Satrançta izole bir piyon, bitişik dikeylerinde kendi renginde piyon bulundurmayan bir piyondur. İzole piyonlar genellikle bir zayıflıktır çünkü diğer piyonlar tarafından korunamazlar. Piyonun önündeki kare, rakibin taşları oturtması için iyi bir karakol olabilir. Piyonu korumak için daha az taş olduğundan, izole piyonlar genellikle oyun sonunda zayıflar.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Beyaz e piyonu ve siyahın a piyonu izole piyondur. |
Bununla birlikte, izole piyonlar, zayıf yönlerini dengeleyen ve hatta daha da ağır basan ilerlemiş bir gelişim ve ilgili karşı oyun fırsatları sağlayabilir. İzole piyonun yanındaki hatlar ya açık ya da yarı açık olup kaleler ve vezir için iki saldırı dikeyi sağlar. Bitişik piyonların olmaması, oyuncunun atlarının ve fillerinin harekete geçirilmesine de yardımcı olabilir.
D hattındaki izole bir piyona izole vezir piyonu veya basitçe isolani denir. Açık veya yarı açık c ve e dikeylerine ek olarak izole vezir piyonu, piyonun çapraz ilerisindeki c ve e dikeyi karelerinde iyi ileri karakollar sağlayabilir ve bunlar özellikle oyuncunun atları için uygundur. İzole edilmiş vezir piyonu konumu, şah kanadı saldırısını destekler ve c ve e hatlarında kendi renginde piyonların bulunmaması nedeniyle hem beyaz hem de siyah karedeki fili serbest bırakır. Ancak izole vezir piyonları diğer izole piyonlarla aynı zayıflıklara sahiptir.
Fransız Savunması, Nimzo-Hint Savunması, Caro-Kann ve Vezir Gambiti gibi çeşitli açılışlar izole piyonlara yol açabilir.
Zayıflık
Oyun sonunda izole piyonlar piyon yapısında bir zayıflıktır çünkü bağlı piyonlarda olduğu gibi diğer piyonlar tarafından savunulamazlar. Diyagramda e4'teki beyaz piyon ve a7'deki siyah piyon izoledir.
İzole piyonlar iki nedenden dolayı zayıftır. Birincisi, onlara saldıran taşlar genellikle onları savunan taşlardan daha fazla esnekliğe sahiptir. Yani, saldıran taşlar diğer tehditleri yapma konusunda daha fazla özgürlüğe sahipken, savunan taşlar piyonun savunmasıyla sınırlıdır. Saldıran taş hareket edene kadar yerinde sabit kalması gerektiğinden, savunma parçasının piyona "bağlandığı" söylenir.
İkinci sebep ise izole piyonun hemen önündeki karenin zayıf olması ve bir piyonun saldırısına karşı bağışıklığı olduğundan genellikle bir at veya başka bir düşman taşı için mükemmel bir ileri karakol sağlamasıdır. Ayrıca bu karedeki bir düşman taşı, üzerinde bulunduğu dikey izole piyon tarafından bloke edildiğinden kaleler tarafından saldırıya uğrayamaz. Böylece izole bir piyon, Wilhelm Steinitz'in zayıf kareler olarak adlandırdığı şeyin tipik bir örneğini sağlar.
İzole vezir piyonu
İsolani olarak adlandırılan izole vezir piyonu (İVP) genellikle özel bir durumdur. İzole bir vezir piyonu, vezir dikeyi (d dikeyi) piyonudur. Zayıflığı iki faktörden kaynaklanmaktadır:
- Merkezin kontrolünün stratejik ve (genellikle) taktiksel önemi göz önüne alındığında piyon, oyuncunun onu tutarlı bir şekilde savunmasını gerektirecek kadar önemlidir ancak savunması için mevcut piyon olmadığından, oyuncunun hafif veya ağır taşa "bağlaması" gerekir (açılışta genellikle şahın atı veya vezir) bu görevle görevlendirilir.
- Benzer şekilde, isolani üçüncü veya dördüncü sırada olduğunda, bitişik piyonların yokluğu, oyuncunun önündeki kareye saldırmasını veya savunmasını engeller (örneğin beyaz için sırasıyla d4 veya d5 kareleri). Bu kareler önemli merkezî kareler olduğundan, oyuncunun sıklıkla karenin saldırı veya savunmasına bağlı bir veya daha fazla taşı tutması gerekecektir.
Bununla birlikte, açık veya yarı açık şah (e dikeyi) ve vezir kanadı fili (c dikeyi) dikeylerinin yanı sıra e5 ve c5'teki ileri karakolların (beyaz için) varlığı, oyuncuya oyun ortasında İVP'ye uygun atak şansı sağlar. Oyun oyun sonuna ulaştığında piyonun izolasyonu bir güçten ziyade bir zayıflık haline gelir. Bu nedenle İVP'ye sahip oyuncunun oyun sonuna varılmadan önce gücünün avantajından yararlanması gerekir. Gallagher (2002) her biri dört hafif taştan oluşan İVP'nin bir avantaj olduğunu öne sürdü, her biri üç küçük parçayla neredeyse eşit; ve her birinde iki veya daha az küçük parça olması bir dezavantajdır. Beyazın piyonu feda etmesi ve siyahın piyonunun bloke olması ortak temalardır.
Strateji
Diyagram, İVP pozisyonunda her iki taraf için en uygun taş yerleşimlerinden bazılarını göstermektedir.
Beyaz
- açık c hattına ve yarı açık e hattına yerleştirilmiş kaleler vardır.
- İVP'nin desteklediği e5 karesine zıplamaya hazır bir atı var. Bu bir saldırı için bir sıçrama noktası olabilir.
- İVP'nin önündeki zayıf d5 karesini kontrol eden iki taşa sahiptir (vezir atı ve açık renkli fil).
- tematik d4 – d5 ilerlemesini hazırlayan üç taşı vardır (vezir atı, açık renkli fil ve vezir).
- g5'teki siyah kare fili ile f6 atını siyah vezirle sıkıştırdı ve siyahın önemli d5 karesi üzerindeki kontrolünü azalttı.
Taşların bu düzenlemesinden yararlanarak beyaz, konumu açarak ve İVP'yi çözerek d4 – d5 ile tematik olarak ilerlemeyi planlayabilir veya muhtemelen bir at için e5 karesini kullanarak bir saldırı başlatmak için taşlarının daha büyük aktivitesini kullanmayı planlayabilir ve muhtemelen bir şah kanadında yapmayı planlıyor. Tipik olarak e6 veya f7'de de bir fedakarlık olabilir. Beyazın bir saldırıyı desteklemek için İVP'yi kullanmaya çalışması veya oyun sonundan önce onu dağıtması önemlidir çünkü daha sonra zayıflayacaktır. d4-d5 ilerlemesi veya siyahı e5'teki bir taşı ele geçirmeye zorlayan ve ardından d4 piyonuyla yeniden ele geçirme taktiği, bunu başarmanın tipik yolları olacaktır.
Siyah
- zayıf d5 karesini kontrol eden üç taşı var (şah atı, açık renkli fil ve e6 piyonu). Bu, beyazın tematik d4-d5 ilerlemesini önlemeye yardımcı olur.
- Beyazın kritik d5 karesi üzerindeki kontrolünü azaltmak için siyah kare fili, beyazın vezirinin atını e1 kalesine sabitliyor.
- açık renkli fil, tahtanın ortasındaki zayıflamış açık renkli kareleri kontrol etmek için iyi yerleştirilmiş.
Siyah, d4'teki piyonu bir taşla (büyük olasılıkla bir at) bloke etmeye veya piyonu alana kadar üzerindeki baskıyı artıracak kadar ilerlemesini engellemeye karar verebilir. Büyük ihtimalle siyah, açık c hattına ve yarı açık d hattına kalelerini yerleştirerek onların aktivitelerini artırmaya ve d4 üzerindeki baskıyı artırmaya çalışacaktır. Siyahın d4-d5 yarmasını engellemesi veya başka bir şekilde onu zararsız hale getirmesi çok önemlidir. Siyah mümkün olduğu kadar çok taş değiştirmeye çalışacaktır çünkü tahtadaki taşlar ne kadar az olursa İVP o kadar zayıf olur. Siyahın, saldırı başlatmak için e5 karesini kullanan beyaza karşı dikkatli olması ve e6 ve f7'deki fedalara karşı tetikte olması gerekiyor.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d Nimzowitsch (2016).
- ^ Gallagher (2002).
- ^ "Vladimir Kramnik vs. Garry Kasparov, Classical World Championship Match (2000), London". . 7 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Satrancta izole bir piyon bitisik dikeylerinde kendi renginde piyon bulundurmayan bir piyondur Izole piyonlar genellikle bir zayifliktir cunku diger piyonlar tarafindan korunamazlar Piyonun onundeki kare rakibin taslari oturtmasi icin iyi bir karakol olabilir Piyonu korumak icin daha az tas oldugundan izole piyonlar genellikle oyun sonunda zayiflar Beyaz e piyonu ve siyahin a piyonu izole piyondur Bununla birlikte izole piyonlar zayif yonlerini dengeleyen ve hatta daha da agir basan ilerlemis bir gelisim ve ilgili karsi oyun firsatlari saglayabilir Izole piyonun yanindaki hatlar ya acik ya da yari acik olup kaleler ve vezir icin iki saldiri dikeyi saglar Bitisik piyonlarin olmamasi oyuncunun atlarinin ve fillerinin harekete gecirilmesine de yardimci olabilir D hattindaki izole bir piyona izole vezir piyonu veya basitce isolani denir Acik veya yari acik c ve e dikeylerine ek olarak izole vezir piyonu piyonun capraz ilerisindeki c ve e dikeyi karelerinde iyi ileri karakollar saglayabilir ve bunlar ozellikle oyuncunun atlari icin uygundur Izole edilmis vezir piyonu konumu sah kanadi saldirisini destekler ve c ve e hatlarinda kendi renginde piyonlarin bulunmamasi nedeniyle hem beyaz hem de siyah karedeki fili serbest birakir Ancak izole vezir piyonlari diger izole piyonlarla ayni zayifliklara sahiptir Fransiz Savunmasi Nimzo Hint Savunmasi Caro Kann ve Vezir Gambiti gibi cesitli acilislar izole piyonlara yol acabilir ZayiflikOyun sonunda izole piyonlar piyon yapisinda bir zayifliktir cunku bagli piyonlarda oldugu gibi diger piyonlar tarafindan savunulamazlar Diyagramda e4 teki beyaz piyon ve a7 deki siyah piyon izoledir Izole piyonlar iki nedenden dolayi zayiftir Birincisi onlara saldiran taslar genellikle onlari savunan taslardan daha fazla esneklige sahiptir Yani saldiran taslar diger tehditleri yapma konusunda daha fazla ozgurluge sahipken savunan taslar piyonun savunmasiyla sinirlidir Saldiran tas hareket edene kadar yerinde sabit kalmasi gerektiginden savunma parcasinin piyona baglandigi soylenir Ikinci sebep ise izole piyonun hemen onundeki karenin zayif olmasi ve bir piyonun saldirisina karsi bagisikligi oldugundan genellikle bir at veya baska bir dusman tasi icin mukemmel bir ileri karakol saglamasidir Ayrica bu karedeki bir dusman tasi uzerinde bulundugu dikey izole piyon tarafindan bloke edildiginden kaleler tarafindan saldiriya ugrayamaz Boylece izole bir piyon Wilhelm Steinitz in zayif kareler olarak adlandirdigi seyin tipik bir ornegini saglar Izole vezir piyonuIsolani olarak adlandirilan izole vezir piyonu IVP genellikle ozel bir durumdur Izole bir vezir piyonu vezir dikeyi d dikeyi piyonudur Zayifligi iki faktorden kaynaklanmaktadir Merkezin kontrolunun stratejik ve genellikle taktiksel onemi goz onune alindiginda piyon oyuncunun onu tutarli bir sekilde savunmasini gerektirecek kadar onemlidir ancak savunmasi icin mevcut piyon olmadigindan oyuncunun hafif veya agir tasa baglamasi gerekir acilista genellikle sahin ati veya vezir bu gorevle gorevlendirilir Benzer sekilde isolani ucuncu veya dorduncu sirada oldugunda bitisik piyonlarin yoklugu oyuncunun onundeki kareye saldirmasini veya savunmasini engeller ornegin beyaz icin sirasiyla d4 veya d5 kareleri Bu kareler onemli merkezi kareler oldugundan oyuncunun siklikla karenin saldiri veya savunmasina bagli bir veya daha fazla tasi tutmasi gerekecektir Bununla birlikte acik veya yari acik sah e dikeyi ve vezir kanadi fili c dikeyi dikeylerinin yani sira e5 ve c5 teki ileri karakollarin beyaz icin varligi oyuncuya oyun ortasinda IVP ye uygun atak sansi saglar Oyun oyun sonuna ulastiginda piyonun izolasyonu bir gucten ziyade bir zayiflik haline gelir Bu nedenle IVP ye sahip oyuncunun oyun sonuna varilmadan once gucunun avantajindan yararlanmasi gerekir Gallagher 2002 her biri dort hafif tastan olusan IVP nin bir avantaj oldugunu one surdu her biri uc kucuk parcayla neredeyse esit ve her birinde iki veya daha az kucuk parca olmasi bir dezavantajdir Beyazin piyonu feda etmesi ve siyahin piyonunun bloke olmasi ortak temalardir Strateji Kramnik vs Kasparov 200012 Kc1 den sonraki pozisyon Beyaz izole vezir piyonuna sahip olmasina ragmen daha iyi tas gelisimine sahiptir Diyagram IVP pozisyonunda her iki taraf icin en uygun tas yerlesimlerinden bazilarini gostermektedir Beyaz acik c hattina ve yari acik e hattina yerlestirilmis kaleler vardir IVP nin destekledigi e5 karesine ziplamaya hazir bir ati var Bu bir saldiri icin bir sicrama noktasi olabilir IVP nin onundeki zayif d5 karesini kontrol eden iki tasa sahiptir vezir ati ve acik renkli fil tematik d4 d5 ilerlemesini hazirlayan uc tasi vardir vezir ati acik renkli fil ve vezir g5 teki siyah kare fili ile f6 atini siyah vezirle sikistirdi ve siyahin onemli d5 karesi uzerindeki kontrolunu azaltti Taslarin bu duzenlemesinden yararlanarak beyaz konumu acarak ve IVP yi cozerek d4 d5 ile tematik olarak ilerlemeyi planlayabilir veya muhtemelen bir at icin e5 karesini kullanarak bir saldiri baslatmak icin taslarinin daha buyuk aktivitesini kullanmayi planlayabilir ve muhtemelen bir sah kanadinda yapmayi planliyor Tipik olarak e6 veya f7 de de bir fedakarlik olabilir Beyazin bir saldiriyi desteklemek icin IVP yi kullanmaya calismasi veya oyun sonundan once onu dagitmasi onemlidir cunku daha sonra zayiflayacaktir d4 d5 ilerlemesi veya siyahi e5 teki bir tasi ele gecirmeye zorlayan ve ardindan d4 piyonuyla yeniden ele gecirme taktigi bunu basarmanin tipik yollari olacaktir Siyah zayif d5 karesini kontrol eden uc tasi var sah ati acik renkli fil ve e6 piyonu Bu beyazin tematik d4 d5 ilerlemesini onlemeye yardimci olur Beyazin kritik d5 karesi uzerindeki kontrolunu azaltmak icin siyah kare fili beyazin vezirinin atini e1 kalesine sabitliyor acik renkli fil tahtanin ortasindaki zayiflamis acik renkli kareleri kontrol etmek icin iyi yerlestirilmis Siyah d4 teki piyonu bir tasla buyuk olasilikla bir at bloke etmeye veya piyonu alana kadar uzerindeki baskiyi artiracak kadar ilerlemesini engellemeye karar verebilir Buyuk ihtimalle siyah acik c hattina ve yari acik d hattina kalelerini yerlestirerek onlarin aktivitelerini artirmaya ve d4 uzerindeki baskiyi artirmaya calisacaktir Siyahin d4 d5 yarmasini engellemesi veya baska bir sekilde onu zararsiz hale getirmesi cok onemlidir Siyah mumkun oldugu kadar cok tas degistirmeye calisacaktir cunku tahtadaki taslar ne kadar az olursa IVP o kadar zayif olur Siyahin saldiri baslatmak icin e5 karesini kullanan beyaza karsi dikkatli olmasi ve e6 ve f7 deki fedalara karsi tetikte olmasi gerekiyor Ayrica bakinizKaynakca a b c d Nimzowitsch 2016 Gallagher 2002 Vladimir Kramnik vs Garry Kasparov Classical World Championship Match 2000 London 7 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mayis 2024