmemis bilim dali olarak ele alarak pozitif bilimlerin yapisini tamamlar hem de bilim dallarini insan tarihinde birbirine baglayarak Bilimsel ve sosyal gelisimin samimi iliskisini gosterir Comte a gore uc asama yasasi sosyolojinin gelisimini kacinilmaz ve gerekli kildi Comte yasasinin olusumunu sosyolojinin aktif bir kullanimi olarak gordu ancak bu olusum diger bilim dallarinin pozitif asamaya ulasmasina bagliydi Comte un uc asamali yasasi diger bilimlerin bu uc asama boyunca gozlemlenen ilerleyisi olmadan pozitif asama icin kanit saglayamazdi Bu nedenle sosyoloji ve uc asamali ilk yasasi diger bilimlerin metafizik asamasindan cikartilmasindan sonra gelistirilecekti Bu gelistirilmis bilimlerin gozlemlenmesi sosyolojinin pozitif asamasinda kullanilan bilimsel kanitlar haline gelecekti Diger bilim dallarina olan bu ozel bagimlilik Comte un sosyolojiyi en karmasik bilim olarak gormesine katkida bulunmustur Bu durum sosyolojinin en son gelistirilen bilim olmasinin aciklamasini da saglamistir Comte uc asamali kanununun sonuclarini ve sosyolojiyi sadece kacinilmaz degil ayni zamanda iyi olarak da goruyordu Comte un gozunde pozitif evre sadece en gelismis asama degil ayni zamanda insanlik icin en iyi asamaydi Comte pozitif bilimlerin surekli olarak gelistirilmesiyle insanlarin dunyaya dair bilgilerini tamamlayacaklarini ve insanligin refahini artirmak icin gercek bir ilerleme kaydedeceklerini umut etti Comte pozitif asamayi insan zihninin en yuksek basarisi olarak ovdu ve diger daha ilkel asamalara gore dogal bir ustunluge sahip oldugunu belirtti Genel olarak Comte uc asama yasasini sosyolojinin pozitif bir bilim olarak baslangici olarak gordu O bu gelismenin pozitif felsefeyi tamamlamanin anahtari olduguna ve sonunda insanlarin evrenin her gozlenebilir yonunu incelemelerine kapi aralayacagina inaniyordu Comte a gore sosyolojinin insan merkezli calismalari bilim dallarini insan tarihinin ilerlemeleri olarak birbirine baglayacak ve pozitif felsefeyi tutarli bir bilgi birimi haline getirecekti Comte tum bilimlerin son halinin pozitif evre oldugunu soyleyerek insan bilgisinin mukemmellestirilmesine ve insanligin ilerlemesine liderlik edecegini belirtmistir Yasaya karsi yapilan elestirilerTarihci William Whewell Bay Comte un bilimin ilerlemesini metafiziksel ve pozitif olarak siralamasi gercege ve ilke olarak felsefeye aykiridir diye yazmistir Bilim tarihcisi H Floris Cohen pozitivizm temelleri uzerine yapilan bu ilk tartismaya modern gozlerle bakmayi saglamak icin onemli bir caba sarf etmistir Ote yandan 1838 Ekiminin baslarinda bir kisisel defterinde Charles Darwin M Comte un bilimin teolojik bir asamasi hakkindaki fikri muhtesem bir fikirdir diye yazmistir Ayrica bakinizAntipozitivizm Insanligin Dini Sosyolojik PozitivizmKaynakca a b c d e f g h What Are the Major Contributions of Auguste Comte to Sociology PreserveArticles com Preserving Your Articles for Eternity 26 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2012 Maheshwari Dr V K Auguste Comte s Law of the Three Stages vkmaheshwari 3 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Aralik 2017 a b Kant Immanuel 1998 Introduction to Positive Philosophy Indianapolis Hackett Publishing Company Inc s 15 Kant Immanuel 1998 Introduction to Positive Philosophy Indianapolis Hackett Publishing Company Inc s 14 p 233 of On the Philosophy of Discovery Chapters Historical and Critical Including completion of the third edition of the philosophy of the inductive sciences William Whewell New York Burt Franklin 1860 Notebook N Metaphysics and Expression 4 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Charles Darwin Journal s timespan fall 1838 summer 1839 page leaf 12 Dis baglantilarTarih Rehberi 23 Subat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde