Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sultan İnal, tam ismiyle Melik Eşref Seydeddin Ebu Nasr-el-Alai Zahiri Nasır İnal el-Acrud (d. 1380 - ö. 1461, Kahire), 1453 ile 1461 döneminde saltanat süren Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memlûk hükümdarı. El-Acrud lakabını sakalının şeklinden almıştır.
| İnal | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Mısır Memlûk Sultanı | |||||
| Hüküm süresi | 1453 – 1461 | ||||
| Önce gelen | Fahreddin Osman | ||||
| Sonra gelen | Muavyed Ahmed | ||||
| Doğum | 1380 | ||||
| Ölüm | 1461 | ||||
| |||||
| Hanedan | Burci Hanedanı | ||||
Sultanlıktan önceki yaşamı
Kafkasya'da yaklasik 1380 yılında Çerkez doğumludur. 1397'de Alaeddin adlı bir esir tüccarı tarafından satın alınıp Mısır'a getirildi. Sultan Zahir Berkuk tarafından satın alınıp onun kölemenleri arasında Memlûklu sarayına girdi. 1399'da Sultan Nasıreldin Farac Memlûklu Sultanı olunca onun kölemeni oldu. 1421de Sayfeddin Tatar'dan sonra Sultan Muzaffar Ahmed Sultan olduğu zaman saray muhafızları arasında Onlar Başı olarak atandı. Sultan Eşref Sayfeldin Barsbay (1422-1437) sultanlık döneminde Memlûklu bürokrasisi içinde ilerledi (tablahane emiri; reis-i nevba 1427'de erbain emiri ve reis nevba sani). 1428'de Gaza'ya vali (naip) tayin edildi.
1433'te Akkoyunlular Sultanı Kara Yülük Osman Bey'e karşı açılan seferde Diyarbakır'a gidip o kaleyi kuşatan Memlûklu ordusuna katıldı. Bu kale Kara Yülük Osman'ın oğlu Murad Bey tarafından savunulmakta idi ve Memlûklu kuşatması başarısız kaldı. Bundan sonra Emir İnal o zaman Ruha olarak anılan Urfa'ya vali (naip) olarak gönderildi. Bu görevde iken 1436'ya kadar Memlûkluların Akkoyunlular üzerine yaptıkları sefer ve hücumlara katıldı. 1437'de Filistin de Safad valisi (naibi) olarak tayin edildi.
1439'da Memlûklu Sultanı Zahir Çakmak (1438-1453) tarafından Kahire'ye çağrılarak önce mukaddem ve sonra Memlûklu sivil idaresinin en yüksek mevki olan divittar olarak görev verildi. 1442 ve 1444'te bu Sultan tarafından açılan Memlûklu donanmasının Rodos seferlerine katıldı ve bu seferler başarısız kaldı. 1450'de Atabeg (ordu başkomutanı) olan Emir Yaş-beg öldüğünde Emir İnal, Atabeg olarak onun yerine tayin edildi.
1453'te Sultan Çakmak ölmeden önce oğlu Fahreddin Osman'ı valiaht olarak ilan etmiş ve hemen sonra ölünce Fahreddin Osman Memluklu Sultanı olarak Çakmak kölemenleri tarafından ilan edilmişti. Fakat Atabeg İnal ve diğer bir grup kölemen bu yeni sultanı kabul etmediler. İki grup ve askerleri arasında Kahire'de sokak savaşı başladı. Emir İnal ve askerleri Kahire Kalesi'ni (Kalat el-Cebel)'i işgal ettiler. Orada toplanan ve aralarında Abbasi Halifesi ve 4 tane en büyük rütbeli kadılar da bulunan bir komite Melik Eşref-el-din el Sayda adı ile Emir İnal'ı Memlûklu Sultanı ilan etti.
Sultanlık dönemi
Memlûklu Sultanlığı'nı eline geçiren Sultan İnal'ın ilk politika tedbiri daha önceki Memlûklu Sultanlarının etrafındaki kliklerde bulunan kölemenleri idarî görevlerden uzaklaştırarak ve bazı saray komite ve divanlarını ortadan kaldırarak bunların birer muhalefet odağı olmalarını önledi. Sonra etrafında kendinin inandığı kölemenlerden bir klik kurdu ve bunun için kendisi gibi esir taciri Alaeddin tarafından Mısır'a getirilmiş ve Alai grubu olarak bilinen kölemenleri etrafına topladı.
Tahta geçer geçmez 1453de Osmanlı Devleti'nin gönderdiği fetihnamesi gelince hemen Emir Akar Baybars adlı bir Memlûklu ileri geleni bu zaferi kutlamak için hediyelerle elçi olarak İstanbul'a gönderdi.
1454'te Beyi Süleyman Bey ölünce Sultan İnal yeni bey olarak Süleyman Bey'in oğlu Melik Arslan Bey'in bey olmasını sağladı. Onun rakibi olan Fayyad Bey'in beyliği eline geçirmesini önlemek için tedbirler aldırdı.
1455'te Kahire'de iki rakip kölemen grup arasında bir anlaşmazlık çıkıp bu bir silahlı kavgaya dönüştü. Sultan İnal bunu hemen bastırdı. Kahire'de Abbasi halifesi olan El-Kaim 'in bu karışıklığın çıkmasında parmağı olduğu anlaşıldı. Sultan İnal Halife II. El-Kaim'i indirerek onun kayın-biraderi olan MustanciT'i halife olarak ilan etti.
1456'da Karamanlıoğlu II. İbrahim'in Osmanlı Devleti'nin kötü niyeti olduğuna dair göndermiş olduğu muhtırayı kabul etmedi. Karamanoğlu'nun Kilikya'da Osmanlılarla Memlûklulara arasını açmak için yaptığı girişimleri önlemek için Kilikya'ya bir kölemen ordusu gönderdi ve Osmanlı Devleti'ne bir elçi gönderip bu durumu açıkladı. Sultan İnal'ın bu politikası bazı Mısırlı ilerigelenleri tarafından tenkide uğradı.
Kilikya'da kampanya yapan Memlûklu ordusunu 1457'de (sonra sultan olacak) Emir Hoşkadem komutası altında Memlûkluların elinde bulunan Malatya'ya göz dikmiş olarak görülen Akkoyunlu Sultan'ı Uzun Hasan'a karşı doğuya o kaleyi korumaya gönderdi.
Hristiyan Kıbrıs Luzinyan Krallığı Memlûklulara yıllık tazminat veren bir bağımlı ülke durumundaydı. 1458'de Luzinyan Kralı II. John öldü ve onun yerine hükümdar olarak 14 yaşındaki kızı Luziyan'lı Şarlot kraliçe olarak tahta geçti ve kocası Savoylu Louis de ortak devlet naibi oldu. Bunu II. John'un gayrimeşru oğlu ve Lefkoşa Piskoposu olan James kabul etmedi. Kendini tehlikede olduğunu düşünerek Mısır'a kaçtı. Adada bulunan soyluların çoğu Kraliçe Şarlot taraftarı olmakla beraber James Kahire'de kendini destekleyen bazı ilerigelen Memlûklu emirleri buldu. Her iki taraf da elçileri vasıtasıyla Sultan İnal'a başvurdular. Sultan İnal James'i Kıbrıs Luzinyan Kralı kabul ettiğini bildirdi. Bir Memlûklu Mısır deniz filosu desteğinde James adaya giderek karaya çıkan Memlûklu birlikleri ile Lefkoşa'yi eline geçirdi. Kraliçe Şarlot kale içine çekilerek savunmaya geçti. Adaya çıkan Memlûklu birlikleri bu kaleyi kuşatmakla ve birçok hücumda bulunmakla beraber önce kaleyi ellerine geçiremediler ve büyükçe zayiata verdiler. Bu ilk başarısızlığa rağmen ancak 1463'te (Sultan İnal'ın ölümünden sonra) Memlûklu birlikleri Kraliçe Şarlot'u Kıbrıs'tan kaçmaya zorladılar ve James Luzinyan Kralı olarak taç giydi.
Ölümü
Sultan İnal 26 Şubat1461de 80 veya 81 yaşındayken eceliyle öldü. İki oğlu ve iki kızı bulunmaktaydı. Büyük oğlu Malik adı ile Memlûklu Sultanı olarak tahta geçti. Fakat tahtta 4 ay kaldıktan sonra Atabeg olan Zahir Seyfaldin Hoşkadem tarafından tahttan uzaklaştırıldı.
Dipnotlar
Dış bağlantılar
- Katalanca Wikipedia Inal maddesi (Katalanca) (Erişme tarihi:12.10.2009)
- Clot, André
- (çev. Turhan Ilgaz) (2005), Kölelerin İmparatorluğu Memlüklerin Mısır'ı, İstanbul:Epsilon Yayınları .
- (2009) L'Égypte des Mamelouks 1250-1517. L'empire des esclaves, Paris:Perrin (Fransızca)
- İbni Taghribirdi (çev. William Popper) (1954-1963) History of Egypt 1362-1469 A.D. (7 Cilt), Berkley:University of California Press (1410-1470 döneminde yaşamış yazarın Nujum al-zahira fi muluk Misr wa'l-Qahira adlı eserinin İngilizce tercümesi) (İngilizce) (Arapça tüm eser: [1] 4 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Erişme tarihi:12.10.2009)
- Muir, William (2007) The Mameluke or slave dynasty of Egypt, 1260-1517 Piscataway, NJ: Gorgias Press. . (Birinci basım: Smith, Elder 1896) (İngilizce)
- Wiet, Gaston (1937), Historie de la Nation égyptienne, Paris (Fransızca)
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Fahreddin Osman |  Mısır Memlûk Sultanı 1453 – 1461 | Sonra gelen: Muavyed Ahmed |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sultan Inal tam ismiyle Melik Esref Seydeddin Ebu Nasr el Alai Zahiri Nasir Inal el Acrud d 1380 o 1461 Kahire 1453 ile 1461 doneminde saltanat suren Cerkes kokenli Burci Hanedani ndan Memluk hukumdari El Acrud lakabini sakalinin seklinden almistir InalMisir Memluk SultaniHukum suresi1453 1461Once gelenFahreddin OsmanSonra gelenMuavyed AhmedDogum1380Olum1461Tam adiMelik Esref Seydeddin Ebu Nasr el Alai Zahiri Nasir Inal el AcrudHanedanBurci HanedaniSultanliktan onceki yasamiKafkasya da yaklasik 1380 yilinda Cerkez dogumludur 1397 de Alaeddin adli bir esir tuccari tarafindan satin alinip Misir a getirildi Sultan Zahir Berkuk tarafindan satin alinip onun kolemenleri arasinda Memluklu sarayina girdi 1399 da Sultan Nasireldin Farac Memluklu Sultani olunca onun kolemeni oldu 1421de Sayfeddin Tatar dan sonra Sultan Muzaffar Ahmed Sultan oldugu zaman saray muhafizlari arasinda Onlar Basi olarak atandi Sultan Esref Sayfeldin Barsbay 1422 1437 sultanlik doneminde Memluklu burokrasisi icinde ilerledi tablahane emiri reis i nevba 1427 de erbain emiri ve reis nevba sani 1428 de Gaza ya vali naip tayin edildi 1433 te Akkoyunlular Sultani Kara Yuluk Osman Bey e karsi acilan seferde Diyarbakir a gidip o kaleyi kusatan Memluklu ordusuna katildi Bu kale Kara Yuluk Osman in oglu Murad Bey tarafindan savunulmakta idi ve Memluklu kusatmasi basarisiz kaldi Bundan sonra Emir Inal o zaman Ruha olarak anilan Urfa ya vali naip olarak gonderildi Bu gorevde iken 1436 ya kadar Memluklularin Akkoyunlular uzerine yaptiklari sefer ve hucumlara katildi 1437 de Filistin de Safad valisi naibi olarak tayin edildi 1439 da Memluklu Sultani Zahir Cakmak 1438 1453 tarafindan Kahire ye cagrilarak once mukaddem ve sonra Memluklu sivil idaresinin en yuksek mevki olan divittar olarak gorev verildi 1442 ve 1444 te bu Sultan tarafindan acilan Memluklu donanmasinin Rodos seferlerine katildi ve bu seferler basarisiz kaldi 1450 de Atabeg ordu baskomutani olan Emir Yas beg oldugunde Emir Inal Atabeg olarak onun yerine tayin edildi 1453 te Sultan Cakmak olmeden once oglu Fahreddin Osman i valiaht olarak ilan etmis ve hemen sonra olunce Fahreddin Osman Memluklu Sultani olarak Cakmak kolemenleri tarafindan ilan edilmisti Fakat Atabeg Inal ve diger bir grup kolemen bu yeni sultani kabul etmediler Iki grup ve askerleri arasinda Kahire de sokak savasi basladi Emir Inal ve askerleri Kahire Kalesi ni Kalat el Cebel i isgal ettiler Orada toplanan ve aralarinda Abbasi Halifesi ve 4 tane en buyuk rutbeli kadilar da bulunan bir komite Melik Esref el din el Sayda adi ile Emir Inal i Memluklu Sultani ilan etti Sultanlik donemiMemluklu Sultanligi ni eline geciren Sultan Inal in ilk politika tedbiri daha onceki Memluklu Sultanlarinin etrafindaki kliklerde bulunan kolemenleri idari gorevlerden uzaklastirarak ve bazi saray komite ve divanlarini ortadan kaldirarak bunlarin birer muhalefet odagi olmalarini onledi Sonra etrafinda kendinin inandigi kolemenlerden bir klik kurdu ve bunun icin kendisi gibi esir taciri Alaeddin tarafindan Misir a getirilmis ve Alai grubu olarak bilinen kolemenleri etrafina topladi Tahta gecer gecmez 1453de Osmanli Devleti nin gonderdigi fetihnamesi gelince hemen Emir Akar Baybars adli bir Memluklu ileri geleni bu zaferi kutlamak icin hediyelerle elci olarak Istanbul a gonderdi 1454 te Beyi Suleyman Bey olunce Sultan Inal yeni bey olarak Suleyman Bey in oglu Melik Arslan Bey in bey olmasini sagladi Onun rakibi olan Fayyad Bey in beyligi eline gecirmesini onlemek icin tedbirler aldirdi 1455 te Kahire de iki rakip kolemen grup arasinda bir anlasmazlik cikip bu bir silahli kavgaya donustu Sultan Inal bunu hemen bastirdi Kahire de Abbasi halifesi olan El Kaim in bu karisikligin cikmasinda parmagi oldugu anlasildi Sultan Inal Halife II El Kaim i indirerek onun kayin biraderi olan MustanciT i halife olarak ilan etti 1456 da Karamanlioglu II Ibrahim in Osmanli Devleti nin kotu niyeti olduguna dair gondermis oldugu muhtirayi kabul etmedi Karamanoglu nun Kilikya da Osmanlilarla Memluklulara arasini acmak icin yaptigi girisimleri onlemek icin Kilikya ya bir kolemen ordusu gonderdi ve Osmanli Devleti ne bir elci gonderip bu durumu acikladi Sultan Inal in bu politikasi bazi Misirli ilerigelenleri tarafindan tenkide ugradi Kilikya da kampanya yapan Memluklu ordusunu 1457 de sonra sultan olacak Emir Hoskadem komutasi altinda Memluklularin elinde bulunan Malatya ya goz dikmis olarak gorulen Akkoyunlu Sultan i Uzun Hasan a karsi doguya o kaleyi korumaya gonderdi Hristiyan Kibris Luzinyan Kralligi Memluklulara yillik tazminat veren bir bagimli ulke durumundaydi 1458 de Luzinyan Krali II John oldu ve onun yerine hukumdar olarak 14 yasindaki kizi Luziyan li Sarlot kralice olarak tahta gecti ve kocasi Savoylu Louis de ortak devlet naibi oldu Bunu II John un gayrimesru oglu ve Lefkosa Piskoposu olan James kabul etmedi Kendini tehlikede oldugunu dusunerek Misir a kacti Adada bulunan soylularin cogu Kralice Sarlot taraftari olmakla beraber James Kahire de kendini destekleyen bazi ilerigelen Memluklu emirleri buldu Her iki taraf da elcileri vasitasiyla Sultan Inal a basvurdular Sultan Inal James i Kibris Luzinyan Krali kabul ettigini bildirdi Bir Memluklu Misir deniz filosu desteginde James adaya giderek karaya cikan Memluklu birlikleri ile Lefkosa yi eline gecirdi Kralice Sarlot kale icine cekilerek savunmaya gecti Adaya cikan Memluklu birlikleri bu kaleyi kusatmakla ve bircok hucumda bulunmakla beraber once kaleyi ellerine geciremediler ve buyukce zayiata verdiler Bu ilk basarisizliga ragmen ancak 1463 te Sultan Inal in olumunden sonra Memluklu birlikleri Kralice Sarlot u Kibris tan kacmaya zorladilar ve James Luzinyan Krali olarak tac giydi OlumuSultan Inal 26 Subat1461de 80 veya 81 yasindayken eceliyle oldu Iki oglu ve iki kizi bulunmaktaydi Buyuk oglu Malik adi ile Memluklu Sultani olarak tahta gecti Fakat tahtta 4 ay kaldiktan sonra Atabeg olan Zahir Seyfaldin Hoskadem tarafindan tahttan uzaklastirildi DipnotlarDis baglantilarKatalanca Wikipedia Inal maddesi Katalanca Erisme tarihi 12 10 2009 Clot Andre cev Turhan Ilgaz 2005 Kolelerin Imparatorlugu Memluklerin Misir i Istanbul Epsilon Yayinlari ISBN 9753317727 2009 L Egypte des Mamelouks 1250 1517 L empire des esclaves Paris Perrin ISBN 978 2 262 03045 2 Fransizca Ibni Taghribirdi cev William Popper 1954 1963 History of Egypt 1362 1469 A D 7 Cilt Berkley University of California Press 1410 1470 doneminde yasamis yazarin Nujum al zahira fi muluk Misr wa l Qahira adli eserinin Ingilizce tercumesi Ingilizce Arapca tum eser 1 4 Subat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisme tarihi 12 10 2009 Muir William 2007 The Mameluke or slave dynasty of Egypt 1260 1517 Piscataway NJ Gorgias Press ISBN 978 1 59333 697 4 Birinci basim Smith Elder 1896 Ingilizce Wiet Gaston 1937 Historie de la Nation egyptienne Paris Fransizca Resmi unvanlarOnce gelen Fahreddin Osman Misir Memluk Sultani 1453 1461 Sonra gelen Muavyed Ahmed