Çakıldere, Ardahan ilinin Göle ilçesine bağlı bir köydür.
Çakıldere | |
---|---|
Ardahan'ın konumu | |
Çakıldere Çakıldere'nin Ardahan'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Ardahan |
İlçe | Göle |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
Rakım | 2049 m |
Nüfus (2022) | |
• Toplam | 175 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0478 |
İl plaka kodu | 75 |
Posta kodu | 75700 |
Tarihçe
Çakıldere köyünün eski adı Ori Kilisa veya Ora Kilisa'dır. Nitekim 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde Ori Kilisa / Ora Kilisa (اوری كلسا) ve 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Ora Kilisa (اورا كلیسا) şeklinde geçer. Gürcüceden değişime uğramış olan bu yer adı "İki Kilise" anlamına gelir. Bu yer adının köydeki iki kiliseye dayandığı anlaşılmaktadır.
Ori Kilisa köyünün bulunduğu Kola bölgesi, Gürcü Hristiyanlığının erken dönemdeki merkezlerinden biriydi. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyün eski kilisesi Ora Kilisa Kilisesi de bu dönemden kalmış olmalıdır.
Ori Kilisa, 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterinde Gürcistan Vilayeti içinde Ardahan-i Büzürg livasının Güney nahiyesine bağlı bir köy olarak kaydedilmiştir. Ancak bu sırada köy tamamen boşalmış bulunuyordu. Bununla birlikte 1694-1732 dönemini kapsayan Çıldır Eyaleti cebe defterinde bu yerleşim Ora Kilisa (اوری كلیسا) adıyla Ardahan-i Küçük livasının Güney nahiyesinin köyü olarak geçer. Ora Kilisa'nın yeniden meskun hale geldiği bu kayıttan anlaşılmaktadır.
Ori Kilisa veya Ora Kilisa köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından savaş tazminatı olarak Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin 1886 tarihli nüfus sayımında köyü Ora-Kilisa (Ора-Килиса) şeklinde kaydettiği köy, Ardahan sancağının Göle kazasına bağlıydı. Nüfusu, 30'u erkek ve 28'i kadın olmak üzere, 6 hanede 58 kişi yaşıyordu. Köy halkının tamamı Kürtlerden oluşuyordu. Ora Kilisa köyünün nüfusu 1896 yılında 102 kişi, 1906 yılında 130 kişi olarak tespit edilmiştir.
Ori Kilisa köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Ora Kilisa" (اورا كلیسا) olarak geçer. Bu tarihte köy, Kars vilayetinin Göle kazasının Okam nahiyesine bağlıydı. 1935 genel nüfus sayımında da aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 305 kişiden oluşuyordu. Ori Kilisa, Ora Kilisa veya Orikilise "yabancı kökten geldiği" için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Çakıldere olarak değiştirildi. Nitekim 1960 genel nüfus sayımında köyün adı "Çakıldere (Ortakilise)" biçiminde yazılmıştır. 1965 genel nüfus sayımında Çakıldere köyünün nüfusu 757 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde sadece 51 kişi okuma yazma biliyordu.
Hristiyan nüfusun yaşadığı dönemden kalma tek nefli köy kilisesinden geriye sadece yıkıntılar kalmıştır. Gürcü araştırmacı Konstantine Martvileli 1917 yılında köyün yakınında ikinci bir kilisenin yıkıntılarının bulunduğunu yazmış, ancak bu kiliseden bugüne bir şey kalmamıştır.
Coğrafya
Köy, Ardahan il merkezine 24 km, Göle ilçe merkezine ise 30 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2022 | 175 |
2021 | 198 |
2020 | 218 |
2019 | 218 |
2018 | 213 |
2017 | 238 |
2016 | 230 |
2015 | 227 |
2014 | 219 |
2013 | 221 |
2012 | 244 |
2011 | 248 |
2010 | 264 |
2009 | 282 |
2008 | 271 |
2007 | 224 |
2000 | 267 |
1990 | 549 |
1985 | 702 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 11 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Göle Çakıldere Köy Nüfusu". Nufusune.com. 17 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 507". 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ekim 2023.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 771.
- ^ "Roin Malakmadze, Şuşana Putkaradze, Elza Putkaradze ve Şorena Putkaradze - İstanbul Gürcü Manastırından Yazılar (წერილები სტამბოლის ქართული სავანიდან), Batum, 2020, s. 155" (PDF). 22 Ekim 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 31 Ekim 2023.
- ^ 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 151. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Defter-i Caba-i Eyalet-i Çıldır 1694-1732 (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayıma hazırlayan) Tsisana Abuladze, Tiflis, 1979, s. 290.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Kars Oblastı" – Sıra no: 473". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2023.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 113, .
- ^ Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü (1937). (PDF). mku.edu.tr. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, 1968, Ankara, s. 736". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Temmuz 2022.
- ^ 1960 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1963, s. 316.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 358.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar - Katalog (ტაო-კლარჯეთი - ისტორიისა და კულტურის ძეგლები - კატალოგი), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 184, .
- ^ a b . YerelNet.org.tr. 22 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Çakıldere, Göle için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cakildere Ardahan ilinin Gole ilcesine bagli bir koydur CakildereKoyArdahan in konumuCakildereCakildere nin Ardahan daki konumuUlkeTurkiyeIlArdahanIlceGoleCografi bolgeDogu Anadolu BolgesiRakim2049 mNufus 2022 Toplam175Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0478Il plaka kodu75Posta kodu75700TarihceCakildere koyunun eski adi Ori Kilisa veya Ora Kilisa dir Nitekim 1595 tarihli Osmanli mufassal defterinde Ori Kilisa Ora Kilisa اوری كلسا ve 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Ora Kilisa اورا كلیسا seklinde gecer Gurcuceden degisime ugramis olan bu yer adi Iki Kilise anlamina gelir Bu yer adinin koydeki iki kiliseye dayandigi anlasilmaktadir Ori Kilisa koyunun bulundugu Kola bolgesi Gurcu Hristiyanliginin erken donemdeki merkezlerinden biriydi Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Koyun eski kilisesi Ora Kilisa Kilisesi de bu donemden kalmis olmalidir Ori Kilisa 1595 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli mufassal defterinde Gurcistan Vilayeti icinde Ardahan i Buzurg livasinin Guney nahiyesine bagli bir koy olarak kaydedilmistir Ancak bu sirada koy tamamen bosalmis bulunuyordu Bununla birlikte 1694 1732 donemini kapsayan Cildir Eyaleti cebe defterinde bu yerlesim Ora Kilisa اوری كلیسا adiyla Ardahan i Kucuk livasinin Guney nahiyesinin koyu olarak gecer Ora Kilisa nin yeniden meskun hale geldigi bu kayittan anlasilmaktadir Ori Kilisa veya Ora Kilisa koyu 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca Osmanli Devleti tarafindan savas tazminati olarak Rusya ya birakildi Rus idaresinin 1886 tarihli nufus sayiminda koyu Ora Kilisa Ora Kilisa seklinde kaydettigi koy Ardahan sancaginin Gole kazasina bagliydi Nufusu 30 u erkek ve 28 i kadin olmak uzere 6 hanede 58 kisi yasiyordu Koy halkinin tamami Kurtlerden olusuyordu Ora Kilisa koyunun nufusu 1896 yilinda 102 kisi 1906 yilinda 130 kisi olarak tespit edilmistir Ori Kilisa koyu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Ora Kilisa اورا كلیسا olarak gecer Bu tarihte koy Kars vilayetinin Gole kazasinin Okam nahiyesine bagliydi 1935 genel nufus sayiminda da ayni idari konuma sahipti ve nufusu 305 kisiden olusuyordu Ori Kilisa Ora Kilisa veya Orikilise yabanci kokten geldigi icin koyun adi 1959 yilinda 7267 sayili kanunla Cakildere olarak degistirildi Nitekim 1960 genel nufus sayiminda koyun adi Cakildere Ortakilise biciminde yazilmistir 1965 genel nufus sayiminda Cakildere koyunun nufusu 757 kisiden olusuyor ve bu nufus icinde sadece 51 kisi okuma yazma biliyordu Hristiyan nufusun yasadigi donemden kalma tek nefli koy kilisesinden geriye sadece yikintilar kalmistir Gurcu arastirmaci Konstantine Martvileli 1917 yilinda koyun yakininda ikinci bir kilisenin yikintilarinin bulundugunu yazmis ancak bu kiliseden bugune bir sey kalmamistir CografyaKoy Ardahan il merkezine 24 km Gole ilce merkezine ise 30 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2022 1752021 1982020 2182019 2182018 2132017 2382016 2302015 2272014 2192013 2212012 2442011 2482010 2642009 2822008 2712007 2242000 2671990 5491985 702Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 11 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2020 a b c d e f g h i j k l m n o p q Ardahan Gole Cakildere Koy Nufusu Nufusune com 17 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2020 a b Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt III cilt 1958 s 507 15 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ekim 2023 a b Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 771 Roin Malakmadze Susana Putkaradze Elza Putkaradze ve Sorena Putkaradze Istanbul Gurcu Manastirindan Yazilar წერილები სტამბოლის ქართული სავანიდან Batum 2020 s 155 PDF 22 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 31 Ekim 2023 2014 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2015 s 151 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 7362 5 Defter i Caba i Eyalet i Cildir 1694 1732 Osmanlica ve Gurcuce Yayima hazirlayan Tsisana Abuladze Tiflis 1979 s 290 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Kars Oblasti Sira no 473 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2023 Candan Badem Carlik Yonetiminde Kars Ardahan Artvin Istanbul 2018 s 113 ISBN 9786052100271 Basbakanlik Istatistik Genel Direktorlugu 1937 PDF mku edu tr 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi 1968 Ankara s 736 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Temmuz 2022 1960 Genel Nufus Sayimi Ankara 1963 s 316 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 358 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalog ტაო კლარჯეთი ისტორიისა და კულტურის ძეგლები კატალოგი Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 184 ISBN 978 9941 478 17 8 a b YerelNet org tr 22 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 1990 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 1985 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarCakildere Gole icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft