İçkerin Savaşı Mayıs-Haziran 1842’de İçkerin ormanında, Kozhalg-Duk tepesinde Çeçenistan'daki Shuani köyü, General Grabbe komutasındaki Rus birlikleri arasında İçkerin Savaşı, İçkerya generallerinin komutasındaki Çeçen birlikleri Shuaib Centoroevsky ve Ullubiy-Mulla Aukhovsky. Rus birliklerinin harekâtının amacı aul Dargo’yu yok etmekti. Ancak, müfreze kaleye ulaşamadı, ağır kayıplar nedeniyle Grabbe geri çekilmek zorunda kaldı.
İçkerin Savaşı | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Kafkas Savaşı | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Kafkasya İmamlığı | Rus İmparatorluğu | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Şuayp Molla Ullubiy-Mulla Aukhovsky Dargo’lu Cavathan Suaib-Mulla Talkhig Şalinski | Pavel Grabbe И. M. Labintsev | ||||||
Güçler | |||||||
1500 | 10000 | ||||||
Kayıplar | |||||||
300 | 1700 |
İmam Şamil liderliğindeki Kafkas dağlılarının ana kuvvetlerinin Kazi-Kumuhta olduğu bir zamanda, genelkurmay başkanı P. H. Grabbe imamatın başkenti olan Dargo köyüne bir sefere çıktı. Grabbe’nin birliği 12 piyade taburu, bir mühendis bölüğü, üç yüz Kazak’tan (yaklaşık 10 bin kişi) ve 24 top (başka bir kaynağa göre 16 top) içeriyordu. On bin kişilik Rus birliğine, İçkeriya naibi Şuayb-Mulla Centoroyevski’nin genel komutası altında, Auh naibi Ullubiy-Mulla’nın liderliğindeki İçkeri ve Auh Çeçen birlikleri karşı koydu. Kafkas Savaşı'nın bir katılımcısı ve tarihçisi olan A. L. Zisserman'ın tanıklığına göre, bu birliklerin sayısı «en cömert hesaplamalara göre bile bin beş yüz kişiydi». Mücadele, 30 Mayıs’tan 2 Haziran 1842’ye kadar, seferin rotası boyunca dağ geçitlerinde devam etti. Savaş sırasında Çeçenler, dağınık düzen taktiğini ve esas olarak ganimet toplardan oluşan «gezici» topçularını kullandılar. Dağlılar, Rusların beş sahra topunu ele geçirdi, ancak kısa bir süre sonra Yarbay Tryaskin bir karşı saldırı gerçekleştirdi ve toplar geri alındı, ancak Tryaskin öldü. 66 subay ve 1700’den fazla askeri kaybeden (öldürülen, yaralanan ve kaybolan) ve tüm topçu servisini kaybeden Grabbe geri çekilmek zorunda kaldı. Kafkas hattı şefi G. I. Filipson’a göre, Grabbe’nin kayıpları — 4.000’den fazla ölü ve yaralıydı. Çeçenler tarafından bir top ele geçirildi (başka bir kaynağa göre — 2).
Sonuç
Savaşa katılanlar Şamil tarafından bayraklar ve madalyalarla ödüllendirildi. Örneğin, Şuayb-mulla Centoroyevski ve Ullubiy-mulla Auhovskiy, üzerinde «Allah’tan başka güç ve kuvvet yoktur» yazılı yıldız şeklindeki nişanlar ve altın işlemeli üç bayrak ile ödüllendirildi. Baysangur Benoyevski cesaret madalyası aldı. Dağlılar, İçkerin savaşında kullanılan taktiği savaşın sonuna kadar uyguladılar. Pavel Grabbe, önceki hizmetlerine rağmen komutadan alındı ve (gerçekten de 1865’te, II. Aleksandr zamanında, kont unvanını aldı) Kafkasya’yı terk etti.
Hafıza
- Kafkas Savaşı'nın sona ermesinden sonra, Dargo köyünde Kurinsky ve Kabardey alaylarının düşmüş askerleri için bir anıt dikildi. 1917 Ekim Devrimi sırasında anıt yıkıldı.
- 5 Temmuz 1994’te Kozhalgin-duk sırtında (Çeç . Kozhalgin-duk) sırtı, Shuani köyü yakınlarındaki İçkerin savaşının onuruna bir anıt dikildi. Çeçenya’daki düşmanlıklar döneminde, anıt askerler tarafından tahrip edildi.
Kaynakça
- ^ Казбек Г. Н. «Куринцы в Чечне и Дагестане, 1834—1861 г. : очерк истории 79-го пехотного Куринского его иимператорского высочества великого князя Павла Александровича полка. — Тифлис, 1885»
- ^ Zisserman A. L. Kafkasya’da Yirmi Beş Yıl. 1842—1867, 1879.
- ^ Zisserman A. L. 80. Piyade Kabardey Generali Mareşal Prens Baryatinsky’nin alayının tarihçesi. (1726—1880). Т. 2. Petersburg, 1881. s. 225.
- ^ «Воспоминания Григория Ивановича Филипсона // Русский архив, Вып. 2. 1884»
- ^ Ливенцов М. Воспоминания о службе на Кавказе в начале сороковых годов] / Текст воспроизведен по изданию: Воспоминания о службе на Кавказе в начале сороковых годов. (Извлечения из дневника) // Русское обозрение, № 11. 1894. — Русское обозрение, 1894.
- ^ Baddeley J. F. Завоевание Кавказа русскими. 1720—1860
- ^ a b Хожаев Д. Ичкеринское сражение 1842 года и разгром армии Воронцова в Дарго
- ^ Проект «Российские историко-культурные памятники XIX — начала ХХ вв. на Северном Кавказе»[]
- ^ "Ичкеринское сражение". 9 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2021.
Ek kaynaklar
- Акты, собранные Кавказской археографической комиссией / Под ред. А. П. Берже. — Тф.: Тип. Глав. управ. наместника кавказского, 1884. — Т. 9. — 1013 с.
- Baddeley J. F. Завоевание Кавказа русскими. 1720—1860 = The Russian conquest of the Caucasus (англ.) / Пер. с англ. Л. А. Калашниковой. — М. [L.]: Центрполиграф (Longmans, [1908]), 2011. — 351 [518] с. — .
- Гизетти А. Л. Сборник сведений о потерях Кавказских войск во время войн Кавказско-горской, персидских, турецких и в Закаспийском крае. 1801—1885 гг / Под ред. В. А. Потто. — Тф.: Тип. Я. И. Либермана, 1901. — 222 с.
- Лацинский А. С. Хронология русской военной истории: хронологический указатель войн, сражений и дел, в которых участвовали русския войска от Петра I до новейшаго времени. — СПб.: Тип. Департ. уделов, 1891. — 289 с.
- Зиссерман А. Л. История 80-го пехотного Кабардинского генерал-фельдмаршала князя Барятинского полка Архивная копия от 10 октября 2021 на Wayback Machine. (1726—1880). Т. 1—3. СПб., 1881.
- Хожаев Д. Ичкеринское сражение и разгром армии Воронцова в Дарго на «Чеченинфо.ру» Архивная копия от 5 марта 2016 на Wayback Machine // Чеченцы в Русско-Кавказской войне. Изд. «Седа» 1998. —
- Брюховецкий Г. А. 100 лет боевой и мирной жизни 79-го Пехотного Куринского полка 1802—1902 гг. краткие очерки из истории полка для нижних чинов. — СПб., 1902.
- Леер Г. А. Обзор войн России от Петра Великого до наших дней. — СПб., 1885—1896.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ickerin Savasi Mayis Haziran 1842 de Ickerin ormaninda Kozhalg Duk tepesinde Cecenistan daki Shuani koyu General Grabbe komutasindaki Rus birlikleri arasinda Ickerin Savasi Ickerya generallerinin komutasindaki Cecen birlikleri Shuaib Centoroevsky ve Ullubiy Mulla Aukhovsky Rus birliklerinin harekatinin amaci aul Dargo yu yok etmekti Ancak mufreze kaleye ulasamadi agir kayiplar nedeniyle Grabbe geri cekilmek zorunda kaldi Ickerin SavasiKafkas SavasiTarih30 Mayis 2 Haziran 1842BolgeCecenya Kuzey KafkasyaSonucKafkasya Imamligi zaferiTaraflarKafkasya ImamligiRus ImparatorluguKomutanlar ve liderlerSuayp Molla Ullubiy Mulla Aukhovsky Dargo lu Cavathan Suaib Mulla Talkhig SalinskiPavel Grabbe I M LabintsevGucler150010000Kayiplar3001700Murid Frans Rubo 1890 Imam Samil liderligindeki Kafkas daglilarinin ana kuvvetlerinin Kazi Kumuhta oldugu bir zamanda genelkurmay baskani P H Grabbe imamatin baskenti olan Dargo koyune bir sefere cikti Grabbe nin birligi 12 piyade taburu bir muhendis bolugu uc yuz Kazak tan yaklasik 10 bin kisi ve 24 top baska bir kaynaga gore 16 top iceriyordu On bin kisilik Rus birligine Ickeriya naibi Suayb Mulla Centoroyevski nin genel komutasi altinda Auh naibi Ullubiy Mulla nin liderligindeki Ickeri ve Auh Cecen birlikleri karsi koydu Kafkas Savasi nin bir katilimcisi ve tarihcisi olan A L Zisserman in tanikligina gore bu birliklerin sayisi en comert hesaplamalara gore bile bin bes yuz kisiydi Mucadele 30 Mayis tan 2 Haziran 1842 ye kadar seferin rotasi boyunca dag gecitlerinde devam etti Savas sirasinda Cecenler daginik duzen taktigini ve esas olarak ganimet toplardan olusan gezici topcularini kullandilar Daglilar Ruslarin bes sahra topunu ele gecirdi ancak kisa bir sure sonra Yarbay Tryaskin bir karsi saldiri gerceklestirdi ve toplar geri alindi ancak Tryaskin oldu 66 subay ve 1700 den fazla askeri kaybeden oldurulen yaralanan ve kaybolan ve tum topcu servisini kaybeden Grabbe geri cekilmek zorunda kaldi Kafkas hatti sefi G I Filipson a gore Grabbe nin kayiplari 4 000 den fazla olu ve yaraliydi Cecenler tarafindan bir top ele gecirildi baska bir kaynaga gore 2 SonucSavasa katilanlar Samil tarafindan bayraklar ve madalyalarla odullendirildi Ornegin Suayb mulla Centoroyevski ve Ullubiy mulla Auhovskiy uzerinde Allah tan baska guc ve kuvvet yoktur yazili yildiz seklindeki nisanlar ve altin islemeli uc bayrak ile odullendirildi Baysangur Benoyevski cesaret madalyasi aldi Daglilar Ickerin savasinda kullanilan taktigi savasin sonuna kadar uyguladilar Pavel Grabbe onceki hizmetlerine ragmen komutadan alindi ve gercekten de 1865 te II Aleksandr zamaninda kont unvanini aldi Kafkasya yi terk etti HafizaKafkas Savasi nin sona ermesinden sonra Dargo koyunde Kurinsky ve Kabardey alaylarinin dusmus askerleri icin bir anit dikildi 1917 Ekim Devrimi sirasinda anit yikildi 5 Temmuz 1994 te Kozhalgin duk sirtinda Cec Kozhalgin duk sirti Shuani koyu yakinlarindaki Ickerin savasinin onuruna bir anit dikildi Cecenya daki dusmanliklar doneminde anit askerler tarafindan tahrip edildi Kaynakca Kazbek G N Kurincy v Chechne i Dagestane 1834 1861 g ocherk istorii 79 go pehotnogo Kurinskogo ego iimperatorskogo vysochestva velikogo knyazya Pavla Aleksandrovicha polka Tiflis 1885 Zisserman A L Kafkasya da Yirmi Bes Yil 1842 1867 1879 Zisserman A L 80 Piyade Kabardey Generali Maresal Prens Baryatinsky nin alayinin tarihcesi 1726 1880 T 2 Petersburg 1881 s 225 Vospominaniya Grigoriya Ivanovicha Filipsona Russkij arhiv Vyp 2 1884 Livencov M Vospominaniya o sluzhbe na Kavkaze v nachale sorokovyh godov Tekst vosproizveden po izdaniyu Vospominaniya o sluzhbe na Kavkaze v nachale sorokovyh godov Izvlecheniya iz dnevnika Russkoe obozrenie 11 1894 Russkoe obozrenie 1894 Baddeley J F Zavoevanie Kavkaza russkimi 1720 1860 a b Hozhaev D Ichkerinskoe srazhenie 1842 goda i razgrom armii Voroncova v Dargo Proekt Rossijskie istoriko kulturnye pamyatniki XIX nachala HH vv na Severnom Kavkaze olu kirik baglanti Ichkerinskoe srazhenie 9 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2021 Ek kaynaklarAkty sobrannye Kavkazskoj arheograficheskoj komissiej Pod red A P Berzhe Tf Tip Glav uprav namestnika kavkazskogo 1884 T 9 1013 s Baddeley J F Zavoevanie Kavkaza russkimi 1720 1860 The Russian conquest of the Caucasus angl Per s angl L A Kalashnikovoj M L Centrpoligraf Longmans 1908 2011 351 518 s ISBN 978 5 227 02749 8 Gizetti A L Sbornik svedenij o poteryah Kavkazskih vojsk vo vremya vojn Kavkazsko gorskoj persidskih tureckih i v Zakaspijskom krae 1801 1885 gg Pod red V A Potto Tf Tip Ya I Libermana 1901 222 s Lacinskij A S Hronologiya russkoj voennoj istorii hronologicheskij ukazatel vojn srazhenij i del v kotoryh uchastvovali russkiya vojska ot Petra I do novejshago vremeni SPb Tip Depart udelov 1891 289 s Zisserman A L Istoriya 80 go pehotnogo Kabardinskogo general feldmarshala knyazya Baryatinskogo polka Arhivnaya kopiya ot 10 oktyabrya 2021 na Wayback Machine 1726 1880 T 1 3 SPb 1881 Hozhaev D Ichkerinskoe srazhenie i razgrom armii Voroncova v Dargo na Checheninfo ru Arhivnaya kopiya ot 5 marta 2016 na Wayback Machine Chechency v Russko Kavkazskoj vojne Izd Seda 1998 ISBN 5 85973 012 8 Bryuhoveckij G A 100 let boevoj i mirnoj zhizni 79 go Pehotnogo Kurinskogo polka 1802 1902 gg kratkie ocherki iz istorii polka dlya nizhnih chinov SPb 1902 Leer G A Obzor vojn Rossii ot Petra Velikogo do nashih dnej SPb 1885 1896