İtalya Ordusu (Fransızca: Armée d'Italie), Grande Armée'nin İtalya sınırında konuşlanmış ve İtalya'daki operasyonlar için kullanılan bir sahra ordusuydu. 16. yüzyıldan beri bir şekilde var olmasına rağmen, en iyi Fransız Devrim Savaşları (Napolyon Bonapart'ın da komutanlık yaptığı İtalyan seferi) ve Napolyon Savaşları sırasındaki rolüyle bilinir.
İtalya Ordusu | |
---|---|
İtalya Ordusu Komutanı General Napolyon Bonapart | |
Etkin | 1792-1814 |
Ülke | Birinci Fransız Cumhuriyeti Birinci Fransız İmparatorluğu |
Bağlılık | Büyük Ordu |
Büyüklük | 1796'da 37.600 asker 1800'de 40.000 asker 1805'te 56.000 1809'da 70.000 1812'de 45.000. |
Slogan | "armata dei cenciosi" "düzensizler ordusu" |
Teçhizat | Charleville tüfeği |
Savaşları | Montenotte Muharebesi Raab Muharebesi Wagram Muharebesi Borodino Muharebesi Maloyaroslavets Muharebesi |
Komutanlar | |
Komutan | Eugène de Beauharnais |
Tören Şefi | Louis-Alexandre Berthier |
Alay Albayı | Barthélemy Louis Joseph Schérer |
Kıdemli Başçavuş | André Masséna |
Ünlü komutanları | Napolyon Bonapart |
Bu birlikler, 1795'e kadar Alpler'de ve Ligurya'da monarşiye karşı zorlu bir dağ savaşı yaptı. 1796'dan itibaren ordu, bir stratejist ve lider olarak üstün niteliklerini ilk kez gösteren genç general Napolyon Bonapart komutasında elde edilen uzun zaferler serisiyle ünlendi. İtalya Ordusu, kuzey ve orta İtalya'nın çoğunu fethetti.
1799'da Avusturya-Rus ordularına karşı alınan yenilgilerin ardından, Napolyon Bonapart'ın Mısır'a gitmesinden sonra komutasını çok sayıda generalin üstlendiği İtalya Ordusu, Cenova'da kuşatıldı ve ardından Marengo Muharebesi'nden sonra yeniden teşkil edildi. Yeniden teşkil edilen İtalyan Ordusu, Napolyon savaşlarında 1805 ve 1806'daki döneminde İtalya'da başarılı harekâtlar yürüttü. 1809'da, saflarına İtalya Krallığı'nda askere alınan birçok birliğin dahil olduğu İtalya Ordusu birlikleri, Avusturya'ya nakledildi. Eugene de Beauharnais önderliğinde Wagram Muharebesine katılırken, 1812'de ordu yine Prens Eugene komutasındaki Rus seferine katıldı. İtalya Ordusu, Rus seferinde sayısız savaşta kendini gösterdi, ancak feci geri çekilme sırasında tamamen yok oldu.
Geçmiş
İtalya Ordusunun kuruluşu ve ilk operasyonları
Ancien Régime'nin monarşik güçlerine karşı savaşın başlamasından sonra Fransız devrimci ordusunu güçlendirme planının bir parçası olarak, 1 Kasım 1792'de Cumhuriyet Yürütme Konseyi, daha önce ait olan kuvvetlerle İtalya Ordusu'nu kurmaya karar verdi. Alpler Ordusu'nun sağ kanadı; Var Ordusu'nun eski komutanı ve Nice fatihi General Jacques Bernard d'Anselme bu birliklerin komutasını devraldı. Ordunun durumu kısa sürede zorlaştı; General Anselme ile devrimci politikacılar arasında çatışmalar çıktı ve komutan görevden alındı. Savunmaya indirgenen İtalya Ordusu, 1793'ün büyük bir bölümünde birçok bölümü Toulon'u yeniden fethetmekle meşgul olan Fransız ordusuna teslim etmek zorunda kaldı.
İtalya Ordusu'nun operasyonları, Mart 1794'te General Napolyon Bonapart'ın topçu komutanı olarak gelişinden sonra daha aktif hale geldi; genç subay hemen, Piyemonte'a saldırmak için cesur bir operasyon planının ana hatlarını çizdiği bir dizi operasyonel not sundu. Yeni ordu komutanı General Pierre Dumerbion, Napolyon Bonapart'ın planlarını kısmen kabul etti ve Fransızlar, Saorgio ve Roia'da bazı başarılar elde etti. General Napolyon Bonapart, Jakoben fraksiyonuyla yakından bağlantılıydı; Napolyon, operasyon kararını da destekleyen Maximilien Robespierre'in kardeşi Augustin de Robespierre'in bir arkadaşıydı. Maximilien Robespierre Thermidor tarafından devrilince Napolyon İtalya Ordusu ile operasyonlarına devam ediyordu. Ancak devam eden operasyonlara rağmen Thermidor rejimi Napolyon'u görevden aldı. Napolyon görevini kaybetmesiyle ordu savunmaya geçti.
1794 sonbaharında Alpler cephesindeki saldırı operasyonlarının siyasi nedenlerden ötürü askıya alma kararı alındıktan sonra, İtalya Ordusu fethedilen mevzilerin bir bölümünü kaybetti ve Avusturya-Piedmont ordularına karşı kısır bir mevzi savaşını sürdürdü. Ordu ancak Eylül 1795'te daha saldırgan operasyonlara yeniden başladı ve yeni komutan General Barthélemy Schérer'in rehberliğinde 24 Kasım 1795'te Loano savaşında parlak bir zafer elde etti. İtalya Ordusu; Ligurya kıyısı boyunca Tanaro Vadisi ve Imperia tarafında Savona'ya kadar ele geçirmişti. Ancak bu başarının ardından General Schérer, esas olarak kuvvetlerinin zayıflığı ve düzensizliği nedeniyle operasyonları yeniden askıya aldı.
Son olarak, 1795-1796 kışında, Askeri İşler ve Savaşın Yürütülmesi Müdürlüğü'nün baş subayı Lazare Carnot, kesin başarılar elde etmek için Almanya ve İtalya'da yeni bir saldırı harekâtları planladı. Ana görev, Alman cephesinde konuşlanmış iki ordunun paralelinde İtalya Ordusu, Loano'nun başarısından sonra ulaşılan elverişli mevzilerden başlayarak ikincil bir saldırı başlatacaktı.
General Schérer karamsardı. Ordusunun ciddi organizasyonel ve maddi eksikliklerinden ve askerlerin kötü koşullarından şikayet etti; Şubat 1796'da protesto için istifa etti. Carnot, İtalya Ordusu'nun zorluklarının farkındaydı ve General Napolyon Bonapart ile sürekli temas halindeydi; Napolyon, Carnot'ya güvence verdi ve başarı sözü verdi. Bonapart'ın kız arkadaşı Giuseppina di Beauharnais tarafından teşvik edilen Paul Barras, komutayı genç generale emanet etmesi için baskı yaptı; Carnot, General Bonapart'ın emellerinden korktu, ancak planlarını onayladı ve 2 Mart 1796'da onu İtalya Ordusu başkomutanı olarak atadı.
İlk İtalyan Muharebesi
Ordunun komutasını genç general Napolyon Bonapart'ın devralması ve 27 Mart 1796'da Nice'deki karargaha varması, İtalya Ordusu tarihinde belirleyici bir an oldu. Askerlerin ve üst düzey generallerin başlangıçtaki şüphelerine ve deneyimsiz ve Cumhuriyet'in karanlık olaylarıyla siyasi olarak uzlaşmacı olduğu düşünülen yeni komutana yönelik vasat düşüncelerine rağmen, General Bonaparte otoritesi ve enerjisiyle astlarını hemen etkiledi. "Ufak tefek", "çok zayıf", "uzun saçlı", "kükürt yüzlü", "matematikçi" ve ileri görüşlü" general, otoritesini dayatmış, kararlılığını göstermiş, "şan ve ganimet" vaatleriyle birliklerin moralini yükselterek iddialı savaş planlarını hızlıca uygulanmaya başlamıştı.
İtalya Ordusu, General Bonapart'ın komutayı devraldığı sırada, maddi ve manevi açıdan içler acısı durumdaydı; Aşağılayıcı bir şekilde "düzensiz ordu" lakaplı, resmi olarak 63.000 askerden oluşuyordu, ancak operasyonel kullanım için mevcut gerçek güç yalnızca 37.600 askerdi. Askerlerin morali yüksek değildi, itaatsizlik olayları vardı; yetersiz beslenmiş, yetersiz teçhizatlı, yetersiz silahlanmış, iki yıldan fazla bir süredir şiddetli dağ savaşına katılan askerler çileden çıktı. General Napolyon Bonapart, adamlarının zorluklarının ve içler acısı maddi durumunun tamamen farkındaydı, ancak onların olumlu niteliklerine güveniyordu; büyük ölçüde güney Fransa bölgelerinden gelen bu askerler, disiplin eksikliğine rağmen güçlü bir devrimci motivasyona sahip, cesur, aceleci, tutkulu ve şiddetli askerlerdi.
10 Nisan 1796'dan itibaren İtalya Ordusu, İtalya'daki ilk seferine ve zaferler serisi başladı; General Bonapart stratejilerini ve taktiklerini kararlı ve şiddetli saldırılar üzerinden kurgulamıştı. Napolyon'un taarruzları düşmanı şaşkına çevirdi; Generaller André Masséna, Pierre Augereau ve Jean Mathieu Sérurier, on gün içinde Sardinya Krallığını zorlamaya başladı. Sardinya ordusu silahlarını teslim etti ve imzaladı, bu sırada defalarca yenilen Avusturya ordusu Lombardiya'ya ve ardından (Trentino)'ya çekildi. Zaferler ve generalin vaatlerinin yerine getirilmesi konusunda hevesli olan İtalya Ordusu askerleri, sonunda zengin toprakları yağmalayarak erzak elde edebildiler. Ordu komutanının muzaffer beyanatlarıyla coşarak, "küçük onbaşısı" General Bonapart ile doğrudan bir bağ kurmaya başladılar. Napolyon artık tarihsel önemi olan bir figür olarak kabul ediliyordu.
İtalya Ordusu, 16 Mayıs 1796'da Milano'ya girdikten sonra Po Ovası'nda ilerlemeye devam etti; Mincio'nun Borghetto bölgesinden geçtikten sonra, Fransız birlikleri Mantua kalesini kuşattı. General Bonapart, İtalya'da baskın bir rol üstlendi ve devlet liderlerinden bağımsız olarak kişisel bir politika izledi ve Verona, Bologna, Ferrara ve Livorno'yu işgal ederek Fransız nüfuzunu genişletti. Fransız birlikleri, halkın hoşnutsuzluğunu uyandırarak sanatsal mallara el konuldu ve Fransa'ya gönderildi. Yerel Fransız yanlısı Jakoben temsilciler Fransa ile işbirliği yaptı. Yerel işbirliğinden yararlanan General Bonapart, İtalya'nın bağımsızlığı ve birleşmesi lehine bir politika da geliştirdi; 15 Ekim 1796'da 'nin anayasasını destekledi.
1796'nın ikinci yarısında, İtalya Ordusu, yarımadadaki Fransız egemenliğini genişletmenin yanı sıra, her şeyden önce, Mantua kalesinin blokajını kaldırmak için organize edilen ve sürekli tekrarlanan Avusturya karşı saldırılarını püskürtmekle meşguldü; Bonapart sık sık kendini zorluk içinde buldu. Fransız birlikleri sürekli yorucu çatışmalara girmek zorunda kalıyordu. Ancak Napolyon, büyük stratejik yeteneğini göstererek Temmuz'da , Kasım'da ve Ocak 1797'de Avusturya'nın girişimlerini boşa çıkardı. Mantova kalesi nihayet teslim oldu ve İtalyan Ordusu; Tarvisio ve Semmering'e doğru yeni bir sürpriz ilerleme kaydetti. Sonunda 7 Nisan 1797'de Avusturyalılarla ateşkes Leoben'de sonuçlandı. 17 Ekim 1797'de General Bonapart, kişisel başarısını taçlandıran Campo Formio Antlaşmasını imzaladı.
General Bonapart, 12 Kasım 1797'de Milano'dan gelen son bir zafer ilanının ardından İtalya Ordusundan ayrıldı; General, Rastadt kongresinde tam yetkili rolünü oynadıktan sonra 5 Aralık 1797'de Paris'e ulaştı ve ordunun komutasını genelkurmay başkanı general Louis Alexandre Berthier devraldı.
İkinci koalisyon
Kıtada barış sağlanmasına rağmen Direktörlük, İtalya'da elde edilen Fransız egemenliğini sürdürmeyi amaçlıyordu ve bu nedenle ordu, 9 Temmuz 1797'de General Bonapart tarafından ile birlikte oluşturulan Cisalpin Cumhuriyeti'nde bir işgal organı olarak kaldı. Fransız yönetici sınıfı, Büyük Britanya'ya karşı savaş devam ederken, 28 Aralık 1797'de Roma'da patlak veren Fransız karşıtı ayaklanmadan yararlanarak General Berthier'e orduyla birlikte Papalık Devleti'nin başkentine yürüme emri verdi. General görevini zorlanmadan yerine getirdi: İtalya Ordusu 11 Şubat 1798'de Roma'ya ulaştı ve işgal etti. Fransızlar papa Siena'ya sürüdü ve işgalci otoriteye sıkı sıkıya bağlı yeni bir kardeş cumhuriyet olan Roma Cumhuriyetini kurdu.
Konumundan memnun olmayan General Berthier, kısa süre sonra İtalya Ordusu'nun komutasını General Guillaume Brune'ye devrederken, Fransız birliklerinin bir kısmı önce General Massena liderliğinde ve ardından Fransız subayları arasında yolsuzluk nedeniyle protestoların ardından Roma'da kaldı. ve General Laurent Gouvion-Saint-Cyr tarafından bu generalin rüşveti. Bu aşamada, aslen İtalya Ordusu'ndan olan Fransız birlikleri ile yakın zamanda Roma'daki Fransız kuvvetlerine toplanan 'ndan rakip bölümler arasında da şiddetli çatışmalar çıktı. Direktör, İkinci Koalisyon savaşının başlamasından önce bile, devrimci yayılma ve propaganda politikasına yeniden başladı; İtalya'da Milano'da görev yapan General Brune, Jakoben hiziplerini destekledi ve Piyemonte'de Sardunya kralına karşı huzursuzluk çıkardı; Aralık 1798'de İtalya Ordusu Komutanlığı'nda General Brune'nin yerine geçen General Barthélemy Joubert, birlikleriyle direnişle karşılaşmadan Sardunya Krallığı'nı işgal etti ve kral Cagliari'ye sığınmak zorunda kaldı. Ayrıca, "Roma Ordusu" olarak bilinen ancak Roma'da konuşlanmış Fransız birliklerinin yeni komutanı olan General Jean Étienne Championnet, Napoli Krallığı ordusunun saldırısını savuşturdu ve karşı saldırıda bulunarak 23 Ocak 1799'da Napoli'ye ulaştı ve burada 'ni ilan eden yerel Jakobenleri destekledi.
İtalya'daki yeni harekâtın başlangıcında, görünüşte çok elverişli olan bu duruma rağmen, General Joubert'in hükûmetle olan çatışmalar nedeniyle istifasının ardından yeniden General Barthélemy Schérer tarafından komuta edilen İtalya Ordusu, cepheye ancak 45.000 asker konuşlandırabildi. Adige, kısa sürede Mareşal Aleksandr Vasil'evič Suvorov'un Rus ordusu tarafından takviye edilecek olan sayısal olarak üstün Avusturya kuvvetleriyle karşı karşıya kaldı. Birkaç ay içinde Fransız ordusu bir dizi yenilgiye uğrayacak, cumhuriyetler ise koalisyon ordularının ve meşruiyetçi halk ayaklanmalarının etkisiyle hızla çökecekti. Yenilen ve geri çekilmek zorunda kalan General Schérer'in yerine General Jean Victor Moreau geçti, ancak o da 27 Nisan 1799'da Cassano d'Adda'da mağlup oldu ve Cisalpine Cumhuriyeti'ni terk etmek zorunda kaldı. İtalya Ordusu'nun kalıntıları, General Jacques MacDonald komutasındaki sözde birliklerinin güneyden gelişini bekleyerek İskenderiye'ye çekildi; Mareşal Suvorov Milano'ya girdi.
Haziran 1799'da sırayla mağlup olduktan sonra, General Jacques MacDonald'ın birlikleri Ligurya'ya çekildi. Jacques MacDonald'a karşı saldırıya geçme emri verilmişti. Bu amaçla MacDonald Ligurya'daki General Barthélemy Joubert komutasındaki İtalya Ordusu'nun kalıntılarının kuvvetlerini yeniden organize etmeyle meşguldü. İtalya'daki tüm Fransız fetihleri geri tepmeye başlamış ve koalisyon eski monarşileri yeniden kurarak Napoli, Roma ve Torino'ya geri dönmüştü. General Joubert, 15 Ağustos 1799'da Cenova'nın kuzeyindeki Mareşal Suvorov'un Avusturya-Rus ordusuna saldırdı, ancak İtalya Ordusu Novi'de tekrar yenildi, General Joubert ölümcül şekilde yaralandı ve komutayı devralan General Moreau, Ligurya Apenninleri'ne doğru geri çekilmeyi organize etmek zorunda kaldı.
İkinci İtalya Muharebesi
İtalya Ordusu, bir dizi yenilgiden çok yıpranmış olarak ortaya çıktı ve kendisini Ligurya'daki son mevzilerini savunmakla sınırlamak zorunda kaldı. Bu arada, Avusturya-Rusların İsviçre'deki yenilgisinden sonra, Mısır'dan Fransa'ya dönen General Bonapart, Birinci Konsolos olarak Cumhuriyet'te iktidarı ele geçirdi; Fransız ordusunu yeniden düzenlemek ve inisiyatifi yeniden kazanmak için çok çalıştı. Bonapart, General Massena'yı İtalya Ordusu'nun kalıntılarının komutasını alması ve Apenin Dağları'nın savunmasını güçlendirmesi için Cenova'ya gönderdi ve Birinci Konsolosa, Alpleri sürpriz bir şekilde geçip Yedek Orduyu kurması için zaman verdi.
Generaller Nicolas Soult ve Louis Gabriel Suchet'in yardım ettiği General Massena, yaklaşık 40.000 askerden oluşan İtalya Ordusu'nun koşullarını iyileştirmek ve savunmasını güçlendirmek için büyük çaba sarf etti, ancak Nisan 1800'de general Avusturyalıları geri püskürtemedi. Şiddetli bir savunmaya rağmen Fransız birlikleri ikiye bölündü, General Suchet Provence'ı savunmak için Varo hattına geri çekildi, General Massena ise İtalya Ordusu'nun 18.000 askeriyle Cenova'da kuşatıldı. Cenova kuşatması, General Massena'nın bir tahliye anlaşması yapmak zorunda kaldığı 4 Haziran 1800'e kadar sürdü; Şiddetle savaşan ancak kuşatmanın zorluklarından ve yiyecek ve malzeme eksikliğinden büyük zarar gören İtalya Ordusu birlikleri, bu nedenle şehri terk etti ve İngiliz gemileriyle Fransız kıyılarına nakledildi ve burada General Suchet'in askerleriyle yeniden birleştiler. Bu arada Bonapart, Yedek Ordu ile Alpler'deki yürüyüşü tamamlamayı ve 'nde çıkmayı başardı; 14 Haziran 1800'deki Marengo Muharebesi durumu tamamen değiştirdi: Avusturyalılar yenildi ve fethedilen tüm mevzileri boşaltarak ve Mincio'nun gerisine çekileceklerini kabul eden bir ateşkes imzaladılar.
Ancak, genel bir barışa varmak için müzakerelerin başarısız olmasının ardından, Kasım 1800'ün sonunda savaşlar yeniden başladı; General Moreau, Ren Ordusu ile Bavyera'daki operasyonları yönetirken, Bonapart, General Massena ve Suchet'in sağ kalan birlikleri ve Marengo'daki muzaffer Yedek Ordu birlikleriyle oluşturulan İtalya Ordusunu yeniden düzenledi. Ordunun komutasını elinde bulunduran General Brune komutasındaki birlikler Mincio'da yaklaşık 57.000 askerle yoğunlaşırken, General Joachim Murat ve General Jacques MacDonald komutasındaki diğer birlikler Toskana ve Alto Adige'yi işgal etti.
İtalya Ordusu'nun kış harekâtı zorluklarla dolu değildi; General Brune, Mincio'yu geçti, ancak 25 Aralık 1800'deki taktik hatalar nedeniyle bazı birimler Pozzolo savaşında yenildiler; Ciddi krizin üstesinden geldikten sonra, Fransızlar ilerlemelerine devam ederken, General Heinrich Johann Bellegarde tarafından kötü bir şekilde yönetilen Avusturya ordusu geri çekilmek zorunda kaldı. İtalya Ordusu daha sonra Adige ve Brenta'yı geçti; 15 Ocak 1801'de Tarvisio'da yeni bir ateşkes imzalandı ve Avusturyalılar tekrar Tagliamento'nun doğusuna çekildi. General Brune liderliğindeki İtalya Ordusu, Fransız başarısına katkıda bulundu, ancak birliği Hohenlinden Muharebesini kazanan General Moreau tarafından Alman cephesine sevk edildi. Yarımadadaki diğer Fransız birlikleri, sözde General Murat'ın Üçüncü Yedek Ordusu, Toskana'yı kolayca işgal etti ve Napoli Krallığı'nı işgal etti.
9 Şubat 1801'de Luneville barışı imzalandı ve bunu ertesi yıl Amiens antlaşması izledi; neredeyse on yıl sonra, kralcı koalisyona karşı savaş nihayet Cumhuriyet'in zaferiyle sona erdi ve Birinci Konsolos Bonapart, Cisalpin Cumhuriyeti'ni yeniden kurarak ve Piyemonte'yi Fransız topraklarına entegre ederek İtalya'da Fransız egemenliğini yeniden kurdu. İtalya Ordusu resmen feshedildi ve 20 Haziran 1801'de corps de troupes françaises dans la Cisalpine'e dönüştürüldü.
Napolyon Savaşları
1803'te Büyük Britanya'ya karşı savaşın yeniden başlaması ve 1805 yazında Üçüncü Koalisyon'un kurulmasından sonra, 1804'te Fransız İmparatoru olan Napolyon Bonapart, Kuzey İtalya cephesine atanan Fransız birliklerinden ve yeni bir İtalya Ordusu kurdu. Deneyimli Mareşal Massena, Adige hattı boyunca mevzilenen ordunun komutasını tekrar devraldı; imparator, mareşalin başlangıçta savunmada kalmasını ve arşidük Charles komutasındaki 80.000'den fazla askerden oluşan İtalya'daki Avusturya ordusunun sayısal üstünlüğünü telafi etmek için birliklerini yoğun tutmasını tavsiye etti.
Aslında, seferin başlangıcında, İtalya Ordusu, Piyemonte ve Emilia'yı kontrol etmek için birçok birliğin bölgeye dağılmış olduğu düşünüldüğünde, Adige'de yalnızca 42.000 asker vardı; İmparatorun Mareşal Massena'yı takviye etme emriyle Napoli Krallığı'nı boşaltan General Gouvion-Saint-Cyr komutasındaki 20.000 kişilik bir birliğin gelişi bekleniyordu. İtalya artık İmparator'un planlarında ikincil bir cepheydi ve savaş, Napolyon'un Büyük Ordu ile Alman cephesinde ve Austerlitz Muharebesi'nde kazandığı ezici zaferlerle belirlendi; Çok kararlı olmayan ve Bavyera'daki yenilgiden haberdar olmayan Arşidük Charles saldırıya geçmedi ve rakibiyle çatışmak için saldıran Mareşal Massena oldu. 29 Ekim 1805 Caldiero Muharebesi'nde İtalya Ordusu sayısal düşüklüğe rağmen galip geldi ve Avusturyalılar Ljubljana yönünde kuzeydoğuya çekilmeye başladılar. Arşidük Charles, Brenta, Tagliamento ve Isonzo hatlarından vazgeçerek yavaş yavaş geri çekilirken, Mareşal Massena, Venedik'teki Avusturya garnizonunu engellemek için General Gouvion-Saint-Cyr'ı gönderdikten sonra, zorlu kış koşullarına rağmen onu yakından takip etti.
Mareşal Massena'nın İtalya Ordusu tarafından takip edilen Arşidük Charles'ın ana Avusturya-Rus ordusuyla olası yeniden birleşmesinden önce, 2 Aralık 1805'teki Austerlitz Muharebesi, Napolyon'un tam zaferini ve Üçüncü Koalisyonun dağılmasını işaret etti. İmparator daha sonra Büyük İmparatorluğun ve doğrudan Fransa'ya bağlı krallıkların yeniden düzenlenmesi ve genişletilmesi ile devam edebildi; Mareşal Massena, 27 Aralık 1805 gibi erken bir tarihte, Bourbonları tahttan indirmek ve yeni bir uydu rejimi kurmak için İtalya Ordusunun bir parçasıyla Napoli Krallığını işgal etme görevini aldı. Misyon, mareşal tarafından hızla tamamlandı ve ordunun Fransız birlikleri yarımada bölgesini işgal etti; kraliyet ailesi Palermo'ya kaçtı, 30 Mart 1806'da Giuseppe Bonaparte Napoli kralı oldu ve ilk başta sadece Gaeta kalesi direnişi 18 Haziran 1806'ya kadar uzattı.
Gerçekte, Fransız birlikleri çok geçmeden Calabria halkının gerici ayaklanmasıyla yüzleşmek zorunda kaldı ve İngiliz birlikleri Sant'Eufemia Körfezi'ne çıktı; 1808'e kadar İtalya'da bulunan Fransız birimlerinin bir kısmı, Mareşal Massena ve General Jean Reynier komutasında, meşruiyetçi ayaklanmanın acımasız bir şekilde bastırılmasında ve İngilizlere karşı çıkmak ve onları püskürtmek için zorlu askeri operasyonlarda görevlendirilmek zorundaydı. Dördüncü Koalisyon Savaşı sırasında, Mareşal Massena yarımadadan geri çağrıldı ve 1807 baharında Polonya'daki bir gözlem birliğinin komutasında görevlendirildi ve İtalya Ordusu, Kuzey İtalya'da Genel Vali Eugene'nin doğrudan komutası altında konuşlandırıldı. Avusturya girişimlerini kontrol etmek için Beauharnais; Napolyon savaşlarının bu döneminde İtalya'da 120.000'den fazla Fransız askeri toplandı.
Hâlâ genç ama yetenekli genel vali Eugene'in komutası altındaki İtalya Ordusu, Beşinci Koalisyon Savaşı sırasında önemli bir savaş rolü oynamak için geri döndü; Mart 1809'da iki kolordu halinde örgütlenmiş, 70.000'den fazla Fransız askeri,132 top ve üçü İtalyan olmak üzere dokuz tümenden oluşuyordu. Başlangıçta Genel Vali Eugene gafil avlandı; İtalya Ordusu birlikleri henüz yoğunlaşmamıştı ve Arşidük Giovanni'nin Avusturya ordusu, Caporetto havzası ve Natisone nehri vadisi boyunca saldırıya geçti. Fransızlar ve İtalyanlar, Sacile savaşında yenildiler ve Veneto'yu terk etmek zorunda kaldılar ve Mincio'nun arkasında pozisyon aldılar, ancak Napolyon'un Bavyera'daki zaferleri sayesinde durum kısa sürede değişti; Avusturya ordusu geri çekilme emri aldı ve ikiye bölünerek, Genel Vali ve General MacDonald komutasında iki ayrı grup halinde ilerleyen İtalya Ordusu tarafından takip edilen Semmering ve Marburg ve Graz üzerinden çekildi.
13 Haziran'da Arşidük John, ertesi gün Genel Vali Eugene liderliğindeki İtalya Ordusu tarafından saldırıya uğradığı Raab'a ulaştı; Raab savaşı Fransız zaferiyle sona erdi ve Avusturyalılar tekrar Komaron ve Pressburg'a doğru çekilirken, 28 Haziran'da Essling'in başarısızlığından sonra takviye kuvvete ihtiyaç duyan Napolyon, genel valiye İtalya Ordusundan takviye istedi. İtalya Ordusu'nun rolü, 5 ve 6 Temmuz 1809'da Wagram Muharebesi'nin büyük son savaşında da çok önemliydi; İki kolordu halinde organize olan genel valinin birlikleri, 5 Temmuz'daki karışık çatışmalarda bazı zayıflık belirtileri gösterdikten sonra, ertesi gün Avusturya konuşlandırmasının merkezine son saldırıyı başlattı. General MacDonald liderliğindeki üç Fransız tümeninin yer aldığı saldırı, Napolyon'un zaferine katkıda bulundu; savaşta 20.300 askerle katılan İtalya Ordusu 6.350 kayıp verdi.
Rusya'daki felaket
Belirleyici Rus harekâtı için Napolyon, mevcut tüm güçleri yoğunlaştırmanın gerekli olduğunu düşündü; 1812 Şubatının başında genel vali Eugene'e İtalya Ordusunu Krallık topraklarından Niemen'e nakletme gibi zorlu yürüyüşü organize etmesini emretti. İmparator, Büyük Ordu'yu örgütlediği üç ana ordunun birinin komutanlığını genel valiye vermişti; Eugene, resmi olarak Grande Ordusu'nun IV. Kolordusu olacak olan İtalya Ordusu'nun komutasını elinde tutacak ve ayrıca çoğunlukla Bavyera birliklerinden oluşan VI. Kolorduyu da kontrol edecekti. İtalya Ordusu 23 Şubat 1812'de doğuya doğru yürüyüşe başladı ve Alpleri geçti. Birliği; iki Fransız tümeninden, General Domenico Pino'nun İtalyan birliği, General Teodoro Lechi'nin İtalyan Kraliyet Muhafızları ve toplu süvari bölümlerinden oluşuyordu; yani birliği toplamda 54 piyade taburu ve 20 süvari filosuna bölünmüş toplam 46.000 askeri vardı.
Rus harekatı 24 Haziran 1812'de Neman Nehri'ni geçmesiyle başladı ve Büyük Ordu'nun IV. Kolordu haline gelen İtalya Ordusu harekâtın tüm ana aşamalarında yer aldı; zor çevre koşulları ve organizasyon eksiklikleri nedeniyle sürekli kayıplar yaşayan Vali Eugene'nin Fransız ve İtalyan birlikleri, diğer kolordularla birlikte Vitebsk, Orşa ve Smolensk'e kadar yürüdüler. Valinin birlikleri, 7 Eylül 1812'de Borodino Muharebesi'nin kanlı savaşlarında öne çıktı; İki Fransız tümeninden ve İtalyan Kraliyet Muhafızlarından oluşan ve I. Kolordu'dan alınan diğer iki Fransız tümeni tarafından takviye edilen IV. Kolordu, Borodino köyünü ele geçirdi ve ardından "Grande Redoubt" a kesin saldırıyı başlattı. Kolordu daha sonra 14 Eylül'de Moskova'ya kadar varılan ilerlemenin son aşamasına katıldı; Büyük Ordu, başlangıçta güneye doğru ilerleyerek yürüyüşüne devam ettiği 18 Ekim'e kadar Rus şehrinde kaldı; Bu aşamadaki İtalya Ordusu, çatışmalardan kaynaklanan kayıplar ve bölümlerin dağılması nedeniyle zaten 18.000 askere düşmüştü.
Kolordu'nun Fransız ve İtalyan askerleri, geri çekilmenin uzun ve trajik aşaması boyunca şiddetli bir şekilde savaştı; İtalyan birliklerinin belirleyici bir rol oynadığı Maloyaroslavets Muharebesi'nde Rusları zekice püskürttükten sonra, genel valinin birlikleri, 4 Kasım'daki Vyazma Muharebesi'nden sonra düşmandan kaçarken, 15 Kasım'da ağır kayıplar verdiler. IV. Ordu Kolordusu genellikle arka korumadaydı ve birkaç kez kesilip yok edilme riskiyle karşı karşıya kaldı. Kuşatılmaktan kaçınmış olmasına rağmen, İtalya Ordusu artık sürekli çatışmalar, iklim ve düzensizlik nedeniyle yok oluyordu; 14 Kasım'da Smolensk'te, hala saflarda bulunan yalnızca 5.000 asker sonra ise 4.000 askere düştü. Ocak 1813'teki seferin sonunda, IV. Ordu Kolordusu, Vistula'da tekrardan toplanmaya çalışırken İtalyan Ordusundan yalnızca 1.700 askeri kalmıştı.
Napolyon'un Paris'e gitmesinden sonra Büyük Ordu'nun kalıntılarının tekrardan bir ordu kurarak için hazırlıklar başlamışken, ilk aşamasında da yer alacak olan Genel Vali Eugene, yeniden bir ordu oluşturmak için İtalya Krallığı'na döndü. Amacı, yaklaşan Avusturya saldırısını savuşturmaktı. Vali, Nisan 1814'te Napolyon'un düşüşüne kadar krallığı savunmak için sadakatle savaşacak yeni bir İtalya Ordusu için 50.000'den fazla asker toplayacaktı.
Kronoloji
- 1 Kasım 1792 tarihli Yürütme Konseyi'nin emriyle, General Anselme tarafından Alpler Ordusu'nun sağ kanadından oluşturuldu. Ancak bu emir, 7 Kasım'a kadar yürürlüğe girmedi.
- 4 Eylül 1793 tarihli kararname ile, kendi bölgesinde temsilciler tarafından Toulon Ordusu adı verilen ve biri Alpler ordusundan, diğeri İtalya ordusundan olmak üzere iki güçlü müfrezeden oluşan yeni bir ordu oluşturuldu.
- 25 ve 28 Aralık 1793 kararnamesiyle, sonunda, Toulon önündeki ordu feshedildi ve Güney, Korsika, İtalya ordusu ve doğu Pireneler garnizonları arasında bölündü.
- Eylül 1795'te İtalyan Ordusu, muzaffer Doğu Pireneler Ordusu'ndan 4 tümen (16.000 erkek) takviye aldı. Bu takviyelerle ordunun büyük bir bölümü güneyden gelen gönüllü taburlardan oluşuyordu.
- 3 Şubat 1798 tarihli kararname ile İtalya Ordusu ve olarak ikiye ayrıldı.
- 21 Temmuz'da yürürlüğe giren 5 Temmuz 1799 tarihli kararname ile Alpler Ordusu ve İtalya Ordusu olarak ikiye ayrıldı.
- 1 Eylül'de yürürlüğe giren 29 Ağustos 1799 tarihli kararname ile Alpler Ordusu lağvedildi ve Alpler Ordusundaki birlikler İtalya Ordusu'na devredildi.
- 23 Haziran 1800 tarihli kararname ile, Rezerv ve İtalya orduları, İtalya Ordusu adı altında birleştirildi.
- 20 Haziran'dan itibaren yürürlüğe girecek olan 1 Haziran 1801 tarihli kararname ile İtalya Ordusu feshedildi. Daha sonra yeni bir organizasyonla Cisalpine'deki Fransız birliklerinin adını aldı.
- 14 Şubat 1802'de İtalyan Cumhuriyeti'ndeki Fransız birliklerinin adını aldı.
22 Mart'ta yürürlüğe girecek olan 27 Şubat 1802 tarihli kararname ile barış temeline oturtuldu ve 25.000 askere indirildi.
Kaynakça
- ^ a b Krebs, Léonce (1849-1922) Auteur du texte; Moris, Henri (1856-1922) Auteur du texte (1891-1895). Campagnes dans les Alpes pendant la Révolution, d'après les archives des états-majors français et austro-sarde / par MM. Léonce Krebs,... Henri Moris,... (Fransızca). 2 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2023.
- ^ . 9 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Italya Ordusu Fransizca Armee d Italie Grande Armee nin Italya sinirinda konuslanmis ve Italya daki operasyonlar icin kullanilan bir sahra ordusuydu 16 yuzyildan beri bir sekilde var olmasina ragmen en iyi Fransiz Devrim Savaslari Napolyon Bonapart in da komutanlik yaptigi Italyan seferi ve Napolyon Savaslari sirasindaki roluyle bilinir Italya OrdusuItalya Ordusu Komutani General Napolyon BonapartEtkin1792 1814UlkeBirinci Fransiz Cumhuriyeti Birinci Fransiz ImparatorluguBaglilikBuyuk OrduBuyukluk1796 da 37 600 asker 1800 de 40 000 asker 1805 te 56 000 1809 da 70 000 1812 de 45 000 Slogan armata dei cenciosi duzensizler ordusu TechizatCharleville tufegiSavaslariMontenotte Muharebesi Raab Muharebesi Wagram Muharebesi Borodino Muharebesi Maloyaroslavets MuharebesiKomutanlarKomutanEugene de BeauharnaisToren SefiLouis Alexandre BerthierAlay AlbayiBarthelemy Louis Joseph SchererKidemli BascavusAndre MassenaUnlu komutanlariNapolyon Bonapart Bu birlikler 1795 e kadar Alpler de ve Ligurya da monarsiye karsi zorlu bir dag savasi yapti 1796 dan itibaren ordu bir stratejist ve lider olarak ustun niteliklerini ilk kez gosteren genc general Napolyon Bonapart komutasinda elde edilen uzun zaferler serisiyle unlendi Italya Ordusu kuzey ve orta Italya nin cogunu fethetti 1799 da Avusturya Rus ordularina karsi alinan yenilgilerin ardindan Napolyon Bonapart in Misir a gitmesinden sonra komutasini cok sayida generalin ustlendigi Italya Ordusu Cenova da kusatildi ve ardindan Marengo Muharebesi nden sonra yeniden teskil edildi Yeniden teskil edilen Italyan Ordusu Napolyon savaslarinda 1805 ve 1806 daki doneminde Italya da basarili harekatlar yuruttu 1809 da saflarina Italya Kralligi nda askere alinan bircok birligin dahil oldugu Italya Ordusu birlikleri Avusturya ya nakledildi Eugene de Beauharnais onderliginde Wagram Muharebesine katilirken 1812 de ordu yine Prens Eugene komutasindaki Rus seferine katildi Italya Ordusu Rus seferinde sayisiz savasta kendini gosterdi ancak feci geri cekilme sirasinda tamamen yok oldu GecmisItalya Ordusunun kurulusu ve ilk operasyonlari Ancien Regime nin monarsik guclerine karsi savasin baslamasindan sonra Fransiz devrimci ordusunu guclendirme planinin bir parcasi olarak 1 Kasim 1792 de Cumhuriyet Yurutme Konseyi daha once ait olan kuvvetlerle Italya Ordusu nu kurmaya karar verdi Alpler Ordusu nun sag kanadi Var Ordusu nun eski komutani ve Nice fatihi General Jacques Bernard d Anselme bu birliklerin komutasini devraldi Ordunun durumu kisa surede zorlasti General Anselme ile devrimci politikacilar arasinda catismalar cikti ve komutan gorevden alindi Savunmaya indirgenen Italya Ordusu 1793 un buyuk bir bolumunde bircok bolumu Toulon u yeniden fethetmekle mesgul olan Fransiz ordusuna teslim etmek zorunda kaldi Italya Ordusu nun operasyonlari Mart 1794 te General Napolyon Bonapart in topcu komutani olarak gelisinden sonra daha aktif hale geldi genc subay hemen Piyemonte a saldirmak icin cesur bir operasyon planinin ana hatlarini cizdigi bir dizi operasyonel not sundu Yeni ordu komutani General Pierre Dumerbion Napolyon Bonapart in planlarini kismen kabul etti ve Fransizlar Saorgio ve Roia da bazi basarilar elde etti General Napolyon Bonapart Jakoben fraksiyonuyla yakindan baglantiliydi Napolyon operasyon kararini da destekleyen Maximilien Robespierre in kardesi Augustin de Robespierre in bir arkadasiydi Maximilien Robespierre Thermidor tarafindan devrilince Napolyon Italya Ordusu ile operasyonlarina devam ediyordu Ancak devam eden operasyonlara ragmen Thermidor rejimi Napolyon u gorevden aldi Napolyon gorevini kaybetmesiyle ordu savunmaya gecti 1794 sonbaharinda Alpler cephesindeki saldiri operasyonlarinin siyasi nedenlerden oturu askiya alma karari alindiktan sonra Italya Ordusu fethedilen mevzilerin bir bolumunu kaybetti ve Avusturya Piedmont ordularina karsi kisir bir mevzi savasini surdurdu Ordu ancak Eylul 1795 te daha saldirgan operasyonlara yeniden basladi ve yeni komutan General Barthelemy Scherer in rehberliginde 24 Kasim 1795 te Loano savasinda parlak bir zafer elde etti Italya Ordusu Ligurya kiyisi boyunca Tanaro Vadisi ve Imperia tarafinda Savona ya kadar ele gecirmisti Ancak bu basarinin ardindan General Scherer esas olarak kuvvetlerinin zayifligi ve duzensizligi nedeniyle operasyonlari yeniden askiya aldi Son olarak 1795 1796 kisinda Askeri Isler ve Savasin Yurutulmesi Mudurlugu nun bas subayi Lazare Carnot kesin basarilar elde etmek icin Almanya ve Italya da yeni bir saldiri harekatlari planladi Ana gorev Alman cephesinde konuslanmis iki ordunun paralelinde Italya Ordusu Loano nun basarisindan sonra ulasilan elverisli mevzilerden baslayarak ikincil bir saldiri baslatacakti General Scherer karamsardi Ordusunun ciddi organizasyonel ve maddi eksikliklerinden ve askerlerin kotu kosullarindan sikayet etti Subat 1796 da protesto icin istifa etti Carnot Italya Ordusu nun zorluklarinin farkindaydi ve General Napolyon Bonapart ile surekli temas halindeydi Napolyon Carnot ya guvence verdi ve basari sozu verdi Bonapart in kiz arkadasi Giuseppina di Beauharnais tarafindan tesvik edilen Paul Barras komutayi genc generale emanet etmesi icin baski yapti Carnot General Bonapart in emellerinden korktu ancak planlarini onayladi ve 2 Mart 1796 da onu Italya Ordusu baskomutani olarak atadi Ilk Italyan Muharebesi Ordunun komutasini genc general Napolyon Bonapart in devralmasi ve 27 Mart 1796 da Nice deki karargaha varmasi Italya Ordusu tarihinde belirleyici bir an oldu Askerlerin ve ust duzey generallerin baslangictaki suphelerine ve deneyimsiz ve Cumhuriyet in karanlik olaylariyla siyasi olarak uzlasmaci oldugu dusunulen yeni komutana yonelik vasat dusuncelerine ragmen General Bonaparte otoritesi ve enerjisiyle astlarini hemen etkiledi Ufak tefek cok zayif uzun sacli kukurt yuzlu matematikci ve ileri goruslu general otoritesini dayatmis kararliligini gostermis san ve ganimet vaatleriyle birliklerin moralini yukselterek iddiali savas planlarini hizlica uygulanmaya baslamisti Italya Ordusu General Bonapart in komutayi devraldigi sirada maddi ve manevi acidan icler acisi durumdaydi Asagilayici bir sekilde duzensiz ordu lakapli resmi olarak 63 000 askerden olusuyordu ancak operasyonel kullanim icin mevcut gercek guc yalnizca 37 600 askerdi Askerlerin morali yuksek degildi itaatsizlik olaylari vardi yetersiz beslenmis yetersiz techizatli yetersiz silahlanmis iki yildan fazla bir suredir siddetli dag savasina katilan askerler cileden cikti General Napolyon Bonapart adamlarinin zorluklarinin ve icler acisi maddi durumunun tamamen farkindaydi ancak onlarin olumlu niteliklerine guveniyordu buyuk olcude guney Fransa bolgelerinden gelen bu askerler disiplin eksikligine ragmen guclu bir devrimci motivasyona sahip cesur aceleci tutkulu ve siddetli askerlerdi 10 Nisan 1796 dan itibaren Italya Ordusu Italya daki ilk seferine ve zaferler serisi basladi General Bonapart stratejilerini ve taktiklerini kararli ve siddetli saldirilar uzerinden kurgulamisti Napolyon un taarruzlari dusmani saskina cevirdi Generaller Andre Massena Pierre Augereau ve Jean Mathieu Serurier on gun icinde Sardinya Kralligini zorlamaya basladi Sardinya ordusu silahlarini teslim etti ve imzaladi bu sirada defalarca yenilen Avusturya ordusu Lombardiya ya ve ardindan Trentino ya cekildi Zaferler ve generalin vaatlerinin yerine getirilmesi konusunda hevesli olan Italya Ordusu askerleri sonunda zengin topraklari yagmalayarak erzak elde edebildiler Ordu komutaninin muzaffer beyanatlariyla cosarak kucuk onbasisi General Bonapart ile dogrudan bir bag kurmaya basladilar Napolyon artik tarihsel onemi olan bir figur olarak kabul ediliyordu Italya Ordusu 16 Mayis 1796 da Milano ya girdikten sonra Po Ovasi nda ilerlemeye devam etti Mincio nun Borghetto bolgesinden gectikten sonra Fransiz birlikleri Mantua kalesini kusatti General Bonapart Italya da baskin bir rol ustlendi ve devlet liderlerinden bagimsiz olarak kisisel bir politika izledi ve Verona Bologna Ferrara ve Livorno yu isgal ederek Fransiz nufuzunu genisletti Fransiz birlikleri halkin hosnutsuzlugunu uyandirarak sanatsal mallara el konuldu ve Fransa ya gonderildi Yerel Fransiz yanlisi Jakoben temsilciler Fransa ile isbirligi yapti Yerel isbirliginden yararlanan General Bonapart Italya nin bagimsizligi ve birlesmesi lehine bir politika da gelistirdi 15 Ekim 1796 da nin anayasasini destekledi 1796 nin ikinci yarisinda Italya Ordusu yarimadadaki Fransiz egemenligini genisletmenin yani sira her seyden once Mantua kalesinin blokajini kaldirmak icin organize edilen ve surekli tekrarlanan Avusturya karsi saldirilarini puskurtmekle mesguldu Bonapart sik sik kendini zorluk icinde buldu Fransiz birlikleri surekli yorucu catismalara girmek zorunda kaliyordu Ancak Napolyon buyuk stratejik yetenegini gostererek Temmuz da Kasim da ve Ocak 1797 de Avusturya nin girisimlerini bosa cikardi Mantova kalesi nihayet teslim oldu ve Italyan Ordusu Tarvisio ve Semmering e dogru yeni bir surpriz ilerleme kaydetti Sonunda 7 Nisan 1797 de Avusturyalilarla ateskes Leoben de sonuclandi 17 Ekim 1797 de General Bonapart kisisel basarisini taclandiran Campo Formio Antlasmasini imzaladi General Bonapart 12 Kasim 1797 de Milano dan gelen son bir zafer ilaninin ardindan Italya Ordusundan ayrildi General Rastadt kongresinde tam yetkili rolunu oynadiktan sonra 5 Aralik 1797 de Paris e ulasti ve ordunun komutasini genelkurmay baskani general Louis Alexandre Berthier devraldi Ikinci koalisyon Kitada baris saglanmasina ragmen Direktorluk Italya da elde edilen Fransiz egemenligini surdurmeyi amacliyordu ve bu nedenle ordu 9 Temmuz 1797 de General Bonapart tarafindan ile birlikte olusturulan Cisalpin Cumhuriyeti nde bir isgal organi olarak kaldi Fransiz yonetici sinifi Buyuk Britanya ya karsi savas devam ederken 28 Aralik 1797 de Roma da patlak veren Fransiz karsiti ayaklanmadan yararlanarak General Berthier e orduyla birlikte Papalik Devleti nin baskentine yurume emri verdi General gorevini zorlanmadan yerine getirdi Italya Ordusu 11 Subat 1798 de Roma ya ulasti ve isgal etti Fransizlar papa Siena ya surudu ve isgalci otoriteye siki sikiya bagli yeni bir kardes cumhuriyet olan Roma Cumhuriyetini kurdu Konumundan memnun olmayan General Berthier kisa sure sonra Italya Ordusu nun komutasini General Guillaume Brune ye devrederken Fransiz birliklerinin bir kismi once General Massena liderliginde ve ardindan Fransiz subaylari arasinda yolsuzluk nedeniyle protestolarin ardindan Roma da kaldi ve General Laurent Gouvion Saint Cyr tarafindan bu generalin rusveti Bu asamada aslen Italya Ordusu ndan olan Fransiz birlikleri ile yakin zamanda Roma daki Fransiz kuvvetlerine toplanan ndan rakip bolumler arasinda da siddetli catismalar cikti Direktor Ikinci Koalisyon savasinin baslamasindan once bile devrimci yayilma ve propaganda politikasina yeniden basladi Italya da Milano da gorev yapan General Brune Jakoben hiziplerini destekledi ve Piyemonte de Sardunya kralina karsi huzursuzluk cikardi Aralik 1798 de Italya Ordusu Komutanligi nda General Brune nin yerine gecen General Barthelemy Joubert birlikleriyle direnisle karsilasmadan Sardunya Kralligi ni isgal etti ve kral Cagliari ye siginmak zorunda kaldi Ayrica Roma Ordusu olarak bilinen ancak Roma da konuslanmis Fransiz birliklerinin yeni komutani olan General Jean Etienne Championnet Napoli Kralligi ordusunun saldirisini savusturdu ve karsi saldirida bulunarak 23 Ocak 1799 da Napoli ye ulasti ve burada ni ilan eden yerel Jakobenleri destekledi Italya daki yeni harekatin baslangicinda gorunuste cok elverisli olan bu duruma ragmen General Joubert in hukumetle olan catismalar nedeniyle istifasinin ardindan yeniden General Barthelemy Scherer tarafindan komuta edilen Italya Ordusu cepheye ancak 45 000 asker konuslandirabildi Adige kisa surede Maresal Aleksandr Vasil evic Suvorov un Rus ordusu tarafindan takviye edilecek olan sayisal olarak ustun Avusturya kuvvetleriyle karsi karsiya kaldi Birkac ay icinde Fransiz ordusu bir dizi yenilgiye ugrayacak cumhuriyetler ise koalisyon ordularinin ve mesruiyetci halk ayaklanmalarinin etkisiyle hizla cokecekti Yenilen ve geri cekilmek zorunda kalan General Scherer in yerine General Jean Victor Moreau gecti ancak o da 27 Nisan 1799 da Cassano d Adda da maglup oldu ve Cisalpine Cumhuriyeti ni terk etmek zorunda kaldi Italya Ordusu nun kalintilari General Jacques MacDonald komutasindaki sozde birliklerinin guneyden gelisini bekleyerek Iskenderiye ye cekildi Maresal Suvorov Milano ya girdi Haziran 1799 da sirayla maglup olduktan sonra General Jacques MacDonald in birlikleri Ligurya ya cekildi Jacques MacDonald a karsi saldiriya gecme emri verilmisti Bu amacla MacDonald Ligurya daki General Barthelemy Joubert komutasindaki Italya Ordusu nun kalintilarinin kuvvetlerini yeniden organize etmeyle mesguldu Italya daki tum Fransiz fetihleri geri tepmeye baslamis ve koalisyon eski monarsileri yeniden kurarak Napoli Roma ve Torino ya geri donmustu General Joubert 15 Agustos 1799 da Cenova nin kuzeyindeki Maresal Suvorov un Avusturya Rus ordusuna saldirdi ancak Italya Ordusu Novi de tekrar yenildi General Joubert olumcul sekilde yaralandi ve komutayi devralan General Moreau Ligurya Apenninleri ne dogru geri cekilmeyi organize etmek zorunda kaldi Ikinci Italya Muharebesi Italya Ordusu bir dizi yenilgiden cok yipranmis olarak ortaya cikti ve kendisini Ligurya daki son mevzilerini savunmakla sinirlamak zorunda kaldi Bu arada Avusturya Ruslarin Isvicre deki yenilgisinden sonra Misir dan Fransa ya donen General Bonapart Birinci Konsolos olarak Cumhuriyet te iktidari ele gecirdi Fransiz ordusunu yeniden duzenlemek ve inisiyatifi yeniden kazanmak icin cok calisti Bonapart General Massena yi Italya Ordusu nun kalintilarinin komutasini almasi ve Apenin Daglari nin savunmasini guclendirmesi icin Cenova ya gonderdi ve Birinci Konsolosa Alpleri surpriz bir sekilde gecip Yedek Orduyu kurmasi icin zaman verdi Generaller Nicolas Soult ve Louis Gabriel Suchet in yardim ettigi General Massena yaklasik 40 000 askerden olusan Italya Ordusu nun kosullarini iyilestirmek ve savunmasini guclendirmek icin buyuk caba sarf etti ancak Nisan 1800 de general Avusturyalilari geri puskurtemedi Siddetli bir savunmaya ragmen Fransiz birlikleri ikiye bolundu General Suchet Provence i savunmak icin Varo hattina geri cekildi General Massena ise Italya Ordusu nun 18 000 askeriyle Cenova da kusatildi Cenova kusatmasi General Massena nin bir tahliye anlasmasi yapmak zorunda kaldigi 4 Haziran 1800 e kadar surdu Siddetle savasan ancak kusatmanin zorluklarindan ve yiyecek ve malzeme eksikliginden buyuk zarar goren Italya Ordusu birlikleri bu nedenle sehri terk etti ve Ingiliz gemileriyle Fransiz kiyilarina nakledildi ve burada General Suchet in askerleriyle yeniden birlestiler Bu arada Bonapart Yedek Ordu ile Alpler deki yuruyusu tamamlamayi ve nde cikmayi basardi 14 Haziran 1800 deki Marengo Muharebesi durumu tamamen degistirdi Avusturyalilar yenildi ve fethedilen tum mevzileri bosaltarak ve Mincio nun gerisine cekileceklerini kabul eden bir ateskes imzaladilar Ancak genel bir barisa varmak icin muzakerelerin basarisiz olmasinin ardindan Kasim 1800 un sonunda savaslar yeniden basladi General Moreau Ren Ordusu ile Bavyera daki operasyonlari yonetirken Bonapart General Massena ve Suchet in sag kalan birlikleri ve Marengo daki muzaffer Yedek Ordu birlikleriyle olusturulan Italya Ordusunu yeniden duzenledi Ordunun komutasini elinde bulunduran General Brune komutasindaki birlikler Mincio da yaklasik 57 000 askerle yogunlasirken General Joachim Murat ve General Jacques MacDonald komutasindaki diger birlikler Toskana ve Alto Adige yi isgal etti Italya Ordusu nun kis harekati zorluklarla dolu degildi General Brune Mincio yu gecti ancak 25 Aralik 1800 deki taktik hatalar nedeniyle bazi birimler Pozzolo savasinda yenildiler Ciddi krizin ustesinden geldikten sonra Fransizlar ilerlemelerine devam ederken General Heinrich Johann Bellegarde tarafindan kotu bir sekilde yonetilen Avusturya ordusu geri cekilmek zorunda kaldi Italya Ordusu daha sonra Adige ve Brenta yi gecti 15 Ocak 1801 de Tarvisio da yeni bir ateskes imzalandi ve Avusturyalilar tekrar Tagliamento nun dogusuna cekildi General Brune liderligindeki Italya Ordusu Fransiz basarisina katkida bulundu ancak birligi Hohenlinden Muharebesini kazanan General Moreau tarafindan Alman cephesine sevk edildi Yarimadadaki diger Fransiz birlikleri sozde General Murat in Ucuncu Yedek Ordusu Toskana yi kolayca isgal etti ve Napoli Kralligi ni isgal etti 9 Subat 1801 de Luneville barisi imzalandi ve bunu ertesi yil Amiens antlasmasi izledi neredeyse on yil sonra kralci koalisyona karsi savas nihayet Cumhuriyet in zaferiyle sona erdi ve Birinci Konsolos Bonapart Cisalpin Cumhuriyeti ni yeniden kurarak ve Piyemonte yi Fransiz topraklarina entegre ederek Italya da Fransiz egemenligini yeniden kurdu Italya Ordusu resmen feshedildi ve 20 Haziran 1801 de corps de troupes francaises dans la Cisalpine e donusturuldu Napolyon Savaslari 1803 te Buyuk Britanya ya karsi savasin yeniden baslamasi ve 1805 yazinda Ucuncu Koalisyon un kurulmasindan sonra 1804 te Fransiz Imparatoru olan Napolyon Bonapart Kuzey Italya cephesine atanan Fransiz birliklerinden ve yeni bir Italya Ordusu kurdu Deneyimli Maresal Massena Adige hatti boyunca mevzilenen ordunun komutasini tekrar devraldi imparator maresalin baslangicta savunmada kalmasini ve arsiduk Charles komutasindaki 80 000 den fazla askerden olusan Italya daki Avusturya ordusunun sayisal ustunlugunu telafi etmek icin birliklerini yogun tutmasini tavsiye etti Aslinda seferin baslangicinda Italya Ordusu Piyemonte ve Emilia yi kontrol etmek icin bircok birligin bolgeye dagilmis oldugu dusunuldugunde Adige de yalnizca 42 000 asker vardi Imparatorun Maresal Massena yi takviye etme emriyle Napoli Kralligi ni bosaltan General Gouvion Saint Cyr komutasindaki 20 000 kisilik bir birligin gelisi bekleniyordu Italya artik Imparator un planlarinda ikincil bir cepheydi ve savas Napolyon un Buyuk Ordu ile Alman cephesinde ve Austerlitz Muharebesi nde kazandigi ezici zaferlerle belirlendi Cok kararli olmayan ve Bavyera daki yenilgiden haberdar olmayan Arsiduk Charles saldiriya gecmedi ve rakibiyle catismak icin saldiran Maresal Massena oldu 29 Ekim 1805 Caldiero Muharebesi nde Italya Ordusu sayisal dusukluge ragmen galip geldi ve Avusturyalilar Ljubljana yonunde kuzeydoguya cekilmeye basladilar Arsiduk Charles Brenta Tagliamento ve Isonzo hatlarindan vazgecerek yavas yavas geri cekilirken Maresal Massena Venedik teki Avusturya garnizonunu engellemek icin General Gouvion Saint Cyr i gonderdikten sonra zorlu kis kosullarina ragmen onu yakindan takip etti Maresal Massena nin Italya Ordusu tarafindan takip edilen Arsiduk Charles in ana Avusturya Rus ordusuyla olasi yeniden birlesmesinden once 2 Aralik 1805 teki Austerlitz Muharebesi Napolyon un tam zaferini ve Ucuncu Koalisyonun dagilmasini isaret etti Imparator daha sonra Buyuk Imparatorlugun ve dogrudan Fransa ya bagli kralliklarin yeniden duzenlenmesi ve genisletilmesi ile devam edebildi Maresal Massena 27 Aralik 1805 gibi erken bir tarihte Bourbonlari tahttan indirmek ve yeni bir uydu rejimi kurmak icin Italya Ordusunun bir parcasiyla Napoli Kralligini isgal etme gorevini aldi Misyon maresal tarafindan hizla tamamlandi ve ordunun Fransiz birlikleri yarimada bolgesini isgal etti kraliyet ailesi Palermo ya kacti 30 Mart 1806 da Giuseppe Bonaparte Napoli krali oldu ve ilk basta sadece Gaeta kalesi direnisi 18 Haziran 1806 ya kadar uzatti Gercekte Fransiz birlikleri cok gecmeden Calabria halkinin gerici ayaklanmasiyla yuzlesmek zorunda kaldi ve Ingiliz birlikleri Sant Eufemia Korfezi ne cikti 1808 e kadar Italya da bulunan Fransiz birimlerinin bir kismi Maresal Massena ve General Jean Reynier komutasinda mesruiyetci ayaklanmanin acimasiz bir sekilde bastirilmasinda ve Ingilizlere karsi cikmak ve onlari puskurtmek icin zorlu askeri operasyonlarda gorevlendirilmek zorundaydi Dorduncu Koalisyon Savasi sirasinda Maresal Massena yarimadadan geri cagrildi ve 1807 baharinda Polonya daki bir gozlem birliginin komutasinda gorevlendirildi ve Italya Ordusu Kuzey Italya da Genel Vali Eugene nin dogrudan komutasi altinda konuslandirildi Avusturya girisimlerini kontrol etmek icin Beauharnais Napolyon savaslarinin bu doneminde Italya da 120 000 den fazla Fransiz askeri toplandi Hala genc ama yetenekli genel vali Eugene in komutasi altindaki Italya Ordusu Besinci Koalisyon Savasi sirasinda onemli bir savas rolu oynamak icin geri dondu Mart 1809 da iki kolordu halinde orgutlenmis 70 000 den fazla Fransiz askeri 132 top ve ucu Italyan olmak uzere dokuz tumenden olusuyordu Baslangicta Genel Vali Eugene gafil avlandi Italya Ordusu birlikleri henuz yogunlasmamisti ve Arsiduk Giovanni nin Avusturya ordusu Caporetto havzasi ve Natisone nehri vadisi boyunca saldiriya gecti Fransizlar ve Italyanlar Sacile savasinda yenildiler ve Veneto yu terk etmek zorunda kaldilar ve Mincio nun arkasinda pozisyon aldilar ancak Napolyon un Bavyera daki zaferleri sayesinde durum kisa surede degisti Avusturya ordusu geri cekilme emri aldi ve ikiye bolunerek Genel Vali ve General MacDonald komutasinda iki ayri grup halinde ilerleyen Italya Ordusu tarafindan takip edilen Semmering ve Marburg ve Graz uzerinden cekildi 13 Haziran da Arsiduk John ertesi gun Genel Vali Eugene liderligindeki Italya Ordusu tarafindan saldiriya ugradigi Raab a ulasti Raab savasi Fransiz zaferiyle sona erdi ve Avusturyalilar tekrar Komaron ve Pressburg a dogru cekilirken 28 Haziran da Essling in basarisizligindan sonra takviye kuvvete ihtiyac duyan Napolyon genel valiye Italya Ordusundan takviye istedi Italya Ordusu nun rolu 5 ve 6 Temmuz 1809 da Wagram Muharebesi nin buyuk son savasinda da cok onemliydi Iki kolordu halinde organize olan genel valinin birlikleri 5 Temmuz daki karisik catismalarda bazi zayiflik belirtileri gosterdikten sonra ertesi gun Avusturya konuslandirmasinin merkezine son saldiriyi baslatti General MacDonald liderligindeki uc Fransiz tumeninin yer aldigi saldiri Napolyon un zaferine katkida bulundu savasta 20 300 askerle katilan Italya Ordusu 6 350 kayip verdi Rusya daki felaket Belirleyici Rus harekati icin Napolyon mevcut tum gucleri yogunlastirmanin gerekli oldugunu dusundu 1812 Subatinin basinda genel vali Eugene e Italya Ordusunu Krallik topraklarindan Niemen e nakletme gibi zorlu yuruyusu organize etmesini emretti Imparator Buyuk Ordu yu orgutledigi uc ana ordunun birinin komutanligini genel valiye vermisti Eugene resmi olarak Grande Ordusu nun IV Kolordusu olacak olan Italya Ordusu nun komutasini elinde tutacak ve ayrica cogunlukla Bavyera birliklerinden olusan VI Kolorduyu da kontrol edecekti Italya Ordusu 23 Subat 1812 de doguya dogru yuruyuse basladi ve Alpleri gecti Birligi iki Fransiz tumeninden General Domenico Pino nun Italyan birligi General Teodoro Lechi nin Italyan Kraliyet Muhafizlari ve toplu suvari bolumlerinden olusuyordu yani birligi toplamda 54 piyade taburu ve 20 suvari filosuna bolunmus toplam 46 000 askeri vardi Rus harekati 24 Haziran 1812 de Neman Nehri ni gecmesiyle basladi ve Buyuk Ordu nun IV Kolordu haline gelen Italya Ordusu harekatin tum ana asamalarinda yer aldi zor cevre kosullari ve organizasyon eksiklikleri nedeniyle surekli kayiplar yasayan Vali Eugene nin Fransiz ve Italyan birlikleri diger kolordularla birlikte Vitebsk Orsa ve Smolensk e kadar yuruduler Valinin birlikleri 7 Eylul 1812 de Borodino Muharebesi nin kanli savaslarinda one cikti Iki Fransiz tumeninden ve Italyan Kraliyet Muhafizlarindan olusan ve I Kolordu dan alinan diger iki Fransiz tumeni tarafindan takviye edilen IV Kolordu Borodino koyunu ele gecirdi ve ardindan Grande Redoubt a kesin saldiriyi baslatti Kolordu daha sonra 14 Eylul de Moskova ya kadar varilan ilerlemenin son asamasina katildi Buyuk Ordu baslangicta guneye dogru ilerleyerek yuruyusune devam ettigi 18 Ekim e kadar Rus sehrinde kaldi Bu asamadaki Italya Ordusu catismalardan kaynaklanan kayiplar ve bolumlerin dagilmasi nedeniyle zaten 18 000 askere dusmustu Kolordu nun Fransiz ve Italyan askerleri geri cekilmenin uzun ve trajik asamasi boyunca siddetli bir sekilde savasti Italyan birliklerinin belirleyici bir rol oynadigi Maloyaroslavets Muharebesi nde Ruslari zekice puskurttukten sonra genel valinin birlikleri 4 Kasim daki Vyazma Muharebesi nden sonra dusmandan kacarken 15 Kasim da agir kayiplar verdiler IV Ordu Kolordusu genellikle arka korumadaydi ve birkac kez kesilip yok edilme riskiyle karsi karsiya kaldi Kusatilmaktan kacinmis olmasina ragmen Italya Ordusu artik surekli catismalar iklim ve duzensizlik nedeniyle yok oluyordu 14 Kasim da Smolensk te hala saflarda bulunan yalnizca 5 000 asker sonra ise 4 000 askere dustu Ocak 1813 teki seferin sonunda IV Ordu Kolordusu Vistula da tekrardan toplanmaya calisirken Italyan Ordusundan yalnizca 1 700 askeri kalmisti Napolyon un Paris e gitmesinden sonra Buyuk Ordu nun kalintilarinin tekrardan bir ordu kurarak icin hazirliklar baslamisken ilk asamasinda da yer alacak olan Genel Vali Eugene yeniden bir ordu olusturmak icin Italya Kralligi na dondu Amaci yaklasan Avusturya saldirisini savusturmakti Vali Nisan 1814 te Napolyon un dususune kadar kralligi savunmak icin sadakatle savasacak yeni bir Italya Ordusu icin 50 000 den fazla asker toplayacakti Kronoloji1 Kasim 1792 tarihli Yurutme Konseyi nin emriyle General Anselme tarafindan Alpler Ordusu nun sag kanadindan olusturuldu Ancak bu emir 7 Kasim a kadar yururluge girmedi 4 Eylul 1793 tarihli kararname ile kendi bolgesinde temsilciler tarafindan Toulon Ordusu adi verilen ve biri Alpler ordusundan digeri Italya ordusundan olmak uzere iki guclu mufrezeden olusan yeni bir ordu olusturuldu 25 ve 28 Aralik 1793 kararnamesiyle sonunda Toulon onundeki ordu feshedildi ve Guney Korsika Italya ordusu ve dogu Pireneler garnizonlari arasinda bolundu Eylul 1795 te Italyan Ordusu muzaffer Dogu Pireneler Ordusu ndan 4 tumen 16 000 erkek takviye aldi Bu takviyelerle ordunun buyuk bir bolumu guneyden gelen gonullu taburlardan olusuyordu 3 Subat 1798 tarihli kararname ile Italya Ordusu ve olarak ikiye ayrildi 21 Temmuz da yururluge giren 5 Temmuz 1799 tarihli kararname ile Alpler Ordusu ve Italya Ordusu olarak ikiye ayrildi 1 Eylul de yururluge giren 29 Agustos 1799 tarihli kararname ile Alpler Ordusu lagvedildi ve Alpler Ordusundaki birlikler Italya Ordusu na devredildi 23 Haziran 1800 tarihli kararname ile Rezerv ve Italya ordulari Italya Ordusu adi altinda birlestirildi 20 Haziran dan itibaren yururluge girecek olan 1 Haziran 1801 tarihli kararname ile Italya Ordusu feshedildi Daha sonra yeni bir organizasyonla Cisalpine deki Fransiz birliklerinin adini aldi 14 Subat 1802 de Italyan Cumhuriyeti ndeki Fransiz birliklerinin adini aldi 22 Mart ta yururluge girecek olan 27 Subat 1802 tarihli kararname ile baris temeline oturtuldu ve 25 000 askere indirildi Kaynakca a b Krebs Leonce 1849 1922 Auteur du texte Moris Henri 1856 1922 Auteur du texte 1891 1895 Campagnes dans les Alpes pendant la Revolution d apres les archives des etats majors francais et austro sarde par MM Leonce Krebs Henri Moris Fransizca 2 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2023 9 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Subat 2023