İkinci Libya İç Savaşı'nda Türkiye, Arap Baharı sonrası Libya'da düzenin kurulamaması ile birlikte başlayan İkinci Libya İç Savaşı'nda Türkiye'nin Ulusal Mutabakat Hükûmeti tarafına yardım etmesiyle ve Ulusal Mutabakat Hükûmeti ile bir dizi anlaşmalar yapmasıyla gerçekleşen askerî müdahale.
İkinci Libya İç Savaşı'nda Türkiye | |
---|---|
Konum | Trablus, Libya |
Koordinatlar | 32°53′14″K 13°11′29″D / 32.88722°K 13.19139°D |
Amaç | Ulusal Mutabakat Hükümeti'ne destek vermek ve (İstanbul Mutabakatı)'nın geçerliliği sağlamak |
Katılanlar | Türkiye
|
Öncesi
Arap Baharı etkisiyle başlayan Libya İç Savaşı sırasında Libya'nın lideri Muammer Kaddafi'nin öldürülmesi ile birlikte Libya'da karışıklık başladı. Bu süreç içerisinde Yunanistan, Libya'ya ait 39 bin kilometrekarelik deniz sınırını işgal etti. Ülkenin düzensiz durumu, Ulusal Mutabakat Hükümeti ile arasında çıkan anlaşmazlıklar Libya'nın bu duruma sessiz kalmasına yol açtı. 2014 yılında İkinci Libya İç Savaşı başladı.
Doğu Akdeniz sorunu
2010 yılında Doğu Akdeniz'de 8 milyar varillik petrol ve 3,5 trilyon metreküplük doğal gaz keşfedildi, bu olayın ardından Doğu Akdeniz'e sınır olan ülkeler arasında Münhasır ekonomik bölge (MEB) tartışmaları çıkmıştır. Türkiye, Doğu Akdeniz için Yunanistan'ın söz hakkı olmadığını savunurken Yunanistan tarafı Mısır ile ilişkilerini geliştirmiş bunun da ötesinde Girit'te Yunanistan, Mısır ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin ortak zirvesi gerçekleşmiştir. EastMed boru hattının sahipleri İsrail ve Avrupa Birliği de hattın Doğu Akdeniz üstünden geçmesi sebebiyle Türkiye ile Yunanistan'ın yaşadığı bu soruna dahil olmuştur.
Hulusi Akar'ın Libya ziyareti ve sonrası
Türkiye Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar bu gelişmelerin ardından Libya'ya ziyarette bulundu. Ziyaret sırasında Yunanistan'ın Libya'dan işgal etmiş olduğu 39 bin kilometrekarelik alanın haritası açıldı. Bu alanın Yunanistan'dan geri alınması konusu başta olmak üzere ülkenin yeniden inşası ve Libya ordusunun güçlendirilmesi konusunda Türk Silahlı Kuvvetlerinin hazır olduğu bildirildi. Bu görüşmeden dört gün sonra Libya Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı ve Başbakanı Fayiz es-Serrac, Türkiye'ye geldi ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşme Türkiye'nin Libya ile MEB anlaşması için temel hazırlaması ve Yunanistan'ı Doğu Akdeniz'de devre dışı bırakmaya çalışması olarak yorumlandı.
Bu görüşmelerden sonra İkinci Libya İç Savaşı'nın taraflarından olan Tobruk Hükûmeti'nin askeri lideri, başta Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır, Rusya ve Fransa olmak üzere birçok ülke tarafından desteklenen Halife Hafter, Türkiye'nin de anlaşma yaptığı Trablus Hükûmeti'ni ortadan kaldırmak için operasyona başladıklarını duyurdu. Türkiye tarafındansa Recep Tayyip Erdoğan, MEB anlaşması yapmak üzere oldukları ve Birleşmiş Milletler tarafından tanınan Ulusal Mutabakat Hükûmeti (Trablus Hükûmeti) tarafında olduklarını duyurdu. Bu açıklamanın ardından Libya'da çatışmalar şiddetlenirken Trablus Limanı'nda Türk zırhlı personel taşıyıcı araçları görülmeye başladı. Türkiye'nin Libya ordusuna silah ve mühimmat yardımı yaptığı da iddia edildi.
Libya üstünde Doğu Akdeniz mücadelesi devam ederken Akdeniz üzerinde ada devlet 'nin Doğu Akdeniz üzerinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne herhangi bir bilgilendirme yapmaksızın tek taraflı olarak sondaj faaliyetleri başlatması ve Akdeniz sınırı bulunan Mısır ve İsrail'in Rum Yönetimi'ne destek vermesi üzerine Türkiye de sondaj faaliyetlerine başlattı. Akabinde Türkiye-Libya arasında 2019 yılında Deniz Yetki Alanları Mutabakatı imzalandı, mutabakata göre Türkiye ve Libya arasındaki kıta sahanlıklarını ve münhasır ekonomik bölge alanlarını yeniden belirlenmiştir.
İstanbul Mutabakatı
Kıbrıs Rum Yönetimi ve Yunanistan'ın tek taraflı olarak Akdeniz'de sondaj faaliyetlerini yürütmesi üzerine Türkiye ile Libya arasında 27 Kasım 2019 tarihinde toplam 7 maddeden oluşan İstanbul Mutabakatı imzalandı. İleride mutabakattan dolayı doğabilecek uyuşmazlıkların Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi uyarınca çözüleceğini bildirildi.
Antlaşma uyarınca taraflardan birinin MEB alanında başlayıp, bir diğerinin MEB alanına uzanan bir doğal kaynağın bulunması halinde, bu kaynağın işletilmesi için iş birliği yapılacağı, tarafların bir başka ülke ile de MEB alanı belirlemek için görüşmelere başlaması halinde, birbirlerine bağlayıcı şekilde bilgi aktarımı sağlayıp, müzakerelerde bulunması sağlanması kararlaştırıldı. Antlaşmanın yürürlüğe girmesinden sonra Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Geçitkale Havaalanı'nı İHA/SİHA'ların kullanımına açmış, Türk Silahlı Kuvvetleri için bir deniz üssü oluşturulmasına izin vermiştir.
Türkiye ile Libya'nın MEB anlaşması yapmasının ardından Doğu Akdeniz'de iki kıyıdaş ülkenin söz sahibi olduğu alanlar arttı. Türkiye'nin yaptığı bu anlaşma ile Yunanistan'la Kıbrıs ve Mısır arasında bir kalkan oluşturduğunu ve münhasır ekonomik bölgesinin batı sınırını oluşturduğu bildirildi.
Antlaşmanın imzalanmasının ardından Yunanistan görevdeki Libya'nın Atina Büyükelçisi Muhammed Menfi'yi sınır dışı etti.
Anlaşma 30 Eylül 2020'de Birleşmiş Milletlerde tescillendi. 4 Ekim 2020'de açıklama yapan Türkiye Savunma Bakanlığı, bu anlaşmanın tescillendiğini; Türkiye'nin Libya'nın Birleşmiş Milletler tarafından tanınan hükûmeti Ulusal Mutabakat Hükümeti ile ilişkilerinin süreceğini duyurdu.
Libya tezkeresi
Anlaşmanın ardından Halife Hafter'e bağlı birlikler operasyonlarına hız kazandırdı. İç savaş Trablus'un yerleşim alanlarına kadar dayandı. Bu gelişmelerin ardından Erdoğan "Libya'ya asker gönderebiliriz" çıkışını yaptı. 29 Aralık 2019'da Suriye sınırında Türkiye'nin Suriye'de icra ettiği harekâtları denetleyen Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Libya sorusu üzerine "Türk Silahlı Kuvvetleri, ülkemizin ve asil milletimizin hak, alaka ve menfaatlerini korumak ve kollamak için yurt içinde ve sınır ötesinde nerede görev verilirse, etkin, caydırıcı ve saygın yapısıyla her türlü görevi yapmaya hazırdır. Bu konuda bize bir görev verilirse bunu da yapmaya hazırız" açıklamasında bulundu. Normal şartlar altında bütçe görüşmelerinin ardından 7 Ocak 2020'ye kadar çalışmalarına ara veren Türkiye Büyük Millet Meclisi, 30 Aralık 2019'da Libya'ya asker gönderme tezkeresinin sunulmasının ardından 2 Ocak 2020'de erkenden tezkereyi oyladı. Libya tezkeresi meclisten geçti ve Türk ordusunun Libya'ya müdahalesinin önünde bir engel kalmamış oldu.
Türk Silahlı Kuvvetleri, Libya'ya çeşitli rütbelerden askerler gönderdi: Bunlardan ikisi Genelkurmay II. Başkanı Korgeneral Metin Gürak ve 23. Piyade Tümeni Komutanı Tuğgeneral Halil Soysal'dı. Her ikisi de Ağustos 2020'de, Libya'daki başarılarından dolayı bir üst rütbeye terfi ettirilerek ödüllendirildi.
Müdahale
Halife Hafter'e bağlı Libya Ulusal Ordusu, Ulusal Mutabakat Hükûmeti'nin bulunduğu Trablus'u kuşatmışken Türkiye'nin sınırlı müdahalesi başladı. Ulusal Mutabakat Hükûmeti saflarında savaşan güçlere silah ve teçhizat sağlanmaya başlandı. Karadan yapılan operasyonlara havadan insansız hava araçları destek verildi. Çatışmalarda danışmanlık yapması amacıyla bölgeye Türk generaller gönderildi. Türk ordusunun vekil gücü Suriye Milli Ordusu da çatışmalara dahil olması amacıyla Libya'ya getirildi. Türkiye'nin müdahalesinden kısa süre sonra Halife Hafter'e bağlı güçler Trablus'un etrafındaki muharebelerde başarısız olmaya başladı. Bir süre sonra Ulusal Mutabakat Hükûmeti savunma pozisyonundan saldırı pozisyonuna geçerek kuşatmayı kırdı. Türkiye destekli güçler Halife Hafter'e bağlı militanları Sirte'ye kadar püskürttü ve Sirte'de çatışmalar başladı, Rusya Hava Kuvvetleri'nin Sirte'deki çatışmalara dahil olması, Türkiye destekli güçlere hava harekâtları yapması sonrası çatışmalar Sirte'de donduruldu ve ateşkes yapıldığı açıklandı.
Türk ordusu, Libya'ya destek gönderdiği bu süreç içerisinde savaşa dahil olarak Halife Hafter'e destek veren Fransız ordusu ile sık sık karşı karşıya geldi. 10 Haziran 2020 tarihinde Fransız donanmasına ait bir savaş gemisi Libya'ya silah taşıdığını düşündüğü bir kargo gemisini durdurmak istedi. Fransız yetkililerin iddialarına göre bu gelişme üstüne bölgede bulunan Türk savaş gemileri, Fransız savaş gemisine üç kez radar kitleme yaparak, tehlike şekilde yaklaşarak tacizde bulundu ve bu gelişme üstüne Fransız savaş gemisi geri çekilmek zorunda kaldı. Türkiye'nin iddiaları redddetmesi sonrası konu NATO'ya taşındı, 130 sayfalık bir rapor oluşturuldu. Raporda Fransa'nın iddialarının "yetersiz kaldığı" yazıldı.
Kaynakça
- ^ "Türkiye'nin Libya'ya ziyaretinde Yunanistan'ın Doğu Akdeniz'deki işgalinin masaya yatırıldığı öğrenildi". aksam.com.tr. 24 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ . web.archive.org. 20 Mart 2015. 9 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ . CNN Türk. 21 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ "Dışişleri'nden Yunanistan ve Mısır'a tepki". www.hurriyet.com.tr. 2 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ . Milli Gazete. 12 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ . Star.com.tr. 22 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ "Doğu Akdeniz'de dengeler değişti, Rum Kesimi İsrail'e sığındı: Hemen imzalayalım". Haberler.com. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ "Doğu Akdeniz'de doğalgaz bilmecesi, bölgede kilit ülke Mısır". tr.euronews.com. 5 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ Şafak, Yeni (11 Kasım 2018). "Libya'da bu harita açıldı". Yeni Şafak. 11 Kasım 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ "Cumhurbaşkanı Erdoğan, Fayez Mustafa Al-Sarraj'ı kabul etti". www.aa.com.tr. 19 Kasım 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ "Libya'da kim kimi destekliyor?". tr.euronews.com. 2 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ . Halk TV. 30 Aralık 2019. 25 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ . eurotopics.net. 9 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ "Libya'yı yeni bir iç savaş tehdit ediyor". www.ntv.com.tr. 8 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ "Türkiye'den Libya'ya çok sayıda zırhlı araç gönderildi". Independent Türkçe. 19 Mayıs 2019. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.[]
- ^ . www.aydinlik.com.tr (İngilizce). 24 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ "Türkiye'nin Libya'ya silah sevkiyatı BM raporunda | DW | 11.12.2019". DW.COM. 18 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ a b "Türk-Yunan ilişkilerini Libya ile imzalanan deniz yetki alanı mutabakatı nasıl etkiler?". Euronews. 30 Ocak 2020. 30 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Şubat 2020.
- ^ Cihat Yaycı (Ocak 2020). . Kriter. 15 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2020.
- ^ a b "Türkiye-Libya Mutabakatı neden bu kadar önemli?". Akşam. 7 Aralık 2019. 8 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Şubat 2020.
- ^ "KKTC'ye Geçitkale'nin ardından deniz üssü, Libya anlaşmasının mimarı konuştu". NTV.com.tr. 12 Aralık 2019. 25 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Şubat 2020.
- ^ Sabah. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ "Türkiye-Libya anlaşması Doğu Akdeniz'de dengeleri nasıl etkiler?". BBC News Türkçe. 10 Aralık 2019. 6 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın (9 Aralık 2019). "Türkiye-Libya anlaşmasının hukuki ve stratejik boyutları". Anadolu Ajansı. 30 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Şubat 2020.
- ^ Ali Kucukgocmen, Daren Butler (2 Ekim 2020). "U.N. registers Turkey-Libya maritime deal - Turkish ministry". Reuters. 9 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ekim 2020.
- ^ "BM, Türkiye-Libya deniz sınırı anlaşmasını tescil etti". Euronews. 1 Ekim 2020. 4 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ekim 2020.
- ^ . www.msb.gov.tr. Milli Savunma Bakanlığı. 4 Ekim 2020. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2020.
- ^ . www.sozcu.com.tr. 8 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ . www.sozcu.com.tr. 10 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ "Milli Savunma Bakanı Akar'dan Libya açıklaması: TSK her türlü görevi yapmaya hazır". tr.euronews.com. 29 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ . CNN Türk. 14 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ . www.sozcu.com.tr. 3 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ "Libya tezkeresi Meclis'ten geçti". www.ntv.com.tr. 2 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ . 5 Ocak 2020. 6 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2023.
- ^ Traina, Malik (27 Nisan 2020). "Turkey's military helps turn the tide in Libyan civil war" (İngilizce). Al Jazeera. 26 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2023.
- ^ McKernan, Bethan; Akoush, Hussein (15 Ocak 2020). "Exclusive: 2,000 Syrian fighters deployed to Libya to support government". The Guardian. 15 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2023.
- ^ Fahim, Kareem (26 Haziran 2020). "These Syrian militiamen were foes in their civil war. Now they are battling each other in Libya". The Washington Post. 26 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2023.
- ^ Chulov, Martin; correspondent, Martin Chulov Middle East (26 Haziran 2020). "End of Tripoli siege raises fears of full-scale proxy war in Libya". The Guardian. 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2023.
- ^ "i24NEWS". www.i24news.tv. 5 Haziran 2020. 9 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2023.
- ^ "New evidence of Russian aircraft active in Libyan airspace". www.africom.mil (İngilizce). 18 Haziran 2020. 9 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2023.
- ^ "Türkiye, Libya'da ilan edilen ateşkes sonrası neden sessiz kaldı?". BBC News Türkçe. 23 Ağustos 2020. 9 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2023.
- ^ "Fransa ve Türkiye arasında Akdeniz'de neden gerilim yaşanıyor?". BBC News Türkçe. 20 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2023.
- ^ "France-Turkey tensions mount after NATO naval incident". Reuters. 7 Temmuz 2020. 9 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2023.
- ^ "Akdeniz'de Türk-Fransız çekişmesi: NATO'da ilk raundu Ankara mı kazandı?". BBC News Türkçe. 1 Temmuz 2020. 9 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ikinci Libya Ic Savasi nda Turkiye Arap Bahari sonrasi Libya da duzenin kurulamamasi ile birlikte baslayan Ikinci Libya Ic Savasi nda Turkiye nin Ulusal Mutabakat Hukumeti tarafina yardim etmesiyle ve Ulusal Mutabakat Hukumeti ile bir dizi anlasmalar yapmasiyla gerceklesen askeri mudahale Ikinci Libya Ic Savasi nin bir parcasiIkinci Libya Ic Savasi nda TurkiyeKonumTrablus LibyaKoordinatlar32 53 14 K 13 11 29 D 32 88722 K 13 19139 D 32 88722 13 19139AmacUlusal Mutabakat Hukumeti ne destek vermek ve Istanbul Mutabakati nin gecerliligi saglamakKatilanlar Turkiye Turk Silahli Kuvvetleri Milli Istihbarat Teskilati Suriye Milli Ordusu Turkiye nin vekil gucu OncesiArap Bahari etkisiyle baslayan Libya Ic Savasi sirasinda Libya nin lideri Muammer Kaddafi nin oldurulmesi ile birlikte Libya da karisiklik basladi Bu surec icerisinde Yunanistan Libya ya ait 39 bin kilometrekarelik deniz sinirini isgal etti Ulkenin duzensiz durumu Ulusal Mutabakat Hukumeti ile arasinda cikan anlasmazliklar Libya nin bu duruma sessiz kalmasina yol acti 2014 yilinda Ikinci Libya Ic Savasi basladi Dogu Akdeniz sorunu 2010 yilinda Dogu Akdeniz de 8 milyar varillik petrol ve 3 5 trilyon metrekupluk dogal gaz kesfedildi bu olayin ardindan Dogu Akdeniz e sinir olan ulkeler arasinda Munhasir ekonomik bolge MEB tartismalari cikmistir Turkiye Dogu Akdeniz icin Yunanistan in soz hakki olmadigini savunurken Yunanistan tarafi Misir ile iliskilerini gelistirmis bunun da otesinde Girit te Yunanistan Misir ve Guney Kibris Rum Yonetimi nin ortak zirvesi gerceklesmistir EastMed boru hattinin sahipleri Israil ve Avrupa Birligi de hattin Dogu Akdeniz ustunden gecmesi sebebiyle Turkiye ile Yunanistan in yasadigi bu soruna dahil olmustur Hulusi Akar in Libya ziyareti ve sonrasi Turkiye Milli Savunma Bakani Hulusi Akar bu gelismelerin ardindan Libya ya ziyarette bulundu Ziyaret sirasinda Yunanistan in Libya dan isgal etmis oldugu 39 bin kilometrekarelik alanin haritasi acildi Bu alanin Yunanistan dan geri alinmasi konusu basta olmak uzere ulkenin yeniden insasi ve Libya ordusunun guclendirilmesi konusunda Turk Silahli Kuvvetlerinin hazir oldugu bildirildi Bu gorusmeden dort gun sonra Libya Devlet Baskanligi Konseyi Baskani ve Basbakani Fayiz es Serrac Turkiye ye geldi ve Turkiye Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan ile bir gorusme gerceklestirdi Gorusme Turkiye nin Libya ile MEB anlasmasi icin temel hazirlamasi ve Yunanistan i Dogu Akdeniz de devre disi birakmaya calismasi olarak yorumlandi Bu gorusmelerden sonra Ikinci Libya Ic Savasi nin taraflarindan olan Tobruk Hukumeti nin askeri lideri basta Suudi Arabistan Birlesik Arap Emirlikleri Misir Rusya ve Fransa olmak uzere bircok ulke tarafindan desteklenen Halife Hafter Turkiye nin de anlasma yaptigi Trablus Hukumeti ni ortadan kaldirmak icin operasyona basladiklarini duyurdu Turkiye tarafindansa Recep Tayyip Erdogan MEB anlasmasi yapmak uzere olduklari ve Birlesmis Milletler tarafindan taninan Ulusal Mutabakat Hukumeti Trablus Hukumeti tarafinda olduklarini duyurdu Bu aciklamanin ardindan Libya da catismalar siddetlenirken Trablus Limani nda Turk zirhli personel tasiyici araclari gorulmeye basladi Turkiye nin Libya ordusuna silah ve muhimmat yardimi yaptigi da iddia edildi Libya ustunde Dogu Akdeniz mucadelesi devam ederken Akdeniz uzerinde ada devlet nin Dogu Akdeniz uzerinde Kuzey Kibris Turk Cumhuriyeti ne herhangi bir bilgilendirme yapmaksizin tek tarafli olarak sondaj faaliyetleri baslatmasi ve Akdeniz siniri bulunan Misir ve Israil in Rum Yonetimi ne destek vermesi uzerine Turkiye de sondaj faaliyetlerine baslatti Akabinde Turkiye Libya arasinda 2019 yilinda Deniz Yetki Alanlari Mutabakati imzalandi mutabakata gore Turkiye ve Libya arasindaki kita sahanliklarini ve munhasir ekonomik bolge alanlarini yeniden belirlenmistir Istanbul Mutabakati Kibris Rum Yonetimi ve Yunanistan in tek tarafli olarak Akdeniz de sondaj faaliyetlerini yurutmesi uzerine Turkiye ile Libya arasinda 27 Kasim 2019 tarihinde toplam 7 maddeden olusan Istanbul Mutabakati imzalandi Ileride mutabakattan dolayi dogabilecek uyusmazliklarin Birlesmis Milletler Deniz Hukuku Sozlesmesi uyarinca cozulecegini bildirildi Antlasma uyarinca taraflardan birinin MEB alaninda baslayip bir digerinin MEB alanina uzanan bir dogal kaynagin bulunmasi halinde bu kaynagin isletilmesi icin is birligi yapilacagi taraflarin bir baska ulke ile de MEB alani belirlemek icin gorusmelere baslamasi halinde birbirlerine baglayici sekilde bilgi aktarimi saglayip muzakerelerde bulunmasi saglanmasi kararlastirildi Antlasmanin yururluge girmesinden sonra Kuzey Kibris Turk Cumhuriyeti KKTC Gecitkale Havaalani ni IHA SIHA larin kullanimina acmis Turk Silahli Kuvvetleri icin bir deniz ussu olusturulmasina izin vermistir Turkiye ile Libya nin MEB anlasmasi yapmasinin ardindan Dogu Akdeniz de iki kiyidas ulkenin soz sahibi oldugu alanlar artti Turkiye nin yaptigi bu anlasma ile Yunanistan la Kibris ve Misir arasinda bir kalkan olusturdugunu ve munhasir ekonomik bolgesinin bati sinirini olusturdugu bildirildi Antlasmanin imzalanmasinin ardindan Yunanistan gorevdeki Libya nin Atina Buyukelcisi Muhammed Menfi yi sinir disi etti Anlasma 30 Eylul 2020 de Birlesmis Milletlerde tescillendi 4 Ekim 2020 de aciklama yapan Turkiye Savunma Bakanligi bu anlasmanin tescillendigini Turkiye nin Libya nin Birlesmis Milletler tarafindan taninan hukumeti Ulusal Mutabakat Hukumeti ile iliskilerinin surecegini duyurdu Libya tezkeresi Anlasmanin ardindan Halife Hafter e bagli birlikler operasyonlarina hiz kazandirdi Ic savas Trablus un yerlesim alanlarina kadar dayandi Bu gelismelerin ardindan Erdogan Libya ya asker gonderebiliriz cikisini yapti 29 Aralik 2019 da Suriye sinirinda Turkiye nin Suriye de icra ettigi harekatlari denetleyen Milli Savunma Bakani Hulusi Akar Libya sorusu uzerine Turk Silahli Kuvvetleri ulkemizin ve asil milletimizin hak alaka ve menfaatlerini korumak ve kollamak icin yurt icinde ve sinir otesinde nerede gorev verilirse etkin caydirici ve saygin yapisiyla her turlu gorevi yapmaya hazirdir Bu konuda bize bir gorev verilirse bunu da yapmaya haziriz aciklamasinda bulundu Normal sartlar altinda butce gorusmelerinin ardindan 7 Ocak 2020 ye kadar calismalarina ara veren Turkiye Buyuk Millet Meclisi 30 Aralik 2019 da Libya ya asker gonderme tezkeresinin sunulmasinin ardindan 2 Ocak 2020 de erkenden tezkereyi oyladi Libya tezkeresi meclisten gecti ve Turk ordusunun Libya ya mudahalesinin onunde bir engel kalmamis oldu Turk Silahli Kuvvetleri Libya ya cesitli rutbelerden askerler gonderdi Bunlardan ikisi Genelkurmay II Baskani Korgeneral Metin Gurak ve 23 Piyade Tumeni Komutani Tuggeneral Halil Soysal di Her ikisi de Agustos 2020 de Libya daki basarilarindan dolayi bir ust rutbeye terfi ettirilerek odullendirildi MudahaleHalife Hafter e bagli Libya Ulusal Ordusu Ulusal Mutabakat Hukumeti nin bulundugu Trablus u kusatmisken Turkiye nin sinirli mudahalesi basladi Ulusal Mutabakat Hukumeti saflarinda savasan guclere silah ve techizat saglanmaya baslandi Karadan yapilan operasyonlara havadan insansiz hava araclari destek verildi Catismalarda danismanlik yapmasi amaciyla bolgeye Turk generaller gonderildi Turk ordusunun vekil gucu Suriye Milli Ordusu da catismalara dahil olmasi amaciyla Libya ya getirildi Turkiye nin mudahalesinden kisa sure sonra Halife Hafter e bagli gucler Trablus un etrafindaki muharebelerde basarisiz olmaya basladi Bir sure sonra Ulusal Mutabakat Hukumeti savunma pozisyonundan saldiri pozisyonuna gecerek kusatmayi kirdi Turkiye destekli gucler Halife Hafter e bagli militanlari Sirte ye kadar puskurttu ve Sirte de catismalar basladi Rusya Hava Kuvvetleri nin Sirte deki catismalara dahil olmasi Turkiye destekli guclere hava harekatlari yapmasi sonrasi catismalar Sirte de donduruldu ve ateskes yapildigi aciklandi Turk ordusu Libya ya destek gonderdigi bu surec icerisinde savasa dahil olarak Halife Hafter e destek veren Fransiz ordusu ile sik sik karsi karsiya geldi 10 Haziran 2020 tarihinde Fransiz donanmasina ait bir savas gemisi Libya ya silah tasidigini dusundugu bir kargo gemisini durdurmak istedi Fransiz yetkililerin iddialarina gore bu gelisme ustune bolgede bulunan Turk savas gemileri Fransiz savas gemisine uc kez radar kitleme yaparak tehlike sekilde yaklasarak tacizde bulundu ve bu gelisme ustune Fransiz savas gemisi geri cekilmek zorunda kaldi Turkiye nin iddialari redddetmesi sonrasi konu NATO ya tasindi 130 sayfalik bir rapor olusturuldu Raporda Fransa nin iddialarinin yetersiz kaldigi yazildi Kaynakca Turkiye nin Libya ya ziyaretinde Yunanistan in Dogu Akdeniz deki isgalinin masaya yatirildigi ogrenildi aksam com tr 24 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2020 web archive org 20 Mart 2015 9 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2020 CNN Turk 21 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2020 Disisleri nden Yunanistan ve Misir a tepki www hurriyet com tr 2 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2020 Milli Gazete 12 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2020 Star com tr 22 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2020 Dogu Akdeniz de dengeler degisti Rum Kesimi Israil e sigindi Hemen imzalayalim Haberler com 22 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2020 Dogu Akdeniz de dogalgaz bilmecesi bolgede kilit ulke Misir tr euronews com 5 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2020 Safak Yeni 11 Kasim 2018 Libya da bu harita acildi Yeni Safak 11 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2020 Cumhurbaskani Erdogan Fayez Mustafa Al Sarraj i kabul etti www aa com tr 19 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2020 Libya da kim kimi destekliyor tr euronews com 2 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2020 Halk TV 30 Aralik 2019 25 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2020 eurotopics net 9 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2020 Libya yi yeni bir ic savas tehdit ediyor www ntv com tr 8 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2020 Turkiye den Libya ya cok sayida zirhli arac gonderildi Independent Turkce 19 Mayis 2019 Erisim tarihi 19 Nisan 2020 olu kirik baglanti www aydinlik com tr Ingilizce 24 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2020 Turkiye nin Libya ya silah sevkiyati BM raporunda DW 11 12 2019 DW COM 18 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2020 a b Turk Yunan iliskilerini Libya ile imzalanan deniz yetki alani mutabakati nasil etkiler Euronews 30 Ocak 2020 30 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Subat 2020 Cihat Yayci Ocak 2020 Kriter 15 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Subat 2020 a b Turkiye Libya Mutabakati neden bu kadar onemli Aksam 7 Aralik 2019 8 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Subat 2020 KKTC ye Gecitkale nin ardindan deniz ussu Libya anlasmasinin mimari konustu NTV com tr 12 Aralik 2019 25 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Subat 2020 Sabah 22 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2020 Turkiye Libya anlasmasi Dogu Akdeniz de dengeleri nasil etkiler BBC News Turkce 10 Aralik 2019 6 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2020 Prof Dr Mesut Hakki Casin 9 Aralik 2019 Turkiye Libya anlasmasinin hukuki ve stratejik boyutlari Anadolu Ajansi 30 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Subat 2020 Ali Kucukgocmen Daren Butler 2 Ekim 2020 U N registers Turkey Libya maritime deal Turkish ministry Reuters 9 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ekim 2020 BM Turkiye Libya deniz siniri anlasmasini tescil etti Euronews 1 Ekim 2020 4 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ekim 2020 www msb gov tr Milli Savunma Bakanligi 4 Ekim 2020 7 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Ekim 2020 www sozcu com tr 8 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2020 www sozcu com tr 10 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2020 Milli Savunma Bakani Akar dan Libya aciklamasi TSK her turlu gorevi yapmaya hazir tr euronews com 29 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2020 CNN Turk 14 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2020 www sozcu com tr 3 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2020 Libya tezkeresi Meclis ten gecti www ntv com tr 2 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2020 5 Ocak 2020 6 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Aralik 2023 Traina Malik 27 Nisan 2020 Turkey s military helps turn the tide in Libyan civil war Ingilizce Al Jazeera 26 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2023 McKernan Bethan Akoush Hussein 15 Ocak 2020 Exclusive 2 000 Syrian fighters deployed to Libya to support government The Guardian 15 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2023 Fahim Kareem 26 Haziran 2020 These Syrian militiamen were foes in their civil war Now they are battling each other in Libya The Washington Post 26 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2023 Chulov Martin correspondent Martin Chulov Middle East 26 Haziran 2020 End of Tripoli siege raises fears of full scale proxy war in Libya The Guardian 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2023 i24NEWS www i24news tv 5 Haziran 2020 9 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2023 New evidence of Russian aircraft active in Libyan airspace www africom mil Ingilizce 18 Haziran 2020 9 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2023 Turkiye Libya da ilan edilen ateskes sonrasi neden sessiz kaldi BBC News Turkce 23 Agustos 2020 9 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2023 Fransa ve Turkiye arasinda Akdeniz de neden gerilim yasaniyor BBC News Turkce 20 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2023 France Turkey tensions mount after NATO naval incident Reuters 7 Temmuz 2020 9 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2023 Akdeniz de Turk Fransiz cekismesi NATO da ilk raundu Ankara mi kazandi BBC News Turkce 1 Temmuz 2020 9 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2023