Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İki ruh (İngilizce Two-spirit < Ojibva niizh manidoowag teriminin harfiyen çevirisidir), Kanada Kızılderilileri ile ABD Kızılderililerinde kabul edilen ama birçok Batı Kültüründe olmayan Kuzey Amerika topluluklarında görülen üçüncü cinsiyet modeline verilen addır. Two Spirit, iki ruhun bir bedende birleşmiş olması durumudur. 1990'lı yıllarda antropolojik literatürde kullanılan Berdache (< Fransızca < Arapça البَرْدَجُ) kelimesi ayrımcı algılandığı için daha sonra bu terim kullanılmaya başlandı.
Kuzey Amerika Kızılderililerinde 130 kabilede erkek ve kadın iki-ruhlu kavram ve geleneği kaydedilmiştir.
Adlandırma
- Ojibvaca niizh manidoowag (harfiyen «iki ruhlu» < niizh «iki» + manidoo «ruh/manitu»)
- Lakotaca wíŋkte (günümüzdeki anlamı gey)
- Navahoca nádleehé («that which changes»)
- hwame
- Zunice la’mana
- Şayence he-man-eh («yarı erkek-yarı kadın»)
- Apsalokece boté («ne erkek-ne kadın»)
- Şoşonice tanowaip («erkek-kadın»)
- kwidó («yaşlı erkek-yaşlı kadın»)
- Karankavaca monanguia
Toplum görevi
Kuzey Amerika Kızılderililerinde iki-ruh ya da iki-ruhlu olarak kabul edilen kişiler tek vücutta erkek ve kadın ruhlarının her ikisini de sergileyen kişilerdir. Bunlar genelde geleneksel erkek ve kadın maddelerinin bir karışımıdır. Bazı kabilelerde erkek gövdeli iki-ruhlar toplum yararına özel görevler üstlenirler:
- şifacılar ya da tedavi ediciler
- sözlü geleneklerin ve şarkıların ileticileri (Yukiler)
- geleceği anlatıcılar (Vinebagolar, Oglala Lakotaları)
- çocuk ya da yetişkinlerin şanslı adlar alması için danışıcılar (Oglala Lakotaları, )
- savaş seferleri sırasında hemşireler
- çömlekçiler (Zuniler, Navaholar, Tohono O'odham)
- çöpçatanlar (Şayenler, Omahalar, Oglala Lakotaları)
- danslar için tüylü giysi yapıcılar ()
- Güneş Dansında özel rol üstleniciler (Apsalokeler, Hidatsalar, Oglala Lakotaları)
- Kafa derisi dansı yapıcılar (Şayenler)
Ayrıca bakınız
Bibliyografya
- Cameron, Michelle. (2005). Two-spirited Aboriginal people: Continuing cultural appropriation by non-Aboriginal society. Canadian Women Studies, 24 (2/3), 123–127.
- Conley, Craig. Oracle of the twofold deities.
- Hawkins, Philip Colin. (2012). New World Sodom: Biblical Tales of Conquest and Acculturation. Electronic Journal of Human Sexuality, 15. http://ejhs.org/volume15/NewWorld.html 8 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Hemmilä, Anita. (2005). Ancestors of two-spirits: Representations of Native American third-gender males in historical documentation, A Critical Discourse Analysis in Anthropology 11 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., A Pro Gradu Thesis in English
- Jacobs, Sue-Ellen; Wesley Thomas, and Sabine Lang (Eds.). (1997). Two-spirit people: Native American gender identity, sexuality, and spirituality. Urbana: University of Illinois Press. , .
- Lang, Sabine. (1998). Men as women, women as men: Changing gender in Native American cultures. Austin, TX: University of Texas Press. , .
- Medicine, Beatrice. (1997). Changing Native American roles in an urban context and changing Native American sex roles in an urban context. In S.-E. Jacobs, W. Thomas, & S. Lang (Eds.) (pp. 145–148).
- Roscoe, Will. (1991). The Zuni man-woman. Albuquerque: University of New Mexico Press. .
- Roscoe, Will. (1998). Changing ones: Third and fourth genders in native North America. New York: St. Martin's Press. .
- Roscoe, Will; & Gay American Indians. (1988). Living the spirit: A gay American Indian anthology. New York: St. Martin's Press. .
- Schaeffer, Claude E. (1965). The Kutenai female berdache. Ethnohistory, 12 (3), 193–236.
- Schultz, James W. (1916). Blackfeet tales of Glacier National Park. Boston: Houghton Mifflin Co.
- Schultz, James W. (1919). Running Eagle, the warrior girl. Boston: Houghton Mifflin.
- Spanbauer, Tom. (1991). The man who fell in love with the moon: A novel. New York: Atlantic Monthly Press. .
- Trexler, Richard C. (1995). Sex and conquest: Gendered violence, political order, and the European conquest of the Americas. Ithaca, NY: Cornell University Press. .
- Williams, Walter L. (1986). The spirit and the flesh: Sexual diversity in American Indian cultures. Boston: Beacon Press. .
- Williams, Walter L. & Toby Johnson. (2006) Two Spirits: A Story of Life With the Navajo. Maple Shade, NJ: Lethe Press.
- Qwo-Li Driskill, Chris Finley, Brian Joseph Gilley, and Scott Lauria Morgensen, Eds. (2011) Queer Indigenous Studies: Critical Interventions in Theory, Politics, and Literature. Tucson: University of Arizona Press.
- (Film)
Kaynakça
- ^ Roscoe, Will (1991). The Zuni Man-Woman, p.5. .
- ^ Jocelyn Baird, Just Semantics? The Battle Between Two-spirit and Berdache 12 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b c d e f Anita Hemmilä (2005), Ancestors of two-spirits: Representations of Native American third-gender males in historical documentation, A Critical Discourse Analysis in Anthropology 11 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., A Pro Gradu Thesis in English
- ^ Burrus, Virginia & Keller, Catherine (2006). Toward a theology of eros: transfiguring passion at the limits of discipline 4 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Transdisciplinary theological colloquia. Fordham University Press. , . p. 73.
- ^ Conner, Sparks, and Sparks, eds. (1997) Cassell's Encyclopedia of Queer Myth, Symbol, and Spirit: Covering Gay, Lesbian, Bisexual, and Transgender Lore.
- ^ Lang, S. (1997). Various kinds of Two-Spirit people: Gender variance and homosexuality in Native American communities. In Jacobs, S., Thomas, W., & Lang, S. (Eds.) Two-Spirit people: Native American gender identity, sexuality, and spirituality (pp.100-118). Chicago, IL: University of Illinois Press.
- ^ De Solis, Fray Gaspar José. Diary, 1767. (Op.cit. "Karankawa" 22 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iki ruh Ingilizce Two spirit lt Ojibva niizh manidoowag teriminin harfiyen cevirisidir Kanada Kizilderilileri ile ABD Kizilderililerinde kabul edilen ama bircok Bati Kulturunde olmayan Kuzey Amerika topluluklarinda gorulen ucuncu cinsiyet modeline verilen addir Two Spirit iki ruhun bir bedende birlesmis olmasi durumudur 1990 li yillarda antropolojik literaturde kullanilan Berdache lt Fransizca lt Arapca الب ر د ج kelimesi ayrimci algilandigi icin daha sonra bu terim kullanilmaya baslandi Kuzey Amerika Kizilderililerinde 130 kabilede erkek ve kadin iki ruhlu kavram ve gelenegi kaydedilmistir AdlandirmaOjibvaca niizh manidoowag harfiyen iki ruhlu lt niizh iki manidoo ruh manitu Lakotaca wiŋkte gunumuzdeki anlami gey Navahoca nadleehe that which changes hwame Zunice la mana Sayence he man eh yari erkek yari kadin Apsalokece bote ne erkek ne kadin Sosonice tanowaip erkek kadin kwido yasli erkek yasli kadin Karankavaca monanguiaToplum gorevi Dance to the berdache 1796 1872 tarafindan olusturulan bir tablo Rituel bir dansta bir Berdache kutlanmakta Kuzey Amerika Kizilderililerinde iki ruh ya da iki ruhlu olarak kabul edilen kisiler tek vucutta erkek ve kadin ruhlarinin her ikisini de sergileyen kisilerdir Bunlar genelde geleneksel erkek ve kadin maddelerinin bir karisimidir Bazi kabilelerde erkek govdeli iki ruhlar toplum yararina ozel gorevler ustlenirler sifacilar ya da tedavi ediciler sozlu geleneklerin ve sarkilarin ileticileri Yukiler gelecegi anlaticilar Vinebagolar Oglala Lakotalari cocuk ya da yetiskinlerin sansli adlar almasi icin danisicilar Oglala Lakotalari savas seferleri sirasinda hemsireler comlekciler Zuniler Navaholar Tohono O odham copcatanlar Sayenler Omahalar Oglala Lakotalari danslar icin tuylu giysi yapicilar Gunes Dansinda ozel rol ustleniciler Apsalokeler Hidatsalar Oglala Lakotalari Kafa derisi dansi yapicilar Sayenler Ayrica bakinizAmerika Birlesik Devletleri nde LGBT tarihiBibliyografyaCameron Michelle 2005 Two spirited Aboriginal people Continuing cultural appropriation by non Aboriginal society Canadian Women Studies 24 2 3 123 127 Conley Craig Oracle of the twofold deities Hawkins Philip Colin 2012 New World Sodom Biblical Tales of Conquest and Acculturation Electronic Journal of Human Sexuality 15 http ejhs org volume15 NewWorld html 8 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hemmila Anita 2005 Ancestors of two spirits Representations of Native American third gender males in historical documentation A Critical Discourse Analysis in Anthropology 11 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde A Pro Gradu Thesis in English Jacobs Sue Ellen Wesley Thomas and Sabine Lang Eds 1997 Two spirit people Native American gender identity sexuality and spirituality Urbana University of Illinois Press ISBN 0 252 02344 7 ISBN 0 252 06645 6 Lang Sabine 1998 Men as women women as men Changing gender in Native American cultures Austin TX University of Texas Press ISBN 0 292 74700 4 ISBN 0 292 74701 2 Medicine Beatrice 1997 Changing Native American roles in an urban context and changing Native American sex roles in an urban context In S E Jacobs W Thomas amp S Lang Eds pp 145 148 Roscoe Will 1991 The Zuni man woman Albuquerque University of New Mexico Press ISBN 0 8263 1253 5 Roscoe Will 1998 Changing ones Third and fourth genders in native North America New York St Martin s Press ISBN 0 312 17539 6 Roscoe Will amp Gay American Indians 1988 Living the spirit A gay American Indian anthology New York St Martin s Press ISBN 0 312 01899 1 Schaeffer Claude E 1965 The Kutenai female berdache Ethnohistory 12 3 193 236 Schultz James W 1916 Blackfeet tales of Glacier National Park Boston Houghton Mifflin Co Schultz James W 1919 Running Eagle the warrior girl Boston Houghton Mifflin Spanbauer Tom 1991 The man who fell in love with the moon A novel New York Atlantic Monthly Press ISBN 0 87113 468 3 Trexler Richard C 1995 Sex and conquest Gendered violence political order and the European conquest of the Americas Ithaca NY Cornell University Press ISBN 0 8014 3224 3 Williams Walter L 1986 The spirit and the flesh Sexual diversity in American Indian cultures Boston Beacon Press ISBN 0 8070 4602 7 Williams Walter L amp Toby Johnson 2006 Two Spirits A Story of Life With the Navajo Maple Shade NJ Lethe Press ISBN 1 59021 060 3 Qwo Li Driskill Chris Finley Brian Joseph Gilley and Scott Lauria Morgensen Eds 2011 Queer Indigenous Studies Critical Interventions in Theory Politics and Literature Tucson University of Arizona Press Film Kaynakca Roscoe Will 1991 The Zuni Man Woman p 5 ISBN 0 8263 1253 5 Jocelyn Baird Just Semantics The Battle Between Two spirit and Berdache 12 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b c d e f Anita Hemmila 2005 Ancestors of two spirits Representations of Native American third gender males in historical documentation A Critical Discourse Analysis in Anthropology 11 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde A Pro Gradu Thesis in English Burrus Virginia amp Keller Catherine 2006 Toward a theology of eros transfiguring passion at the limits of discipline 4 Kasim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Transdisciplinary theological colloquia Fordham University Press ISBN 0 8232 2636 0 ISBN 978 0 8232 2636 8 p 73 Conner Sparks and Sparks eds 1997 Cassell s Encyclopedia of Queer Myth Symbol and Spirit Covering Gay Lesbian Bisexual and Transgender Lore Lang S 1997 Various kinds of Two Spirit people Gender variance and homosexuality in Native American communities In Jacobs S Thomas W amp Lang S Eds Two Spirit people Native American gender identity sexuality and spirituality pp 100 118 Chicago IL University of Illinois Press De Solis Fray Gaspar Jose Diary 1767 Op cit Karankawa 22 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde