Şiyeli (Kazakça: Шиелі, Rusça: Шиели; 1995'e kadar Chiili/Чиили), Kazakistan'ın güneybatısında Kızılorda eyaletinde yer almaktadır. Şiyeli İlçesi'nin idari merkezi ve Şiyeli kırsal bölgesinin merkezi ve tek yerleşim yeridir. 1904 yılında Orenburg-Taşkent Demiryolu'nun inşası sırasında kurulmuştur.
Şiyeli Шиелі | |
---|---|
Şehir | |
Şiyeli Şiyeli Şiyeli (Kızılorda) | |
Koordinatlar: 44°10′44″K 66°43′58″D / 44.17889°K 66.73278°D | |
Ülke | Kazakistan |
Eyalet | Kızılorda |
İlçe | Şiyeli İlçesi |
Kırsal Bölge | Şiyeli kırsal yerleşimi |
Kuruluş | 1904 | )
Rakım | 151 m |
Nüfus (2023) | |
• Toplam | 36,889 |
Zaman dilimi | () |
Posta kodu | 120700 — 120703 |
Alan kodu | (+7) 72432 |
Plaka kodu | 11 |
Coğrafya
Şiyeli, Kızılorda şehrinin 120 kilometre güneyinde ve Türkistan şehrinin 150 kilometre kuzeyinde, Siriderya nehrinin sağ kıyısında yer almaktadır. Sulama için inşa edilen 181 kilometre (112 mi) uzunluğundaki , kuzeydeki göl havzasını Şiyeli yakınlarındaki Siriderya nehrine bağlamaktadır. Tarım arazilerin sulaması, çok sayıda kanal aracılığıyla sağlanmaktadır. Geniş araziler çöl ile çevrilidir.
Tarih
Şiyeli 20. yüzyılın başlarında kurulmuştur. Adını ilk olarak Rus İmparatorluk Ordusu'nun bir generalinden almıştır. 19 Mayıs 1919'da köyün adı Chiili olarak değiştirilmiştir. Nüfus esas olarak Orta Asya bozkırlarının ve çöllerinin bir çalısı olan hasadıyla uğraşıyordu. Bu bitki Orta Asya ve Rusya'ya naklediliyordu. 1941 sonbaharında, buraya sınır dışı edildi.
Okşı Ata Türbesi
Okşı Ata Türbesi, Kızılorda İli Şiyeli İlçesine bağlı Baygekum köyünün türbe ile aynı ismi taşıyan mezarlıkta bulunmaktadır. Türbe kare planlı, kubbeli ve tuğladan inşa edilmiştir. Yapım tarihi ile ilgili bir inşa kitabesi veya yazılı belge günümüze ulaşmamıştır. Ancak 11. yüzyıl sonu ile 12. yüzyıl başı olduğu tahmin ediliyor. Kazakçada Okşı kelimesi iyi ok ustası anlamına gelir.
Nüfus
1999 nüfus sayımına göre köyün nüfusu 28.621'dir. Son nüfus sayımı olan 2009'da Şiyeli'nin nüfusu 29.632'dir. 1 Ocak 2023 itibarıyla yapılan nüfus güncellemesinde köyün nüfusu 36.889 kişi olarak verilmiştir.
Nüfus Gelişimi | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 1999 | 2009 |
7.735 | 13.963 | 22.169 | 25.722 | 28.484 | 28.621 | 29.632 |
Ekonomi ve ulaşım
Kasabanın kuzeydoğusundan otoyolu geçer ve bu yol kuzeyde Aktöbe ve Oral'dan Rusya sınırına kadar devam eder, güneyde ise Türkistan ve Çimkent'e kadar uzanır. Yol aynı zamanda Avrupa E-yol ağı'ndaki E38'in bir parçasıdır.
Şiyeli tren istasyonu Trans-Aral Demiryolu üzerinde yer almaktadır.
Bölgede Uranyum madeni çıkarılmaktadır. Yaklaşık 30 kilometre kuzeydoğuda Irqol yatağı bulunmaktadır. Buradaki tesis 2009 yılında faaliyete geçmiştir ve Kazatomprom tarafından işletilmektedir. Uranyum burada (yerinde süzme metodu) (ISL - in-situ leaching method) kullanılarak çıkarılır ve tesis yılda yaklaşık 750 ton üretim kapasitesine sahiptir. Aralık 2018'de Şiyeli'de bir çimento fabrikası açıldı.
Galeri
- Şiyeli
- Şiyeli
- Müze
- Tren istasyonu
- Şiyeli
- Şiyeli
Kaynakça
- ^ a b Численность населения Республики Казахстан в разрезе областей, городов, районов, районных центров и поселков на 1 января 2023 года. (Excel; 109 KB) 10 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . new.stat.gov.kz, erişim tarihi 20 Ağustos 2023 (Rusça).
- ^ . 8 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2023.
- ^ Общая характеристика района. 28 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . shieli.gov.kz, erişim tarihi 20 Ağustos 2023 (Rusça).
- ^ Koshenova, G. & Zhıyenbayev, Y. . DergiPark. 19 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2023.
- ^ [Nüfus sayımı 1999] (Rusça). БЮРО НАЦИОНАЛЬНОЙ СТАТИСТИКИ (Ulusal İstatistik Bürosu). 1999. 26 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ [Kazakistan Cumhuriyeti 2009 Ulusal Nüfus Sayımı Sonuçları (bölgelere göre)] (Rusça). БЮРО НАЦИОНАЛЬНОЙ СТАТИСТИКИ (Ulusal İstatistik Bürosu). 2011. 25 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ В Казахстане открыт рудник «Ирколь» производственной мощностью 750 тонн урана в год. 20 Ağustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Erişim tarihi 20 Ağustos 2023 (Rusça).
Dış bağlantılar
- Kazakistan, Kızılorda Bölgesinde Mezar ve Türbe Geleneği 20 Ağustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Wikimedia Commons'ta Shieli ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Siyeli Kazakca Shieli Rusca Shieli 1995 e kadar Chiili Chiili Kazakistan in guneybatisinda Kizilorda eyaletinde yer almaktadir Siyeli Ilcesi nin idari merkezi ve Siyeli kirsal bolgesinin merkezi ve tek yerlesim yeridir 1904 yilinda Orenburg Taskent Demiryolu nun insasi sirasinda kurulmustur Siyeli ShieliSehirSiyeliKazakistan haritasinda gosterSiyeliSiyeli Kizilorda Kizilorda haritasinda gosterKoordinatlar 44 10 44 K 66 43 58 D 44 17889 K 66 73278 D 44 17889 66 73278Ulke KazakistanEyaletKizilordaIlceSiyeli IlcesiKirsal BolgeSiyeli kirsal yerlesimiKurulus1904 120 yil once 1904 Rakim151 mNufus 2023 Toplam36 889Zaman dilimiUTC 05 00 WKST Posta kodu120700 120703Alan kodu 7 72432Plaka kodu11CografyaSiyeli Kizilorda sehrinin 120 kilometre guneyinde ve Turkistan sehrinin 150 kilometre kuzeyinde Siriderya nehrinin sag kiyisinda yer almaktadir Sulama icin insa edilen 181 kilometre 112 mi uzunlugundaki kuzeydeki gol havzasini Siyeli yakinlarindaki Siriderya nehrine baglamaktadir Tarim arazilerin sulamasi cok sayida kanal araciligiyla saglanmaktadir Genis araziler col ile cevrilidir TarihSiyeli 20 yuzyilin baslarinda kurulmustur Adini ilk olarak Rus Imparatorluk Ordusu nun bir generalinden almistir 19 Mayis 1919 da koyun adi Chiili olarak degistirilmistir Nufus esas olarak Orta Asya bozkirlarinin ve collerinin bir calisi olan hasadiyla ugrasiyordu Bu bitki Orta Asya ve Rusya ya naklediliyordu 1941 sonbaharinda buraya sinir disi edildi Oksi Ata TurbesiOksi Ata Turbesi Kizilorda Ili Siyeli Ilcesine bagli Baygekum koyunun turbe ile ayni ismi tasiyan mezarlikta bulunmaktadir Turbe kare planli kubbeli ve tugladan insa edilmistir Yapim tarihi ile ilgili bir insa kitabesi veya yazili belge gunumuze ulasmamistir Ancak 11 yuzyil sonu ile 12 yuzyil basi oldugu tahmin ediliyor Kazakcada Oksi kelimesi iyi ok ustasi anlamina gelir Nufus1999 nufus sayimina gore koyun nufusu 28 621 dir Son nufus sayimi olan 2009 da Siyeli nin nufusu 29 632 dir 1 Ocak 2023 itibariyla yapilan nufus guncellemesinde koyun nufusu 36 889 kisi olarak verilmistir Nufus Gelisimi1939 1959 1970 1979 1989 1999 20097 735 13 963 22 169 25 722 28 484 28 621 29 632Ekonomi ve ulasimKasabanin kuzeydogusundan otoyolu gecer ve bu yol kuzeyde Aktobe ve Oral dan Rusya sinirina kadar devam eder guneyde ise Turkistan ve Cimkent e kadar uzanir Yol ayni zamanda Avrupa E yol agi ndaki E38 in bir parcasidir Siyeli tren istasyonu Trans Aral Demiryolu uzerinde yer almaktadir Bolgede Uranyum madeni cikarilmaktadir Yaklasik 30 kilometre kuzeydoguda Irqol yatagi bulunmaktadir Buradaki tesis 2009 yilinda faaliyete gecmistir ve Kazatomprom tarafindan isletilmektedir Uranyum burada yerinde suzme metodu ISL in situ leaching method kullanilarak cikarilir ve tesis yilda yaklasik 750 ton uretim kapasitesine sahiptir Aralik 2018 de Siyeli de bir cimento fabrikasi acildi GaleriSiyeli Siyeli Muze Tren istasyonu Siyeli SiyeliKaynakca a b Chislennost naseleniya Respubliki Kazahstan v razreze oblastej gorodov rajonov rajonnyh centrov i poselkov na 1 yanvarya 2023 goda Excel 109 KB 10 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde new stat gov kz erisim tarihi 20 Agustos 2023 Rusca 8 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Agustos 2023 Obshaya harakteristika rajona 28 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde shieli gov kz erisim tarihi 20 Agustos 2023 Rusca Koshenova G amp Zhiyenbayev Y DergiPark 19 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Agustos 2023 Nufus sayimi 1999 Rusca BYuRO NACIONALNOJ STATISTIKI Ulusal Istatistik Burosu 1999 26 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Kazakistan Cumhuriyeti 2009 Ulusal Nufus Sayimi Sonuclari bolgelere gore Rusca BYuRO NACIONALNOJ STATISTIKI Ulusal Istatistik Burosu 2011 25 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi V Kazahstane otkryt rudnik Irkol proizvodstvennoj moshnostyu 750 tonn urana v god 20 Agustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim tarihi 20 Agustos 2023 Rusca Dis baglantilarKazakistan Kizilorda Bolgesinde Mezar ve Turbe Gelenegi 20 Agustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Wikimedia Commons ta Shieli ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur