Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Eylül 2020) () |
Bu madde olması gerekenden az içermektedir veya içermemektedir. (Eylül 2020) |
Ön ödeme dolandırıcılığı (advance-fee fraud (AFF) ya da 419 dolandırıcılığı olarak da bilinmektedir), "gelişen iletişim imkanlarından da yararlanarak, insanların kısa süre içinde büyük kazançlar elde edecekleri vaadiyle, süreç içinde çeşitli adlar altında ön ödeme" yapmaya ikna edilerek, dolandırılmasına dayalı bir suç türü olarak değerlendirilmektedir.
Bu suç türünün, farklı örneklerine geçmişte de rastlanılmasına karşın, organize şekilde ortaya çıkışı 1980'li yılların başlarına özellikle Nijerya’nın ekonomik olarak zayıflamaya başladığı döneme rastlamaktadır. Yaygın olarak 419 Sahteciliği olarak adlandırılması ise suçun ilk defa Nijerya 'nun 419. Maddesinde tanımlanmış olmasından kaynaklanmaktadır.
Konuyla ilgili uluslararası alanda araştırma yürüten Hollanda merkezli adlı kuruluş, 2009 yılında 152 ülkeden 8.500'ün üzerinde AFF vakası şikayeti aldığını duyurmuştur. Vaka sayısındaki artışın bir sebebi de geleneksel olarak Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa ülkelerini hedef alan suç şebekelerinin, faaliyetlerini Asya (başta Çin ve Hindistan olmak üzere) kıtasına yaymaya başlamasıdır.
Ön ödeme dolandırıcılığında farklı yöntemlerle kurbanlar aldatılmaya çalışılır. Kurban aldatıldıktan sonra yaşanan süreç bu yöntemler için aynı olup öncelikle kurbandan bir ön ödeme yapılması istenir. Aradan bir süre geçtikten sonra çeşitli problemlerin ortaya çıktığı öne sürülerek yeni ödeme yapması istenir. Bu döngü kurban ödeme yaptığı müddetçe devam eder. Bu dolandırıcılık yöntemlerinde kullanılan e-postalar çoğunlukla Afrika Kıtası ülkelerinden gelmektedir.
Çeşitleri
Aldatıcı kurgulu e-postalarla dolandırıcılık
Bu yöntemde çeşitli şekilde kurgulanmış hikâyelerle kurbanlar kandırılır ve vadedilen kazanç için ön ödeme yapılması istenir. Talep edilen ödeme yapıldıktan sonra yeni problemlerin ortaya çıktığı iddia edilerek yeni ödeme talepleri kurbana bildirilir. Burada amaç kişilerin duyguları sömürülerek onlardan masraf adı altında para alabilmektir.
Kurgulanmış hikâyelere örnek olan bir e-postada, gönderici kendisini Madrid/İspanya'da yaşayan, Kübalı bir kişi olarak tanıtmıştır. dolandırıcı, e-postada ilk önce kendisini tanıtıcı ifadelere yer vermiş ve çok zengin birisi olduğunu ifade ederek, ailesini kaybettiğini, çeşitli sağlık sorunları yaşadığını, kanser tedavisi gördüğünü ve çok az ömrü kaldığını ifade etmiştir. Dolandırıcı bu servetini hayır kurumlarına bağışlamak istediğini fakat sağlık durumunun buna elvermediğini, akrabalarına da güvenemeyeceğini ve bu servetini hayır kurumlarına dağıtabilecek birinin yardımına ihtiyacı olduğunu ifade etmiştir. Bu iş için gönüllü olacak kişinin hiçbir masraftan kaçınmamasını ve gönüllünün yapacağı masrafların da daha sonra kendisi tarafından fazlasıyla iade edileceğini ve hatta bu işin yapılması halinde mükafat vereceğini de belirtmiştir.
Başka bir örnekte ise dolandırıcı elinde bulundurduğu parayı getirisi yüksek olacak bir işe yatırmak üzere kendisine yardım edebilecek birine ihtiyaç duyduğunu, elindeki toplam para miktarının 18.7 milyon dolar olduğunu, bunun özel bir emanet kuruluşunda bulunduğunu belirterek, mülteci statüsünde olduğu için kendisinin bunu yapamadığını, talebine olumlu bakılması durumunda söz konusu kişiyle daha fazla bilgi alışverişinde bulunacağını ve detayların görüşülmesinden önce karşılıklı gizlilik anlaşması yapılacağını söylemiştir.
Ödül vaadiyle ön ödeme dolandırıcılığı
Bu yöntemde çeşitli iletişim araçlarından faydalanmak suretiyle, çok az bir çabayla veya hiç çaba göstermeden kısa süre içinde büyük kazançlar elde edecekleri vaadiyle kurbanlar dolandırılmaya çalışılır.
Başlangıçta mağdurlara bir piyango çekilişinden ödül (para, tatil ve uçak bileti) kazanıldığına dair bir e-posta gönderilir, mesaj alındıktan sonra çeşitli işlemleri kolaylaştırmak üzere (işlem bedelleri veya başka maliyetler adı altında) belirli miktarlarda ödeme yapılması istenir ve ön ödeme yapılması için bir de banka hesap numarası verilir. Mağdur kimse ilk ödemeyi yaptıktan sonra, bir problem çıktığını ve yeniden ödeme yapması gerektiği kendisine bildirilir. Bu şekilde tekrar tekrar ödeme yapması istenen mağdur vadedilen gerçekte olmayan ödülü kazanamaz.
Kolay kazanç elde etme vaadiyle ön ödeme dolandırıcılığı
Bu yöntemde dolandırıcıların elektronik posta ile ulaştıkları kimselere evde oturarak zahmet çekmeden büyük kazanç sağlayacakları vadedilerek dolandırılmaya çalışılır.
Bu dolandırıcılık türünde, kurbanların kandırılmasına yönelik bir hikâye kurgulanır ve bu hikâyeyi gerçeğe yakın göstermek için gönderilen e-postaya sanal belgeler ve bir internet adresi eklenir. Kişileri yüksek bir kazanç elde edecekleri yönünde ikna etmek için profesyonel görünümlü bir internet sitesi hazırlanmıştır ve bu internet sitesinde daha önceden bu yöntemle "gelir elde etmiş" kişilerin hayat hikâyelerine de yer verilir.Dolandırıcılar (sözde iş teklifi yapan kişiler) tarafından iş başvuru formları adı altında kişilerin kişisel hesap bilgileri de ele geçirilir ve aynı kişilerden ilerleyen zaman dilimlerinde büyük gelir elde edecekleri iş başlangıcı için ön ödeme yapmaları talep edilir. Ön ödeme sonrası "çeşitli problemler" ortaya çıkar ve kurbanın yeni ödemeler yapması istenir.
Aşk dolandırıcılığı
Dolandırıcılığın bir türü de romantik yollardan bir para olan Aşk Dolandırıcılığıdır. Düzenbaz, seçtiği kurbana çevrimiçi sevgili bulma servislerinden, anlık haberleşmeden ya da sosyal paylaşım sitesinden yaklaşır. Dolandırıcı kurbana ilgi duyduğu belirtip çekici bir insanın resimlerini gönderir. Dolandırıcı bu iletişim yöntemini güven kazanmak daha sonra da para istemek için kullanır. Düzenbaz, kurbanla buluşmakla ilgilendiğini iddia edip uçak bileti ayırtmak için, otel odası kiralamak için, benzin ya da araç kiralama gibi kişisel seyahat harcamaları ya da diğer giderlerini karşılamak için paraya ihtiyaç duyduğunu söyler. Diğer durumlarda, yabancı bir ülkede tuzağa düşürüldüğünü ve dönmek için yardıma ihtiyacı olduğu, rüşvetçi yerel memurların hapsinden kaçmak istediğini, yurtdışında yaşadığı hastalıktan dolayı tıbbi ihtiyaçları ödemesi gerektiğini iddia eder. Dolandırıcı, para elde etmeye ihtiyacı olduğu veya değerli eşyaları ülkede çıkarması gerektiği ve malvarlığını paylaşmak istediği, kurbana daha çekici gelen ülkeden ayrılma konusunda yardım talep ettiği bir tür özgün Nijeryalı Mektup taslağını sunarak kurbanın güvenini romantik yollardan kazanmaya çalışır.
Dolandırıcılığın daha yeni türlerinde düzenbaz, kişinin önemli kimlik bilgilerine sahip olduğu, bir ücret karşılığında bunu paylaşacağını iddia eder. Bu bilgi, sosyal paylaşım sitelerden 'ilişki durumu var' veya 'evli' gibi verilerin araştırılmasıyla elde edilir. İsimsiz e-postalar senedi doğrulamaya çalışmak için gönderilir sonra da bilgeleri nasıl geri elde edileceği talimatları içeren yeni bir ağ tabanlı e-posta hesabı gönderilir.
Malezya'dan bir dolandırıcı metninde yarı Amerikalı yarı Asyalı bir kökene sahip olduğunu ayrıca Amerikalı bir babası olduğunu iddia eden bir "kadınla" ilgilidir. İletişim kurulduktan sonra hedeften aniden kadının hasta annesinin hastane faturalarını ödemesi için para istenir. Aynı zamanda, onu tekrar Amerika Birleşik Devletleri'ne geri göndermek için yardım talebinde bulunulur. Her durumda dolandırıcı web kamerası kullanmaz dolayısıyla da hedef onu gönderdikleri resimdeki kadın olup olmadığını doğrulayamaz. Kadına yapılacak posta yoluyla kamera gönderimi önerileri (kamera alması için para gönderilmesi değil) büyük bir kızgınlıkla karşılanır.
Yerel dolandırıcılıklar sıklıkla çevrimiçi çöpçatanlık servislerinde birisiyle tanışmayı içerir. Dolandırıcı alanı dışındaki hedefle temasa geçer ve ulaşım ücreti içim para talep eder. Joseph Hancock gibi bir isme sahip bir kadına uluslararası pasaportunu kaybetmesinden dolayı parayı biriktiremediğini iddia edip para gönderilir. Para gönderildikten sonra kurbana kötü haberler verilir, otobüs kurağı yolunda soyulduğunu söyler ve kurban daha fazla para göndermeyi zorunlu hisseder. Dolandırıcı asla kurbanı ziyaret etmez, kurban para göndermeye istekli olduğu sürece yazışma yoluyla onunla konuşmayı sürdürür.
Aşk dolandırıcılığının diğer bir türünde dolandırıcı Nijerya ya da Gana gibi başka bir yerde kadınla, ona internet arkadaşlık veya sosyal paylaşım sitesinden erkek bulmak için temasa geçer. Dolandırıcı, kadının kullandığı hizmetlerden dolayı kadına ücret çıkarır hatta internete veya e postaya doğrudan erişim için bilgisayarını satmayı önerir. Dolandırıcı daha sonra yine sahte isim, hikâye ve fotoğraflar kullanan bir erkeği kullanan adamı araya sokarak klasik yoldan o kadını dolandırır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Konu ile ilgili MASAK tarafından yayınlanan bir çalışma14 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Siber suçlar ile ilgili bir sitede Ön Ödeme Dolandırıcılığını anlatan bir sayfa 2 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Ön Ödeme Dolandırıcılığını anlatan bir dergi yazısı 20 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bir teknoloji sitesinde (Teknokulis) Ön Ödeme Dolandırıcılığını anlatan bir haber 2 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara On odeme dolandiriciligi haber gazete kitap akademik JSTOR Eylul 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Bu madde olmasi gerekenden az ic baglanti icermektedir veya hic icermemektedir Lutfen bu sayfadan ilgili maddelere ic baglanti vermeye calisin Eylul 2020 On odeme dolandiriciligi advance fee fraud AFF ya da 419 dolandiriciligi olarak da bilinmektedir gelisen iletisim imkanlarindan da yararlanarak insanlarin kisa sure icinde buyuk kazanclar elde edecekleri vaadiyle surec icinde cesitli adlar altinda on odeme yapmaya ikna edilerek dolandirilmasina dayali bir suc turu olarak degerlendirilmektedir Guney Afrika Cumhuriyeti nden bir on odeme dolandiriciligi mektubu Bu suc turunun farkli orneklerine gecmiste de rastlanilmasina karsin organize sekilde ortaya cikisi 1980 li yillarin baslarina ozellikle Nijerya nin ekonomik olarak zayiflamaya basladigi doneme rastlamaktadir Yaygin olarak 419 Sahteciligi olarak adlandirilmasi ise sucun ilk defa Nijerya nun 419 Maddesinde tanimlanmis olmasindan kaynaklanmaktadir Konuyla ilgili uluslararasi alanda arastirma yuruten Hollanda merkezli adli kurulus 2009 yilinda 152 ulkeden 8 500 un uzerinde AFF vakasi sikayeti aldigini duyurmustur Vaka sayisindaki artisin bir sebebi de geleneksel olarak Amerika Birlesik Devletleri ve Avrupa ulkelerini hedef alan suc sebekelerinin faaliyetlerini Asya basta Cin ve Hindistan olmak uzere kitasina yaymaya baslamasidir On odeme dolandiriciliginda farkli yontemlerle kurbanlar aldatilmaya calisilir Kurban aldatildiktan sonra yasanan surec bu yontemler icin ayni olup oncelikle kurbandan bir on odeme yapilmasi istenir Aradan bir sure gectikten sonra cesitli problemlerin ortaya ciktigi one surulerek yeni odeme yapmasi istenir Bu dongu kurban odeme yaptigi muddetce devam eder Bu dolandiricilik yontemlerinde kullanilan e postalar cogunlukla Afrika Kitasi ulkelerinden gelmektedir CesitleriAldatici kurgulu e postalarla dolandiricilik Bu yontemde cesitli sekilde kurgulanmis hikayelerle kurbanlar kandirilir ve vadedilen kazanc icin on odeme yapilmasi istenir Talep edilen odeme yapildiktan sonra yeni problemlerin ortaya ciktigi iddia edilerek yeni odeme talepleri kurbana bildirilir Burada amac kisilerin duygulari somurulerek onlardan masraf adi altinda para alabilmektir Kurgulanmis hikayelere ornek olan bir e postada gonderici kendisini Madrid Ispanya da yasayan Kubali bir kisi olarak tanitmistir dolandirici e postada ilk once kendisini tanitici ifadelere yer vermis ve cok zengin birisi oldugunu ifade ederek ailesini kaybettigini cesitli saglik sorunlari yasadigini kanser tedavisi gordugunu ve cok az omru kaldigini ifade etmistir Dolandirici bu servetini hayir kurumlarina bagislamak istedigini fakat saglik durumunun buna elvermedigini akrabalarina da guvenemeyecegini ve bu servetini hayir kurumlarina dagitabilecek birinin yardimina ihtiyaci oldugunu ifade etmistir Bu is icin gonullu olacak kisinin hicbir masraftan kacinmamasini ve gonullunun yapacagi masraflarin da daha sonra kendisi tarafindan fazlasiyla iade edilecegini ve hatta bu isin yapilmasi halinde mukafat verecegini de belirtmistir Baska bir ornekte ise dolandirici elinde bulundurdugu parayi getirisi yuksek olacak bir ise yatirmak uzere kendisine yardim edebilecek birine ihtiyac duydugunu elindeki toplam para miktarinin 18 7 milyon dolar oldugunu bunun ozel bir emanet kurulusunda bulundugunu belirterek multeci statusunde oldugu icin kendisinin bunu yapamadigini talebine olumlu bakilmasi durumunda soz konusu kisiyle daha fazla bilgi alisverisinde bulunacagini ve detaylarin gorusulmesinden once karsilikli gizlilik anlasmasi yapilacagini soylemistir Odul vaadiyle on odeme dolandiriciligi Bu yontemde cesitli iletisim araclarindan faydalanmak suretiyle cok az bir cabayla veya hic caba gostermeden kisa sure icinde buyuk kazanclar elde edecekleri vaadiyle kurbanlar dolandirilmaya calisilir Baslangicta magdurlara bir piyango cekilisinden odul para tatil ve ucak bileti kazanildigina dair bir e posta gonderilir mesaj alindiktan sonra cesitli islemleri kolaylastirmak uzere islem bedelleri veya baska maliyetler adi altinda belirli miktarlarda odeme yapilmasi istenir ve on odeme yapilmasi icin bir de banka hesap numarasi verilir Magdur kimse ilk odemeyi yaptiktan sonra bir problem ciktigini ve yeniden odeme yapmasi gerektigi kendisine bildirilir Bu sekilde tekrar tekrar odeme yapmasi istenen magdur vadedilen gercekte olmayan odulu kazanamaz Kolay kazanc elde etme vaadiyle on odeme dolandiriciligi Bu yontemde dolandiricilarin elektronik posta ile ulastiklari kimselere evde oturarak zahmet cekmeden buyuk kazanc saglayacaklari vadedilerek dolandirilmaya calisilir Bu dolandiricilik turunde kurbanlarin kandirilmasina yonelik bir hikaye kurgulanir ve bu hikayeyi gercege yakin gostermek icin gonderilen e postaya sanal belgeler ve bir internet adresi eklenir Kisileri yuksek bir kazanc elde edecekleri yonunde ikna etmek icin profesyonel gorunumlu bir internet sitesi hazirlanmistir ve bu internet sitesinde daha onceden bu yontemle gelir elde etmis kisilerin hayat hikayelerine de yer verilir Dolandiricilar sozde is teklifi yapan kisiler tarafindan is basvuru formlari adi altinda kisilerin kisisel hesap bilgileri de ele gecirilir ve ayni kisilerden ilerleyen zaman dilimlerinde buyuk gelir elde edecekleri is baslangici icin on odeme yapmalari talep edilir On odeme sonrasi cesitli problemler ortaya cikar ve kurbanin yeni odemeler yapmasi istenir Ask dolandiriciligi Dolandiriciligin bir turu de romantik yollardan bir para olan Ask Dolandiriciligidir Duzenbaz sectigi kurbana cevrimici sevgili bulma servislerinden anlik haberlesmeden ya da sosyal paylasim sitesinden yaklasir Dolandirici kurbana ilgi duydugu belirtip cekici bir insanin resimlerini gonderir Dolandirici bu iletisim yontemini guven kazanmak daha sonra da para istemek icin kullanir Duzenbaz kurbanla bulusmakla ilgilendigini iddia edip ucak bileti ayirtmak icin otel odasi kiralamak icin benzin ya da arac kiralama gibi kisisel seyahat harcamalari ya da diger giderlerini karsilamak icin paraya ihtiyac duydugunu soyler Diger durumlarda yabanci bir ulkede tuzaga dusuruldugunu ve donmek icin yardima ihtiyaci oldugu rusvetci yerel memurlarin hapsinden kacmak istedigini yurtdisinda yasadigi hastaliktan dolayi tibbi ihtiyaclari odemesi gerektigini iddia eder Dolandirici para elde etmeye ihtiyaci oldugu veya degerli esyalari ulkede cikarmasi gerektigi ve malvarligini paylasmak istedigi kurbana daha cekici gelen ulkeden ayrilma konusunda yardim talep ettigi bir tur ozgun Nijeryali Mektup taslagini sunarak kurbanin guvenini romantik yollardan kazanmaya calisir Dolandiriciligin daha yeni turlerinde duzenbaz kisinin onemli kimlik bilgilerine sahip oldugu bir ucret karsiliginda bunu paylasacagini iddia eder Bu bilgi sosyal paylasim sitelerden iliski durumu var veya evli gibi verilerin arastirilmasiyla elde edilir Isimsiz e postalar senedi dogrulamaya calismak icin gonderilir sonra da bilgeleri nasil geri elde edilecegi talimatlari iceren yeni bir ag tabanli e posta hesabi gonderilir Malezya dan bir dolandirici metninde yari Amerikali yari Asyali bir kokene sahip oldugunu ayrica Amerikali bir babasi oldugunu iddia eden bir kadinla ilgilidir Iletisim kurulduktan sonra hedeften aniden kadinin hasta annesinin hastane faturalarini odemesi icin para istenir Ayni zamanda onu tekrar Amerika Birlesik Devletleri ne geri gondermek icin yardim talebinde bulunulur Her durumda dolandirici web kamerasi kullanmaz dolayisiyla da hedef onu gonderdikleri resimdeki kadin olup olmadigini dogrulayamaz Kadina yapilacak posta yoluyla kamera gonderimi onerileri kamera almasi icin para gonderilmesi degil buyuk bir kizginlikla karsilanir Yerel dolandiriciliklar siklikla cevrimici copcatanlik servislerinde birisiyle tanismayi icerir Dolandirici alani disindaki hedefle temasa gecer ve ulasim ucreti icim para talep eder Joseph Hancock gibi bir isme sahip bir kadina uluslararasi pasaportunu kaybetmesinden dolayi parayi biriktiremedigini iddia edip para gonderilir Para gonderildikten sonra kurbana kotu haberler verilir otobus kuragi yolunda soyuldugunu soyler ve kurban daha fazla para gondermeyi zorunlu hisseder Dolandirici asla kurbani ziyaret etmez kurban para gondermeye istekli oldugu surece yazisma yoluyla onunla konusmayi surdurur Ask dolandiriciliginin diger bir turunde dolandirici Nijerya ya da Gana gibi baska bir yerde kadinla ona internet arkadaslik veya sosyal paylasim sitesinden erkek bulmak icin temasa gecer Dolandirici kadinin kullandigi hizmetlerden dolayi kadina ucret cikarir hatta internete veya e postaya dogrudan erisim icin bilgisayarini satmayi onerir Dolandirici daha sonra yine sahte isim hikaye ve fotograflar kullanan bir erkegi kullanan adami araya sokarak klasik yoldan o kadini dolandirir Ayrica bakinizPhishing Internet dolandiriciligiKaynakca yagizgundogdu com 13 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF 14 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 2 Mart 2015 Dis baglantilarKonu ile ilgili MASAK tarafindan yayinlanan bir calisma14 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Siber suclar ile ilgili bir sitede On Odeme Dolandiriciligini anlatan bir sayfa 2 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde On Odeme Dolandiriciligini anlatan bir dergi yazisi 20 Subat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bir teknoloji sitesinde Teknokulis On Odeme Dolandiriciligini anlatan bir haber 2 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde