Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddede bulunmasına karşın yetersizliği nedeniyle bazı bilgilerin hangi kaynaktan alındığı belirsizdir. (Mart 2017) () |
İsmail Safa (21 Mart 1867, Mekke - 24 Mart 1901, Sivas), Türk şair, yazar ve eleştirmendir. Yazar Peyami Safa ve gazeteci İlhami Safa'nın babası, siyasetçi Ali Kami Akyüz'ün de ağabeyidir. Zaman zaman "Kâmil" takma adıyla da şiir ve yazılar yazmıştır. Servet-i Fünûn şairlerindendir.
Yaşamı
19. yüzyıl şairlerinden olan İsmail Safa, Türk edebiyat tarihindeki "Tanzimat" ile "Servet-i Fünûn" dönemleri arasındaki kuşaktandır. Dedesi Trabzonlu bir tacir olan İsmail Efendi, babası ise şiirler de yazmış olan Mehmed Behçet Efendi'dir. Anne tarafından aile soyu Fatih Sultan Mehmet'in hocası Akşemseddin'e kadar ulaşan İsmail Safa, babasının görevi sırasında 1867'de Mekke'de dünyaya geldi.
Annesini altı yaşında, babasını ise on bir yaşında kaybetti. 1878'de kardeşleri ile birlikte Mekke'den İstanbul'a geldi. Aile büyüklerinin yardımıyla, erkek kardeşleri Ahmed Vefa (1869-1901) ve Ali Kâmi Akyüz (1871-1945) ile Darüşşafaka'ya kaydedildiler. Okulda başarılı bir öğrenci olmasına rağmen, bir yandan öksüz olmanın getirdiği hüzün, diğer yandan kardeşlerinin kendisine yüklediği sorumluluk, o yılların sıkıntılar içinde geçmesine neden oldu.
1886 yılında Darüşşafaka'yı bitirerek Evkaf Nezareti'nde bir memuriyete girdi. Az bir zaman sonra da İstanbul Telgrafhanesi muhabere memuru oldu, 1887 yılında da 'Mekteb-i İdâdî-i Mülkî' son sınıf edebiyat öğretmenliğine getirildi. Ardından 1890 yılında Meclis kaleminde göreve başladı. Bu arada 1893 yılında veremden ölen ilk eşi Refia Hanım'ın kaybı, şairi derinden etkiledi.
İkinci evliliğinin hemen sonrasında, 1895'te bu defa kendisi verem hastalığına yakalandı. Doktorların önerisi ile Midilli'ye hava değişimine gitti. İstanbul'a dönüşünde hastalığının iyileştiği düşüncesindeydi.
İsmail Safa, II. Abdülhamid baskısına cephe alan o dönemin aydınlarındandır. Kendi görüşünde olan Ubeydullah Hatipoğlu, Hüseyin Siret Özsever, Tevfik Fikret, Abdullah Cevdet gibi arkadaşlarıyla sık sık toplantılar yapıyordu. O günlerde yazdığı "Ey Halk Uyan" ve "Sultan Hamid'e" adlı şiirleri büyük ilgi, bir o kadar da tepki uyandırdı. Diğer arkadaşları gibi o da, devlet yönetimi tarafından devamlı gözaltında tutuldu.
Sonunda 29 Nisan 1900 tarihinde Sivas'ta bir anlamda sürgün olarak bir göreve atandı. Bu yaşamın getirdiği sıkıntıların üzerine şair, o tarihlerde kızları Selma ve Ulya'yı kısa aralıklarla kaybeder. Acılarını ilk eşinden dünyaya gelen Selâmi, ikinci eşinden dünyaya gelen İlhami ve Peyami ile dindirmeye çalışır.
Bu sıkıntılar üzerine hastalığı yeniden ortaya çıkar ve 24 Mart 1901 tarihinde Sivas'ta vefat eder. "Garipler Mezarlığı"'na gömülür. Ancak, sonraki yıllarda, Sivas milletvekili Yusuf Ziya Başara'nın çabalarıyla cenazesi Garipler Mezarlığı'ndan alınarak, Paşa Camisi Mezarlığı'na aktarılır. Bir süre sonra bu defa Paşa Camisi'nin yıkımına karar verilmesiye, aynı yıllarda Sivas Lisesi'nde öğretmenlik yapmakta olan, halkbilimci Eflatun Cem Güney'in çabaları ile cenazenin yeri ikinci defa değiştirilerek Ali Ağa Camisi Mezarlığı'na gömülür.
Eserleri
Şiir kitapları
- Sünühat (1889)
- Huz mâ Safâ (1891)
- Mağdûre-i Sevdâ (1891)
- Mevlid-i Peder-i Ziyâret (1895)
- Mensiyyât (1896)
- Hissiyât (Ölümünden sonra, 1912)
- İntâk-ı Hakk'ın Tahmisi (Ölümünden sonra, 1912)
Edebi eleştiri kitapları
- Mülâhazat-ı Edebiyye (1897)
- Muhâkemât-ı Edebiyye (Ölümünden sonra, 1913)
Çeviri kitabı
- Vehâmetli Sevdâlar (Kardeşi Ahmed Vefa ile birlikte, 'ten çeviri)
Kaynakça
Kaynakça
- İsmail Safa - Alâattin Karaca (Kültür Bakanlığı Yayınları, 1990)
- Şairler ve Yazarlar Sözlüğü - Şükran Kurdakul (Bilgi Yayınevi, 1973)
- Edebiyatımızda isimler sözlüğü - Behçet Necatigil (Varlık Yayınları, 2000)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede kaynak listesi bulunmasina karsin metin ici kaynaklarin yetersizligi nedeniyle bazi bilgilerin hangi kaynaktan alindigi belirsizdir Lutfen kaynaklari uygun bicimde metin icine yerlestirerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Mart 2017 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Ismail Safa 21 Mart 1867 Mekke 24 Mart 1901 Sivas Turk sair yazar ve elestirmendir Yazar Peyami Safa ve gazeteci Ilhami Safa nin babasi siyasetci Ali Kami Akyuz un de agabeyidir Zaman zaman Kamil takma adiyla da siir ve yazilar yazmistir Servet i Funun sairlerindendir Ismail Safa BeyYasami19 yuzyil sairlerinden olan Ismail Safa Turk edebiyat tarihindeki Tanzimat ile Servet i Funun donemleri arasindaki kusaktandir Dedesi Trabzonlu bir tacir olan Ismail Efendi babasi ise siirler de yazmis olan Mehmed Behcet Efendi dir Anne tarafindan aile soyu Fatih Sultan Mehmet in hocasi Aksemseddin e kadar ulasan Ismail Safa babasinin gorevi sirasinda 1867 de Mekke de dunyaya geldi Annesini alti yasinda babasini ise on bir yasinda kaybetti 1878 de kardesleri ile birlikte Mekke den Istanbul a geldi Aile buyuklerinin yardimiyla erkek kardesleri Ahmed Vefa 1869 1901 ve Ali Kami Akyuz 1871 1945 ile Darussafaka ya kaydedildiler Okulda basarili bir ogrenci olmasina ragmen bir yandan oksuz olmanin getirdigi huzun diger yandan kardeslerinin kendisine yukledigi sorumluluk o yillarin sikintilar icinde gecmesine neden oldu 1886 yilinda Darussafaka yi bitirerek Evkaf Nezareti nde bir memuriyete girdi Az bir zaman sonra da Istanbul Telgrafhanesi muhabere memuru oldu 1887 yilinda da Mekteb i Idadi i Mulki son sinif edebiyat ogretmenligine getirildi Ardindan 1890 yilinda Meclis kaleminde goreve basladi Bu arada 1893 yilinda veremden olen ilk esi Refia Hanim in kaybi sairi derinden etkiledi Ikinci evliliginin hemen sonrasinda 1895 te bu defa kendisi verem hastaligina yakalandi Doktorlarin onerisi ile Midilli ye hava degisimine gitti Istanbul a donusunde hastaliginin iyilestigi dusuncesindeydi Ismail Safa II Abdulhamid baskisina cephe alan o donemin aydinlarindandir Kendi gorusunde olan Ubeydullah Hatipoglu Huseyin Siret Ozsever Tevfik Fikret Abdullah Cevdet gibi arkadaslariyla sik sik toplantilar yapiyordu O gunlerde yazdigi Ey Halk Uyan ve Sultan Hamid e adli siirleri buyuk ilgi bir o kadar da tepki uyandirdi Diger arkadaslari gibi o da devlet yonetimi tarafindan devamli gozaltinda tutuldu Sonunda 29 Nisan 1900 tarihinde Sivas ta bir anlamda surgun olarak bir goreve atandi Bu yasamin getirdigi sikintilarin uzerine sair o tarihlerde kizlari Selma ve Ulya yi kisa araliklarla kaybeder Acilarini ilk esinden dunyaya gelen Selami ikinci esinden dunyaya gelen Ilhami ve Peyami ile dindirmeye calisir Bu sikintilar uzerine hastaligi yeniden ortaya cikar ve 24 Mart 1901 tarihinde Sivas ta vefat eder Garipler Mezarligi na gomulur Ancak sonraki yillarda Sivas milletvekili Yusuf Ziya Basara nin cabalariyla cenazesi Garipler Mezarligi ndan alinarak Pasa Camisi Mezarligi na aktarilir Bir sure sonra bu defa Pasa Camisi nin yikimina karar verilmesiye ayni yillarda Sivas Lisesi nde ogretmenlik yapmakta olan halkbilimci Eflatun Cem Guney in cabalari ile cenazenin yeri ikinci defa degistirilerek Ali Aga Camisi Mezarligi na gomulur EserleriSiir kitaplari Sunuhat 1889 Huz ma Safa 1891 Magdure i Sevda 1891 Mevlid i Peder i Ziyaret 1895 Mensiyyat 1896 Hissiyat Olumunden sonra 1912 Intak i Hakk in Tahmisi Olumunden sonra 1912 Edebi elestiri kitaplari Mulahazat i Edebiyye 1897 Muhakemat i Edebiyye Olumunden sonra 1913 Ceviri kitabi Vehametli Sevdalar Kardesi Ahmed Vefa ile birlikte ten ceviri KaynakcaKaynakcaIsmail Safa Alaattin Karaca Kultur Bakanligi Yayinlari 1990 Sairler ve Yazarlar Sozlugu Sukran Kurdakul Bilgi Yayinevi 1973 Edebiyatimizda isimler sozlugu Behcet Necatigil Varlik Yayinlari 2000