Şarap kavı, şişeler veya fıçılar içinde şarap saklamak ve yıllandırmak için yapılmış mekana verilen isimdir. Fransızca’daki “cave” kelimesinden gelmektedir. Türkçede daha yaygın kullanılan şarap mahzeni tanımlamasından farklı olarak, yer altında olmayabilen fakat yer altının sağladığı, şarap için uygun iklim koşullarını sağlayan mekanlara verilen addır. Bu iklim koşulları kavlarda aktif şekilde, yani mekanik ekipman kullanılarak yaratılır. Buna benzer olarak, yine mekanik ekipman yardımıyla iklimlendirilen ancak içine girilebilecek büyüklükte ve konfigurasyonda olmayan şarap saklama yerlerine ise şarap dolabı adı verilir.
Amaç
Şarap, doğal ve yaşayan bir üründür. İçinde bulunduğu ortam kontrol altında olmazsa, şarabın zaman içinde geçirdiği kimyasal reaksiyonlar, şarabın gelişiminin istenmeyen yönde ve/veya hızda gelişmesine sebep olur. Bu süreç sonunda şarap bozulabilir veya istenen olgunluğa ulaşma şansını kaybeder. Uygun koşullarda saklanan şarap kalitesini muhafaza etmekle kalmaz, yıllandırılabilir nitelikte olanlar zaman içerisinde derin aroma ve karmaşık bukeler geliştirir. Kırmızı, beyaz, roze ve köpüklü şarapların hepsinin saklama koşulları aynıdır. Şarabın saklanacağı ortam için önemli bileşenler sıcaklık, nem, güneşin istenmeyen ışınları, titreşim ve kokudur.
Şarap Saklama Koşulları
Sıcaklık
Şarabın saklanmasında dikkat edilmesi gereken en önemli etmen sıcaklıktır. Şarabın saklandığı yer serin ve sabit sıcaklıkta olmalıdır. Tüm dünyada uygun saklama sıcaklığı 13 °C olarak kabul edilir ancak bu değer -sabit olmak koşulu ile- koleksiyonun niteliğine bağlı olarak 10 °C -16 °C arasında herhangi bir yerde de olabilir. 10 °C’nin altında, şarabın olgunlaşması olarak adlandırılan kimyasal reaksiyonların bir kısmı çok yavaşlar, bir kısmı da tamamen durur. 17 °C -20 °C arasında ise gereğinden fazla hızlı ilerleyerek şarabın, potansiyelinin zirvesine varamadan ömrünü tamamlamasına neden olur. 20 °C’nin üzerinde ise şarabın bozulması muhtemeldir.
Şaraptaki kimyasal reaksiyonlar havanın bileşiminde %20 oranında bulunan oksijen ile artar. Bu, şişenin içine ne kadar fazla hava kaçarsa, o kadar fazla kimyasal reaksiyon anlamına gelir ki şişe içine kaçan hava miktarı şişenin içinde bulunduğu ortamın sıcaklık salınımları ile ilişkilidir. Ortam sıcaklığı arttığında şişenin içindeki şarap, şişenin kendisinden daha fazla genleşir ve oluşan basınç sonucu bir miktar şarap, mantarın yanlarından ilerleyerek buharlaşır. Ortam sıcaklığı azaldığında ise bunun tam tersi olur ve şişenin içine bir miktar hava girer. Bu döngü ne kadar sık olursa (gece ile gündüz arasında sıcaklık farklarında bu her gün demektir), şarapta o kadar fazla kimyasal reaksiyon meydana gelir ve o kadar hızlı bozulmaya doğru gider. Dolayısıyla, şarabın saklandığı ortam sıcaklığının sabit olması, sıcaklık derecesinin ne olduğundan daha önemlidir.
Nem
Şarabın saklandığı ortamda ideal bağıl nem aralığının %50 – 80 olduğu kabul edilir. Bağıl nem oranı %50’nin altına düştüğünde şişe mantarlarının kuruyup büzüşmesi ve dolayısıyla hava sızdırmazlığının tehlikeye girmesi söz konusudur. %80 ve üstü neme sahip ortamda ise koku yapan küf ve mantarlar oluşmaya, şişe etiketleri zarar görmeye başlar.
Güneş Işığı
Şarabın karanlıkta saklanmasıyla ilgili genel inanış çok yerinde değildir. Güneşin bazı ışınlarının şaraba zarar verdiği doğrudur ancak bu şarabın karanlıkta saklanmasını gerektirmez. Bu zararlı ışınların filtrelenmesi yeterli olur. Aynı zararlı ışınlar floresan aydınlatmalarda da olduğu için mekan aydınlatması için floresan ışık kaynakları tercih edilmemelidir.
Titreşim
Titreşimin şarap üzerindeki etkileri konusunda uzmanlar arasında henüz bir fikir birliğine varılmış değildir. Her ne kadar hızlı yıllandırma araştırmalarında denenen alternatiflerden biri olarak karşımıza çıksa da, titreşimin şarabın gelişimine olan etkisi kanıtlanmış değildir. Ancak yıllanmış şaraplarda şişe içinde oluşan çökeltilerin sarsılmayla yeniden şaraba karışıp reaksiyona girme ve dolayısıyla, normal yıllanma sürecinin dışında kimyasal reaksiyonlar ortaya çıkması muhtemel kabul edilir. Bu nedenle şarapların sürekli titreşimden uzak tutulmasında ve şişelerin yerlerinden oynatılmasını gerektirecek şekilde saklanmamasında fayda vardır.
Şarap Mahzeni ve Şarap Kavı
Şarap saklanan yer deyince Türkçede daha yaygın olarak kullanılan tanım “mahzen”dir. “Mahzen”in sözlük anlamı “yapılarda yer altı deposu” olduğu için şarap için kullanıldığında da sadece yerin altında olan şarap saklama alanlarına işaret eder. Toprağın yaklaşık 30–50 cm altından itibaren günlük hava sıcaklık değişimlerinden etkilenmeme, belli bir serinliğe sahip olma özelliği, eski zamanlardan beri her tür yiyecek-içeceğin depolanması için kullanıla gelmiştir. Mahzenlerde iklim kendiliğinden nispeten serin ve sabittir. Belli coğrafyalarda, derin toprak sıcaklığına bağlı olarak ortam şarap saklamaya da uygun olabilir. Yani, şarap mahzenlerinde uygun koşullar pasif olarak sağlanmaktadır.
Şarap kavlarında ise benzer koşullar yerin altında veya üstünde herhangi bir yerde aktif olarak sağlanır. Yani, şarabın ihtiyacı olan iklim koşullarını sağlamak için özel olarak tasarlanmış kav klima cihazları kullanılır. Bu cihazların ömrünü ve verimliliğini arttırmak için ise mekanda, tekniğine uygun şekilde yalıtım uygulanmalıdır.
Kaynakça
- ^ "İyi bir kavın özellikleri". 15 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Aralık 2017.
- ^ Çolak, Nalan. Gastronomi. Sayı: 90, Ekim-Kasım 2011. s. 192.
- ^ "Şarabın yıllandırılması". 15 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Aralık 2017.
- ^ Çolak, Nalan. Gastronomi. Sayı: 90, Ekim-Kasım 2011. s. 193.
- ^ Gold, Richard M. How and Why Build a Wine Cellar. 3. baskı. North Amherst, MA: Sandhill Yayınları, 2000. s. 14.
- ^ Skinner, Tina, Melisa Cardona. Wine Cellars: An Exploration of Stylish Storage. Atglen, PA: Schiffer Yayınları Ltd., 2004. s. 53.
- ^ "Şarap kavlarında nem ve sıcaklık değerleri". 15 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Aralık 2017.
- ^ Sims, Perry. The Home Wine Cellar: A Complete Guide to Design and Construction. Philadelphia, PE: Running Book Yayınları, 2004. s. 37.
- ^ Sims, Perry. The Home Wine Cellar: A Complete Guide to Design and Construction. Philadelphia, PE: Running Book Yayınları, 2004. s. 42.
- ^ Skinner, Tina, Melisa Cardona. Wine Cellars: An Exploration of Stylish Storage. Atglen, PA: Schiffer Yayınları Ltd., 2004. s. 90.
- ^ Robinson, Jancis. The Oxford Companion to Wine. 3. baskı. Oxford: Oxford University Yayınları, 2006. s.5-7.
- ^ Svans, Peter. The 10 most common wine cellar problems and how to overcome them. The Gurdies Winery Yayınları, 2001. s. 14. <http://www.winebase.com.au/problems.pdf 24 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .>
- ^ "mahzen" Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu, Erişim: 12.08.2013.
- ^ Gold, Richard M. How and Why Build a Wine Cellar. 3. baskı. North Amherst, MA: Sandhill Yayınları, 2000. s. 35.
- ^ Skinner, Tina, Melisa Cardona. Wine Cellars: An Exploration of Stylish Storage. Atglen, PA: Schiffer Yayınları Ltd., 2004. s. 8.
- ^ "Şarap kavlarında yalıtımın önemi". 15 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Aralık 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sarap kavi siseler veya ficilar icinde sarap saklamak ve yillandirmak icin yapilmis mekana verilen isimdir Fransizca daki cave kelimesinden gelmektedir Turkcede daha yaygin kullanilan sarap mahzeni tanimlamasindan farkli olarak yer altinda olmayabilen fakat yer altinin sagladigi sarap icin uygun iklim kosullarini saglayan mekanlara verilen addir Bu iklim kosullari kavlarda aktif sekilde yani mekanik ekipman kullanilarak yaratilir Buna benzer olarak yine mekanik ekipman yardimiyla iklimlendirilen ancak icine girilebilecek buyuklukte ve konfigurasyonda olmayan sarap saklama yerlerine ise sarap dolabi adi verilir Sarap mahzeni Jesus Koleji OxfordAmacSarap dogal ve yasayan bir urundur Icinde bulundugu ortam kontrol altinda olmazsa sarabin zaman icinde gecirdigi kimyasal reaksiyonlar sarabin gelisiminin istenmeyen yonde ve veya hizda gelismesine sebep olur Bu surec sonunda sarap bozulabilir veya istenen olgunluga ulasma sansini kaybeder Uygun kosullarda saklanan sarap kalitesini muhafaza etmekle kalmaz yillandirilabilir nitelikte olanlar zaman icerisinde derin aroma ve karmasik bukeler gelistirir Kirmizi beyaz roze ve kopuklu saraplarin hepsinin saklama kosullari aynidir Sarabin saklanacagi ortam icin onemli bilesenler sicaklik nem gunesin istenmeyen isinlari titresim ve kokudur Sarap Saklama KosullariSicaklik Sarabin saklanmasinda dikkat edilmesi gereken en onemli etmen sicakliktir Sarabin saklandigi yer serin ve sabit sicaklikta olmalidir Tum dunyada uygun saklama sicakligi 13 C olarak kabul edilir ancak bu deger sabit olmak kosulu ile koleksiyonun niteligine bagli olarak 10 C 16 C arasinda herhangi bir yerde de olabilir 10 C nin altinda sarabin olgunlasmasi olarak adlandirilan kimyasal reaksiyonlarin bir kismi cok yavaslar bir kismi da tamamen durur 17 C 20 C arasinda ise gereginden fazla hizli ilerleyerek sarabin potansiyelinin zirvesine varamadan omrunu tamamlamasina neden olur 20 C nin uzerinde ise sarabin bozulmasi muhtemeldir Saraptaki kimyasal reaksiyonlar havanin bilesiminde 20 oraninda bulunan oksijen ile artar Bu sisenin icine ne kadar fazla hava kacarsa o kadar fazla kimyasal reaksiyon anlamina gelir ki sise icine kacan hava miktari sisenin icinde bulundugu ortamin sicaklik salinimlari ile iliskilidir Ortam sicakligi arttiginda sisenin icindeki sarap sisenin kendisinden daha fazla genlesir ve olusan basinc sonucu bir miktar sarap mantarin yanlarindan ilerleyerek buharlasir Ortam sicakligi azaldiginda ise bunun tam tersi olur ve sisenin icine bir miktar hava girer Bu dongu ne kadar sik olursa gece ile gunduz arasinda sicaklik farklarinda bu her gun demektir sarapta o kadar fazla kimyasal reaksiyon meydana gelir ve o kadar hizli bozulmaya dogru gider Dolayisiyla sarabin saklandigi ortam sicakliginin sabit olmasi sicaklik derecesinin ne oldugundan daha onemlidir Nem Sarabin saklandigi ortamda ideal bagil nem araliginin 50 80 oldugu kabul edilir Bagil nem orani 50 nin altina dustugunde sise mantarlarinin kuruyup buzusmesi ve dolayisiyla hava sizdirmazliginin tehlikeye girmesi soz konusudur 80 ve ustu neme sahip ortamda ise koku yapan kuf ve mantarlar olusmaya sise etiketleri zarar gormeye baslar Gunes Isigi Sarabin karanlikta saklanmasiyla ilgili genel inanis cok yerinde degildir Gunesin bazi isinlarinin saraba zarar verdigi dogrudur ancak bu sarabin karanlikta saklanmasini gerektirmez Bu zararli isinlarin filtrelenmesi yeterli olur Ayni zararli isinlar floresan aydinlatmalarda da oldugu icin mekan aydinlatmasi icin floresan isik kaynaklari tercih edilmemelidir Titresim Titresimin sarap uzerindeki etkileri konusunda uzmanlar arasinda henuz bir fikir birligine varilmis degildir Her ne kadar hizli yillandirma arastirmalarinda denenen alternatiflerden biri olarak karsimiza ciksa da titresimin sarabin gelisimine olan etkisi kanitlanmis degildir Ancak yillanmis saraplarda sise icinde olusan cokeltilerin sarsilmayla yeniden saraba karisip reaksiyona girme ve dolayisiyla normal yillanma surecinin disinda kimyasal reaksiyonlar ortaya cikmasi muhtemel kabul edilir Bu nedenle saraplarin surekli titresimden uzak tutulmasinda ve siselerin yerlerinden oynatilmasini gerektirecek sekilde saklanmamasinda fayda vardir Sarap Mahzeni ve Sarap KaviSarap saklanan yer deyince Turkcede daha yaygin olarak kullanilan tanim mahzen dir Mahzen in sozluk anlami yapilarda yer alti deposu oldugu icin sarap icin kullanildiginda da sadece yerin altinda olan sarap saklama alanlarina isaret eder Topragin yaklasik 30 50 cm altindan itibaren gunluk hava sicaklik degisimlerinden etkilenmeme belli bir serinlige sahip olma ozelligi eski zamanlardan beri her tur yiyecek icecegin depolanmasi icin kullanila gelmistir Mahzenlerde iklim kendiliginden nispeten serin ve sabittir Belli cografyalarda derin toprak sicakligina bagli olarak ortam sarap saklamaya da uygun olabilir Yani sarap mahzenlerinde uygun kosullar pasif olarak saglanmaktadir Sarap kavlarinda ise benzer kosullar yerin altinda veya ustunde herhangi bir yerde aktif olarak saglanir Yani sarabin ihtiyaci olan iklim kosullarini saglamak icin ozel olarak tasarlanmis kav klima cihazlari kullanilir Bu cihazlarin omrunu ve verimliligini arttirmak icin ise mekanda teknigine uygun sekilde yalitim uygulanmalidir Kaynakca Iyi bir kavin ozellikleri 15 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Aralik 2017 Colak Nalan Gastronomi Sayi 90 Ekim Kasim 2011 s 192 Sarabin yillandirilmasi 15 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Aralik 2017 Colak Nalan Gastronomi Sayi 90 Ekim Kasim 2011 s 193 Gold Richard M How and Why Build a Wine Cellar 3 baski North Amherst MA Sandhill Yayinlari 2000 s 14 Skinner Tina Melisa Cardona Wine Cellars An Exploration of Stylish Storage Atglen PA Schiffer Yayinlari Ltd 2004 s 53 Sarap kavlarinda nem ve sicaklik degerleri 15 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Aralik 2017 Sims Perry The Home Wine Cellar A Complete Guide to Design and Construction Philadelphia PE Running Book Yayinlari 2004 s 37 Sims Perry The Home Wine Cellar A Complete Guide to Design and Construction Philadelphia PE Running Book Yayinlari 2004 s 42 Skinner Tina Melisa Cardona Wine Cellars An Exploration of Stylish Storage Atglen PA Schiffer Yayinlari Ltd 2004 s 90 Robinson Jancis The Oxford Companion to Wine 3 baski Oxford Oxford University Yayinlari 2006 s 5 7 Svans Peter The 10 most common wine cellar problems and how to overcome them The Gurdies Winery Yayinlari 2001 s 14 lt http www winebase com au problems pdf 24 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde gt mahzen Turkce Sozluk Turk Dil Kurumu Erisim 12 08 2013 Gold Richard M How and Why Build a Wine Cellar 3 baski North Amherst MA Sandhill Yayinlari 2000 s 35 Skinner Tina Melisa Cardona Wine Cellars An Exploration of Stylish Storage Atglen PA Schiffer Yayinlari Ltd 2004 s 8 Sarap kavlarinda yalitimin onemi 15 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Aralik 2017