Şaphane, Kütahya ilinin bir ilçesidir. İl merkezinin 130 km güneybatısında yer alır.
Şaphane | |
---|---|
Kütahya ilinin ilçeleri | |
İlçe sınırları haritası | |
Ülke | Türkiye |
İl | Kütahya |
Coğrafi bölge | Ege Bölgesi |
İdare | |
• Kaymakam | Muhammet Önder |
• Belediye başkanı | Lütfi Mutlu (CHP) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 251 km² |
Rakım | 1000 m |
Nüfus (2018) | |
• Toplam | 6,366 |
• Kır | 3,060 |
• Şehir | 2.790 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
Posta kodu | 43950 |
İl alan kodu | 0274 |
İl plaka kodu | 43 |
Resmî site www.saphane.bel.tr YerelNET |
Tarihçe
Simav yakınlarında olması nedeniyle antik dönemde Synaus şehir devleti egemenliği altında bulunduğu tahmin edilmektedir. Roma ve Bizans egemenliğinde kalan yerleşim, 13. ve 14. yüzyılda Germiyanoğulları Beyliği yönetiminde yer almaktaydı. "Gediz Şaphanesi" olarak da bilinen yerleşim 1381 yılında Kütahya, Simav, Tavşanlı'yla birlikte Şehzade Bayezid'in çeyizi olarak Osmanlı topraklarına katıldı. 1402 Ankara Savaşı'ndan sonra kısa bir süre Osmanlı egemenliğinden çıkan yerleşim 1429 yılında kesin olarak Osmanlı topraklarına katılmıştır.
Şaphane kent merkezinde ilk yerleşim 1405 yılında kurulmuştur. Bizans zamanından beri işletilmekte olan Şap madeni önemli bir ticaret ürünüydü. Çıkarılan şapın kullanımı 13.-16. yüzyıllarda Cenevizlilerin elindeydi. Evliya Çelebi'nin 1680 yılında yaptığı seyahatte, yerleşimden köy olarak bahsedilmiştir.Tanzimat'a kadar "Şaphane-i Amire Müdürlüğü" adı altında doğrudan saraya bağlı olarak idare edilmiştir. 1845 yılı Osmanlı kayıtlarında Kütahya Sancağı’nın Gediz Kazasına bağlı bir köy olan yerleşimden, ilk defa 1879 yılında nahiye olarak bahsedilmiştir. Cumhuriyet Döneminde de önce bucak olan Şaphane, 1988 yılında Gediz'den ayrılarak resmen ilçe olmuştur.
Coğrafi konumu
Toplam ilçe alanı 251 km²'dir. Şaphane ilçesi Kütahya'nın güneybatısında yer almaktadır. Engebeli bir araziye sahip olan Şaphane Dağı'nın batısında küçük bir akarsu vadisinin tabanında kurulmuştur. Sınır komşuları olarak doğusunda Gediz ilçesi,batısında Simav ilçesi, kuzey batısında Hisarcık ilçesi, güneyinde Uşak ili ve güneybatısında Pazarlar ilçesi ve Manisa ili, Selendi ilçesi bulunmaktadır. Dağın doruğunun konumu: (N (Kuzey) 39° 3' 45 E (Doğu) 29° 14' 30)'dur.
İklimi
Akdeniz iklimiyle, karasal bir iklim arasında geçiş özelliği gösteren iklim özelliklerine sahip ilçede yıllık ortalama yağış 1 m²'ye 719 kg ve ortalama sıcaklık 11.8 °C derecedir.
Nüfus
1845 temettü kayıtlarında yerleşimde 61 hane ve 305 kişi yaşamaktaydı. 1879 yılı salnamesinde yerleşimde 1388 kişinin yaşadığı belirtilmekte olup, yaşayanların tamamı Müslümandı. 1885 yılı salnamesine göre ise yerleşimde 3030 kişi yaşamaktaydı.
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
1990 | 10.247 | 3.845 | 6.402 |
2000 | 11.715 | 4.671 | 7.044 |
2007 | 7.697 | 3.262 | 4.435 |
2008 | 7.554 | 3.356 | 4.198 |
2009 | 7.786 | 3.623 | 4.163 |
2010 | 7.486 | 3.467 | 4.019 |
2011 | 7.500 | 3.536 | 3.964 |
2012 | 7.573 | 3.684 | 3.889 |
2013 | 7.374 | 3.683 | 3.691 |
2014 | 7.038 | 3.550 | 3.488 |
2015 | 6.762 | 3.325 | 3.437 |
2016 | 6.528 | 3.200 | 3.328 |
2017 | 6.272 | 3.031 | 3.241 |
2018 | 6.366 | 3.135 | 3.231 |
2019 | 6.030 | 2.941 | 3.089 |
2020 | 5.850 | 2.790 | 3.060 |
Ekonomi
Tarım, hayvancılık ve meyvecilik geçim kaynaklarındandır. İlçe merkezinde bulunan Dostel Alüminyum Sülfat Sanayi A.Ş.'nin işlettiği şap fabrikasının da ilçe ekonomisine büyük katkısı bulunmaktadır. İlçeye bağlı belde ve köylerde besicilik ve özellikle süt hayvancılığı ön plandadır. İlçe merkezi belde ve köylerde özellikle vişne, kiraz ve elma üretilmektedir.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mart 2007.
- ^ (PDF). 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Haziran 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Aralık 2012.
- ^ ""Murad I"; TDV İslam Ansiklopedisi; Cilt: 31; Sayfa: 160; İstanbul; 1993". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Temmuz 2015.
- ^ ""Şaphane", Kütahya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü". 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Temmuz 2015.
- ^ a b c ""1844 TARİHLİ TEMETTÜAT KAYITLARINA GÖRE KÜTAHYA SANCAĞINA BAĞLI ŞAPHANE KÖYÜNÜN SOSYAL EKONOMİK YAPISI "; Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi; Sayı 35; Kütahya; 2013; Arzu BAYKARA TAŞKAYA" (PDF). 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 30 Temmuz 2015.
- ^ . 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2015.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Şaphane Nüfusu - Kütahya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Kütahya Şaphane Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılar
- Şaphane Kaymakamlığı 5 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Saphane Kutahya ilinin bir ilcesidir Il merkezinin 130 km guneybatisinda yer alir SaphaneIlceKutahya ilinin ilceleriIlce sinirlari haritasiUlkeTurkiyeIlKutahyaCografi bolgeEge BolgesiIdare KaymakamMuhammet Onder Belediye baskaniLutfi Mutlu CHP Yuzolcumu Toplam251 km Rakim1000 mNufus 2018 Toplam6 366 Kir3 060 Sehir2 790Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Posta kodu43950Il alan kodu0274Il plaka kodu43Resmi site www saphane bel tr YerelNETTarihceSimav yakinlarinda olmasi nedeniyle antik donemde Synaus sehir devleti egemenligi altinda bulundugu tahmin edilmektedir Roma ve Bizans egemenliginde kalan yerlesim 13 ve 14 yuzyilda Germiyanogullari Beyligi yonetiminde yer almaktaydi Gediz Saphanesi olarak da bilinen yerlesim 1381 yilinda Kutahya Simav Tavsanli yla birlikte Sehzade Bayezid in ceyizi olarak Osmanli topraklarina katildi 1402 Ankara Savasi ndan sonra kisa bir sure Osmanli egemenliginden cikan yerlesim 1429 yilinda kesin olarak Osmanli topraklarina katilmistir Saphane kent merkezinde ilk yerlesim 1405 yilinda kurulmustur Bizans zamanindan beri isletilmekte olan Sap madeni onemli bir ticaret urunuydu Cikarilan sapin kullanimi 13 16 yuzyillarda Cenevizlilerin elindeydi Evliya Celebi nin 1680 yilinda yaptigi seyahatte yerlesimden koy olarak bahsedilmistir Tanzimat a kadar Saphane i Amire Mudurlugu adi altinda dogrudan saraya bagli olarak idare edilmistir 1845 yili Osmanli kayitlarinda Kutahya Sancagi nin Gediz Kazasina bagli bir koy olan yerlesimden ilk defa 1879 yilinda nahiye olarak bahsedilmistir Cumhuriyet Doneminde de once bucak olan Saphane 1988 yilinda Gediz den ayrilarak resmen ilce olmustur Cografi konumuToplam ilce alani 251 km dir Saphane ilcesi Kutahya nin guneybatisinda yer almaktadir Engebeli bir araziye sahip olan Saphane Dagi nin batisinda kucuk bir akarsu vadisinin tabaninda kurulmustur Sinir komsulari olarak dogusunda Gediz ilcesi batisinda Simav ilcesi kuzey batisinda Hisarcik ilcesi guneyinde Usak ili ve guneybatisinda Pazarlar ilcesi ve Manisa ili Selendi ilcesi bulunmaktadir Dagin dorugunun konumu N Kuzey 39 3 45E Dogu 29 14 30 dur IklimiAkdeniz iklimiyle karasal bir iklim arasinda gecis ozelligi gosteren iklim ozelliklerine sahip ilcede yillik ortalama yagis 1 m ye 719 kg ve ortalama sicaklik 11 8 C derecedir Nufus1845 temettu kayitlarinda yerlesimde 61 hane ve 305 kisi yasamaktaydi 1879 yili salnamesinde yerlesimde 1388 kisinin yasadigi belirtilmekte olup yasayanlarin tamami Muslumandi 1885 yili salnamesine gore ise yerlesimde 3030 kisi yasamaktaydi Yil Toplam Sehir Kir1990 10 247 3 845 6 4022000 11 715 4 671 7 0442007 7 697 3 262 4 4352008 7 554 3 356 4 1982009 7 786 3 623 4 1632010 7 486 3 467 4 0192011 7 500 3 536 3 9642012 7 573 3 684 3 8892013 7 374 3 683 3 6912014 7 038 3 550 3 4882015 6 762 3 325 3 4372016 6 528 3 200 3 3282017 6 272 3 031 3 2412018 6 366 3 135 3 2312019 6 030 2 941 3 0892020 5 850 2 790 3 060EkonomiTarim hayvancilik ve meyvecilik gecim kaynaklarindandir Ilce merkezinde bulunan Dostel Aluminyum Sulfat Sanayi A S nin islettigi sap fabrikasinin da ilce ekonomisine buyuk katkisi bulunmaktadir Ilceye bagli belde ve koylerde besicilik ve ozellikle sut hayvanciligi on plandadir Ilce merkezi belde ve koylerde ozellikle visne kiraz ve elma uretilmektedir Kaynakca Arsivlenmis kopya 5 Mart 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mart 2007 PDF 7 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2015 Arsivlenmis kopya 23 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Aralik 2012 Murad I TDV Islam Ansiklopedisi Cilt 31 Sayfa 160 Istanbul 1993 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Temmuz 2015 Saphane Kutahya Il Kultur ve Turizm Mudurlugu 5 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Temmuz 2015 a b c 1844 TARIHLI TEMETTUAT KAYITLARINA GORE KUTAHYA SANCAGINA BAGLI SAPHANE KOYUNUN SOSYAL EKONOMIK YAPISI Dumlupinar Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi Sayi 35 Kutahya 2013 Arzu BAYKARA TASKAYA PDF 6 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 30 Temmuz 2015 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2015 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 a b c d e f Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Saphane Nufusu Kutahya nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Kutahya Saphane Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Dis baglantilarSaphane Kaymakamligi 5 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde