İstanbul Antlaşması (1879)

İstanbul Antlaşması, Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusya arasında, 8 Şubat 1879 tarihinde imzalanan anlaşmadır. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'na bağlı olarak bu iki devlet arasında imzalanan üç anlaşmadan biridir. 3 Mart 1878'de imzalanmış Ayastefanos Antlaşması'nı ortadan kaldıran Berlin Antlaşması uyarınca Elviye-i Selase olarak bilinen Kars, Ardahan ve Batum livaları Rusya'ya bırakılıp ayrıca savaş tazminatı ödenmesi kabul edilmiştir. İstanbul Antlaşması ise, söz konusu tazminatı ödeme şartlarının belirlenmesi ile Rusya'ya bırakılmış topraklardaki ahalinin Osmanlı ülkesine göçü gibi başka konuları kapsıyordu.

İstanbul Antlaşması'nın imzalanışı, tablo, Panorama Askeri Tarih Müzesi, Plevne, Bulgaristan.

İstanbul Antlaşması, Ayastefanos Antlaşması'nın yerini Berlin Antlaşması'nın adığını kabul ediyordu. Ayastefanos Antlaşması'nın Berlin Antlaşması'yla iptal edilmeyen maddeleri ise, İstanbul Antlaşması'na dahil edilmiştir. Osmanlı Devleti'nin Rusya'ya terk ettiği toprakların dışında 802.500.000 Frak tazminat ödemesi İstanbul Antlaşması'yla karar bağlanmıştır. Osmanlı Devleti ayrıca, savaş sırasında Rusya vatandaşlarının ve kurumlarının uğradıkları zararı karşılamayı, toplam miktarı 26.750.000 Frankı geçmemesi kaydıyla kabul ediyordu. İstanbul Antlaşması'nın önemli maddelerinden biri de Rusya'ya terk edilen topraklardaki Osmanlı tebasının Osmanlı ülkesine göçüyle ilişkiliydi. Bu maddeye göre Rusya sınırları içinde kalmış olan Osmanlı tebası savaş sırasında Osmanlı ordusuyla kurmuş oldukları ilişkilerden dolayı cezalandırılmayacak, bu anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç yıl içinde göç edebilecek, etmeyenler ise Rusya vatandaşlığına geçmeyi kabul edeceklerdi.

Kaynakça

1. ^ ^{a b} "Mustafa Tanrıverdi, "1879 İstanbul Antlaşması Sonrasında Kars ve Batum'dan Göçlerin Bölgedeki Sosyo-Ekonomik Yapıya Yansımaları"". 29 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023.