Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İbrahim Balaban (1921, Bursa - 9 Haziran 2019; Güngören, İstanbul), Türk ressam ve yazardır.
| İbrahim Balaban | |
|---|---|
| Doğum | 1921 Bursa, Türkiye |
| Ölüm | 9 Haziran 2019 (98 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Alanı | Resim |
| Katıldığı akımlar | Gerçekçilik |
Yaşamı
1921'de Bursa - Seçköy, Osmangazi'de dünyaya geldi. Doğduğu köyün 3 yıllık okulunda eğitim gördü. 1937 yılının son günlerinde, henüz 16 yaşındayken hint keneviri yetiştirmek suçundan cezaevine girdi. Altı ay hapis ve 16,000 lira da para cezasına çarptırılan Balaban, serbest kaldıktan sonra para cezasını ödeyemeyince para cezası üç yıl mahkûmiyete çevrildi. Yeniden girdiği cezaevinde kendini avutmak için resim çizmeye başladı. Yağlıboya alacak maddi imkanı olmadığı için resimlerini zeytinyağına batırdığı renkli kalemlerle yapıyordu. Cezasının bitmesine kısa bir süre kalmışken dört mahkûmun bıçaklı saldırısı ile yaralandı. Cezaevinden çıktıktan sonra babası Hüseyin Çavuş tarafından evlendirilen Balaban, bir tabanca edinip hasmını öldürünce çıktıktan on ay sonra üçüncü kez cezaevine girdi. 1942 ile 1944 ve 1947 ile 1950 yılları arasını Bursa Cezaevi'nde geçirdi. Cezaevindeyken önce babası Hasan Çavuş'un cinayete kurban gittiği; daha sonra da doğumda karısının öldüğü ve çok kısa bir süre sonra da çocuğunun ölüm haberlerini aldı.
Balaban, Bursa Cezaevi'nde şair Nâzım Hikmet'la tanıştı. Onun desteği ve ilgisi sayesinde resim yeteneği ortaya çıktı ve gelişti. "Şair Baba" dediği Nazım'dan, resmin yanı sıra felsefe, sosyoloji, ekonomi-politik konularında pratik bilgiler edindi; Orhan Kemal ile birlikte şairin öğrencileri oldular.
Balaban, 1950'de çıkan af yasası ile Nazım Hikmet ile birlikte serbest kaldı. Hapishane çıkışı kalacak yeri olmadığı için Nâzım Hikmet’in annesi Celile Hanım’ın evine taşındı. 1951 yılında Askere alınan Balaban, 1952 yılında askerden dönünce köyüne giderek evlendi; bu evliliğinden iki oğlu ve bir kızı oldu. 1955 doğumlu oğlu Hasan Nazım Balaban da kendisi gibi ressam olmuştur.
İbrahim Balaban, ilk kişisel sergisini 1953'te İstanbul'da Fransız Kültür Merkezi'nde açtı. Sergi, sanat çevrelerinde ve basında ilgi gördü, elli dolayında tablosu satıldı. Sanatçı, uzun süre kendi üslubuyla kırsal resim yaşamını resmetti.
1959 yılında heykeltıraş , , , Avni Memedoğlu ve ile birlikte ‘Yeni Dal Grubu’ adı altında bir grup kurdu. Yeni Dal, D grubuna bir tepki olarak kurulmuş olan " Yeniler "grubunun bir devamı niteliğinde idi. Grup üyeleri, 1961 yılında açtıkları sergideki resimleri nedeniyle tutuklandılar, 50 gün sonra beraat ettiler. Grup, 1963 yılında dağıldı. Balaban, grup dağıldıktan sonra da resim yapmaya devam etti.
1979-1980 yıllarında Almanya ve Hollanda’da kişisel sergiler açtı. 1982-1985 arasında çeşitli resim dizileri gerçekleştirdi. Başlıca resim dizileri "Kaldırımlarda Dolaşanlar" ve "Göç", "üretenlerin Suretleri", "Çocukların Sevinci", "Anadolu Kadınları" adlarını taşır. "Geçmişin Masala Duruşu" adlı sergisindeki resimlerde Aşık Garip, Kerem ile Aslı, Leyla ile Mecnun, Ferhat ile Şirin gibi halk hikâyelerini, Karagöz ile Hacivat'ı, Nasreddin Hoca'yı işledi. Ressam, son olarak desen çalışmalarını 2005'te İstanbul'da sergiledi. Bu desenler Balaban-Yaşamın Çizgileri / Desenler (Remzi Oğuz Yılmaz) adlı kitapta toplandı.
Balaban, 1960'lardan itibaren ressamlığının yanı sıra anı-roman ve denemeler yayımlamıştır. 942-1944 ve 1947-1950 arasında yedi yıl süren Nâzım Hikmet'li günlerini Şair Baba ve Damdakiler (1968) kitabında anlattı. İstanbul Şehir Tiyatroları'nda sahneye konan "Aslolan Hayattır" adlı tiyatro oyununda ve "Mavi Gözlü Dev : Nâzım Hikmet" adlı sinema filminde (Yönetmen: Biket İlhan) bu kitaptan alıntılar vardır. Ayrıca kitabı yazar tarafından oyunlaştırılmış ve yönetmen Ayşe Emel Mesci tarafından sahneye konularak 2011 yılında Ankara Devlet Tiyatrosunda sahnelenmiştir.
Sanatçı 9 Haziran 2019'da Güngören, İstanbul'da tedavi gördüğü hastanede 98 yaşında ölmüştür. Cenazesi İstanbul'da Şişli Camii'nden kaldırılarak memleketi Bursa'ya gönderilerek memleketi Osmangazi ilçesine bağlı Seçköy'de defnedilmiştir.
Eserleri hakkında
Balaban, "Konu bir özdür, her öz kendi kabuğunu yapar. (Yani sanatsal biçimini oluşturur.) “ kuramını ortaya koymuş ve sanatını bu kuram üzerine oturmuştur.
Resim eleştirmenleri kendisini "Anadolu insanının yaşamından ve halk efsanelerinden yola çıkarak toplumsal gerçekçi yapıtlar üreten ressam" olarak tanımlarlar. Balaban, sanat hayatını Dağınık, Nakışsı, Ağır Aksak, Oyuncaksı, Tutsak, Özgürlük gibi dönemlere ayırır. Önceleri köy yaşamının yoksulluğunu, köylü üretim araçlarını resmeden sanatçı, giderek destanlara, halk inançlarına, kahramanlarına, söylencelere, mitolojiye uzanır. Giderek kente göçü, kentteki yaşam ve demokrasi mücadelesini ele alır. Son dönemde Anadolu Erenleri ve Bereket Anaları'nı resimler.
1990 yılında yayınlanan İbrahim Balaban-yaşamı sanatı anılar yankılar (Ahmet Köksal) kitabından sonra; resimlerini içeren Balaban-Yaşantının İzdüşümü (Zafer E. Bilgin) 2008 yılında yayınlanmıştır. Oğlu Hasan Nazım Balaban ve Zafer E. Bilgin tarafından hazırlanıp 2009 yılında yayınlanan Balaban-Bir Ressam Yunus Emre kitabı kendisi hakkında yayınlanmış şiir, yazı, makele, kitap ve ansiklopedilerden derlenmiş yazıların toplandığı bir başvuru kitabıdır.
Hapiste birlikte yattığı Nâzım Hikmet de, onun "Bahar" adlı tablosundan etkilenerek "İbrahim Balaban'ın Bahar Tablosu Üstüne" adlı şiri yazacaktır: "İşte seyreyle gözüm, hünerini Balaban'ın /.......... /İşte sürülen toprak / İşte insan: / dağın, taşın, kurdun kuşun efendisi. / İşte çarıkları, işte poturunda yamalar / İşte karasaban. / İşte sağrılarında kederli, korkunç oyuklarıyla öküzleri. / On yıl mapusta yattı ama, kaybetmedi umudunu Balaban. / İşte Seç köyünden Ali'nin kızı geliyor al taylarıyla tarlaya. " Ayrıca Nâzım Hikmet, İbrahim Balaban'ın "Mapushane Kapısı" ve "Harman" tabloları için de birer şiir yazmıştır.
Mart 2008'de vizyona giren Reis Çelik'in yönetmenliğini yaptığı "Mülteci" filminde "Bülbül Hoca" rolüyle yer almıştır.
Kitapları
- Balaban (1962)
- İz (1965)
- Şair Baba ve Damdakiler (Anı-Roman 1968)
- İzdüşümü (1969)
- Dağda Duruşma (Roman-1990)
- Kalıba Sığmayanlar (Roman-1997)
- Nazım Hikmet Ve Biz (1998)
- Avrupa'da Dolaşanlar (Gezi Notları-1999)
- Tahliyeci Yusuf (Hikayeler-2000)
- Tek Bıyık (Hikayeler-2002)
- Nazım Hikmet'le Yedi Yıl (2003)
Kaynakça
- ^ a b Aydın Çolak, İnci (6 Ağustos 2019). "Anadolu Gerçekliğinin Balaban Yorumu". Yeni E Dergisi. 12 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Eylül 2021.
- ^ a b c Kabacalı, Alp (Mart 1993). (PDF). Skylife dergisi. 12 Eylül 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b Bulut, Birkan (10 Haziran 2019). . Evrensel.net. 10 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2021.
- ^ Firidin, Merve (2021). "Yeni Dal Grubu ve Sanat Anlayışı" (PDF). Karabük Üniversitesi Sanat Tarihi yüksek lisans tezi. 12 Eylül 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 12 Eylül 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ibrahim Balaban 1921 Bursa 9 Haziran 2019 Gungoren Istanbul Turk ressam ve yazardir Ibrahim BalabanDogum1921 Bursa TurkiyeOlum9 Haziran 2019 98 yasinda Istanbul TurkiyeAlaniResimKatildigi akimlarGercekcilikYasami1921 de Bursa Seckoy Osmangazi de dunyaya geldi Dogdugu koyun 3 yillik okulunda egitim gordu 1937 yilinin son gunlerinde henuz 16 yasindayken hint keneviri yetistirmek sucundan cezaevine girdi Alti ay hapis ve 16 000 lira da para cezasina carptirilan Balaban serbest kaldiktan sonra para cezasini odeyemeyince para cezasi uc yil mahkumiyete cevrildi Yeniden girdigi cezaevinde kendini avutmak icin resim cizmeye basladi Yagliboya alacak maddi imkani olmadigi icin resimlerini zeytinyagina batirdigi renkli kalemlerle yapiyordu Cezasinin bitmesine kisa bir sure kalmisken dort mahkumun bicakli saldirisi ile yaralandi Cezaevinden ciktiktan sonra babasi Huseyin Cavus tarafindan evlendirilen Balaban bir tabanca edinip hasmini oldurunce ciktiktan on ay sonra ucuncu kez cezaevine girdi 1942 ile 1944 ve 1947 ile 1950 yillari arasini Bursa Cezaevi nde gecirdi Cezaevindeyken once babasi Hasan Cavus un cinayete kurban gittigi daha sonra da dogumda karisinin oldugu ve cok kisa bir sure sonra da cocugunun olum haberlerini aldi Atesin Basinda Balaban Bursa Cezaevi nde sair Nazim Hikmet la tanisti Onun destegi ve ilgisi sayesinde resim yetenegi ortaya cikti ve gelisti Sair Baba dedigi Nazim dan resmin yani sira felsefe sosyoloji ekonomi politik konularinda pratik bilgiler edindi Orhan Kemal ile birlikte sairin ogrencileri oldular Balaban 1950 de cikan af yasasi ile Nazim Hikmet ile birlikte serbest kaldi Hapishane cikisi kalacak yeri olmadigi icin Nazim Hikmet in annesi Celile Hanim in evine tasindi 1951 yilinda Askere alinan Balaban 1952 yilinda askerden donunce koyune giderek evlendi bu evliliginden iki oglu ve bir kizi oldu 1955 dogumlu oglu Hasan Nazim Balaban da kendisi gibi ressam olmustur Ibrahim Balaban ilk kisisel sergisini 1953 te Istanbul da Fransiz Kultur Merkezi nde acti Sergi sanat cevrelerinde ve basinda ilgi gordu elli dolayinda tablosu satildi Sanatci uzun sure kendi uslubuyla kirsal resim yasamini resmetti 1959 yilinda heykeltiras Avni Memedoglu ve ile birlikte Yeni Dal Grubu adi altinda bir grup kurdu Yeni Dal D grubuna bir tepki olarak kurulmus olan Yeniler grubunun bir devami niteliginde idi Grup uyeleri 1961 yilinda actiklari sergideki resimleri nedeniyle tutuklandilar 50 gun sonra beraat ettiler Grup 1963 yilinda dagildi Balaban grup dagildiktan sonra da resim yapmaya devam etti 1979 1980 yillarinda Almanya ve Hollanda da kisisel sergiler acti 1982 1985 arasinda cesitli resim dizileri gerceklestirdi Baslica resim dizileri Kaldirimlarda Dolasanlar ve Goc uretenlerin Suretleri Cocuklarin Sevinci Anadolu Kadinlari adlarini tasir Gecmisin Masala Durusu adli sergisindeki resimlerde Asik Garip Kerem ile Asli Leyla ile Mecnun Ferhat ile Sirin gibi halk hikayelerini Karagoz ile Hacivat i Nasreddin Hoca yi isledi Ressam son olarak desen calismalarini 2005 te Istanbul da sergiledi Bu desenler Balaban Yasamin Cizgileri Desenler Remzi Oguz Yilmaz adli kitapta toplandi Balaban 1960 lardan itibaren ressamliginin yani sira ani roman ve denemeler yayimlamistir 942 1944 ve 1947 1950 arasinda yedi yil suren Nazim Hikmet li gunlerini Sair Baba ve Damdakiler 1968 kitabinda anlatti Istanbul Sehir Tiyatrolari nda sahneye konan Aslolan Hayattir adli tiyatro oyununda ve Mavi Gozlu Dev Nazim Hikmet adli sinema filminde Yonetmen Biket Ilhan bu kitaptan alintilar vardir Ayrica kitabi yazar tarafindan oyunlastirilmis ve yonetmen Ayse Emel Mesci tarafindan sahneye konularak 2011 yilinda Ankara Devlet Tiyatrosunda sahnelenmistir Sanatci 9 Haziran 2019 da Gungoren Istanbul da tedavi gordugu hastanede 98 yasinda olmustur Cenazesi Istanbul da Sisli Camii nden kaldirilarak memleketi Bursa ya gonderilerek memleketi Osmangazi ilcesine bagli Seckoy de defnedilmistir Eserleri hakkindaBalaban Konu bir ozdur her oz kendi kabugunu yapar Yani sanatsal bicimini olusturur kuramini ortaya koymus ve sanatini bu kuram uzerine oturmustur Resim elestirmenleri kendisini Anadolu insaninin yasamindan ve halk efsanelerinden yola cikarak toplumsal gercekci yapitlar ureten ressam olarak tanimlarlar Balaban sanat hayatini Daginik Nakissi Agir Aksak Oyuncaksi Tutsak Ozgurluk gibi donemlere ayirir Onceleri koy yasaminin yoksullugunu koylu uretim araclarini resmeden sanatci giderek destanlara halk inanclarina kahramanlarina soylencelere mitolojiye uzanir Giderek kente gocu kentteki yasam ve demokrasi mucadelesini ele alir Son donemde Anadolu Erenleri ve Bereket Analari ni resimler 1990 yilinda yayinlanan Ibrahim Balaban yasami sanati anilar yankilar Ahmet Koksal kitabindan sonra resimlerini iceren Balaban Yasantinin Izdusumu Zafer E Bilgin 2008 yilinda yayinlanmistir Oglu Hasan Nazim Balaban ve Zafer E Bilgin tarafindan hazirlanip 2009 yilinda yayinlanan Balaban Bir Ressam Yunus Emre kitabi kendisi hakkinda yayinlanmis siir yazi makele kitap ve ansiklopedilerden derlenmis yazilarin toplandigi bir basvuru kitabidir Hapiste birlikte yattigi Nazim Hikmet de onun Bahar adli tablosundan etkilenerek Ibrahim Balaban in Bahar Tablosu Ustune adli siri yazacaktir Iste seyreyle gozum hunerini Balaban in Iste surulen toprak Iste insan dagin tasin kurdun kusun efendisi Iste cariklari iste poturunda yamalar Iste karasaban Iste sagrilarinda kederli korkunc oyuklariyla okuzleri On yil mapusta yatti ama kaybetmedi umudunu Balaban Iste Sec koyunden Ali nin kizi geliyor al taylariyla tarlaya Ayrica Nazim Hikmet Ibrahim Balaban in Mapushane Kapisi ve Harman tablolari icin de birer siir yazmistir Mart 2008 de vizyona giren Reis Celik in yonetmenligini yaptigi Multeci filminde Bulbul Hoca roluyle yer almistir KitaplariBalaban 1962 Iz 1965 Sair Baba ve Damdakiler Ani Roman 1968 Izdusumu 1969 Dagda Durusma Roman 1990 Kaliba Sigmayanlar Roman 1997 Nazim Hikmet Ve Biz 1998 Avrupa da Dolasanlar Gezi Notlari 1999 Tahliyeci Yusuf Hikayeler 2000 Tek Biyik Hikayeler 2002 Nazim Hikmet le Yedi Yil 2003 Kaynakca a b Aydin Colak Inci 6 Agustos 2019 Anadolu Gercekliginin Balaban Yorumu Yeni E Dergisi 12 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Eylul 2021 a b c Kabacali Alp Mart 1993 PDF Skylife dergisi 12 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi a b Bulut Birkan 10 Haziran 2019 Evrensel net 10 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Eylul 2021 Firidin Merve 2021 Yeni Dal Grubu ve Sanat Anlayisi PDF Karabuk Universitesi Sanat Tarihi yuksek lisans tezi 12 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 12 Eylul 2021