Yemek borusu (özofagus, oesophagus, esophagus), yenilen yiyeceklerin ağız ve yutaktan sonraki geçiş bölgesidir.
Yemek borusu | |
---|---|
Latince isim | oesophagus |
Sistem | insan sindirim sistemi |
Arter | |
Toplardamar | |
Tanımlayıcılar | |
JSTOR | esophagus |
Microsoft Academic | 2777819096 |
MeSH | D004947 |
TA | 2887 |
FMA | 7131 |
İçten dışa doğru örtü epiteli, düz kas ve bağ dokudan oluşmuştur. Boyu insanlarda yaklaşık 25 cm, çapı 2 cm kadardır. Besinler yemek borusundan geçerken yemek borusu peristaltik hareketler yapar. Yemek borusunda sindirim gerçekleşmez. Besinler yemek borusundan mideye geçiş yapar. Yemek borusu ağız ve mideyi birleştirir. Besinler yemek borusundan geçerek mideye ulaşır. Yemek borusunda sindirim yoktur fakat kasılıp gevşeme hareketleri yaparak az da olsa mekanik sindirime katkıda bulunur.
Yemek borusunun başlangıcındaki kaslar çizgili kaslardır, bu nedenle yutma olayı istemli başlar. Daha sonra yemek borusunun alt kısmındaki istemsiz çalışan kasların peristaltik hareketi ile besinler mideye ilerler.
Hayvanlarda yemek borusu işleyiş bakımından insanlarınkine benzerdir. Lakin uzunluğu hayvan türlerine göre değişiklik göstermektedir. Atta yaklaşık 120,150 cm., sığırda 90–105 cm. civarında, koyun ve keçide 45–50 cm. aralığında, köpekte 20 cm., kedide ise yaklaşık olarak 12–15 cm. civarındadır.Yutağın kaidesinden başlar. İlk başta nefes borusunun üstünden ilerlerken boyun omurlarının ilk 1/3 lük kesimini geçtiğinde nefes borusunun soluna geçer. Göğüs boşluğu girişine kadar nefes borusunun solundan ilerler. Göğüs boşluğu girişine geldiğinde tekrar nefes borusunun üst kesimine geçer ve bu şekilde mideye kadar ilerler. Diyaframa geldikten sonra, diyafram üzerinde hiatus esophagus'tan (yemek borusunun karın boşluğuna geçişi için özel olarak oluşmuş açıklık) geçerek karın boşluğuna girer. Burada da midenin girişine (bkz. kardia) açılarak sonlanır.
Kanatlılarda durum biraz daha farklıdır. Kanatlı hayvanlarda yemek borusu memelilerdeki gibi nefes borusunun üstünden seyreder, ancak boyun omurlarının 1/2 lik kesimi geçtikten sonra memelilerden farklı olarak nefes borusunun soluna değil sağına geçer ve bu şekilde göğüs boşluğuna ilerler. Göğüs boşluğu girişinde tekrar üste geçerek mideye kadar ilerler. Kanatlılarda diyafram bulunmadığı için, karın boşluğuna geçerken herhangi bir açıklık kullanmaz.
Kaynakça
- ^ Wells, John C. (2008). Longman Pronunciation Dictionary (3rd ed.). Longman. .
- ^ AL-Taai, Suhaib A. H. (28 Eylül 2022). Esophagus (İngilizce). IntechOpen. ISBN . 5 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023.
- ^ Necdet., Dursun, (1986). Veteriner anatomi. Selçuk Üniversitesi. OCLC 850778437.
- ^ J., Baumel, Julian (1993). Handbook of avian anatomy : nomina anatomica avium. Nuttall Ornithological Club. OCLC 254410846.
Anatomi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yemek borusu ozofagus oesophagus esophagus yenilen yiyeceklerin agiz ve yutaktan sonraki gecis bolgesidir Yemek borusuLatince isimoesophagusSisteminsan sindirim sistemiArterToplardamarTanimlayicilarJSTOResophagusMicrosoft Academic2777819096MeSHD004947TA2887FMA7131Ozofagusun kirmizi renkli olarak gosterilmektedir Icten disa dogru ortu epiteli duz kas ve bag dokudan olusmustur Boyu insanlarda yaklasik 25 cm capi 2 cm kadardir Besinler yemek borusundan gecerken yemek borusu peristaltik hareketler yapar Yemek borusunda sindirim gerceklesmez Besinler yemek borusundan mideye gecis yapar Yemek borusu agiz ve mideyi birlestirir Besinler yemek borusundan gecerek mideye ulasir Yemek borusunda sindirim yoktur fakat kasilip gevseme hareketleri yaparak az da olsa mekanik sindirime katkida bulunur Yemek borusunun baslangicindaki kaslar cizgili kaslardir bu nedenle yutma olayi istemli baslar Daha sonra yemek borusunun alt kismindaki istemsiz calisan kaslarin peristaltik hareketi ile besinler mideye ilerler Hayvanlarda yemek borusu isleyis bakimindan insanlarinkine benzerdir Lakin uzunlugu hayvan turlerine gore degisiklik gostermektedir Atta yaklasik 120 150 cm sigirda 90 105 cm civarinda koyun ve kecide 45 50 cm araliginda kopekte 20 cm kedide ise yaklasik olarak 12 15 cm civarindadir Yutagin kaidesinden baslar Ilk basta nefes borusunun ustunden ilerlerken boyun omurlarinin ilk 1 3 luk kesimini gectiginde nefes borusunun soluna gecer Gogus boslugu girisine kadar nefes borusunun solundan ilerler Gogus boslugu girisine geldiginde tekrar nefes borusunun ust kesimine gecer ve bu sekilde mideye kadar ilerler Diyaframa geldikten sonra diyafram uzerinde hiatus esophagus tan yemek borusunun karin bosluguna gecisi icin ozel olarak olusmus aciklik gecerek karin bosluguna girer Burada da midenin girisine bkz kardia acilarak sonlanir 3 numara ile isaretlenmis ok yemek borusunu gostermektedir Kanatlilarda durum biraz daha farklidir Kanatli hayvanlarda yemek borusu memelilerdeki gibi nefes borusunun ustunden seyreder ancak boyun omurlarinin 1 2 lik kesimi gectikten sonra memelilerden farkli olarak nefes borusunun soluna degil sagina gecer ve bu sekilde gogus bosluguna ilerler Gogus boslugu girisinde tekrar uste gecerek mideye kadar ilerler Kanatlilarda diyafram bulunmadigi icin karin bosluguna gecerken herhangi bir aciklik kullanmaz Kaynakca Wells John C 2008 Longman Pronunciation Dictionary 3rd ed Longman ISBN 978 1 4058 8118 0 AL Taai Suhaib A H 28 Eylul 2022 Esophagus Ingilizce IntechOpen ISBN 978 1 80355 196 8 5 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mayis 2023 Necdet Dursun 1986 Veteriner anatomi Selcuk Universitesi OCLC 850778437 J Baumel Julian 1993 Handbook of avian anatomy nomina anatomica avium Nuttall Ornithological Club OCLC 254410846 Anatomi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz