Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Proletarya diktatörlüğü, Marksizmdeki tarihsel ve siyasalproleter düşünceye göre, kapitalizmle komünizm arasında uzanan geçiş döneminin siyasal biçimini ifade eder. Sosyalizm dönemi, komünizme yani sınıfsız topluma geçiş dönemi olması itibarıyla proletarya diktatörlüğü dönemidir. Proletarya diktatörlüğü kavramı anlayışına ve Marksist sınıf teorisine bağlı kesin bir önermedir. Marksizme göre, bu dönem zorunlu bir tarihsel dönemdir. Bu dönemde proletarya sınıf olarak iktidarı elinde bulundurur ve dünya sosyalizmine geçildiği durumda adım adım sönümlenerek sınıfsız topluma geçişi sağlar. Yani sanıldığının aksine proletarya diktatörlüğü sönümlenmez sosyalizm sönümlenerek komünizm yani sınıfsız sömürüsüz dünyaya geçiş yapılır.
Varsayımsal olarak sınıflı bir toplumdan sınıfsız bir topluma kendiliğinden geçiş söz konusu olmayacaktır. Bir öznel irade devreye girmek zorundadır ve bu Marksist tarih anlayışına göre, kapitalist toplumun bağrında ortaya çıkmış olan proletaryanın iradesidir. Çünkü, Marksist tarih anlayışında proletaryadır. Burjuvazi kendiliğinden iktidardan tamamen vazgeçmeyeceği ve her an iktidarı almaya çalışacağı için proletaryanın diktatörlüğü zorunludur. Ayrıca toplumsal konumu gereği proletarya, sınıflı toplumsal yapıyı sona erdirecek olan iradedir. Marx'a göre bu irade, proletaryanın "doğal" olarak kurup benimseyeceği bir çeşit parti olacaktır. Marx için bu parti, proletaryanın içinden tamamen tarihsel bir zorunluluk ve kapitalizmin çelişkileri sonucu ortaya çıkar. Bu noktada Marx'ın saptaması, partinin devrim için bir aygıt ve proletaryanın örgütlenmiş bir biçimi, onun buluşma alanı olmasıdır. Devrimi yapansa, proletaryanın bizzat kendisidir.
Ancak Lenin bu iradeyi komünist parti önderliğindeki proletarya olarak tanımlamıştır. Lenin'in bu saptamasında devrim proletarya için yapılmış olsa da, devrimin birincil öğesi ve yaratıcısı kurulmuş olan Marksist partidir. Birçok Marksist düşünür, bunu Leninizm ve Marksizm arasındaki ince farklardan biri olarak tanımlar. Devlet ve Devrim'de açıkladığı SSCB'de vücut bulan teorik saptamalarında Partinin Proletarya Diktatörlüğüne geçiş için olmazsa olmaz nüvesi olarak belirtmiştir.
bir proletarya diktatörlüğü deneyimi olarak ortaya çıkmıştır. Marksizmin içinden ve dışından bu deneyimin olumsuz ya da olumlu olarak değerlendirilmesi söz konusudur. Özellikle Stalin döneminden sonra Sovyet sosyalizmi gerek 68 kuşağı, gerek Troçkistler, gerekse anarşistler ve sosyal demokratlar tarafından sıkça eleştirilmiş ve tartışılmıştır.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Proletarya diktatorlugu Marksizmdeki tarihsel ve siyasalproleter dusunceye gore kapitalizmle komunizm arasinda uzanan gecis doneminin siyasal bicimini ifade eder Sosyalizm donemi komunizme yani sinifsiz topluma gecis donemi olmasi itibariyla proletarya diktatorlugu donemidir Proletarya diktatorlugu kavrami anlayisina ve Marksist sinif teorisine bagli kesin bir onermedir Marksizme gore bu donem zorunlu bir tarihsel donemdir Bu donemde proletarya sinif olarak iktidari elinde bulundurur ve dunya sosyalizmine gecildigi durumda adim adim sonumlenerek sinifsiz topluma gecisi saglar Yani sanildiginin aksine proletarya diktatorlugu sonumlenmez sosyalizm sonumlenerek komunizm yani sinifsiz somurusuz dunyaya gecis yapilir Ekim Devrimi nin birinci yildonumunde bir sovyet afisi Proletarya Diktatorlugu yili Ekim 1917 Ekim 1918 Rusca Varsayimsal olarak sinifli bir toplumdan sinifsiz bir topluma kendiliginden gecis soz konusu olmayacaktir Bir oznel irade devreye girmek zorundadir ve bu Marksist tarih anlayisina gore kapitalist toplumun bagrinda ortaya cikmis olan proletaryanin iradesidir Cunku Marksist tarih anlayisinda proletaryadir Burjuvazi kendiliginden iktidardan tamamen vazgecmeyecegi ve her an iktidari almaya calisacagi icin proletaryanin diktatorlugu zorunludur Ayrica toplumsal konumu geregi proletarya sinifli toplumsal yapiyi sona erdirecek olan iradedir Marx a gore bu irade proletaryanin dogal olarak kurup benimseyecegi bir cesit parti olacaktir Marx icin bu parti proletaryanin icinden tamamen tarihsel bir zorunluluk ve kapitalizmin celiskileri sonucu ortaya cikar Bu noktada Marx in saptamasi partinin devrim icin bir aygit ve proletaryanin orgutlenmis bir bicimi onun bulusma alani olmasidir Devrimi yapansa proletaryanin bizzat kendisidir Ancak Lenin bu iradeyi komunist parti onderligindeki proletarya olarak tanimlamistir Lenin in bu saptamasinda devrim proletarya icin yapilmis olsa da devrimin birincil ogesi ve yaraticisi kurulmus olan Marksist partidir Bircok Marksist dusunur bunu Leninizm ve Marksizm arasindaki ince farklardan biri olarak tanimlar Devlet ve Devrim de acikladigi SSCB de vucut bulan teorik saptamalarinda Partinin Proletarya Diktatorlugune gecis icin olmazsa olmaz nuvesi olarak belirtmistir bir proletarya diktatorlugu deneyimi olarak ortaya cikmistir Marksizmin icinden ve disindan bu deneyimin olumsuz ya da olumlu olarak degerlendirilmesi soz konusudur Ozellikle Stalin doneminden sonra Sovyet sosyalizmi gerek 68 kusagi gerek Trockistler gerekse anarsistler ve sosyal demokratlar tarafindan sikca elestirilmis ve tartisilmistir Ayrica bakinizHalkin demokratik diktatorlugu Sinif savasi Marksizm Leninizm Komunizm Sovyet demokrasisi