Çiftdüşün, birbiriyle çelişen iki düşünceyi zihinde bir arada tutma ve bu düşüncelerin ikisine aynı anda inanma durumudur. Çiftdüşün ikiyüzlülükle ilişkilidir, ancak ondan farklıdır.
George Orwell, 1949'daki distopik romanı Bin Dokuz Yüz Seksen Dört'te çiftdüşün terimini (Yenisöylem'in kurgusal dilinin bir parçası olarak) icat etti. Romanda bunun yurttaşlık içindeki kökenleri belirsizdir; kısmen Büyük Birader'in resmi beyin yıkama programlarının bir ürünü olsa da, roman insanların baskı ve "uyum sağlama" veya sadık bir Parti Üyesi olarak görülmek üzere Parti içinde statü kazanma arzusu nedeniyle çiftdüşünmeyi ve Yenikonuşmayı öğrendiğini gösteriyor. Romanda, birinin Parti çizgisi bağlamındaki herhangi bir çelişkiyi (bunu söylemeyi bırakın) tanıması bile dine hakarete benzer ve bu kişiyi disiplin cezasına ve Parti Üyelerinin anında toplumsal olarak onaylanmamasına maruz bırakabilir.
Orwell'in yazılarında yansıyan distopik toplumların birçok yönü gibi, Orwell de çiftdüşünmeyi Sovyet tarzı totaliterliğin bir özelliği olarak görüyordu.
Bin Dokuz Yüz Seksen Dört'te
George Orwell'in Bin Dokuz Yüz Seksen Dört'e göre, çiftdüşün:
Bilmek ve bilmemek, özenle uydurulmuş yalanlar söylerken tam bir doğruluğun bilincinde olmak, birbirinin zıttı olduğunu bilerek ve her ikisine de inanarak, birbirini yok eden iki görüşü aynı anda tutmak, mantığı mantığa karşı kullanmak, ahlakı yadsımak demokrasiye sahip çıkmak, demokrasinin imkânsız olduğuna ve Partinin demokrasinin koruyucusu olduğuna inanmak, unutulması gereken her şeyi unutmak, daha sonra ihtiyaç duyulduğu anda tekrar hafızaya almak ve sonra derhal tekrar unutmak ve hepsinden önemlisi, aynı işlemi sürecin kendisine uygulamak; bilinçli olarak bilinçsizliği uyandırmak ve sonra, bir kez daha, az önce gerçekleştirmiş olduğunuz hipnoz eyleminin bilincine varmak. Çiftdüşün kelimesini anlamak bile çiftdüşün kullanımını içeriyordu.
Orwell, Parti'nin sürekli propagandayla halkını aşağılamadan mutlaka yakın gücünü koruyamayacağını açıklıyor. Yine de bu acımasız aldatmacanın, İç Parti'nin kendi içinde bile bilinmesi, Devletin iç patlamasına yol açabilir. Bin Dokuz Yüz Seksen Dört, en çok Parti'nin gündelik hayatı yaygın gözetimi ile ünlü olmasına rağmen, bu kontrol, Okyanusya nüfusunun (hepsi ve yönetici seçkinler dahil, ancak pratikte büyük ölçüde proleterler hariç tutularak) günlük düşünce ve dilin değişimiyle kontrol edilebileceği ve manipüle edilebileceği anlamına gelir. Yenisöylem, düşünceyi dil aracılığıyla kontrol etme yöntemidir; çiftdüşün, düşünceyi doğrudan kontrol etme yöntemidir.
Kitabın başlarında çiftdüşün, anılarınızı kontrol edebilmek, bir şeyi manuel olarak unutabilmek ve ardından unutmayı unutabilmek olarak açıklanıyor. Bu, Winston Smith'in kitabın sonuna doğru işkence gördüğü sırada O'Brien tarafından gösterilmiştir.
Çiftdüşün talebi, Hakikat Bakanlığı'ndaki Kayıt Departmanı çalışanları üzerinde özellikle zordu. Bölümün sorumluluğu, Parti'nin şimdiye kadar söylediği ve yaptığı her şeyin mükemmel ve tutarlı olduğu yanılsamasını sürdürebilmesi için, tarihi kayıtları, hatta yeni kayıtları yeniden yazma ve silme yoluyla tahrif etmekti. Ancak, bu sistematik aldatmadaki doğrudan rollerine rağmen, aynı işçilerden yine de tarihin en son yaratılmış versiyonuna inanmaları veya başarısız olmaları durumunda ağır cezalarla karşı karşıya kalmaları bekleniyordu. Goldstein'ın Kitabında açıklandığı gibi, Bakanlığın adının kendisi bir çiftdüşün örneğidir: Hakikat Bakanlığı gerçekten yalanlarla ilgilenir. Airstrip One'ın diğer bakanlıkları da benzer şekilde adlandırılır: Barış Bakanlığı savaşla, Aşk Bakanlığı işkenceyle ve Bolluk Bakanlığı açlıkla ilgilenir. Partinin üç sloganı (Savaş Barıştır, Özgürlük Köleliktir ve Cehalet Güçtür) de örnektir.
Dahası, çiftdüşün kendini kandırma ve Partinin büyük hedefleri ve gerçekçi beklentileri sürdürmesine izin verir:
Kişi yönetecek ve yönetmeye devam edecekse, gerçeklik duygusunu yerinden oynatabilmelidir. Çünkü hükümdarlığın sırrı, kişinin kendi yanılmazlığına olan inancını geçmişteki hatalardan ders alma gücüyle birleştirmesidir.
Bu nedenle, her Parti üyesi saf bir piyon olabilir, ancak hiçbir zaman ilgili bilgiden yoksun kalmaz, Parti hem fanatik hem de iyi bilgilendirilmiştir ve bu nedenle "kemikleşme" veya "yumuşama" ve çökme olasılığı düşüktür. Çiftdüşün, Komuta yapısını bozabilecek bir "haberciyi öldürmek" tavrından kaçınırdı. Dolayısıyla çiftdüşün, Parti için devlet tarafından dayatılan propaganda disiplinini ve polis devletini tamamlayan temel öz disiplin aracıdır. Bu araçlar birlikte hükûmetin kötülüğünü sadece halktan değil, hükûmetin kendisinden de gizler - ancak ilkel totaliter rejimlerle ilişkili kafa karışıklığı ve yanlış bilgi olmadan.
Çiftdüşün, bir rejimin eşitlikçi propagandasının gerçek amacı ile karıştırılmasından kaçınarak, onlardan ürkmeden gerçek amaçlarının ne olduğunu bilmek için Parti'ye izin vermek açısından kritik öneme sahiptir.
Paradoksal olarak, baş kahramanın Winston Smith'in sistematik olarak işkence gördüğü ve kırıldığı uzun ve üzücü süreç boyunca, isyanında nihai başvuru yolu olarak çiftdüşün kullanmayı tasarlar - partiye olan nefretinin bir partide kalmasına izin verirken bilinçli olarak sadık bir parti üyesi olmasına izin vermek. bilinçsiz mevcudiyeti zihninin derinliklerinde ve idam anında tekrar yüzeye çıkmasına izin verdi, böylece "kurşun özgür bir zihne girsin" ve Düşünce Polisi'nin bir daha kurcalama şansı bulmasın.[]
Bin Dokuz Yüz Seksen Dörtten Sonra Kullanım
1949'dan beri (Bin Dokuz Yüz Seksen Dört yayınlandığında), çiftdüşün kelimesi, iki dünya görüşü arasındaki çelişkiyi göz ardı ederek bilişsel uyumsuzluğu gidermekle veya hatta bilişsel uyumsuzluğu kasıtlı olarak gidermeye çalışmakla aynı anlama geldi. Bilişsel terapi gibi bazı psikoterapi okulları, insanları farklı psikolojik hastalıkları tedavi etmenin bir yolu olarak kendi düşüncelerini değiştirmeye teşvik eder (bkz. bilişsel çarpıtmalar).
Orwell'in çiftdüşününün, kendisi kitapta yer almayan, yaygın olarak kullanılan çift konuşma terimine esin kaynağı olduğu da kabul edilir. Çift konuşma ve Orwell'in "Vicdansız politikacılar, reklamcılar, din adamları ve hangi çizgiden olursa olsun diğer "çift konuşmacıların" dili manipülatif amaçlarla kötüye kullanmaya devam ettiği "Politika ve İngiliz Dili" adlı makalesindeki siyasi konuşma hakkındaki açıklamaları arasında karşılaştırmalar yapılmıştır."
Ayrıca bakınız
Edebiyat ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Kaynakça
- ^ a b McArthur, Tom (Thomas Burns) (1992). The Oxford companion to the English language. Internet Archive. Oxford ; New York : Oxford University Press. ISBN .
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ağustos 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ağustos 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ciftdusun birbiriyle celisen iki dusunceyi zihinde bir arada tutma ve bu dusuncelerin ikisine ayni anda inanma durumudur Ciftdusun ikiyuzlulukle iliskilidir ancak ondan farklidir George Orwell 1949 daki distopik romani Bin Dokuz Yuz Seksen Dort te ciftdusun terimini Yenisoylem in kurgusal dilinin bir parcasi olarak icat etti Romanda bunun yurttaslik icindeki kokenleri belirsizdir kismen Buyuk Birader in resmi beyin yikama programlarinin bir urunu olsa da roman insanlarin baski ve uyum saglama veya sadik bir Parti Uyesi olarak gorulmek uzere Parti icinde statu kazanma arzusu nedeniyle ciftdusunmeyi ve Yenikonusmayi ogrendigini gosteriyor Romanda birinin Parti cizgisi baglamindaki herhangi bir celiskiyi bunu soylemeyi birakin tanimasi bile dine hakarete benzer ve bu kisiyi disiplin cezasina ve Parti Uyelerinin aninda toplumsal olarak onaylanmamasina maruz birakabilir Orwell in yazilarinda yansiyan distopik toplumlarin bircok yonu gibi Orwell de ciftdusunmeyi Sovyet tarzi totaliterligin bir ozelligi olarak goruyordu Bin Dokuz Yuz Seksen Dort teGeorge Orwell in Bin Dokuz Yuz Seksen Dort e gore ciftdusun Bilmek ve bilmemek ozenle uydurulmus yalanlar soylerken tam bir dogrulugun bilincinde olmak birbirinin zitti oldugunu bilerek ve her ikisine de inanarak birbirini yok eden iki gorusu ayni anda tutmak mantigi mantiga karsi kullanmak ahlaki yadsimak demokrasiye sahip cikmak demokrasinin imkansiz olduguna ve Partinin demokrasinin koruyucusu olduguna inanmak unutulmasi gereken her seyi unutmak daha sonra ihtiyac duyuldugu anda tekrar hafizaya almak ve sonra derhal tekrar unutmak ve hepsinden onemlisi ayni islemi surecin kendisine uygulamak bilincli olarak bilincsizligi uyandirmak ve sonra bir kez daha az once gerceklestirmis oldugunuz hipnoz eyleminin bilincine varmak Ciftdusun kelimesini anlamak bile ciftdusun kullanimini iceriyordu Orwell Parti nin surekli propagandayla halkini asagilamadan mutlaka yakin gucunu koruyamayacagini acikliyor Yine de bu acimasiz aldatmacanin Ic Parti nin kendi icinde bile bilinmesi Devletin ic patlamasina yol acabilir Bin Dokuz Yuz Seksen Dort en cok Parti nin gundelik hayati yaygin gozetimi ile unlu olmasina ragmen bu kontrol Okyanusya nufusunun hepsi ve yonetici seckinler dahil ancak pratikte buyuk olcude proleterler haric tutularak gunluk dusunce ve dilin degisimiyle kontrol edilebilecegi ve manipule edilebilecegi anlamina gelir Yenisoylem dusunceyi dil araciligiyla kontrol etme yontemidir ciftdusun dusunceyi dogrudan kontrol etme yontemidir Kitabin baslarinda ciftdusun anilarinizi kontrol edebilmek bir seyi manuel olarak unutabilmek ve ardindan unutmayi unutabilmek olarak aciklaniyor Bu Winston Smith in kitabin sonuna dogru iskence gordugu sirada O Brien tarafindan gosterilmistir Ciftdusun talebi Hakikat Bakanligi ndaki Kayit Departmani calisanlari uzerinde ozellikle zordu Bolumun sorumlulugu Parti nin simdiye kadar soyledigi ve yaptigi her seyin mukemmel ve tutarli oldugu yanilsamasini surdurebilmesi icin tarihi kayitlari hatta yeni kayitlari yeniden yazma ve silme yoluyla tahrif etmekti Ancak bu sistematik aldatmadaki dogrudan rollerine ragmen ayni iscilerden yine de tarihin en son yaratilmis versiyonuna inanmalari veya basarisiz olmalari durumunda agir cezalarla karsi karsiya kalmalari bekleniyordu Goldstein in Kitabinda aciklandigi gibi Bakanligin adinin kendisi bir ciftdusun ornegidir Hakikat Bakanligi gercekten yalanlarla ilgilenir Airstrip One in diger bakanliklari da benzer sekilde adlandirilir Baris Bakanligi savasla Ask Bakanligi iskenceyle ve Bolluk Bakanligi aclikla ilgilenir Partinin uc slogani Savas Baristir Ozgurluk Koleliktir ve Cehalet Guctur de ornektir Dahasi ciftdusun kendini kandirma ve Partinin buyuk hedefleri ve gercekci beklentileri surdurmesine izin verir Kisi yonetecek ve yonetmeye devam edecekse gerceklik duygusunu yerinden oynatabilmelidir Cunku hukumdarligin sirri kisinin kendi yanilmazligina olan inancini gecmisteki hatalardan ders alma gucuyle birlestirmesidir Bu nedenle her Parti uyesi saf bir piyon olabilir ancak hicbir zaman ilgili bilgiden yoksun kalmaz Parti hem fanatik hem de iyi bilgilendirilmistir ve bu nedenle kemiklesme veya yumusama ve cokme olasiligi dusuktur Ciftdusun Komuta yapisini bozabilecek bir haberciyi oldurmek tavrindan kacinirdi Dolayisiyla ciftdusun Parti icin devlet tarafindan dayatilan propaganda disiplinini ve polis devletini tamamlayan temel oz disiplin aracidir Bu araclar birlikte hukumetin kotulugunu sadece halktan degil hukumetin kendisinden de gizler ancak ilkel totaliter rejimlerle iliskili kafa karisikligi ve yanlis bilgi olmadan Ciftdusun bir rejimin esitlikci propagandasinin gercek amaci ile karistirilmasindan kacinarak onlardan urkmeden gercek amaclarinin ne oldugunu bilmek icin Parti ye izin vermek acisindan kritik oneme sahiptir Paradoksal olarak bas kahramanin Winston Smith in sistematik olarak iskence gordugu ve kirildigi uzun ve uzucu surec boyunca isyaninda nihai basvuru yolu olarak ciftdusun kullanmayi tasarlar partiye olan nefretinin bir partide kalmasina izin verirken bilincli olarak sadik bir parti uyesi olmasina izin vermek bilincsiz mevcudiyeti zihninin derinliklerinde ve idam aninda tekrar yuzeye cikmasina izin verdi boylece kursun ozgur bir zihne girsin ve Dusunce Polisi nin bir daha kurcalama sansi bulmasin kaynak belirtilmeli Bin Dokuz Yuz Seksen Dortten Sonra Kullanim1949 dan beri Bin Dokuz Yuz Seksen Dort yayinlandiginda ciftdusun kelimesi iki dunya gorusu arasindaki celiskiyi goz ardi ederek bilissel uyumsuzlugu gidermekle veya hatta bilissel uyumsuzlugu kasitli olarak gidermeye calismakla ayni anlama geldi Bilissel terapi gibi bazi psikoterapi okullari insanlari farkli psikolojik hastaliklari tedavi etmenin bir yolu olarak kendi dusuncelerini degistirmeye tesvik eder bkz bilissel carpitmalar Orwell in ciftdusununun kendisi kitapta yer almayan yaygin olarak kullanilan cift konusma terimine esin kaynagi oldugu da kabul edilir Cift konusma ve Orwell in Vicdansiz politikacilar reklamcilar din adamlari ve hangi cizgiden olursa olsun diger cift konusmacilarin dili manipulatif amaclarla kotuye kullanmaya devam ettigi Politika ve Ingiliz Dili adli makalesindeki siyasi konusma hakkindaki aciklamalari arasinda karsilastirmalar yapilmistir Ayrica bakinizAmbivalenzEdebiyat ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Kaynakca a b McArthur Tom Thomas Burns 1992 The Oxford companion to the English language Internet Archive Oxford New York Oxford University Press ISBN 978 0 19 214183 5 Arsivlenmis kopya 22 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Agustos 2022 Arsivlenmis kopya 4 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Agustos 2022