İnsan hakları ferdin insan olarak var olması ile kazanılan asli haklar olarak kabul edilir. Bu haklar insanın yaşadığı coğrafyaya ve fiziki gücüne göre kazanılmaz. Aksine bu haklar şahsın doğuştan kazanmış olduğu haklardır.
İnanç ve ifade özgürlüğü
İslam’ın insanları inanmaya ve Müslüman olmaya zorlamadığı, kişi iradesine saygılı olduğu genel kanıdır.[]Şeriat yasalarında irtidat, elfaz- küfür gibi başlıklarda ele alınan dinden çıkma ise ölümle cezalandırılan ve inananlar açısından Ridde savaşları gibi tarihsel örneklik teşkil eden konu ile ilgili aksine örnekleri oluşturmaktadır.
İslam'da dinden çıkma, irtidâd veya ridde (reddetme anlamında), genellikle İslam'ı bir Müslüman'ın kendi isteğiyle terk etmesi olarak tanımlanır. Müslüman bir ailede doğan veya daha önce İslam'ı kabul etmiş olan bir kişinin dinini değiştirmesi ya da inancını bırakıp dinsiz olması İslam'dan çıkma eylemine girer. İslam'dan çıkmanın tanımı ve cezalandırılmasının gerekip gerekmediği tartışmalı meselelerdir, İslam alimleri bu sorulara ilişkin çeşitli görüşlere sahiptirler.
Genel anlayış olarak (icma) dinden çıkan kişiler öldürülerek cezalandırılırlar.
Şeriat yönetimlerince, İslamda kutsal kabul edilen kişi ve nesne (kitap, obje, kavram) lerle ilgili mizah, karikatür, eleştiri, yergi gibi eylemler irtidat kabul edilerek cezalandırılabilir.
Hukuk önünde eşitlik
Şeriat yasalarında hukuk önünde eşitliği ihlal eden bazı uygulama örnekleri, miras, fasıkların ve kadınların şahitlikleri, boşanma hakkı gibi başlıklarda görülebilmektedir.
Zira İslam inancına göre mirasta, kadına, erkeğin yarısı kadar pay verilmektedir. Şahitlik konusunda ise 2 kadının şahitliği, bir erkeğin şahitliğine eş değerdir. Boşanma hakkı ise öncelikli olarak erkeğe verilmiştir.
Şeriat hukukunda köle ve cariyeler;
İslam'da insanlar satın alma, savaştan geri kalanların esir edilmeleri ve ganimet olarak cihat yapanlara dağıtılmaları ve ayrıca bu esir ve kölelerin yine esir veya köle olan insanlardan yaptıkları çocukların köle veya cariye sayılmaları yoluyla köleleştirilebilir. Muâmelât bakımından köle mal gibidir. Alınıp satılabilir, hibe edilebilir, kiralanabilir, ortak mülkiyete konu olabilir. Kazandıkları efendisine âit olur. Kendisine karşı yapılacak haksız fiilden elde edilecek tazminatları efensidi alır. Başkasına karşı işleyeceği haksız fiillerde ise zararı ya efendisi öder ya da köleyi zarar görene devreder. Hür bir erkek kendi câriyesi ile nikâh söz konusu olmaksızın cinsel hayat yaşayabileceği gibi, onu nikâh akdi ile eş edinmesi de mümkündür. Kısası gerektiren suçlarda köle, hür veya köle karşılığında kısas olarak öldürülür. Hanefilere göre bir köleyi öldüren hür kimse de kısas yoluyla öldürülür. Diğerlerine göre ise, bu durumda kısas uygulanmaz. Köle ve cariyelere zina ve zina iftirası suçunda hürlere verilen cezânın yarısı hırsızlık ve irtidad suçlarında tam cezâ uygulanır.
Vücut bütünlüğü
Günümüzde cerrahi sünnet ve özel olarak kadın sünneti kadın ve çocukların vücut bütünlüğüne saldırı açısından tartışma konusudur.
Çocuk hakları
Çocuk hakları İslam dünyasında savaşlarda çocukların kullanılması, çocukların özgür eğitim ve bilgi edinme hakları, eğlenme ve sosyal gelişmelerini sağlayacak özgür ortamların yaratılması, tek yönlü verilen, karşıt görüşleri dışlayan ve düşmanlaştıran özgür olmayan eğitimlere tabi tutulmaları gibi başlıklarda düşünülebilir.
Kadın hakları
Kadın hakları, kadınların özgürlüğü, tek başlarına seyahat, sosyal yaşama katılma, giyim, sosyal statü, hukuki eşitlik, miras vb. başlıklarda incelenebilir.
Şeriat yasalarında miras, şahitlik, liderlik gibi konularda kadın-erkek arasında farklı uygulamalar bulunmaktadır.
Had cezaları gerektiren suçların ispat edilmesinde, vasiyet ve boşanma davalarında, ayrıca başka tipteki sorunların davalarında; kadınların şahitlikleri ile erkeklerin şahitleri eşit kabul edilmez. Davalarda ve şahitliklerde en az bir tane erkek bulunması koşuluyla 1 erkek + 2 kadın şeklinde kadınların şahitliği kabul edilmiştir.
İnsan hakları ve İslami toplum yaşamı
İslami toplum yaşamında cinsel yönelimler gibi yaşam tarzlarının ve dinlenme, eğlence, giyim, yeme–içme gibi kişisel tercih alanına giren davranışların doğrudan veya sosyal baskı ile etki altına alınması, kısıtlanması, toplumsal otoriteler veya toplum tarafından cezalandırılması söz konusu olabilmektedir.
Dini yaşamda çoğunlukla bir zorunluluk gibi algılanan bazı uygulamalar diğer insanların dinlenmelerini ve sosyal huzurlarını bozucu etkiler yapabilirler.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Frank Griffel, Apostasy, in (Editor: Gerhard Bowering et al.) The Princeton Encyclopedia of Islamic Political Thought, , pp. 40–41; Diane Morgan (2009), Essential Islam: A Comprehensive Guide to Belief and Practice, , pp. 182–83
- ^ Hebatallah Ghali (2006), Rights of Muslim Converts to Christianity 4 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Ph.D. Thesis, Department of Law, School of Humanities and Social Sciences, The American University in Cairo, Egypt, p. 2; "Whereas apostate (murtad) is the person who commits apostasy ('rtidad), that is the conscious abandonment of allegiance, and renunciation of a religious faith or abandonment of a previous loyalty."
- ^ "No God, not even Allah". The Economist. 24 Kasım 2012. 26 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 January 2018.
- ^ Peters, Rudolph; Vries, Gert J. J. De (1976). "Apostasy in Islam". Die Welt des Islams. 17 (1/4). ss. 1-25. doi:10.2307/1570336. JSTOR 1570336.
By the murtadd or apostate is understood as the Moslem by birth or by conversion, who renounces his religion, irrespective of whether or not he subsequently embraces another faith
- ^ Abdelhadi, Magdi (27 March 2006). "What Islam says on religious freedom". BBC News. 11 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 October 2009.
- ^ Friedmann, Yohanan (2003). "Chapter 4: Apostasy". Tolerance and Coercion in Islam: Interfaith Relations in the Muslim Tradition. Cambridge University Press. ss. 121-59. ISBN . 20 March 2018 tarihinde kaynağından .
- ^ . 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020.
- ^ . 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2020.
- ^ . 13 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2020.
- ^ . 3 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2020.
- ^ a b c . 16 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2020.
- ^ . 14 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mart 2013.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;webcache.googleusercontent.com
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;ReferenceA
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Insan haklari ferdin insan olarak var olmasi ile kazanilan asli haklar olarak kabul edilir Bu haklar insanin yasadigi cografyaya ve fiziki gucune gore kazanilmaz Aksine bu haklar sahsin dogustan kazanmis oldugu haklardir Inanc ve ifade ozgurluguIslam in insanlari inanmaya ve Musluman olmaya zorlamadigi kisi iradesine saygili oldugu genel kanidir kaynak belirtilmeli Seriat yasalarinda irtidat elfaz kufur gibi basliklarda ele alinan dinden cikma ise olumle cezalandirilan ve inananlar acisindan Ridde savaslari gibi tarihsel orneklik teskil eden konu ile ilgili aksine ornekleri olusturmaktadir Islam da dinden cikma irtidad veya ridde reddetme anlaminda genellikle Islam i bir Musluman in kendi istegiyle terk etmesi olarak tanimlanir Musluman bir ailede dogan veya daha once Islam i kabul etmis olan bir kisinin dinini degistirmesi ya da inancini birakip dinsiz olmasi Islam dan cikma eylemine girer Islam dan cikmanin tanimi ve cezalandirilmasinin gerekip gerekmedigi tartismali meselelerdir Islam alimleri bu sorulara iliskin cesitli goruslere sahiptirler Genel anlayis olarak icma dinden cikan kisiler oldurulerek cezalandirilirlar Seriat yonetimlerince Islamda kutsal kabul edilen kisi ve nesne kitap obje kavram lerle ilgili mizah karikatur elestiri yergi gibi eylemler irtidat kabul edilerek cezalandirilabilir Hukuk onunde esitlikSeriat yasalarinda hukuk onunde esitligi ihlal eden bazi uygulama ornekleri miras fasiklarin ve kadinlarin sahitlikleri bosanma hakki gibi basliklarda gorulebilmektedir Zira Islam inancina gore mirasta kadina erkegin yarisi kadar pay verilmektedir Sahitlik konusunda ise 2 kadinin sahitligi bir erkegin sahitligine es degerdir Bosanma hakki ise oncelikli olarak erkege verilmistir Seriat hukukunda kole ve cariyeler 13 yuzyil kole pazari Yemen Islam da insanlar satin alma savastan geri kalanlarin esir edilmeleri ve ganimet olarak cihat yapanlara dagitilmalari ve ayrica bu esir ve kolelerin yine esir veya kole olan insanlardan yaptiklari cocuklarin kole veya cariye sayilmalari yoluyla kolelestirilebilir Muamelat bakimindan kole mal gibidir Alinip satilabilir hibe edilebilir kiralanabilir ortak mulkiyete konu olabilir Kazandiklari efendisine ait olur Kendisine karsi yapilacak haksiz fiilden elde edilecek tazminatlari efensidi alir Baskasina karsi isleyecegi haksiz fiillerde ise zarari ya efendisi oder ya da koleyi zarar gorene devreder Hur bir erkek kendi cariyesi ile nikah soz konusu olmaksizin cinsel hayat yasayabilecegi gibi onu nikah akdi ile es edinmesi de mumkundur Kisasi gerektiren suclarda kole hur veya kole karsiliginda kisas olarak oldurulur Hanefilere gore bir koleyi olduren hur kimse de kisas yoluyla oldurulur Digerlerine gore ise bu durumda kisas uygulanmaz Kole ve cariyelere zina ve zina iftirasi sucunda hurlere verilen cezanin yarisi hirsizlik ve irtidad suclarinda tam ceza uygulanir cariyeVucut butunluguGunumuzde cerrahi sunnet ve ozel olarak kadin sunneti kadin ve cocuklarin vucut butunlugune saldiri acisindan tartisma konusudur Cocuk haklariCocuk haklari Islam dunyasinda savaslarda cocuklarin kullanilmasi cocuklarin ozgur egitim ve bilgi edinme haklari eglenme ve sosyal gelismelerini saglayacak ozgur ortamlarin yaratilmasi tek yonlu verilen karsit gorusleri dislayan ve dusmanlastiran ozgur olmayan egitimlere tabi tutulmalari gibi basliklarda dusunulebilir Kadin haklariAfganistan da Devrimci Kadin Birligi nin 26 Agustos 2001 gunu gizlice kayda aldigi goruntulerde bir kadin burkasini actigi icin iyiligin emredilmesi ve kotulugun men edilmesinden sorumlu din polislerince halk ortasinda sopayla cezalandiriliyor Kadin haklari kadinlarin ozgurlugu tek baslarina seyahat sosyal yasama katilma giyim sosyal statu hukuki esitlik miras vb basliklarda incelenebilir Seriat yasalarinda miras sahitlik liderlik gibi konularda kadin erkek arasinda farkli uygulamalar bulunmaktadir Had cezalari gerektiren suclarin ispat edilmesinde vasiyet ve bosanma davalarinda ayrica baska tipteki sorunlarin davalarinda kadinlarin sahitlikleri ile erkeklerin sahitleri esit kabul edilmez Davalarda ve sahitliklerde en az bir tane erkek bulunmasi kosuluyla 1 erkek 2 kadin seklinde kadinlarin sahitligi kabul edilmistir Insan haklari ve Islami toplum yasamiIslami toplum yasaminda cinsel yonelimler gibi yasam tarzlarinin ve dinlenme eglence giyim yeme icme gibi kisisel tercih alanina giren davranislarin dogrudan veya sosyal baski ile etki altina alinmasi kisitlanmasi toplumsal otoriteler veya toplum tarafindan cezalandirilmasi soz konusu olabilmektedir Dini yasamda cogunlukla bir zorunluluk gibi algilanan bazi uygulamalar diger insanlarin dinlenmelerini ve sosyal huzurlarini bozucu etkiler yapabilirler Ayrica bakinizMalala YusufzayKaynakca Frank Griffel Apostasy in Editor Gerhard Bowering et al The Princeton Encyclopedia of Islamic Political Thought 978 0691134840 pp 40 41 Diane Morgan 2009 Essential Islam A Comprehensive Guide to Belief and Practice 978 0313360251 pp 182 83 Hebatallah Ghali 2006 Rights of Muslim Converts to Christianity 4 Eylul 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ph D Thesis Department of Law School of Humanities and Social Sciences The American University in Cairo Egypt p 2 Whereas apostate murtad is the person who commits apostasy rtidad that is the conscious abandonment of allegiance and renunciation of a religious faith or abandonment of a previous loyalty No God not even Allah The Economist 24 Kasim 2012 26 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 January 2018 Peters Rudolph Vries Gert J J De 1976 Apostasy in Islam Die Welt des Islams 17 1 4 ss 1 25 doi 10 2307 1570336 JSTOR 1570336 By the murtadd or apostate is understood as the Moslem by birth or by conversion who renounces his religion irrespective of whether or not he subsequently embraces another faith Abdelhadi Magdi 27 March 2006 What Islam says on religious freedom BBC News 11 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 October 2009 Friedmann Yohanan 2003 Chapter 4 Apostasy Tolerance and Coercion in Islam Interfaith Relations in the Muslim Tradition Cambridge University Press ss 121 59 ISBN 9781139440790 20 March 2018 tarihinde kaynagindan 3 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ekim 2020 9 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ekim 2020 13 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2020 3 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2020 a b c 16 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ocak 2020 14 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ekim 2012 Arsivlenmis kopya 17 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mart 2013 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi webcache googleusercontent com isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi ReferenceA isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme