İftira, Türk Ceza Kanunu'nun "Adliyeye Karşı Suçlar" bölümü, 267. maddede "yetkili makamlara ihbar veya şikayette bulunarak ya da basın ve yayın yoluyla, işlemediğini bildiği hâlde, hakkında soruşturma ve başlatılmasını ya da idarî bir yaptırım uygulanmasını sağlamak için bir kimseye hukuka aykırı bir fiil etmek" olarak tanımlanmaktadır.
Karşılıklılık Etiği gereği; basın ve yayın yoluyla işlenen iftira suçundan dolayı mahkûmiyet kararı verilmesi halinde hüküm, suçun işlendiği veya eşdeğeri basın ve yayın organıyla ilan edilmekte ve ilan masrafları hükümlüden tahsil edilmektedir.
İftira ve yalan arasındaki fark
İftira; Kasıtlı ve asılsız olarak suç yükleme, kara çalma, bühtan gibi anlamlara gelmektedir.
Yalan; Doğru olmayan, gerçeğe uymayan, uydurma söz gibi anlamlara gelmektedir.
İftira atan insan ve topluma etkisi
İftira, çamur atma, aslı olmayan bir konuda etrafa yalan yanlış bilgiler yaymak anlamına gelir. İftiraya yol açmak ve “haber taşıyıcı olarak” iftirayı yayarak ona çanak tutmak hem insani, hem vicdani hem de dini bakımdan büyük bir vebaldir.
İftira, az ve yetersiz bilgi ile bolca yorum yapmak demektir. Kulaktan dolma ve yüzeysel bilgilerle sonuca gitme eğiliminde olan insanlar tarafından yapılır.
İftira atan kişiler, sorunlarıyla başa çıkma becerisi gelişmemiş kişilerdir. Pasif çözüm arayışlarını iftira atarak çözmeye çalışırlar. Bu bağlamda, belli kişileri kendi sorunlarıyla öne çıkartarak, kendi asıl sorunlarının ikinci planda kalmasını sağlamaya çalışırlar. Bu eğilim hem iftira atmayı hem de atılan iftiraya çabuk ve kesin inanmayı artırıcı unsurlardır.
Bir takım bahaneler ortaya atılarak iftiraya inanma eğilimlerinin artması, çirkin eylemlerin toplumda daha hızlı yayılmasına neden olur. Çünkü bu iftiralara ve yakıştırmalara büyük ölçüde inanılacağının düşünülmesi, belli odakların gözlerine kestirdikleri kişileri iftira yoluyla pasifleştirme ihtiyaçlarını teşvik eder.
İftira atmaya eğilimin yükselmesi, toplumda güvensizlik, sevgisizlik ve düşmanca hisler meydana getirir. Bireylerin kaygı oranlarını da artırır. İftira, iftiraya uğrayan kişileri baskı ve stres altında yaşamaya zorlar.
Bir proje yarışmasında projeyi çalan kişi “bunlar projeyi benden çaldı” diyerek, kendisinin yaptığı hırsızlıktan aklanabilmek için kendi yaptığı kötülüğü başkasına yansıtır. Ya da istediği bir nesneye sahip olamayan kişiler, o nesneye sahip olanlar hakkında yalan yanlış iftiralar yaymaya başlayarak, bu kişiler hakkında yalan bilgi üreterek, yıllardır süregelen hastalıklarının sebebini dahi bu masum kişilere bağlama çabasına girer ve içsel rahatlama sağlamaya çalışır.
İftira atmak, karşındaki kişileri bilinçli olarak itibarsızlaştırmak için yapılır. İftira atan kişiler, bilinçaltlarında kendi hayatlarının kirli olduğunu düşünür. Karşılarına onlardan daha temiz, mutlu ve sevecen insanlar çıktığında deliye dönerler. İçten içe öfke duyarlar. İftirayı atanlar ve yayanlar, bundan büyük haz duyarlar.
İftirayı atmak kadar, bu asılsız sözleri ve yalanları yaymak büyük haksızlık ve günahtır.
İftira atma sebebi genel olarak psikolojiktir. Psikolojik açıdan “savunma mekanizması” olarak veya “kişilik bozukluğu” sonucu kullanılır.
Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik alanında çalışanlar bu durumu şöyle açıklıyor:
“İftira, iftiracının iftira attığı kişinin masumiyetinden, dürüstlüğünden ve inandırıcılığından korktuğunun, çekindiğinin çok açık göstergesidir. İftira bu anlamda bir tür psikolojik savaş yöntemi olarak karşımıza çıkar. Bir insanı susturmanın, konuşsa da sözlerinin tesirini azaltmanın yolu o insanın inandırıcılığını zedelemek yani ona en olmadık iftirayı atmaktır. Buradaki amaç şudur; “öylesine uzak bir yalan atmalı ki bu kişi kendini savunurken dahi bu çamura saplanıp kirlensin”.
Kur'an'da iftira ile ilgili bazı ayetler
Kim de bir hata veya günah işler, sonra onu bir suçsuzun üzerine atarsa şüphesiz ağır bir iftira suçunu ve apaçık bir günahı yüklenmiş olur. (4:112)
Şeytanların kime ineceğini size haber vereyim mi? Onlar günaha, iftiraya düşkün olan herkese inerler. (26:221-222)
Türk Ceza Kanunu'nda iftira suçu cezası (TCK 267)
- Basit iftira suçu cezası, 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezasıdır (TCK md. 267/1).
- Nitelikli iftira suçu işlenmesi halinde suçun cezası yarı oranında artırılır. Yani fail, iftira suçunun maddi delillerini de kendisi üretirse suçun basit halinin cezası yarı oranında artırılacaktır (TCK md. 267/2).
- İftira konusu fiili işlemediği için beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş mağdurun aleyhine olarak bu fiil nedeniyle gözaltına alma ve tutuklama dışında bir tedbir uygulanmışsa, yukarıdaki iki fıkraya göre verilecek ceza yarı oranında artırılır (TCK md. 267/3).
- İftira konusu fiili işlemediği için mağdur hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmişse; mağdurun bu fiil nedeniyle gözaltına alınması veya tutuklanması halinde; iftira eden, ayrıca kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçu hükümlerine göre dolaylı fail olarak cezalandırılır (TCK md. 267/4).
- İftira konusu fiil nedeniyle mağdurun ağırlaştırılmış müebbet hapis veya müebbet hapis cezasına mahkûm olması halinde; iftira suçu işleyen kişi 20 yıldan 30 yıla kadar hapis cezasına; mağdurun süreli hapis cezasına mahkûm olması halinde, iftira eden hakkında iftira suçu nedeniyle, mağdurun mahkûm olduğu cezanın 2/3’ü kadar hapis cezasına hükmedilir. Mağdurun iftira suçu nedeniyle mahkûm olduğu cezanın infazına başlanmışsa, iftira edene bu fıkra hükümlerine göre verilen ceza yarısı oranında artırılır (TCK md. 267/5-6).
- Mağdura atılan iftira neticesinde, mağdur ile ilgili hapis cezası dışında adli veya idari bir yaptırım uygulanmışsa; iftira eden kişi, 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır (TCK md. 267/7).
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 11 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2011.
- ^ . www.konhaber.com. 4 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2023.
- ^ Erdogan, Fatmanur (6 Eylül 2018). . Kariyer Yolculuğu (İngilizce). 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2023.
- ^ . kuran.diyanet.gov.tr. 6 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2023.
- ^ . kuran.diyanet.gov.tr. 27 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2023.
- ^ . Avukat Baran Doğan. 15 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iftira Turk Ceza Kanunu nun Adliyeye Karsi Suclar bolumu 267 maddede yetkili makamlara ihbar veya sikayette bulunarak ya da basin ve yayin yoluyla islemedigini bildigi halde hakkinda sorusturma ve baslatilmasini ya da idari bir yaptirim uygulanmasini saglamak icin bir kimseye hukuka aykiri bir fiil etmek olarak tanimlanmaktadir Karsiliklilik Etigi geregi basin ve yayin yoluyla islenen iftira sucundan dolayi mahkumiyet karari verilmesi halinde hukum sucun islendigi veya esdegeri basin ve yayin organiyla ilan edilmekte ve ilan masraflari hukumluden tahsil edilmektedir Iftira ve yalan arasindaki farkIftira Kasitli ve asilsiz olarak suc yukleme kara calma buhtan gibi anlamlara gelmektedir Yalan Dogru olmayan gercege uymayan uydurma soz gibi anlamlara gelmektedir Iftira atan insan ve topluma etkisiIftira camur atma asli olmayan bir konuda etrafa yalan yanlis bilgiler yaymak anlamina gelir Iftiraya yol acmak ve haber tasiyici olarak iftirayi yayarak ona canak tutmak hem insani hem vicdani hem de dini bakimdan buyuk bir vebaldir Iftira az ve yetersiz bilgi ile bolca yorum yapmak demektir Kulaktan dolma ve yuzeysel bilgilerle sonuca gitme egiliminde olan insanlar tarafindan yapilir Iftira atan kisiler sorunlariyla basa cikma becerisi gelismemis kisilerdir Pasif cozum arayislarini iftira atarak cozmeye calisirlar Bu baglamda belli kisileri kendi sorunlariyla one cikartarak kendi asil sorunlarinin ikinci planda kalmasini saglamaya calisirlar Bu egilim hem iftira atmayi hem de atilan iftiraya cabuk ve kesin inanmayi artirici unsurlardir Bir takim bahaneler ortaya atilarak iftiraya inanma egilimlerinin artmasi cirkin eylemlerin toplumda daha hizli yayilmasina neden olur Cunku bu iftiralara ve yakistirmalara buyuk olcude inanilacaginin dusunulmesi belli odaklarin gozlerine kestirdikleri kisileri iftira yoluyla pasiflestirme ihtiyaclarini tesvik eder Iftira atmaya egilimin yukselmesi toplumda guvensizlik sevgisizlik ve dusmanca hisler meydana getirir Bireylerin kaygi oranlarini da artirir Iftira iftiraya ugrayan kisileri baski ve stres altinda yasamaya zorlar Bir proje yarismasinda projeyi calan kisi bunlar projeyi benden caldi diyerek kendisinin yaptigi hirsizliktan aklanabilmek icin kendi yaptigi kotulugu baskasina yansitir Ya da istedigi bir nesneye sahip olamayan kisiler o nesneye sahip olanlar hakkinda yalan yanlis iftiralar yaymaya baslayarak bu kisiler hakkinda yalan bilgi ureterek yillardir suregelen hastaliklarinin sebebini dahi bu masum kisilere baglama cabasina girer ve icsel rahatlama saglamaya calisir Iftira atmak karsindaki kisileri bilincli olarak itibarsizlastirmak icin yapilir Iftira atan kisiler bilincaltlarinda kendi hayatlarinin kirli oldugunu dusunur Karsilarina onlardan daha temiz mutlu ve sevecen insanlar ciktiginda deliye donerler Icten ice ofke duyarlar Iftirayi atanlar ve yayanlar bundan buyuk haz duyarlar Iftirayi atmak kadar bu asilsiz sozleri ve yalanlari yaymak buyuk haksizlik ve gunahtir Iftira atma sebebi genel olarak psikolojiktir Psikolojik acidan savunma mekanizmasi olarak veya kisilik bozuklugu sonucu kullanilir Psikolojik Danismanlik ve Rehberlik alaninda calisanlar bu durumu soyle acikliyor Iftira iftiracinin iftira attigi kisinin masumiyetinden durustlugunden ve inandiriciligindan korktugunun cekindiginin cok acik gostergesidir Iftira bu anlamda bir tur psikolojik savas yontemi olarak karsimiza cikar Bir insani susturmanin konussa da sozlerinin tesirini azaltmanin yolu o insanin inandiriciligini zedelemek yani ona en olmadik iftirayi atmaktir Buradaki amac sudur oylesine uzak bir yalan atmali ki bu kisi kendini savunurken dahi bu camura saplanip kirlensin Kur an da iftira ile ilgili bazi ayetlerKim de bir hata veya gunah isler sonra onu bir sucsuzun uzerine atarsa suphesiz agir bir iftira sucunu ve apacik bir gunahi yuklenmis olur 4 112 Seytanlarin kime inecegini size haber vereyim mi Onlar gunaha iftiraya duskun olan herkese inerler 26 221 222 Turk Ceza Kanunu nda iftira sucu cezasi TCK 267 Basit iftira sucu cezasi 1 yildan 4 yila kadar hapis cezasidir TCK md 267 1 Nitelikli iftira sucu islenmesi halinde sucun cezasi yari oraninda artirilir Yani fail iftira sucunun maddi delillerini de kendisi uretirse sucun basit halinin cezasi yari oraninda artirilacaktir TCK md 267 2 Iftira konusu fiili islemedigi icin beraat karari veya kovusturmaya yer olmadigina dair karar verilmis magdurun aleyhine olarak bu fiil nedeniyle gozaltina alma ve tutuklama disinda bir tedbir uygulanmissa yukaridaki iki fikraya gore verilecek ceza yari oraninda artirilir TCK md 267 3 Iftira konusu fiili islemedigi icin magdur hakkinda beraat karari veya kovusturmaya yer olmadigina dair karar verilmisse magdurun bu fiil nedeniyle gozaltina alinmasi veya tutuklanmasi halinde iftira eden ayrica kisiyi hurriyetinden yoksun kilma sucu hukumlerine gore dolayli fail olarak cezalandirilir TCK md 267 4 Iftira konusu fiil nedeniyle magdurun agirlastirilmis muebbet hapis veya muebbet hapis cezasina mahkum olmasi halinde iftira sucu isleyen kisi 20 yildan 30 yila kadar hapis cezasina magdurun sureli hapis cezasina mahkum olmasi halinde iftira eden hakkinda iftira sucu nedeniyle magdurun mahkum oldugu cezanin 2 3 u kadar hapis cezasina hukmedilir Magdurun iftira sucu nedeniyle mahkum oldugu cezanin infazina baslanmissa iftira edene bu fikra hukumlerine gore verilen ceza yarisi oraninda artirilir TCK md 267 5 6 Magdura atilan iftira neticesinde magdur ile ilgili hapis cezasi disinda adli veya idari bir yaptirim uygulanmissa iftira eden kisi 3 yildan 7 yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir TCK md 267 7 Ayrica bakinizYalanKaynakca 11 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ekim 2011 www konhaber com 4 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2023 Erdogan Fatmanur 6 Eylul 2018 Kariyer Yolculugu Ingilizce 23 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2023 kuran diyanet gov tr 6 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2023 kuran diyanet gov tr 27 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2023 Avukat Baran Dogan 15 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2023