Suriye Millî Ordusu

Suriye Millî Ordusu (SMO; Arapça: الجيش الوطني السوري, romanize: al-Jayš al-Waṭanī as-Sūrī), önceki ismiyle Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) veya Türkiye destekli Özgür Suriye Ordusu (TÖSO),Suriye İç Savaşı'na katılan silahlı Suriyeli muhalif gruplardan oluşan bir koalisyondur. Temmuz 2011'de savaşın başlamasıyla ortaya çıkan çeşitli isyancı gruplardan oluşan koalisyon, 2017 yılında Türkiye'nin finansman, eğitim ve askeri destek sağladığı resmî olarak kuruldu.

Suriye Millî Ordusu
الجيش الوطني السوري al-Jayš al-Waṭanī as-Sūrī
Suriye Millî Ordusu Bayrağı
Suriye Millî Ordusu Amblemi
Kuruluş	2017-günümüz
Bağlılık	Suriye Geçici Hükûmeti
Bağlı gruplar	Ulusal Kurtuluş Cephesi
Askerî lider(ler)	Tuğgeneral Hasan Hamadah
Suriye Geçici Hükûmeti Başkanı	Salim el-Muslat
Suriye Geçici Hükûmeti Başbakanı	Abdurrahman Mustafa
Etkin bölgeler	Azez, Halep, Suriye
Büyüklük	80.000-100.000 asker
Müttefikler	Türkiye Katar
Rakip(ler)	Suriye Silahlı Kuvvetleri YPG/PKK Tahrir el-Şam (bazen) Irak ve Şam İslam Devleti  Rusya  İran
Çatışma(lar)	Suriye İç Savaşı Fırat Kalkanı Harekâtı El-Bab Savaşı 2016 Dabık operasyonu Kuzey El-Bab operasyonu Zeytin Dalı Harekâtı Barış Pınarı Harekatı
Öncül Özgür Suriye Ordusu

ÖSO'nun kökleri, 29 Temmuz 2011'de firari Suriyeli subaylar tarafından kurulan silahlı muhalif grupların gevşek bir toplamı olan Özgür Suriye Ordusu'na dayanmaktadır. Türkiye, Kasım 2011'de Beşşar Esad rejimini resmen kınadıktan sonra, ÖSO'ya silah, eğitim ve sığınma sağladı. Başlangıçta Suriye hükûmetinin başlıca muhalifi olan ÖSO, iç çatışmalar, finansman eksikliği ve rakip İslamcı gruplar nedeniyle giderek zayıfladı. Ağustos 2016'da Türkiye, daha uyumlu ve etkili bir muhalif güç oluşturmak amacıyla, aralarında birçok eski ÖSO savaşçısının da bulunduğu Suriyeli isyancı gruplardan oluşan yeni bir koalisyon kurmaya başladı;Fırat Kalkanı Harekâtı'nın ardından Türkiye hükûmeti, Kuzey Suriye'deki Türk varlığını güvence altına almak amacıyla bir “Ulusal Ordu” kurmak için Suriye Geçici Hükûmeti ile koordinasyon kurdu.

SMO'nun resmî amaçları Suriye'nin kuzeyinde bir “güvenli bölge” oluşturmak, diğer muhalif gruplarla birleşmek ve hem Suriye hükûmet güçleri hem de İslamcılarla mücadele etmektir. Suriye hükûmetinin 2019'daki kuzeybatı saldırısı sırasında varlığı komşu İdlib vilayetine kadar genişledi ve ardından 4 Ekim 2019'da Ulusal Kurtuluş Cephesi'ni bünyesine kattı. Türkiye hükûmetiyle yakın işbirliği içinde olan SMO, kendisini eleştirenler tarafından Türk Silahlı Kuvvetleri'nin yardımcı ordusu ve “paralı askerler” olarak tanımlanmaktadır. Suriye dışında SMO savaşçıları, Libya'dan Güney Kafkasya'ya kadar uzanan çatışmalarda, Türkiye tarafından vekil güç olarak görevlendirildi. SMO, çoğunlukla Araplardan ve Suriye Türkmenlerinden oluşmaktadır.

Yapısı ve içeriği

SMO'nun Havar Kilis Operasyon Odası'nın bir parçası olan El-Bab Askeri Konseyi üyeleri, El-Bab Savaşı sırasında

En az 25.000 savaşçıdan oluşan ve bazı kaynakların 70.000 olduğunu tahmin ettiği ÖSO, çoğunlukla Arap ve Türkmenlerden oluşmaktadır. ÖSO içindeki Suriyeli Kürtlerin sayısı çok daha azdır. Ocak 2018'de üst düzey SMO komutanı Azad Şabo, Azadî Taburu gibi ÖSO birlikleri arasında “düzinelerce” Kürt savaşçı olduğunu söylerken,Almodon Online, Ahrar uş-Şam, Levant Cephesi ve Torunlar Ordusu gibi ÖSO dışı oluşumlar da dâhil olmak üzere toplam 500 Kürt savaşçı olduğunu bildirdi. Şubat 2018'de bir SMO komutanı, 350 Kürt'ün Suriye Millî Ordusu'nun bir parçası olduğunu söyledi.

Haziran 2017 sonunda, Türkiye destekli ÖSO gruplarının çoğu üç askeri blok halinde yeniden örgütlendi: Zafer, Sultan Murad ve Levant. Diğer bazı gruplar ise bağımsız kaldı. Gruplar 30 Aralık 2017'de birleşerek Millî Ordu'yu kurdu. SMO'nun bir parçası olarak üç "lejyon" (kolordu) kuruldu. 15 Mart 2018'de Humus vilayetinin kuzeyindeki muhalif gruplar dördüncü lejyonu kurdu.

4 Ekim 2019'da Ulusal Kurtuluş Cephesi, 4., 5., 6. ve 7. lejyonları olmayı planlayarak Millî Ordu'nun komuta yapısına katıldı. Türkiye'nin Suriye Demokratik Güçleri'ne (SDG) karşı bir saldırı başlatmayı planladığı bir dönemde, Türkiye'nin güneyindeki Şanlıurfa'da düzenlenen bir basın toplantısında gerçekleşen bu birleşmeden hem UKC hem de SMO savaşçılarının haberi yoktu.

Türkiye'de hükümet yanlısı düşünce kuruluşu SETA tarafından 2019 yılında yayınlanan bir araştırma raporuna göre, “Suriye Millî Ordusu'ndaki 28 gruptan 21'i daha önce ABD tarafından, üçü de Pentagon'un Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD) ile mücadele programı aracılığıyla desteklendiler. Bu 28 gruptan 14'ü aynı zamanda ABD tarafından tedarik edilen TOW tanksavar güdümlü füzelerinin de alıcısıydı.”

İçerisindeki gruplar

• Şam Lejyonu,
• ,
• Torunlar Ordusu,
• Semerkand Tugayı,
• ,
• ,
• ,
• Hamza Tümeni,
• ,
• Şam Cephesi,
• ,
• Ahrar uş-Şam,
• Kuzey Ordusu,
• ,
• Mare Askeri Konseyi,
• ,
• Ahl al-Diyar,
• 9. Tugay,
• Mashaal Tammo Tugayı

Türkiye ile bağlantısı

Türk Ordusu, Temmuz 2017'de Halep'in kuzey kırsalında ağır toplarla SDG'yi bombalıyor. Türk Silahlı Kuvvetleri, askeri operasyonlarda sıklıkla doğrudan Millî Ordu'ya destek veriyor.

Özgür Suriye Ordusu (ÖSO), Türkiye'nin Suriye İç Savaşı'na dâhil olmasının başlangıcından bu yana Türk devletiyle en çok yakınlaşan Suriyeli muhalif grup oldu. ÖSO için Türkiye, bir sığınak ve ikmal kaynağıydı. 2015 yılında Kürt-Türk çatışmasının yeniden başlamasının ardından, diğer ülkeler müdahalelerini azalttı. 2016'da muhalif gruplar, Türkiye'nin yardımına daha bağımlı hale geldi ve Türkiye hükûmeti bölgede daha etkili oldu. Türkiye destekli ÖSO'nun maaşları, Türkiye hükûmeti tarafından ödenmekte ve Türk Silahlı Kuvvetleri ile birlikte hareket etmektedirler. Yaralanan ÖSO askerleri Türkiye'de tedavi edildi.

Operasyonel tarihçe

2016: Fırat Kalkanı Harekâtı

Örgütün bilinen ilk faaliyeti Türk Silahlı Kuvvetleri ile ortak bir operasyondu. İlk gün Cerablus'un kontrolünü IŞİD'den aldılar. Bunun ardından kuzeydoğuya doğru genişleyerek Menbic'in kuzeyinde Suriye Demokratik Güçleri'ne bağlı birliklerle buluştular. SDG'yi Cerablus bölgesinden başarıyla çıkardılar ve tüm yerleşim yerlerini ele geçirdiler; Fırat Nehri, karşı taraftaki kuvvetlerle bir sınır çizgisi olarak kullanıldı. En az bir kez Amerikan birlikleri, Türkiye ile ortak bir operasyon düzenlemek için bölgeye geldi, ancak ÖSO'nun Ahrar el-Şarkiyye Tugayı ile Amerikan askerleri arasında tartışma çıktı ve Amerikan askerleri bölgeden çekilmek zorunda kaldı. ABD destekli ÖSO unsurlarından Hamza Tümeni ve el-Mu'tasim Tugayı, bu birliklere bölgeden güvenli şekilde eşlik etti. ABD'li bir savunma yetkilisi bu olayı doğruladı ancak ABD askerlerinin bölgede konuşlanmaya devam ettiğini söyledi. Ortak güçler IŞİD'i güneye doğru püskürttü. Bu başarının ardından Türkiye destekli ÖSO, Afrin Kantonu'ndan gelen SDG güçleriyle Mare yakınlarında temas kurdu. İkili arasındaki temaslarda grup, Türkiye'nin topçu desteğiyle SDG'nin kontrolündeki bazı kasabalara saldırdı. Saldırılar püskürtüldü ve her iki tarafta da kayıplar yaşandı.

El-Bab Savaşı sırasında makineli tüfekle ateş açan isyancı savaşçı, 14 Aralık 2016.

Şubat 2017'de Türkiye destekli Özgür Suriye Ordusu ve Türk Silahlı Kuvvetleri, El-Bab'ı kuşatmak için ilerledi. 27 Şubat'a kadar grup ve Türk Silahlı Kuvvetleri, El-Bab'ı ele geçirdi. Şubat 2017 itibarıyla, Türkiye destekli Özgür Suriye Ordusu'nun 470 savaşçısı Fırat Kalkanı Harekâtı'nda öldü, Türk Silahlı Kuvvetleri ise 68 kayıp verdi. Mart 2017 itibarıyla ÖSO ve Türk ordusunun daha doğuya ilerlemesi, Suriye Arap Ordusu'nun ilerleyişiyle etkin bir şekilde engellendi. Bu durum, SDG'nin Menbiç Askeri Konseyi'nin Türk mevzilerini çevreleyen bazı bölgeleri SAA'ya devrederek bir tampon bölge oluşturmasıyla ortaya çıktı. Sonuç olarak ÖSO, SDG'nin elindeki Menbic kentini ele geçirmek ve Koalisyonun Rakka'ya yönelik saldırısına katılmak gibi diğer hedeflerine ulaşamadı.

Hamza Tümeni, 24 Eylül 2017 tarihinde El-Bab kentinde bir askeri akademi açtığını duyurdu. Grubun askeri komutanı Abdullah Halawa'ya göre, Suriye'nin kuzeyinde bir “Suriye Ulusal Ordusu” kurma hedefiyle 2.200 savaşçı, akademide iki aylık bir eğitimden geçecek.

2018: Zeytin Dalı Harekâtı

Halep'in kuzey kırsalındaki Cinderes bölgesi yakınlarında Suriye Millî Ordusu savaşçıları, 11 Şubat 2018

20 Ocak 2018 tarihinde Türkiye, Suriye'de Kürtlerin liderliğindeki Demokratik Birlik Partisi'ne (PYD) karşı Afrin bölgesinde yeni bir operasyon başlattı. SMO, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK) hava saldırıları, topçu birlikleri, zırhlı birlikler ve özel kuvvetler birliklerinin desteği ve işbirliğiyle YPG ve SDG'ye karşı kara harekâtları yürüttü. Operasyonun ilk aşaması, Afrin-Türkiye sınırının tamamını ele geçirmektir. 1 Şubat'ta SDG, Kürt liderliğindeki Halk Savunma Birlikleri (YPG) ile girdiği şiddetli bir çatışmanın ardından stratejik Bülbül kasabasını ele geçirdi. Mart ayı başında, Afrin-Türkiye sınırının tamamının başarıyla temizlenmesinin ardından Zeytin Dalı Harekâtı'nın ikinci aşaması başlatıldı. 3 Mart'ta şiddetli çatışmaların ardından SMO, Raco kasabasını ele geçirdi. 8 Mart'ta SMO, Cinderes'i ele geçirerek Afrin şehrine giden tüm ana yolların kontrolünü ele geçirdi. 13 Mart'ta SMO güçleri, Afrin şehrine ulaştı ve şehri kuşattı. SMO, 18 Mart'ta Afrin'in kontrolünü tamamen ele geçirerek Fırat Kalkanı Harekâtı'ndan sonra ikinci büyük zaferini kazandı. Afrin şehrinin ele geçirilmesinden bu yana SMO güçleri, yakın zamanda ele geçirilen bölgeleri mayınlardan temizlemek ve bölgeye güvenlik ve istikrar sağlamakla uğraşmaktadır. 13 Haziran itibarıyla SMO güçleri, 240 mayın ve 1.231 el yapımı patlayıcıyı imha etti.

2019: İdlib Şafağı Harekâtı ve Barış Pınarı Harekâtı

Suriye Millî Ordusu savaşçıları, 12 Ekim 2019

16 Ağustos'ta SMO, Suriye Arap Ordusu'nun Hey'etu Tahrîri'ş-Şâm (HTŞ) ve çeşitli muhalif gruplara karşı saldırı başlattığı Hama ve İdlib cephelerine önemli miktarda takviye gönderdi. Bunun üzerine muhalif güçler, hükûmetin elindeki Sukayk köyüne ağır bir saldırı daha başlattı.

9 Ekim 2019 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri, Suriye Millî Ordusu ile birlikte, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Türkiye'ye yönelik “terör tehdidi” olarak adlandırdığı tehdidi ortadan kaldırmak amacıyla SDG'ye karşı Barış Pınarı Harekâtı'nı başlattı. Barış Pınarı güçleri, 13 Ekim'de sınır kasabası Tel Abyad'ı ele geçirdi. İkinci Resulayn Muharebesi'nin 20 Ekim'de sona ermesinin ardından SDG savaşçıları, ABD ve Türkiye'nin arabuluculuğunda sağlanan ateşkes sırasında sınır kasabası Resulayn'dan çekildi. 25 Kasım'da Resulayn ve Tel Abyad arasındaki bölgelerin güvenliğinin sağlanmasının ardından operasyon tamamlandı.

Suriye dışındaki operasyonları

Libya

Türkiye, 2020'den bu yana Libya Ulusal Mutabakat Hükûmeti'nin insan gücünü desteklemek ve güçlendirmek için Suriye Millî Ordusu'ndan savaşçılar kiralamakta ve nakletmektedir.Suriye Geçici Hükûmeti'nin tüm itirazlarına rağmen Suriye Millî Ordusu'na üye birçok grup, operasyona gönüllü olarak katıldı. Çatışmalarda 481 kişi hayatını kaybetti.

Azerbaycan

Eylül 2020'de Türkiye, Suriye Millî Ordusu'ndan 2.580 savaşçıyı Dağlık Karabağ'da savaşmak üzere görevlendirdi ve Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'ne göre 541'e kadar savaşçı çatışmalarda öldü.

Nijer

Ocak 2024'te Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, Türkiye'nin Nijer'deki IŞİD karşıtı harekâta katılmak üzere SMO savaşçılarını görevlendirdiğini bildirdi. Mayıs 2024'e gelindiğinde, Millî İstihbarat Teşkilatı (MİT) tarafından Sultan Murat Tümeni'ne mensup 250 savaşçı daha Nijer'e gönderildi.

Irak

Temmuz 2024'te Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, Türkiye'nin Kuzey Irak'taki Türkiye-PKK çatışmasına katılmak üzere SMO savaşçılarını görevlendirdiğini bildirdi. Aynı kaynağa göre, bu göreve katılması beklenen Suriyeli savaşçıların sayısının “El-Süleyman Şah”, “El-Hamza” Tümenleri ve “El-Sultan Murad” Tümeni'nden yaklaşık 400 paralı asker olduğu tahmin edilmektedir. Kaynaklara göre, bazı SMO savaşçıları, Kürdistan İşçi Partisi (PKK) tarafından ele geçirildi.

Kaynakça

1. ^ ^{a b} "Exclusive: Turkey boosts arms to Syrian rebels as Idlib attack looms - rebel sources". Reuters. 12 Eylül 2018. 14 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2024. 
2. ^ "Syrian rebels meet in Qatar after declaring unified 'national army'" (7 September 2017). Middle East Eye. 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2020. 
3. ^ "Hundreds of Turkey-backed rebels leave Manbij frontlines to fight Al Qaeda in Aleppo". The National (Abu Dhabi). 2 Ocak 2019. 18 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2024. 
4. ^ "Syrian National Army sends reinforcements to confront HTS in Western Aleppo, according to military commander of National Army". . 2 Ocak 2019. 27 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2019. 
5. ^ "The fight between Tahrir al-Sham and the National Front extends to the northern countryside of Idlib in the 5th day of the bloody clashes that killed about 130 fighters and civilians". SOHR. 5 Ocak 2019. 5 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2024. 
6. ^ Kajjo, Sirwan (25 Ağustos 2016). "Who are the Turkey backed Syrian Rebels?". Voice of America. 19 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2017. 
7. ^ ^{a b} "Syrian National Army thwarts infiltration attempt by Assad regime, Russia". Daily Sabah (İngilizce). Anadolu Agency. 15 Ocak 2021. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
8. ^ "Syria war: Turkish-led forces oust Kurdish fighters from heart of Afrin". BBC. 18 Mart 2018. 6 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2020. 
9. ^ "Kurdish politician and 10 others killed by 'Turkish-backed militia' in Syria, SDF claims". CNN. 13 Ekim 2019. 13 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2020. 
10. ^ "Profit, necessity spur trade across conflict lines in north Aleppo". CNN. 23 Mart 2020. 5 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2020. 
11. ^ "30 rebel groups merge under Interim Govt's banner, form 'The National Army'" (İngilizce). Zaman al-Wasl. 31 Aralık 2017. 31 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2018. 
12. ^ ^{a b c} "Turkey's Gradual Efforts to Professionalize Syrian Allies". Carnegie Endowment for International Peace (İngilizce). 20 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2022. 
13. ^ "Defecting troops form 'Free Syrian Army', target Assad security forces". 27 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2022. 
14. ^ "Turkey tells Syria's Assad: Step down!". Reuters (İngilizce). 22 Kasım 2011. 21 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2022. 
15. ^ "Syria's opposition has been led astray by violence | Haytham Manna". the Guardian (İngilizce). 22 Haziran 2012. Erişim tarihi: 21 Mart 2022. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler ()
16. ^ Albayrak, Ayla (4 Ekim 2011). "Turkey Plans Military Exercise on Syrian Border". Wall Street Journal (İngilizce). ISSN 0099-9660. 5 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2022. 
17. ^ Banco, Erin (14 Mart 2015). "Four Years Later, The Free Syrian Army Has Collapsed". International Business Times. 18 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2022. 
18. ^ "Turkey-backed opposition to form new army in northern Syria". Turkey-backed opposition to form new army in northern Syria (İngilizce). 4 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2022. 
19. ^ "What is the new Syrian National Army?". What is the new Syrian National Army? (İngilizce). Erişim tarihi: 21 Mart 2022. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler ()
20. ^ Coskun, Orhan; Sezer, Seda (19 Eylül 2016). "Turkey-backed rebels could push further south in Syria, Erdogan says". Reuters. 29 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2017. 
21. ^ z.ujayli (20 Nisan 2021). "The Auxiliary Forces Formed to Boost Turkey's Military Presence in Idlib". Syrians for Truth and Justice (İngilizce). 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2021. 
22. ^ Sanders IV, Lewis; Salameh, Khaled (30 Eylül 2020). "Syrian mercenaries sustain Turkey's foreign policy". DW News. 15 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2024. 
23. ^ "Russia says Turkey helps 'jihadis, mercenaries' to penetrate Syria". 15 Şubat 2016. 9 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi – lta.reuters.com vasıtasıyla. 
24. ^ "Key characteristics of Turkish use of Syrian armed proxies | Strategies of Turkish proxy warfare in northern Syria". www.clingendael.org. 20 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2020. 
25. ^ Hughes, Geraint Alun (4 Mayıs 2014). "Syria and the perils of proxy warfare". Small Wars & Insurgencies. 25 (3): 522-538. doi:10.1080/09592318.2014.913542 – Taylor and Francis+NEJM vasıtasıyla. 
26. ^ "Exclusive: 2,000 Syrian fighters deployed to Libya to support government". the Guardian. 15 Ocak 2020. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler ()
27. ^ "Reports: Turkey sent Syrian fighters to Azerbaijan • The Syrian Observatory For Human Rights". 29 Eylül 2020. 9 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2020. 
28. ^ ^{a b} "FSA commander says 25,000 Syrian rebels back Turkish force in Syria". Reuters. 21 Ocak 2018. 26 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2018. 
29. ^ "The Syrian National Army and the Future of Turkey's Frontier Land Force". Jamestown (İngilizce). 21 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2021. 
30. ^ "Dozens of Kurds Fighting Under FSA Banner: Rebel Commander". Syrian Observer. 24 Ocak 2018. 24 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2018. 
31. ^ Hogir Nejjae (24 Ocak 2018). "Kurdish National Council participates in aggression against Afrin". Hawar News Agency. 28 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2018. 
32. ^ Adnan Al Hussein (21 Ocak 2017). "هل تنجح "غصن الزيتون" بإجبار "الوحدات" على تسليم عفرين؟" [Will Olive Branch succeed in forcing the units to hand over Afrin?]. almodon (Arapça). 1 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2018. 
33. ^ "At the request of the Turkish Government, the National Liberation Front merges with the "National Army" in the form of 4 Corps of the "Ministry of Defense within the interim Syrian government"". Syrian Observatory for Human Rights. 4 Ekim 2019. 10 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2019. 
34. ^ Ragip Soylu, Harun al-Aswad (4 Ekim 2019). "Syrian rebel groups merge as Turkish offensive looms". Middle East Eye. 21 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2019. 
35. ^ "Analysis: Uniting the Syrian Opposition - The Components of the National Army and the Implications of the Unification" (PDF). SETA. Ekim 2019. 28 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2019. 
36. ^ ^{a b c d e f g} "Who Are the Pro-Turkey Rebels Advancing on Syria's Afrin" (İngilizce). Naharnet. 22 Ocak 2018. 2 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2018. 
37. ^ "Turkish special forces and allied militias capture villages in Kurdish enclave" (İngilizce). The National. 21 Ocak 2018. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2018. 
38. ^ ^{a b} "هل تنجح "غصن الزيتون" بإجبار "الوحدات" على تسليم عفرين؟" (Arapça). Al Modon. 21 Ocak 2018. 1 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2018. 
39. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; AhmadFayyadh isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
40. ^ ^{a b c d} Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; AlMonitor isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
41. ^ "أكراد سورية مصممون على الدفاع عن أنفسهم أمام العملية التركية" (Arapça). Al Hayat. 1 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2018. 
42. ^ "Turkish tanks grind US policy into mud of northern Syria" (İngilizce). The Times. 27 Ocak 2018. 8 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2018. 
43. ^ "Turkey is planting the seeds for future catastrophe in Syria" (İngilizce). The National. 31 Ocak 2018. 1 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2018. 
44. ^ "EXCLUSIVE: Afrin Battle Knocking The Doors And We Will Join It, Says Syrian Opposition Commander" (İngilizce). Qasioun. 16 Ocak 2018. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2018. 
45. ^ "Syrian Opposition Senior Reveals To Qasioun The Latest Updates On Olive Branch Operation" (İngilizce). Qasioun. 27 Ocak 2018. 3 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2018. 
46. ^ ^{a b} "Revolutionaries, pawns, liberators, or mercenaries? Meet the Kurdish fighters participating in Turkey's Afrin offensive" (İngilizce). Syria Direct. 5 Şubat 2018. 21 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2018. 
47. ^ "How Syria's rebels became Turkey's mercenaries". Ahval. 13 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2020. 
48. ^ Tastekin, Fehim (13 Ekim 2019). "Who are Turkish-backed forces in latest Syria incursion?". Al-Monitor. 13 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2020. 
49. ^ Bar'el, Zvi (26 Kasım 2016). "The Free Syrian Army follows orders from Turkey". Haaretz. 21 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2017. 
50. ^ Mazi, Izzet (23 Şubat 2017). "Injured Free Syrian Army fighters treated in Turkey". Anadolu Agency. 27 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2017. 
51. ^ "Turkey-Backed Free Syrian Army Takes Control of Jarablus". Reuters. 26 Ağustos 2016. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2020. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler ()
52. ^ Barrington, Lisa (29 Ağustos 2016). "Turkish forces deepen push into Syria, draw U.S. rebuke over their..." Reuters. 5 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2018. 
53. ^ "SDF-backed fighters in Jarablus say retreating south as Turkey pushes into Syria". Reuters. 29 Ağustos 2016. 6 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2018. 
54. ^ "Syria: FSA fighters chase US soldiers out of Al Rai, Syria". Yeni Şafak. 29 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2017. 
55. ^ "US Special Forces join Turkish troops in northern Syria - MIDEAST". 18 Eylül 2016. 29 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2017. 
56. ^ "Clashes, shelling and shells continue in Aleppo city after the end of the Russian truce, and casualties in clashes at the northern countryside of Aleppo". Syrian Observatory for Human Rights. 22 Ekim 2016. 26 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
57. ^ "Turkey-backed FSA captures strategic hills overlooking al-Bab from Daesh, clashes resume for the town's full control". Daily Sabah. 8 Şubat 2017. 23 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2017. 
58. ^ Aydin, Mustafa (23 Şubat 2017). "The logjam in Syria and Iraq". Hürriyet Daily News. 24 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2017. 
59. ^ "Turkish-led rebels attack IS posts inside al-Bab city – rebels". Reuters. 9 Şubat 2017. 1 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2017. 
60. ^ Öcal, Hakki (26 Şubat 2017). "Readdressing the creation of buffer zones in Syria". Daily Sabah. 27 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2017. 
61. ^ "Turkish military: Al-Bab fully taken from ISIL". Hürriyet Daily News. 24 Şubat 2017. 27 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2017. 
62. ^ ""Syrian Kurds cede buffer as Turkish Backed FSA advances on Manbij" Al-Monitor". 9 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2017. 
63. ^ "Syria FSA Vows Attack Government Forces Al Bab". Al Jazeera. 22 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2017. 
64. ^ Rami Raj (25 Eylül 2017). "Al-Hamzah Group (all partners): The opening of the military college is a step in the formation of the (National Army)". All4Syria. 25 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2017. 
65. ^ "Erdogan: Operation in Syria's Afrin has begun". www.aljazeera.com. 25 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2018. 
66. ^ "Turkish special forces head to Afrin". Kuwait News Agency. 23 Ocak 2018. 25 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2018. 
67. ^ "Turkish military sends reinforcements to Afrin for 2nd phase of Operation Olive Branch (photos)". 28 Şubat 2018. 5 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2018. 
68. ^ "Breaking: Turkish-backed rebels capture strategic town in Afrin". 1 Şubat 2018. 25 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2018. 
69. ^ Bethan McKernan Beirut. "Afrin latest: Turkey deploys special forces for 'new phase of battle' as Kurdish leader arrested in Prague". The Independent. 21 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2018. 
70. ^ "Syrian government makes Ghouta gains; Turkey steps up Afrin attack". Reuters. 3 Mart 2018. 24 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2020. 
71. ^ "Turkey: Military seizes control of Jandaris from Kurdish YPG | Syria News". Al Jazeera. 8 Mart 2018. 20 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2018. 
72. ^ "Afrin: Turkish forces 'encircle' Syrian Kurdish city - BBC News". BBC News. 13 Mart 2018. 24 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2018. 
73. ^ "Turkey forces encircle Kurdish-controlled centre of Afrin | Turkey News". Al Jazeera. 13 Mart 2018. 13 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2018. 
74. ^ "Syria war: Turkey-backed forces oust Kurds from heart of Afrin". BBC. 18 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2018. 
75. ^ "Turkish forces continue to clear mines in Afrin". 26 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2018. 
76. ^ "Eid preparations in full swing in Syria's Afrin". 26 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2018. 
77. ^ ""Ahrar Alsharqiya" sends reinforcements to Idlib and Hama countryside's fronts (Video)". www.qasioun-news.com (İngilizce). Erişim tarihi: 17 Ağustos 2019. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler () ^[]
78. ^ DEEB, LEFTERIS PITARAKIS and SARAH EL (9 Ekim 2019). "Turkey begins bombing and shelling Kurdish fighters after American soldiers pull back; Trump calls operation 'bad idea'". chicagotribune.com. 9 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2019. 
79. ^ "Turkey-backed forces capture Syrian border town". BBC News. 14 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2019. 
80. ^ "SDF fighters evacuate from besieged Syrian town of Ras al-Ain". www.aljazeera.com. 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2019. 
81. ^ "Turkey not resuming military operation in northeast Syria: security source". Reuters. 25 Kasım 2019. 23 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2020 – www.reuters.com vasıtasıyla. 
82. ^ "Syrian rebel and regime forces now fight in Libya". France 24. 19 Mayıs 2020. 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2020. 
83. ^ Ragip Soylu; Harun al-Aswad (27 Aralık 2019). "Turkey to send Syrian rebel fighters to battle Haftar in Libya". Middle East Eye. 9 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2019. 
84. ^ "Turkey's involvement in Libya | As more mercenaries return to Syria, the Turkish government sends new batch of jihadists to Libya • The Syrian Observatory For Human Rights". 25 Temmuz 2020. 3 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2020. 
85. ^ "SOHR exclusive | Death toll of mercenaries in Azerbaijan is higher than that in Libya, while Syrian fighters given varying payments • The Syrian Observatory For Human Rights". 3 Aralık 2020. 3 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2021. 
86. ^ "After Libya and Azerbaijan.. Turkey leads a new "mercenary" campaign for Syrians in an African country in exchange for great financial temptations" (Arapça). Syrian Observatory for Human Rights. 27 Ocak 2024. 27 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2024. 
87. ^ "Consisting of 250 members.. Turkish intelligence is preparing the second batch of Syrian mercenaries to be sent to Niger" (Arapça). Syrian Observatory for Human Rights. 5 Mayıs 2024. 23 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2024. 
88. ^ "Turkey sends Syrian mercenaries to Niger to secure strategic interests". Voice of America. 17 Mayıs 2024. 22 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2024. 
89. ^ "Pro-Turkey Syria mercenaries head to Niger to earn cash". France24. 16 Mayıs 2024. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2024. 
90. ^ ^{a b} "Offering salaries of 3,000 USD | Turkish forces recruit hundreds of Syrian fighters to join fighting in Kurdistan Region of Iraq - The Syrian Observatory For Human Rights". 23 Temmuz 2024. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2024. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler ()