Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Ağustos 2022) () |
Kafkas Savaşı, Rus İmparatorluğu'nun Kuzey Kafkasya halklarına karşı yaptığı savaştır. 1817'den 1864'e kadar süren bu savaşta Ruslar; Çerkesler ve Şeyh Şamil önderliğindeki Çeçenler ve Dağıstanlılara karşı savaşmıştır. Savaşın batı yakası Rus-Çerkes Savaşı, doğu yakası ise Mürid Savaşı adıyla incelenir.
| Kafkas Savaşı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
|
 Nogay Ordaları | |||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| I. Aleksandr I. Nikolay II. Aleksandr Pavel Tsitsianov Fyodor Bursak × Georgi Emmanuel Aleksey Yermolov Maksim Vlasov Nikolay Yevdokimov Grigori Zass × Pavel Grabbe Davit Dadiani Aleksandr Baryatinsky Dimitri Milyutin Mihail Romanov | İsmail Berzeg Hawdıqo Mansur Muhammed Emin  Seferbiy Zaneqo × Gerandıqo Berzeg × Hırtsıjıqo Ale (ölü) Pşıqo Ahecaqo Tığujıqo Qızbeç × (ölü) Canbolat Boletoqo (ölü) Qerzeç Şırıhuqo Aslan Bey Çaçba Hamzat Bey (ölü) Şeyh Şamil × Şuayp Molla Hacı Murad Dargo’lu Cavathan Suaib-Mulla Talkhig Şalinski Auh’lu Eldar | ||||||
Bu savaş sonunda Çerkesya'nın halkı olan Çerkesler, Rusların zorlamasıyla topraklarından ayrılıp Anadolu'ya göç etmek zorunda kalmışlardır. Bugün Türkiye, Suriye, Ürdün ve İsrail gibi ülkelerde milyonları bulan Çerkesler, 1860'larda ülkelerinden ayrılmak zorunda bırakılan insanların torunlarıdır. Çerkeslerin çok azına Kafkasya'da Ruslar tarafından Kafkasya'da kalma izni ve toprak verildi. Kafkasya'da kalan Çerkesler bugün Rusya Federasyonu'na bağlı Adigey, Karaçay-Çerkesya ve Kabartay-Balkarya'yı oluşturmuşlardır.
Kafkasya'nın merkezinde bulunan Gürcü askeri yolu'nun Rusya tarafından ele geçirilmesi, Kafkas Savaşı'nı batıda Rus-Çerkes Savaşı ve doğuda Mürid Savaşı olmak üzere ikiye böldü. Kafkasya'nın diğer toprakları (günümüzdeki doğu Gürcistan, güney Dağıstan, Ermenistan ve Azerbaycan), Rusya'nın İran ile yaptığı savaşların bir sonucu olarak 19. yüzyılda çeşitli zamanlarda Rus İmparatorluğu tarafından ele geçirildi. Kalan kısım olan Batı Gürcistan, darbeler yoluyla ve güneyde yapılan Osmanlı-Rus Savaşları ile Rus İmparatorluğu tarafından aynı dönemde ilhak edildi.
Abhazya'da her 21 Mayıs tarihinde sürgünü anma programları düzenlenmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Konuyla ilgili kaynaklar
- Baddeley, John F. (1908). The Russian conquest of the Caucasus. London: Longmans, Green and Co. ISBN . 20 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Şubat 2020.
- Pokrovsky N. I. Caucasian Wars and the Imamate of Shamil / Foreword. N. N. Pokrovsky, introduction. and approx. V. G. Gadzhiev. — M.: ROSSPEN, 2000. — 511 p. — .
- Dubrovin, N. История войны и владычества русских на Кавказе, volumes 4–6. SPb, 1886–88.
- Fadeev R. A. Kafkas Savaşının Altmış Yılı. - Tiflis: Kafkas Ordusu Genelkurmay Başkanlığı askeri matbaası, 1860.
- Potto V. A. Kafkas Savaşı ayrı denemelerde, bölümlerde, efsanelerde ve biyografilerde: 5 ciltte. - 2. baskı - St.Petersburg, 1887-1889.
- Gordin Ya. A. Kafkasya: toprak ve kan. 19. yüzyıl Kafkas Savaşı'nda Rusya. SPb., 2000
- 1817-64 Kafkas Savaşı / V. M. Mukhanov // İzlanda - Başbakanlık. - M.: Büyük Rus Ansiklopedisi, 2008. - S. 359. - (Büyük Rus Ansiklopedisi: [35 ciltte] / yazı işleri müdürü Yu. S. Osipov; 2004-2017, c. 12). - .
- Khozhaev D. A. Rus-Kafkas Savaşında Çeçenler: bilimsel-popul. iş / yetkilendirme proje ve bilimsel ed. T. A. Mazaeva. - Gr.-St.Petersburg. : "Seda", 1998. - 250 s. - Fin'in katılımıyla yayınlandı. sağlamak M. M. Akhmatkhanova ve Kh. D. Makhauri. — .
- Gammer, Moshe. Muslim Resistance to the Tsar: Shamil and the Conquest of Chechnia and Daghestan. Frank Cass & Co. Ltd., 1994. 247 p. — ISBN-13. 978-0714634319.
 | Savaş ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Kafkas Savasi haber gazete kitap akademik JSTOR Agustos 2022 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Kafkas Savasi Rus Imparatorlugu nun Kuzey Kafkasya halklarina karsi yaptigi savastir 1817 den 1864 e kadar suren bu savasta Ruslar Cerkesler ve Seyh Samil onderligindeki Cecenler ve Dagistanlilara karsi savasmistir Savasin bati yakasi Rus Cerkes Savasi dogu yakasi ise Murid Savasi adiyla incelenir Kafkas SavasiTarih1817 1864BolgeKafkasyaSonucRuslarin kuzeydogu Kafkasya yi ilhak edisi ve Cerkes SurgunuTaraflarRus Imparatorlugu Kazaklar Avar Hanligi Kalmuk Hanligi Megrelya Prensligi Guria Prensligi Tarki Samhalligi Svaneti PrensligiCerkesya Abhazya Prensligi Kafkasya Imamligi Dagistanlilar Cecenler Nogay OrdalariKomutanlar ve liderlerI Aleksandr I Nikolay II Aleksandr Pavel Tsitsianov Fyodor Bursak Georgi Emmanuel Aleksey Yermolov Maksim Vlasov Nikolay Yevdokimov Grigori Zass Pavel Grabbe Davit Dadiani Aleksandr Baryatinsky Dimitri Milyutin Mihail RomanovIsmail Berzeg Hawdiqo Mansur Muhammed Emin Seferbiy Zaneqo Gerandiqo Berzeg Hirtsijiqo Ale olu Psiqo Ahecaqo Tigujiqo Qizbec olu Canbolat Boletoqo olu Qerzec Sirihuqo Aslan Bey Cacba Hamzat Bey olu Seyh Samil Suayp Molla Haci Murad Dargo lu Cavathan Suaib Mulla Talkhig Salinski Auh lu Eldar Bu savas sonunda Cerkesya nin halki olan Cerkesler Ruslarin zorlamasiyla topraklarindan ayrilip Anadolu ya goc etmek zorunda kalmislardir Bugun Turkiye Suriye Urdun ve Israil gibi ulkelerde milyonlari bulan Cerkesler 1860 larda ulkelerinden ayrilmak zorunda birakilan insanlarin torunlaridir Cerkeslerin cok azina Kafkasya da Ruslar tarafindan Kafkasya da kalma izni ve toprak verildi Kafkasya da kalan Cerkesler bugun Rusya Federasyonu na bagli Adigey Karacay Cerkesya ve Kabartay Balkarya yi olusturmuslardir Kafkasya nin merkezinde bulunan Gurcu askeri yolu nun Rusya tarafindan ele gecirilmesi Kafkas Savasi ni batida Rus Cerkes Savasi ve doguda Murid Savasi olmak uzere ikiye boldu Kafkasya nin diger topraklari gunumuzdeki dogu Gurcistan guney Dagistan Ermenistan ve Azerbaycan Rusya nin Iran ile yaptigi savaslarin bir sonucu olarak 19 yuzyilda cesitli zamanlarda Rus Imparatorlugu tarafindan ele gecirildi Kalan kisim olan Bati Gurcistan darbeler yoluyla ve guneyde yapilan Osmanli Rus Savaslari ile Rus Imparatorlugu tarafindan ayni donemde ilhak edildi Abhazya da her 21 Mayis tarihinde surgunu anma programlari duzenlenmektedir Cecen topcular Ayrica bakinizRus Cerkes Savasi Murid Savasi Ickerin Savasi Dargo MuharebesiKaynakca 17 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Kasim 2022 18 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Kasim 2022 Konuyla ilgili kaynaklarBaddeley John F 1908 The Russian conquest of the Caucasus London Longmans Green and Co ISBN 0 7007 0634 8 20 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Subat 2020 Pokrovsky N I Caucasian Wars and the Imamate of Shamil Foreword N N Pokrovsky introduction and approx V G Gadzhiev M ROSSPEN 2000 511 p ISBN 5 8243 0078 X Dubrovin N Istoriya vojny i vladychestva russkih na Kavkaze volumes 4 6 SPb 1886 88 Fadeev R A Kafkas Savasinin Altmis Yili Tiflis Kafkas Ordusu Genelkurmay Baskanligi askeri matbaasi 1860 Potto V A Kafkas Savasi ayri denemelerde bolumlerde efsanelerde ve biyografilerde 5 ciltte 2 baski St Petersburg 1887 1889 Gordin Ya A Kafkasya toprak ve kan 19 yuzyil Kafkas Savasi nda Rusya SPb 2000 1817 64 Kafkas Savasi V M Mukhanov Izlanda Basbakanlik M Buyuk Rus Ansiklopedisi 2008 S 359 Buyuk Rus Ansiklopedisi 35 ciltte yazi isleri muduru Yu S Osipov 2004 2017 c 12 ISBN 978 5 85270 343 9 Khozhaev D A Rus Kafkas Savasinda Cecenler bilimsel popul is yetkilendirme proje ve bilimsel ed T A Mazaeva Gr St Petersburg Seda 1998 250 s Fin in katilimiyla yayinlandi saglamak M M Akhmatkhanova ve Kh D Makhauri ISBN 5 85973 012 8 Gammer Moshe Muslim Resistance to the Tsar Shamil and the Conquest of Chechnia and Daghestan Frank Cass amp Co Ltd 1994 247 p ISBN 13 978 0714634319 Savas ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz