Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şili Bağımsızlık Savaşı (İspanyolca: Guerra de la Independencia de Chile), Şili'nin İspanyol İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını kazanmasını sağlayan, sömürge dönemini sona erdiren ve bağımsız bir cumhuriyetin oluşumunu başlatan askeri ve politik bir olaydı.
| Şili Bağımsızlık Savaşı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| İspanyol Amerikan bağımsızlık savaşları | |||||||
 Şili Bağımsızlık Savaşı | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
Vatanseverler:  Şili Río de la Plata Birleşik EyaletleriMapuçe müttefikleri | Kraliyetçiler: | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
  J. M. Carrera B. O'Higgins M. Blanco Encalada  José de San Martín |  (ölü)  (esir) (esir)   | ||||||
1808'de I. Napolyon güçleri tarafından İspanya kralı VII. Fernando'nun yakalanmasına yanıt olarak İspanyol-Amerikan kolonilerinde özyönetim cuntalarının kurulmasından sonra başlayan askeri ve politik bir süreç olan İspanyol Amerikan bağımsızlık savaşları bağlamında gelişti. Şili'nin Birinci Hükûmet Cuntası bu amaçla kuruldu. Ancak daha sonra, İspanyol İmparatorluğu'ndan kesin bir şekilde ayrılmayı arayan vatanseverler ile onunla birliği sürdürmeye çalışan kraliyetçiler arasında askeri bir mücadeleye neden olan kademeli olarak radikalleşmeye başladı.
Geleneksel olarak, Şili tarih yazımı bu dönemi Şili'nin Birinci Hükûmet Cuntası'nın kurulması (18 Eylül 1810) ile Bernardo O'Higgins'in Şili Yüksek Direktörü olarak istifa etmesi (28 Ocak 1823) arasındaki dönemi kapsar. Ayrıca, Patria Vieja (1810-1814), Reconquista (1814-1817) ve Patria Nueva (1817-1823) olmak üzere üç aşamaya ayrılır. Savaşın kendisi ilk düşmanca eylemlerin gerçekleştiği yıl olan 1812'de başlamış olsa da, son kraliyetçi güçlerin 1826'da Chiloé Takımadaları'nda ve 1827'de Araukanya'da yenildiği 1820'lerin sonuna kadar sürdü.
Şili tarafından 12 Şubat 1818'de resmen bir bağımsızlık bildirgesi yayınlandı ve tam diplomatik ilişkiler kurulduğunda İspanya tarafından 1844'te resmen tanındı.
Kaynakça
- ^ "La Guerra de la Independencia (1810 - 1826)". Armada de Chile.
- ^ "Chile". World Statesmen. Erişim tarihi: 2 Şubat 2025.
Ek okuma
- (1850). Estudios históricos sobre Vicente Benavides i las campañas del Sur: 1818–1822 (İspanyolca). Santiago: Imprenta de Julio Belin i Compañia.
- (1855). Historia Jeneral de la Independencia de Chile (İspanyolca). I–IV. Santiago: Imprenta del Ferrocarril.
- (1884–1902). Historia Jeneral de Chile (İspanyolca). I–XVI. Santiago: Rafael Jover. ISBN .
- Castedo, Leopoldo (1954). Resumen de la Historia de Chile de Francisco Antonio Encina (İspanyolca). 2. Santiago: Empresa Editora Zig-Zag.
- (1940–1952). Historia de Chile: desde la prehistoria hasta 1891 (İspanyolca). I–XX. Santiago: Editorial Nascimento.
- (1856). Historia de la Independencia Chilena (İspanyolca). I & II. Paris: Imprenta de E. Thunot y Cia.
- Harvey, Robert. "Liberators: Latin America`s Struggle For Independence, 1810–1830". John Murray: London (2000).
- Herring, Hubert (1968). A History of Latin America. New York: Alfred A Knopf.
- Prago, Albert (1970). The Revolutions in Spanish America. New York: The Macmillan Company.
- (1849). El sitio de Chillán (İspanyolca). Santiago: Periodico La Tribuna.
- (1868). La guerra a muerte: memoria sobre las últimas campañas de la Independencia de Chile (1819–1824) (İspanyolca). Santiago: Imprenta Nacional. s. 562.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sili Bagimsizlik Savasi Ispanyolca Guerra de la Independencia de Chile Sili nin Ispanyol Imparatorlugu ndan bagimsizligini kazanmasini saglayan somurge donemini sona erdiren ve bagimsiz bir cumhuriyetin olusumunu baslatan askeri ve politik bir olaydi Sili Bagimsizlik SavasiIspanyol Amerikan bagimsizlik savaslariSili Bagimsizlik SavasiTarih1810 1826BolgeSiliSonucSili zaferi Ispanyol somurge yonetimi sona erdiTaraflarVatanseverler Sili Rio de la Plata Birlesik Eyaletleri Mapuce muttefikleriKraliyetciler Ispanyol Imparatorlugu Peru Kral VekilligiKomutanlar ve liderlerJ M Carrera B O Higgins M Blanco Encalada Jose de San Martin olu esir esir 1808 de I Napolyon gucleri tarafindan Ispanya krali VII Fernando nun yakalanmasina yanit olarak Ispanyol Amerikan kolonilerinde ozyonetim cuntalarinin kurulmasindan sonra baslayan askeri ve politik bir surec olan Ispanyol Amerikan bagimsizlik savaslari baglaminda gelisti Sili nin Birinci Hukumet Cuntasi bu amacla kuruldu Ancak daha sonra Ispanyol Imparatorlugu ndan kesin bir sekilde ayrilmayi arayan vatanseverler ile onunla birligi surdurmeye calisan kraliyetciler arasinda askeri bir mucadeleye neden olan kademeli olarak radikallesmeye basladi Geleneksel olarak Sili tarih yazimi bu donemi Sili nin Birinci Hukumet Cuntasi nin kurulmasi 18 Eylul 1810 ile Bernardo O Higgins in Sili Yuksek Direktoru olarak istifa etmesi 28 Ocak 1823 arasindaki donemi kapsar Ayrica Patria Vieja 1810 1814 Reconquista 1814 1817 ve Patria Nueva 1817 1823 olmak uzere uc asamaya ayrilir Savasin kendisi ilk dusmanca eylemlerin gerceklestigi yil olan 1812 de baslamis olsa da son kraliyetci guclerin 1826 da Chiloe Takimadalari nda ve 1827 de Araukanya da yenildigi 1820 lerin sonuna kadar surdu Sili tarafindan 12 Subat 1818 de resmen bir bagimsizlik bildirgesi yayinlandi ve tam diplomatik iliskiler kuruldugunda Ispanya tarafindan 1844 te resmen tanindi Kaynakca La Guerra de la Independencia 1810 1826 Armada de Chile Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Chile World Statesmen Erisim tarihi 2 Subat 2025 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Ek okuma 1850 Estudios historicos sobre Vicente Benavides i las campanas del Sur 1818 1822 Ispanyolca Santiago Imprenta de Julio Belin i Compania 1855 Historia Jeneral de la Independencia de Chile Ispanyolca I IV Santiago Imprenta del Ferrocarril 1884 1902 Historia Jeneral de Chile Ispanyolca I XVI Santiago Rafael Jover ISBN 978 0598482358 Castedo Leopoldo 1954 Resumen de la Historia de Chile de Francisco Antonio Encina Ispanyolca 2 Santiago Empresa Editora Zig Zag 1940 1952 Historia de Chile desde la prehistoria hasta 1891 Ispanyolca I XX Santiago Editorial Nascimento 1856 Historia de la Independencia Chilena Ispanyolca I amp II Paris Imprenta de E Thunot y Cia Harvey Robert Liberators Latin America s Struggle For Independence 1810 1830 John Murray London 2000 0 7195 5566 3 Herring Hubert 1968 A History of Latin America New York Alfred A Knopf Prago Albert 1970 The Revolutions in Spanish America New York The Macmillan Company 1849 El sitio de Chillan Ispanyolca Santiago Periodico La Tribuna 1868 La guerra a muerte memoria sobre las ultimas campanas de la Independencia de Chile 1819 1824 Ispanyolca Santiago Imprenta Nacional s 562