Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şeki Han Mezarlığı'ndaki epigrafik anıtlar, şu anda ya da bir zamanlar var olan yazıtlı mezar taşları, yazıtlı mezar taşları parçaları ve bir yazıtlı mezarüstü taşdan oluşmaktadır.
| Han Mezarlığı | |
|---|---|
 Şeki'deki Han Camii ve Han Mezarlığı | |
 | |
| Ülke(ler) |  Azerbaycan |
| Şehir(ler) | Şeki |
| Koordinatlar | 41°12′09″K 47°11′30″D / 41.20250°K 47.19167°D |
| Din | İslam (sünni) |
| Açılış | 1815 |
Genel bilgi
Şeki Han Camii'nin doğu tarafında yer alan Şeki Han Mezarlığı'nda 15-20 adet yazıtlı mezar taşı bulunuyordu. Şu anda sadece 10 adet yazıtlı mezar taşı ve bir adet yazıtlı mezarüstü taş bulunmaktadır.
1961'de Meşedihanım Nemet tarafından yazılan bilimsel bir makalede mezarlıkta bulunan 9 mezar taşı hakkında bilgi verilmiş, 1984 ve 2001 yıllarında yayımlanan kitaplarında ise diğer bazı mezar taşları hakkında bilgiler sunulmuştur. Bir mezar taşı parçası üzerindeki yazıtı 2009 yılında Aydın Memmedov okumuş ve bu mezar taşının İsmayıl Han'ın kızı Saadet Begüm'e ait olduğunu ilk kez tespit etmiştir. 2018 yılının sonlarında ise Azerbaycan Millî İlimler Akademisi Şeki Bölgesel Bilimsel Merkezi, mezarlıktaki epigrafik anıtların kapsamlı bir şekilde incelenmesine başlamıştır.
Mezarlıkta Şeki hanlarından sadece birinin - Feth Ali Han'ın, mezarının üzerinde bir mezar taşı bulunmaktadır. 1831'de Astrahan'da hayatını kaybeden kardeşi Muhammedhasan Han'ın da bu mezarlıkta defnedildiği, babası Muhammedhüseyin Han'ın ise Han Camii'nin mihrabı içinde gömüldüğü bilinmektedir, ancak mezar taşları henüz bulunamamıştır.
Şüphesiz ki, Gence'li Cavad Han'ın eşinin de mezarı buradadır; kaynaklarda belirtildiğine göre Cavad Han, Ruslarla savaşta öldürüldükten sonra eşi (Muhammedhasan Han'ın kız kardeşi) Nuhaya dönmüş ve 1830 yılında burada hayatını kaybetmiştir.
2022 yılında gerçekleştirilen "Yukarı Baş" Ulusal Tarih-Mimari Koruma Alanı tarafından yürütülen bilimsel araştırma çalışmalarının sonuçları, Şeki Tarih ve Yerel Kültür Müzesi'nin topladığı ve fonunda sakladığı, devlet koruması altına alınmış dekoratif-uygulamalı sanat örneklerinden olan baş taşlarının bazılarının, geçmişte var olan Şeki Han Mezarlığı'ndaki mezar üstü anıtlar olduğunu ortaya çıkarmıştır. Koruma alanı tarafından yürütülen bilimsel araştırma çalışmaları sonucunda, bu baş taşlarından birinin, genç yaşta ölmüş olan Muhammedhüseyin Han'ın oğluna ait olduğu belirlenmiştir. Bu bulgu, Şeki han mezarlığını inceleyen önceki dönem uzmanlarına bilinmeyen bir gerçektir.
Bazı yazarlara göre 2010 yılı başında mezarlıktan sağlam bir mezar taşı ve çok sayıda mezar taşı parçası alınarak müzeye taşınmıştır. Han mezarlığından çıkarılan mezar taşının tamamı Azerbaycan'ın önde gelen devlet adamı Fetali Han Hoyski'nin üvey kız kardeşi Seltanat Begüm'e, mezar taşı parçalarından biri de Seltanet Begüm'ün (İsmail Han Hoyski'nin kızı) annesi Saadat Beym'e aitti.
Liste
 | ||||
| Resim | İsim, Baba adı, Soyadı | Doğum yılı | Ölüm tarihi | Ek not |
|---|---|---|---|---|
| Mustafa Ağa'nın mezar taşı | ||||
 | Mustafa Ağa Kerim Ağa oğlu Şekihanov | ≈1831 | 1895, 5 Ekim (Hicri 1313, 17 Cemadiyal-evvel) | |
| Göycek Hanım'ın mezar taşı | ||||
 | Göycek Hanım Muhammedhüseyin Han'ın kızı | 1849, Mayıs/Haziran ayı (1265 Hicri yılının Recep ayı) | ||
| Güllü Hanım'ın mezar taşı | ||||
 | Güllü Hanım Kerim Ağa kızı Şekikhanova | 19 Kasım 1858-ci il (Hicri 12.04.1275) | ||
| Fetali Han'ın mezar taşı | ||||
 | Fatali Han Muhammedhuseyn Han'ın oğlu | 11 Mayıs 1815 (Hicri 02.05.1230) | ||
| Kerim Ağa Şekihanov'un mezar taşı | ||||
 | Kerim Ağa Fatali Han oğlu Şekihanov | ≈1788 | 10 Aralık 1858 (Hicri 14.05.1275) | |
| Cemile Hanım'ın mezar taşı | ||||
 | Cemile Hanım Muhammedhuseyn Han'ın kızı | 26 Haziran 1835 (Hicri 02.01.1251) | ||
| Telli Begüm'ün mezar taşı | ||||
 | Telli Begüm Abdülhamid ağa kızı | 1899/1900 (Hicri 1317) | ||
| Abdülhamid Ağa'nın mezar taşı | ||||
 | Abdülhamid Ağa Abdülhaşim Ağa oğlu | 1854/1855 (Hicri 1271) | ||
| Tutu Ağa'nın mezar taşı | ||||
 | Tutu Ağa Muhammedhasan Han kızı | 23 Kasım 1859 (Hicri 23.04. 1276) | ||
| Hacı Ağa Nigar/Zeynep'in mezar taşı | ||||
 | Hacı Ağa Nigar/Zeynep'in mezar taşı | 1817/1818 (Hicri 1233) | Meşedihanim Neymat, 2001 yılında yayınladığı kitabında mezar taşındaki ismi "Hacı Ağa Beyin kızı Zeynep" olarak göstermiş, ancak 1981 yılında yayınladığı kitabında bu ismi "Hacı Ağa Nigar Hacı kızı" olarak sunmuştur. | |
| Seltanet Begüm'ün mezar taşı | ||||
 | Seltanet Begüm İskender Han kızı | 5 Ocak 1869 (Hicri 22.09.1285) | 2010 yılının başında bu sağlam mezar taşı, çeşitli parçalarıyla birlikte mezarlıktan alınarak, R.b. Efendiyev'in adını taşıyan Şeki Tarih ve Yerel Kültür Müzesi'ne götürüldü ve bugüne kadar orada muhafaza ediliyor. Seltanet Begüm Azerbaycan'ın önde gelen devlet adamı Fetali Han Hoyski'nin üvey kız kardeşiydi. | |
| Seadat Hanım'ın mezar taşı | ||||
 | Seadat Hanım İsmail Han kızı | 1819 | 24 Temmuz 1892-cu il (Hicri 28.12.1309) | 2010 yılının başında mezarlıktan alınarak R.b. Efendiyev'in adını taşıyan Şeki Tarih ve Yerel Kültür Müzesi'ne götürüldü ve bugüne kadar orada muhafaza ediliyor. Seadat Hanım'ın annesi Tuti Ağa'ydı. |
| Bulaq yazıtı | ||||
 | Muhammed Paşa Ahmed Han oğlu | 20 Mayıs 1859 (Hicri 17 Şevval 1275) | 5 Ekim 1920 (Hicri 21 Muharrem 1339) | Çeşme taşına kazınmış bir yazıt |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Nemətova M.S. 1961, s. 18-37.
- ^ Нейматова М.С. 1981, s. Нейматова М.С..
- ^ a b Нейматова М.С. 2001, s. 108.
- ^ Məmmədov A.S. 2009, s. 4.
- ^ Tahirzadə Ə.Ş. 2005, s. 277.
- ^ Salman Mümtaz 1925.
- ^ AKAK, səh.: 905, 1875.
- ^ a b Məmmədov A.S. 2010.
- ^ Нейматова М.С. 1981, s. 27.
Kaynak
- Meşedihanim Nematova (1961). Nuxa “Xan qəbiristanlığı”ndakı başdaşıların kitabələri haqqında. Bakı: Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının Xəbərləri. Erişim tarihi: 22 Ocak 2024.
- Ədalət Tahirzadə (2005). Şəkinin tarixi qaynaqlarda. Bakı: “Master” nəşriyyatı. Erişim tarihi: 22 Ocak 2024.
- Нейматова М.С. (1981). Мемориальные памятники Азербайджана: XII-XIX века (PDF). Элм. Erişim tarihi: 22 Ocak 2024.
- Нейматова М.С. Корпус эпиграфических памятников Азербайджана. XXI-YNE.
- Aydın Məmmədov (2010). F. x. Xoyskinin bacısının baş daşı Şəki Xan qəbristanlığından “yığışdırılmış”dır!. Erişim tarihi: 22 Ocak 2024.
- Məmmədov A.S. "Ədalət Tahirzadənin "Şəkinin tarixi qaynaqlarda" kitabı" (Azerice): sayfa.
- Məmmədov A.S. "Ədalət Tahirzadənin "Şəkinin tarixi qaynaqlarda" kitabı" (Azerice): sayfa.
- Məhəmmədhüseyn xan Müştaq. Bakı: Azərbaycanı tədqiq və təəbbö cəmiyyəti. 1925.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Seki Han Mezarligi ndaki epigrafik anitlar su anda ya da bir zamanlar var olan yazitli mezar taslari yazitli mezar taslari parcalari ve bir yazitli mezarustu tasdan olusmaktadir Han MezarligiSeki deki Han Camii ve Han MezarligiUlke ler AzerbaycanSehir ler SekiKoordinatlar41 12 09 K 47 11 30 D 41 20250 K 47 19167 D 41 20250 47 19167DinIslam sunni Acilis1815Genel bilgiSeki Han Camii nin dogu tarafinda yer alan Seki Han Mezarligi nda 15 20 adet yazitli mezar tasi bulunuyordu Su anda sadece 10 adet yazitli mezar tasi ve bir adet yazitli mezarustu tas bulunmaktadir 1961 de Mesedihanim Nemet tarafindan yazilan bilimsel bir makalede mezarlikta bulunan 9 mezar tasi hakkinda bilgi verilmis 1984 ve 2001 yillarinda yayimlanan kitaplarinda ise diger bazi mezar taslari hakkinda bilgiler sunulmustur Bir mezar tasi parcasi uzerindeki yaziti 2009 yilinda Aydin Memmedov okumus ve bu mezar tasinin Ismayil Han in kizi Saadet Begum e ait oldugunu ilk kez tespit etmistir 2018 yilinin sonlarinda ise Azerbaycan Milli Ilimler Akademisi Seki Bolgesel Bilimsel Merkezi mezarliktaki epigrafik anitlarin kapsamli bir sekilde incelenmesine baslamistir Mezarlikta Seki hanlarindan sadece birinin Feth Ali Han in mezarinin uzerinde bir mezar tasi bulunmaktadir 1831 de Astrahan da hayatini kaybeden kardesi Muhammedhasan Han in da bu mezarlikta defnedildigi babasi Muhammedhuseyin Han in ise Han Camii nin mihrabi icinde gomuldugu bilinmektedir ancak mezar taslari henuz bulunamamistir Suphesiz ki Gence li Cavad Han in esinin de mezari buradadir kaynaklarda belirtildigine gore Cavad Han Ruslarla savasta olduruldukten sonra esi Muhammedhasan Han in kiz kardesi Nuhaya donmus ve 1830 yilinda burada hayatini kaybetmistir 2022 yilinda gerceklestirilen Yukari Bas Ulusal Tarih Mimari Koruma Alani tarafindan yurutulen bilimsel arastirma calismalarinin sonuclari Seki Tarih ve Yerel Kultur Muzesi nin topladigi ve fonunda sakladigi devlet korumasi altina alinmis dekoratif uygulamali sanat orneklerinden olan bas taslarinin bazilarinin gecmiste var olan Seki Han Mezarligi ndaki mezar ustu anitlar oldugunu ortaya cikarmistir Koruma alani tarafindan yurutulen bilimsel arastirma calismalari sonucunda bu bas taslarindan birinin genc yasta olmus olan Muhammedhuseyin Han in ogluna ait oldugu belirlenmistir Bu bulgu Seki han mezarligini inceleyen onceki donem uzmanlarina bilinmeyen bir gercektir Bazi yazarlara gore 2010 yili basinda mezarliktan saglam bir mezar tasi ve cok sayida mezar tasi parcasi alinarak muzeye tasinmistir Han mezarligindan cikarilan mezar tasinin tamami Azerbaycan in onde gelen devlet adami Fetali Han Hoyski nin uvey kiz kardesi Seltanat Begum e mezar tasi parcalarindan biri de Seltanet Begum un Ismail Han Hoyski nin kizi annesi Saadat Beym e aitti ListeSeki Xan qebiristanliginin umumi gorunusuResim Isim Baba adi Soyadi Dogum yili Olum tarihi Ek notMustafa Aga nin mezar tasiMustafa Aga Kerim Aga oglu Sekihanov 1831 1895 5 Ekim Hicri 1313 17 Cemadiyal evvel Goycek Hanim in mezar tasiGoycek Hanim Muhammedhuseyin Han in kizi 1849 Mayis Haziran ayi 1265 Hicri yilinin Recep ayi Gullu Hanim in mezar tasiGullu Hanim Kerim Aga kizi Sekikhanova 19 Kasim 1858 ci il Hicri 12 04 1275 Fetali Han in mezar tasiFatali Han Muhammedhuseyn Han in oglu 11 Mayis 1815 Hicri 02 05 1230 Kerim Aga Sekihanov un mezar tasiKerim Aga Fatali Han oglu Sekihanov 1788 10 Aralik 1858 Hicri 14 05 1275 Cemile Hanim in mezar tasiCemile Hanim Muhammedhuseyn Han in kizi 26 Haziran 1835 Hicri 02 01 1251 Telli Begum un mezar tasiTelli Begum Abdulhamid aga kizi 1899 1900 Hicri 1317 Abdulhamid Aga nin mezar tasiAbdulhamid Aga Abdulhasim Aga oglu 1854 1855 Hicri 1271 Tutu Aga nin mezar tasiTutu Aga Muhammedhasan Han kizi 23 Kasim 1859 Hicri 23 04 1276 Haci Aga Nigar Zeynep in mezar tasiHaci Aga Nigar Zeynep in mezar tasi 1817 1818 Hicri 1233 Mesedihanim Neymat 2001 yilinda yayinladigi kitabinda mezar tasindaki ismi Haci Aga Beyin kizi Zeynep olarak gostermis ancak 1981 yilinda yayinladigi kitabinda bu ismi Haci Aga Nigar Haci kizi olarak sunmustur Seltanet Begum un mezar tasiSeltanet Begum Iskender Han kizi 5 Ocak 1869 Hicri 22 09 1285 2010 yilinin basinda bu saglam mezar tasi cesitli parcalariyla birlikte mezarliktan alinarak R b Efendiyev in adini tasiyan Seki Tarih ve Yerel Kultur Muzesi ne goturuldu ve bugune kadar orada muhafaza ediliyor Seltanet Begum Azerbaycan in onde gelen devlet adami Fetali Han Hoyski nin uvey kiz kardesiydi Seadat Hanim in mezar tasiSeadat Hanim Ismail Han kizi 1819 24 Temmuz 1892 cu il Hicri 28 12 1309 2010 yilinin basinda mezarliktan alinarak R b Efendiyev in adini tasiyan Seki Tarih ve Yerel Kultur Muzesi ne goturuldu ve bugune kadar orada muhafaza ediliyor Seadat Hanim in annesi Tuti Aga ydi Bulaq yazitiMuhammed Pasa Ahmed Han oglu 20 Mayis 1859 Hicri 17 Sevval 1275 5 Ekim 1920 Hicri 21 Muharrem 1339 Cesme tasina kazinmis bir yazitAyrica bakinizSeki Han CamiiKaynakca a b Nemetova M S 1961 s 18 37 Nejmatova M S 1981 s Nejmatova M S a b Nejmatova M S 2001 s 108 Memmedov A S 2009 s 4 Tahirzade E S 2005 s 277 Salman Mumtaz 1925 AKAK seh 905 1875 a b Memmedov A S 2010 Nejmatova M S 1981 s 27 KaynakMesedihanim Nematova 1961 Nuxa Xan qebiristanligi ndaki basdasilarin kitabeleri haqqinda Baki Azerbaycan SSR Elmler Akademiyasinin Xeberleri Erisim tarihi 22 Ocak 2024 Edalet Tahirzade 2005 Sekinin tarixi qaynaqlarda Baki Master nesriyyati Erisim tarihi 22 Ocak 2024 Nejmatova M S 1981 Memorialnye pamyatniki Azerbajdzhana XII XIX veka PDF Elm Erisim tarihi 22 Ocak 2024 Nejmatova M S Korpus epigraficheskih pamyatnikov Azerbajdzhana XXI YNE erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Aydin Memmedov 2010 F x Xoyskinin bacisinin bas dasi Seki Xan qebristanligindan yigisdirilmis dir Erisim tarihi 22 Ocak 2024 Memmedov A S Edalet Tahirzadenin Sekinin tarixi qaynaqlarda kitabi Azerice sayfa Memmedov A S Edalet Tahirzadenin Sekinin tarixi qaynaqlarda kitabi Azerice sayfa Mehemmedhuseyn xan Mustaq Baki Azerbaycani tedqiq ve teebbo cemiyyeti 1925 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim