Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İbnü'l-Baytâr (Arapça: ابن البيطار) ya da tam künyesi ile Ebû Muhammed Ziyâüddîn Abdullah bin Ahmed el-Aşşâb el-Mâlekî (d. 1197 - ö. 1248) Arap bilim insanı, botanikçi, eczacı ve hekim. Endülüs'ün en önemli bilim adamlarından olan İbn Baytar, İslam'ın Altın Çağı'nın ve 'nin en büyük eczacı ve botanikçilerinden biri sayılmaktadır.
Hayatı
Málaga isimli Endülüs şehrinde 12. yüzyılın sonlarında doğan İbn Baytar, Málaga'lı botanikçi 'den botanik dersleri almış ve hocasıyla birlikte İspanya ve İspanya yakınlarından bitki örnekleri toplamaya başlamıştır. El-Nebati o dönemlerde bilimsel bir yöntemin temellerini atmıştı; testlerde ampirik ve deneysel teknikler kullanıyor, birçok tıbbî malzemeyi (yı) saptıyor ve tanımlıyor, gerçek deneyler ve gözlemler sonucu ulaşılan bilgilerle doğrulanmamış bilgileri ayrı ayrı kategorize ediyordu. Nitekim benzeri bir yöntem de İbn Baytar tarafından daha sonra kullanılmıştır.
1219 yılında İbn Baytar, İslam topraklarının her yöresinden bitki örnekleri toplamak amacıyla Endülüs'ü terk etti. Afrika'nın kuzey sahilinden Anadolu'ya kadar yol almış, (Bugünkü Bejaja), Konstantinopolis (bugünkü İstanbul), Adalia (bugünkü Antalya), Tunus, Trablus gibi yerleri gezmiştir. 1224 yılından sonra Eyyubi sultanı 'in yanında baş şifalı bitki uzmanı olarak çalışmaya başlamış, sultan Şam'a kadarki bölgeyi kontrolü altına alınca onunla birlikte bölgeye giderek Suriye'den de bitki örnekleri toplama fırsatı bulmuştur. Şam'da 1248 yılında ölmüştür.
Eserleri
Kitab el-Cami'fi el-Adviyye el-Müfredah
İbn Baytar'ın başyapıtı (Arapça: كتاب الجمع في الأدوية المفردة) isimli eseridir. Eser uzun bir süre önemli bir botanik otoritesi olma özelliğini kaybetmediği gibi, eczacılık açısından da büyük önem taşımıştır; zira eserde, yaklaşık 300'ü tamamen kendi keşfi olan, en azından 1400 farklı bitki ve ilacın ansiklopedik tanım ve tarifleri yer almaktadır. Eser 1758 yılında Latince'ye çevrilmiş, 19. yüzyıla kadar Avrupa kullanılmaya devam edilmiştir. Eser ayrıca kendinden önceki 150 kadar Arap, 30 kadarsa Yunan müellife referans içermektedir.
Kaynakça ve notlar
- ^ Huff, Toby (2003), The Rise of Early Modern Science: Islam, China, and the West, Cambridge University Press, s. 218, ISBN
- ^ Diane Boulanger (2002), "The Islamic Contribution to Science, Mathematics and Technology", OISE Papers, in STSE Education, Vol. 3.
- ^ Russell McNeil, Ibn al-Baitar 15 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .,
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ibnu l Baytar Arapca ابن البيطار ya da tam kunyesi ile Ebu Muhammed Ziyauddin Abdullah bin Ahmed el Assab el Maleki d 1197 o 1248 Arap bilim insani botanikci eczaci ve hekim Endulus un en onemli bilim adamlarindan olan Ibn Baytar Islam in Altin Cagi nin ve nin en buyuk eczaci ve botanikcilerinden biri sayilmaktadir HayatiMalaga isimli Endulus sehrinde 12 yuzyilin sonlarinda dogan Ibn Baytar Malaga li botanikci den botanik dersleri almis ve hocasiyla birlikte Ispanya ve Ispanya yakinlarindan bitki ornekleri toplamaya baslamistir El Nebati o donemlerde bilimsel bir yontemin temellerini atmisti testlerde ampirik ve deneysel teknikler kullaniyor bircok tibbi malzemeyi yi saptiyor ve tanimliyor gercek deneyler ve gozlemler sonucu ulasilan bilgilerle dogrulanmamis bilgileri ayri ayri kategorize ediyordu Nitekim benzeri bir yontem de Ibn Baytar tarafindan daha sonra kullanilmistir 1219 yilinda Ibn Baytar Islam topraklarinin her yoresinden bitki ornekleri toplamak amaciyla Endulus u terk etti Afrika nin kuzey sahilinden Anadolu ya kadar yol almis Bugunku Bejaja Konstantinopolis bugunku Istanbul Adalia bugunku Antalya Tunus Trablus gibi yerleri gezmistir 1224 yilindan sonra Eyyubi sultani in yaninda bas sifali bitki uzmani olarak calismaya baslamis sultan Sam a kadarki bolgeyi kontrolu altina alinca onunla birlikte bolgeye giderek Suriye den de bitki ornekleri toplama firsati bulmustur Sam da 1248 yilinda olmustur EserleriKitab el Cami fi el Adviyye el Mufredah Ibn Baytar in basyapiti Arapca كتاب الجمع في الأدوية المفردة isimli eseridir Eser uzun bir sure onemli bir botanik otoritesi olma ozelligini kaybetmedigi gibi eczacilik acisindan da buyuk onem tasimistir zira eserde yaklasik 300 u tamamen kendi kesfi olan en azindan 1400 farkli bitki ve ilacin ansiklopedik tanim ve tarifleri yer almaktadir Eser 1758 yilinda Latince ye cevrilmis 19 yuzyila kadar Avrupa kullanilmaya devam edilmistir Eser ayrica kendinden onceki 150 kadar Arap 30 kadarsa Yunan muellife referans icermektedir Kaynakca ve notlar Huff Toby 2003 The Rise of Early Modern Science Islam China and the West Cambridge University Press s 218 ISBN 0521529948 Diane Boulanger 2002 The Islamic Contribution to Science Mathematics and Technology OISE Papers in STSE Education Vol 3 Russell McNeil Ibn al Baitar 15 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde