Mide; kaslardan oluşan, genişleyebilen bir sindirim sistemi organıdır. Mide sözcüğü Türkçeye Arapçadan geçmiştir. Mide anlamında Türkçede aşkazan sözcüğü de mevcuttur. Yemek borusu ile ince bağırsak arasında bulunur. Omurgalılar, derisidikenliler, haşaratlar ve yumuşakçalarda bulunur. Sindirimin ikinci fazında (çiğnemeyi takiben) görev yapar. Yiyeceklerin geçici olarak büyük miktarda depolandığı organdır. Rahatlıkla 1.5 litre sıvıyı içinde tutabildiği gibi, maksimum 4 litre sıvı tutma kapasitesi vardır.
mide | |
---|---|
Latince isim | gaster |
Sistem | gastrointestinal tract |
Arter | Sağ mide arteri |
Toplardamar | sağ mide damarı |
Lenf | Çölyak lenf nodları |
Tanımlayıcılar | |
JSTOR | stomach |
Microsoft Academic | 2780866060 2779422922, 2780866060 |
MeSH | D013270 |
TA | 2901 |
FMA | 7148 |
Yapı
Midenin kardia, fundus, korpus (gövde) ve olmak üzere dört bölümü vardır. Midenin ilk bölümü olan kardia yemek borusunun mideye açıldığı bölgenin ismidir; başlangıcını epitel tabakanın çok katlı yassıdan prizmatiğe döndüğü nokta oluşturur. Midenin çok küçük bir kısmı olup altıncı seviyesinde yer alır. Fundus kardianın üstündeki kısımıdır, diyaframın sol kubbesine komşuluk eder. Genişlemeye müsaittir ve gaz, sıvı veya yemek tarafından genişletilebilir. His açısı (incisura cardialis) fundusla yemek borusu arasında bulunur. Korpus fundusla pilor arasında yer alan, organın en büyük bölümüdür. Sağ sınırına küçük kürvatür, sol sınırına büyük kürvatür adı verilir. Pilor ise antrum ve pilor kanalı olmak üzere iki kısma ayrılır. Antrumu korpustan ayıran, küçük kürvatürde incisura angularis adı verilen nokta, büyük kürvatürdeyse pilorla yemek borusu arasındaki mesafenin dörtte birine tekabül eden noktadır. Antrum pilorun daha geniş bölümü olup, antrumdan geçen sıvı pilor kanalına aktarılmaktadır. Bunun sonundaki pilorda, kalın bir sirküler kas tabakası oniki parmak bağırsağına geçişi kontrol eder. Bu kas normalde tonik olarak kasılır. Midedeki basınç pilorun direncini aşınca mideden boşalma meydana gelir; bu durum peristalsis tarafından gerçekleştirilebilir.
Midenin kas tabakası 3 kısımdan oluşmaktadır; bunun yanı sıra kas lifleri uzunlamasına, sirküler ve oblik seyirli olarak yerleşmiştir, bu diziliş midede peristaltik hareketlerin oluşmasında rol alır.
İşlev
Mide, içine giren yiyeceklerin kimyasal ve fiziksel olarak parçalandığı bir yerdir. Mide içini örten ve mukoza denilen sindirim sıvıları salgılanır. Midenin iç yüzeyinde yer alan epitel hücrelerin salgıladığı mukus, bikarbonat bakımından zengindir. Bu özelliğiyle midenin iç yüzeyinin aşınmasını ve mide özsuyundaki asidin bu dokulara zarar vermesini engeller. Mide içinde yiyecek varsa, her 20 saniyede bir dalgalar meydana getirerek sıvı ile katıyı birbirine karıştırır (). Sonuçta krem kıvamında yarı sıvı bir materyal meydana gelir. Meydana gelen karışım ince bağırsaklar tarafından emilecek seviyeye geldiyse, azar azar miktarlarda, pilor kanalını geçerek 12 parmak bağırsağına (Duodenum) geçer. Sıvıların mideyi terk etmesi katılardan daha hızlıdır ve mideyi boşaltması yaklaşık 20 dakikayı alır. Katı-sıvı karışımı materyalin mideyi terk etmesi ise yaklaşık 1.5 saati bulmaktadır.
Mide salgı yapan bir organdır. İç duvarlarında bulunan hücre ve bezler mukusun yanında birçok önemli salgılar üretir: sindirim enzimleri, hormonlar, hidroklorik asit, intrinsik faktör (B12 vitamininin ince bağırsak son kısmından emilmesi için bu faktörün varlığı şarttır).
Rahatsızlıklar
Kaynakça
- ^ Kubbealtı Lugati
- ^ PAÜ İngilizce Sözlük
- ^ Eş ve Yakın Anlamlı Kelimeler Sözlüğü
- ^ Bulmaca Sözlüğü
- ^ 2014, Zeynep Kayadelen, Kadim Sır: "benim aşkazan takır takır"
- ^ 2019, Hani Astolin, Türk'ün Gizlenen Bilgisini Arayan Türk, s. 28: "aşkazan kazınmaya başlayacak"
- ^ a b Moore, Keith L.; Dalley, Arthur F.; Agur, Anne M.R. (2014). Clinically Oriented Anatomy, Seventh Edition. Lippincott Williams & Wilkins. ss. 231-2.
- ^ Brunicardi, F. Charles; Andersen, Dana K.; et al., eds. (2010). Schwartz's principles of surgery (9th ed.). New York: McGraw-Hill, Medical Pub. Division. .
- ^ Necdet., Dursun, (1986). Veteriner anatomi. Selçuk Üniversitesi. OCLC 850778437.
- ^ Prof. Dr. Ömer Rıdvan Tarhan. "Mide Anatomisi". turkcerrahi.com. 22 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ocak 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mide kaslardan olusan genisleyebilen bir sindirim sistemi organidir Mide sozcugu Turkceye Arapcadan gecmistir Mide anlaminda Turkcede askazan sozcugu de mevcuttur Yemek borusu ile ince bagirsak arasinda bulunur Omurgalilar derisidikenliler hasaratlar ve yumusakcalarda bulunur Sindirimin ikinci fazinda cignemeyi takiben gorev yapar Yiyeceklerin gecici olarak buyuk miktarda depolandigi organdir Rahatlikla 1 5 litre siviyi icinde tutabildigi gibi maksimum 4 litre sivi tutma kapasitesi vardir mideLatince isimgasterSistemgastrointestinal tractArterSag mide arteriToplardamarsag mide damariLenfColyak lenf nodlariTanimlayicilarJSTORstomachMicrosoft Academic2780866060 2779422922 2780866060MeSHD013270TA2901FMA7148Karinda midenin konumuYapiMidenin bolumleri Ingilizce Midenin anatomisi Midenin kardia fundus korpus govde ve olmak uzere dort bolumu vardir Midenin ilk bolumu olan kardia yemek borusunun mideye acildigi bolgenin ismidir baslangicini epitel tabakanin cok katli yassidan prizmatige dondugu nokta olusturur Midenin cok kucuk bir kismi olup altinci seviyesinde yer alir Fundus kardianin ustundeki kisimidir diyaframin sol kubbesine komsuluk eder Genislemeye musaittir ve gaz sivi veya yemek tarafindan genisletilebilir His acisi incisura cardialis fundusla yemek borusu arasinda bulunur Korpus fundusla pilor arasinda yer alan organin en buyuk bolumudur Sag sinirina kucuk kurvatur sol sinirina buyuk kurvatur adi verilir Pilor ise antrum ve pilor kanali olmak uzere iki kisma ayrilir Antrumu korpustan ayiran kucuk kurvaturde incisura angularis adi verilen nokta buyuk kurvaturdeyse pilorla yemek borusu arasindaki mesafenin dortte birine tekabul eden noktadir Antrum pilorun daha genis bolumu olup antrumdan gecen sivi pilor kanalina aktarilmaktadir Bunun sonundaki pilorda kalin bir sirkuler kas tabakasi oniki parmak bagirsagina gecisi kontrol eder Bu kas normalde tonik olarak kasilir Midedeki basinc pilorun direncini asinca mideden bosalma meydana gelir bu durum peristalsis tarafindan gerceklestirilebilir Midenin kas tabakasi 3 kisimdan olusmaktadir bunun yani sira kas lifleri uzunlamasina sirkuler ve oblik seyirli olarak yerlesmistir bu dizilis midede peristaltik hareketlerin olusmasinda rol alir IslevMide icine giren yiyeceklerin kimyasal ve fiziksel olarak parcalandigi bir yerdir Mide icini orten ve mukoza denilen sindirim sivilari salgilanir Midenin ic yuzeyinde yer alan epitel hucrelerin salgiladigi mukus bikarbonat bakimindan zengindir Bu ozelligiyle midenin ic yuzeyinin asinmasini ve mide ozsuyundaki asidin bu dokulara zarar vermesini engeller Mide icinde yiyecek varsa her 20 saniyede bir dalgalar meydana getirerek sivi ile katiyi birbirine karistirir Sonucta krem kivaminda yari sivi bir materyal meydana gelir Meydana gelen karisim ince bagirsaklar tarafindan emilecek seviyeye geldiyse azar azar miktarlarda pilor kanalini gecerek 12 parmak bagirsagina Duodenum gecer Sivilarin mideyi terk etmesi katilardan daha hizlidir ve mideyi bosaltmasi yaklasik 20 dakikayi alir Kati sivi karisimi materyalin mideyi terk etmesi ise yaklasik 1 5 saati bulmaktadir Mide salgi yapan bir organdir Ic duvarlarinda bulunan hucre ve bezler mukusun yaninda bircok onemli salgilar uretir sindirim enzimleri hormonlar hidroklorik asit intrinsik faktor B12 vitamininin ince bagirsak son kismindan emilmesi icin bu faktorun varligi sarttir RahatsizliklarGastrit Ulser Reflu Mide kanamasi Mide kanseri Hipertrofik pilor stenozuKaynakca Kubbealti Lugati PAU Ingilizce Sozluk Es ve Yakin Anlamli Kelimeler Sozlugu Bulmaca Sozlugu 2014 Zeynep Kayadelen Kadim Sir benim askazan takir takir 2019 Hani Astolin Turk un Gizlenen Bilgisini Arayan Turk s 28 askazan kazinmaya baslayacak a b Moore Keith L Dalley Arthur F Agur Anne M R 2014 Clinically Oriented Anatomy Seventh Edition Lippincott Williams amp Wilkins ss 231 2 Brunicardi F Charles Andersen Dana K et al eds 2010 Schwartz s principles of surgery 9th ed New York McGraw Hill Medical Pub Division ISBN 0071547703 Necdet Dursun 1986 Veteriner anatomi Selcuk Universitesi OCLC 850778437 Prof Dr Omer Ridvan Tarhan Mide Anatomisi turkcerrahi com 22 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ocak 2017