İbrahim Tsey (Цэй Ибрахьим), özellikle dram yapıtlarıyla tanınan Çerkes yazardır. öncü adlarından biri olarak kabul edilir.
İbrahim Tsey | |
---|---|
Doğum | 11 Ocak 1890 , Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 7 Eylül 1936 (46 yaşında) Maykop, Sovyetler Birliği |
Meslek | Yazar |
Vatandaşlık | Sovyetler Birliği |
Dönem | 1913 - 1936 |
Tür | Dram, Fabl |
Hayatı
11 Ocak 1890'da şimdiki Adigey Cumhuriyeti'nin (Щынджые) köyünde oldukça varlıklı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Ailenin Yekaterinodar (şimdiki Krasnodar) kentinde de evi vardı. Kentte kendisine özel öğretmenler tutularak eğitim alması sağlandı. Anadili Adigece dışında , Ukraynaca, Tatarca ve Türkçe öğrendi. Sınavlarını vererek Yekaterinodar'da eğitimine başladı. Çok geçmeden okuldan ayrılmak zorunda kaldı. Bu dönemde Sosyal Demokrat Parti'ye üye oldu.
1913'te "Ana Düşman-Cehalet", "Yazık ki, o da bir aydın (Арыгущи интеллигент)" ve "Kuzey Kafkasya Müslümanlarının Yaşamından Kesitler" adlı makaleleri, St. Petersburg'da yayınlanan "Musul'manskaya gazeta"'da yer aldı. "Ne yapmalı?", "Zifiri Karanlık" (Ш1унк1ы), "Sahipsizler" (1ахьынчъэхэр) adlı yazıları da "Майкопское эхо"'da (Maykopskoye ekho), 1912-1916 yıllarında yayınlandı. 1914'te Musul'manskaya gazeta'da yayınlanan "Otomobil" yazısı nedeniyle,gazetenin o nüshası toplatıldı ve gazeteye 300 ruble ceza kesildi. Yazıda Adige soylularının Rus memurlarına karşı tavırları eleştiriliyordu.
1917 Ekim devrimi ile birlikte yöneticiliğe köyünden başladı. Sonunda Kuban-Karadeniz Oblastı Devrim Komitesi Dağlılar (Adige ve diğer yerliler) Bölümü kurucularından biri ve bölümün sekreteri oldu. Bu arada "Yalnız Adam" (шъхьэзакъу) ve "Fatma'nın Sevinci" adlı öyülerini üç dilde (Adigece, Rusça ve Ukraynaca) yazıp yayınladı. Ayrıca dram yazarlığına ve tiyatroya büyük önem veriyordu. 12 dram yapıtı, tek perdelik birkaç piyes ve uyarlamalar yazdı.
1933'te Adige Tiyatro Okulu'nu açtı ve okula müdür ve öğretmen oldu. Piyesler yazdı, birçok öğrenci yetiştirdi ve kendisi de oyunlarda yer aldı.
İbrahim Tsey, birçok söylentisini derleyip yazıya geçirdi. Örneğin "Koç'as (Къок1ас)" dramı, "Yalnız Adam (Шъхьэзакъу)" uzun öyküsü ve şiirleştirilmiş "Tavşanın Cenaze Yemeği (Тхьак1умк1ахьым ихьадэ1ус" masalı folklorik kaynaklıydı. Öte yandan "Ülkemiz (Тихэгъэгу)", "Adigey Oblastı Marşı", "Ekim Devrimi ve Zavallı Adige Evladı" adlı şiirleri de yayınlandı.
Tsey; "Yalnız Adam"'daki Tlımaf (Л1ымаф) tiplemesinde, "Hantsık'u-Hadje (Хьанц1ык1у-Хьаджэ)" romanında ve 1928'de yazdığı "Yahu (Жъэу)" şiirinde Çerkes Sürgünü konusunu işledi. Fablleri, "Fables de Tsey İbrahim (İbrahim Tsey'in Fablleri)" adıyla derlenerek 1939 yılında Paris'te yayınlandı.
Adige tiyatrosunun kurucusu ve ilk Adigece dram yazarı olması nedeniyle, Maykop'taki Adige Ulusal Tiyatrosu'na "İbrahim Tsey Adige Ulusal Tiyatrosu" adı verildi.
İbrahim Tsey, 7 Eylül 1936'da Maykop'ta öldü. Vasiyeti üzerine köyünde toprağa verildi.
Kaynakça
- ^ "Краткая литературная энциклопедия" [Kısa bir yazınsal ansiklopedi]. 20 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Şubat 2013.
- ^ a b Şeleho, Abu (Ocak 2005). . 31 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2013.
- ^ Yıldız Hapi, Cevdet. . 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2013.
- ^ Yemt’ıtl, Razyet (6 Aralık 2011). "Adige Kadınının Yolu". Adige maq. 24 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Şubat 2013.
- ^ Kukan, Murat (28 Nisan 2007). "Adige tiyatrosu 70 yaşında". circassiancenter.com tarafından görüşme yapıldı. 31 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Şubat 2013.
- ^ Yemtıtl, Nurbıy (14 Kasım 2012). . 8 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2013.
- ^ Yıldız, Muharrem (2006). Dünden Bugüne Kafkasya. İstanbul: Yitik Hazine Yayınları. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ibrahim Tsey Cej Ibrahim ozellikle dram yapitlariyla taninan Cerkes yazardir oncu adlarindan biri olarak kabul edilir Ibrahim TseyDogum11 Ocak 1890 Rus ImparatorluguOlum7 Eylul 1936 46 yasinda Maykop Sovyetler BirligiMeslekYazarVatandaslikSovyetler BirligiDonem1913 1936TurDram FablHayati11 Ocak 1890 da simdiki Adigey Cumhuriyeti nin Shyndzhye koyunde oldukca varlikli bir ailenin cocugu olarak dunyaya geldi Ailenin Yekaterinodar simdiki Krasnodar kentinde de evi vardi Kentte kendisine ozel ogretmenler tutularak egitim almasi saglandi Anadili Adigece disinda Ukraynaca Tatarca ve Turkce ogrendi Sinavlarini vererek Yekaterinodar da egitimine basladi Cok gecmeden okuldan ayrilmak zorunda kaldi Bu donemde Sosyal Demokrat Parti ye uye oldu 1913 te Ana Dusman Cehalet Yazik ki o da bir aydin Arygushi intelligent ve Kuzey Kafkasya Muslumanlarinin Yasamindan Kesitler adli makaleleri St Petersburg da yayinlanan Musul manskaya gazeta da yer aldi Ne yapmali Zifiri Karanlik Sh1unk1y Sahipsizler 1ahyncheher adli yazilari da Majkopskoe eho da Maykopskoye ekho 1912 1916 yillarinda yayinlandi 1914 te Musul manskaya gazeta da yayinlanan Otomobil yazisi nedeniyle gazetenin o nushasi toplatildi ve gazeteye 300 ruble ceza kesildi Yazida Adige soylularinin Rus memurlarina karsi tavirlari elestiriliyordu 1917 Ekim devrimi ile birlikte yoneticilige koyunden basladi Sonunda Kuban Karadeniz Oblasti Devrim Komitesi Daglilar Adige ve diger yerliler Bolumu kurucularindan biri ve bolumun sekreteri oldu Bu arada Yalniz Adam shhezaku ve Fatma nin Sevinci adli oyulerini uc dilde Adigece Rusca ve Ukraynaca yazip yayinladi Ayrica dram yazarligina ve tiyatroya buyuk onem veriyordu 12 dram yapiti tek perdelik birkac piyes ve uyarlamalar yazdi 1933 te Adige Tiyatro Okulu nu acti ve okula mudur ve ogretmen oldu Piyesler yazdi bircok ogrenci yetistirdi ve kendisi de oyunlarda yer aldi Ibrahim Tsey bircok soylentisini derleyip yaziya gecirdi Ornegin Koc as Kok1as drami Yalniz Adam Shhezaku uzun oykusu ve siirlestirilmis Tavsanin Cenaze Yemegi Thak1umk1ahym ihade1us masali folklorik kaynakliydi Ote yandan Ulkemiz Tihegegu Adigey Oblasti Marsi Ekim Devrimi ve Zavalli Adige Evladi adli siirleri de yayinlandi Tsey Yalniz Adam daki Tlimaf L1ymaf tiplemesinde Hantsik u Hadje Hanc1yk1u Hadzhe romaninda ve 1928 de yazdigi Yahu Zheu siirinde Cerkes Surgunu konusunu isledi Fablleri Fables de Tsey Ibrahim Ibrahim Tsey in Fablleri adiyla derlenerek 1939 yilinda Paris te yayinlandi Adige tiyatrosunun kurucusu ve ilk Adigece dram yazari olmasi nedeniyle Maykop taki Adige Ulusal Tiyatrosu na Ibrahim Tsey Adige Ulusal Tiyatrosu adi verildi Ibrahim Tsey 7 Eylul 1936 da Maykop ta oldu Vasiyeti uzerine koyunde topraga verildi Kaynakca Kratkaya literaturnaya enciklopediya Kisa bir yazinsal ansiklopedi 20 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Subat 2013 a b Seleho Abu Ocak 2005 31 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Subat 2013 Yildiz Hapi Cevdet 6 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Subat 2013 Yemt itl Razyet 6 Aralik 2011 Adige Kadininin Yolu Adige maq 24 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Subat 2013 Kukan Murat 28 Nisan 2007 Adige tiyatrosu 70 yasinda circassiancenter com tarafindan gorusme yapildi 31 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Subat 2013 Yemtitl Nurbiy 14 Kasim 2012 8 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Subat 2013 Yildiz Muharrem 2006 Dunden Bugune Kafkasya Istanbul Yitik Hazine Yayinlari ISBN 9750036875