Kriptografide, şifreli metin (İngilizce: ciphertext veya cyphertext), şifreleme adı verilen bir algoritma kullanılarak düz metin üzerinde gerçekleştirilen şifreleme işleminin sonucunda elde edilen çıktıdır. Şifreli metin, aynı zamanda şifrelenmiş veya kodlanmış bilgi olarak da bilinir çünkü orijinal düz metnin, şifresini çözmek için uygun şifre olmadan bir insan veya bilgisayar tarafından okunamayan bir biçimini içerir. Bu işlem, hassas bilgilerin bilgisayar korsanlığı yoluyla kaybolmasını önler. Şifrelemenin tersi olan Şifre çözme, şifreli metni okunabilir düz metne dönüştürme işlemidir. Şifreli metin, kod metni ile karıştırılmamalıdır çünkü ikincisi bir şifrenin değil bir kodun sonucudur.
Kavramsal temeller
, Alice'in Bob'a gizlice iletmek istediği düz metin mesajı ve , şifreleme şifresi olsun, burada da bir olsun. Alice mesajı Bob'a güvenli bir şekilde göndermek için önce düz metni şifreli metne, , aşağıdaki gibi dönüştürmelidir:
Simetrik anahtarlı bir sistemde Bob, Alice'in şifreleme anahtarını bilir. Mesaj şifrelendikten sonra, Alice mesajı Bob'a güvenle iletebilir (anahtarı başka kimsenin bilmediğini varsayarak). Alice'in mesajını okumak için Bob'un şifre metnini kullanarak çözmesi gerekir, bu şifre çözme şifresi olarak bilinir,
Alternatif olarak, simetrik olmayan bir anahtar sisteminde, sadece Alice ve Bob değil herkes şifreleme anahtarını bilir; ancak şifre çözme anahtarı şifreleme anahtarından çıkarılamaz. Şifre çözme anahtarını yalnızca Bob bilir ve şifre çözme işlemi aşağıdaki gibidir;
Şifre türleri
, binlerce yıl önce başlamıştır. Kriptografi çeşitli farklı şifreleme türleri kullanır. Daha önceki algoritmalar elle gerçekleştirilirdi ve genellikle bir makine tarafından yürütülen modern algoritmalardan önemli ölçüde farklıdır.
Tarihsel şifreler
Geçmişte kullanılan tarihi kalem ve kağıt şifreleri bazen klasik şifreler olarak bilinir. Bunlar şunları içerir:
- Yerine koyma şifrelemesi: düz metin birimleri şifreli metin ile değiştirilir (örneğin, Sezar şifrelemesi ve tek kullanımlık şifre)
- : birden fazla ikame alfabesi kullanan bir ikame şifresi (örneğin, Vigenère şifrelemesi ve Enigma makinesi)
- şifresi: ikame birimi tek bir harf yerine iki veya daha fazla harften oluşan bir dizidir (örneğin, Playfair şifresi)
- : şifreli metin, düz metnin bir permütasyonudur (örneğin, )
Tarihi şifreler genellikle tek başına bir şifreleme tekniği olarak kullanılmazlar çünkü kırılmaları oldukça kolaydır. Klasik şifrelerin çoğu, tek kullanımlık şifre hariç, kaba kuvvet kullanılarak kırılabilir.
Modern şifreler
Modern şifreler klasik şifrelere göre daha güvenlidir ve çok çeşitli saldırılara karşı dayanıklı olacak şekilde tasarlanmıştır. Bir saldırgan, düz metin ve buna karşılık gelen şifreli metin hakkında herhangi bir ayrıntı bilse bile, modern bir şifrelemede kullanılan anahtarı bulamamalıdır. Modern şifreleme yöntemleri aşağıdaki kategorilere ayrılabilir:
- Özel anahtar kriptografisi (simetrik anahtar algoritması): şifreleme ve şifre çözme için paylaşılan bir anahtar kullanılır. (İngilizce: Private-key cryptography)
- Açık anahtarlı kriptografi (asimetrik anahtar algoritması): şifreleme ve şifre çözme için iki farklı anahtar kullanılır. (İngilizce: Public-key cryptography)
Bir simetrik anahtar algoritmasında (örneğin, DES-Veri Şifreleme Standardı, AES-Gelişmiş Şifreleme Standardı), gönderici ve alıcının önceden belirlenmiş ortak bir anahtarı vardır: gönderici şifreleme yapmak için ortak anahtarı kullanır; alıcı şifre çözme yapmak için ortak anahtarı kullanır. Simetrik anahtar algoritmaları, blok şifreler ("block cipher") ya da akış şifreleri ("stream cipher") olabilir. Blok şifreler, blok adı verilen sabit uzunluktaki bit grupları üzerinde değişmeyen bir dönüşümle çalışır. Akış şifreleri, düz metin rakamlarını sürekli bir veri akışı üzerinde teker teker şifreler ve şifreleme işlemi sırasında ardışık rakamların dönüşümü değişir.
Bir asimetrik anahtar algoritmasında (örneğin RSA), iki farklı anahtar vardır: bir "açık anahtar" ve bir "özel anahtar. Açık anahtar yayınlanır, böylece herhangi bir göndericinin şifreleme yapmasına izin verir. Özel anahtar alıcı tarafından gizli tutulur, böylece yalnızca alıcının şifre çözme işlemini doğru bir şekilde gerçekleştirmesine izin verir.
Kriptanaliz
Kriptanaliz (kod kırma -İngilizce: codebreaking- veya şifre kırma -İngilizce: password cracking- olarak da adlandırılır), gizli metnin şifresini doğru bir şekilde çözmek için gereken şifreye erişmeden şifrelenmiş bilginin anlamını elde etmek için çeşitli metodolojiler uygulama çalışmasıdır. Bu genellikle sistem tasarımının anlaşılmasını ve şifrenin belirlenmesini içerir.
Kriptanalistler, hangi bilgilerin mevcut olduğuna ve analiz edilen şifrenin türüne bağlı olarak bir şifreyi kırmak için bir veya daha fazla izleyebilirler. Şifre metni genellikle bir en kolay elde edilen parçasıdır ve bu nedenle kriptanalizin önemli bir parçasıdır.
Saldırı modelleri
- Sadece şifreli metin (Ciphertext-only attack): kriptanalistin yalnızca bir şifreli metin veya kod metni koleksiyonuna erişimi vardır. Bu en zayıf saldırı modelidir çünkü kriptanalist sınırlı bilgiye sahiptir. Modern şifreler bu saldırı altında nadiren başarısız olur.
- Bilinen düz metin (Known-plaintext attack): saldırgan, karşılık gelen düz metni bildiği bir dizi şifre metnine sahiptir
- Seçilmiş düz metin saldırısı (Chosen-plaintext attack): saldırgan kendi seçtiği keyfi bir düz metin kümesine karşılık gelen şifreli metinleri elde edebilir
- Toplu seçilmiş düz metin saldırısı (Batch chosen-plaintext attack): kriptanalistin herhangi biri şifrelenmeden önce tüm düz metinleri seçtiği saldırı. Bu genellikle "seçilmiş düz metin saldırısı" ifadesinin niteliksiz kullanımının anlamıdır.
- Uyarlanabilir seçilmiş düz metin saldırısı (Adaptive chosen-plaintext attack): kriptanalistin bir dizi etkileşimli sorgu yaptığı ve önceki şifrelemelerden elde edilen bilgilere dayanarak sonraki düz metinleri seçtiği saldırı.
- Seçilmiş şifreli metin saldırısı (Chosen-ciphertext attack): saldırgan kendi seçtiği rastgele bir şifreli metin kümesine karşılık gelen düz metinleri elde edebilir
- (Uyarlanabilir seçilmiş şifreli metin saldırısı) (Adaptive chosen-ciphertext attack)
- (Indifferent chosen-ciphertext attack)
- İlişkili anahtar saldırısı (Related-key attack): Saldırganın iki farklı anahtar altında şifrelenmiş şifreli metinleri elde edebilmesi dışında, seçilmiş düz metin saldırısına benzer. Anahtarlar bilinmemektedir, ancak aralarındaki ilişki bilinmektedir (örneğin, bir bitte farklılık gösteren iki anahtar).
Ünlü şifre metinleri
- şifreleri
- Zimmermann Telgrafı
- "The Gold-Bug" filmindeki kriptogram
- Kryptos
- Zodyak Katili şifreleri
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Berti, Hansche, Hare (2003). Official (ISC)² Guide to Exam. Auerbach Publications. ss. 379. ISBN .
- ^ a b van Tilborg, Henk C.A. (2000). Fundamentals of Cryptology. Kluwer Academic Publishers. s. 3. ISBN .
- ^ Schneier, Bruce (28 Ağustos 2000). Secrets & Lies. Wiley Computer Publishing Inc. ss. 90-91. ISBN .
Konuyla ilgili okumalar
- Vikisözlük'te Şifreli metin ile ilgili tanım bulabilirsiniz.
- Wikimedia Commons'ta Ciphertexts ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
- Helen Fouché Gaines, “Cryptanalysis”, 1939, Dover.
- , The Codebreakers - The Story of Secret Writing () (1967)
- , Elementary Cryptanalysis: A Mathematical Approach, Mathematical Association of America, 1968.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kriptografide sifreli metin Ingilizce ciphertext veya cyphertext sifreleme adi verilen bir algoritma kullanilarak duz metin uzerinde gerceklestirilen sifreleme isleminin sonucunda elde edilen ciktidir Sifreli metin ayni zamanda sifrelenmis veya kodlanmis bilgi olarak da bilinir cunku orijinal duz metnin sifresini cozmek icin uygun sifre olmadan bir insan veya bilgisayar tarafindan okunamayan bir bicimini icerir Bu islem hassas bilgilerin bilgisayar korsanligi yoluyla kaybolmasini onler Sifrelemenin tersi olan Sifre cozme sifreli metni okunabilir duz metne donusturme islemidir Sifreli metin kod metni ile karistirilmamalidir cunku ikincisi bir sifrenin degil bir kodun sonucudur Zimmermann Telgrafi Washington dan Meksika ya gonderildigi sekliyle sifreli metin olarak sifrelenmistir 1953 te Brooklyn de bir icinde bulunan KGB sifre metniKavramsal temellerm displaystyle m Alice in Bob a gizlice iletmek istedigi duz metin mesaji ve Ek displaystyle E k sifreleme sifresi olsun burada k displaystyle k da bir olsun Alice mesaji Bob a guvenli bir sekilde gondermek icin once duz metni sifreli metne c displaystyle c asagidaki gibi donusturmelidir c Ek m displaystyle c E k m Simetrik anahtarli bir sistemde Bob Alice in sifreleme anahtarini bilir Mesaj sifrelendikten sonra Alice mesaji Bob a guvenle iletebilir anahtari baska kimsenin bilmedigini varsayarak Alice in mesajini okumak icin Bob un sifre metnini Ek 1 displaystyle E k 1 kullanarak cozmesi gerekir bu sifre cozme sifresi olarak bilinir Dk displaystyle D k Dk c Dk Ek m m displaystyle D k c D k E k m m Alternatif olarak simetrik olmayan bir anahtar sisteminde sadece Alice ve Bob degil herkes sifreleme anahtarini bilir ancak sifre cozme anahtari sifreleme anahtarindan cikarilamaz Sifre cozme anahtarini yalnizca Bob bilir Dk displaystyle D k ve sifre cozme islemi asagidaki gibidir Dk c m displaystyle D k c m Sifre turleri binlerce yil once baslamistir Kriptografi cesitli farkli sifreleme turleri kullanir Daha onceki algoritmalar elle gerceklestirilirdi ve genellikle bir makine tarafindan yurutulen modern algoritmalardan onemli olcude farklidir Tarihsel sifreler Gecmiste kullanilan tarihi kalem ve kagit sifreleri bazen klasik sifreler olarak bilinir Bunlar sunlari icerir Yerine koyma sifrelemesi duz metin birimleri sifreli metin ile degistirilir ornegin Sezar sifrelemesi ve tek kullanimlik sifre birden fazla ikame alfabesi kullanan bir ikame sifresi ornegin Vigenere sifrelemesi ve Enigma makinesi sifresi ikame birimi tek bir harf yerine iki veya daha fazla harften olusan bir dizidir ornegin Playfair sifresi sifreli metin duz metnin bir permutasyonudur ornegin Tarihi sifreler genellikle tek basina bir sifreleme teknigi olarak kullanilmazlar cunku kirilmalari oldukca kolaydir Klasik sifrelerin cogu tek kullanimlik sifre haric kaba kuvvet kullanilarak kirilabilir Modern sifreler Modern sifreler klasik sifrelere gore daha guvenlidir ve cok cesitli saldirilara karsi dayanikli olacak sekilde tasarlanmistir Bir saldirgan duz metin ve buna karsilik gelen sifreli metin hakkinda herhangi bir ayrinti bilse bile modern bir sifrelemede kullanilan anahtari bulamamalidir Modern sifreleme yontemleri asagidaki kategorilere ayrilabilir Ozel anahtar kriptografisi simetrik anahtar algoritmasi sifreleme ve sifre cozme icin paylasilan bir anahtar kullanilir Ingilizce Private key cryptography Acik anahtarli kriptografi asimetrik anahtar algoritmasi sifreleme ve sifre cozme icin iki farkli anahtar kullanilir Ingilizce Public key cryptography Bir simetrik anahtar algoritmasinda ornegin DES Veri Sifreleme Standardi AES Gelismis Sifreleme Standardi gonderici ve alicinin onceden belirlenmis ortak bir anahtari vardir gonderici sifreleme yapmak icin ortak anahtari kullanir alici sifre cozme yapmak icin ortak anahtari kullanir Simetrik anahtar algoritmalari blok sifreler block cipher ya da akis sifreleri stream cipher olabilir Blok sifreler blok adi verilen sabit uzunluktaki bit gruplari uzerinde degismeyen bir donusumle calisir Akis sifreleri duz metin rakamlarini surekli bir veri akisi uzerinde teker teker sifreler ve sifreleme islemi sirasinda ardisik rakamlarin donusumu degisir Bir asimetrik anahtar algoritmasinda ornegin RSA iki farkli anahtar vardir bir acik anahtar ve bir ozel anahtar Acik anahtar yayinlanir boylece herhangi bir gondericinin sifreleme yapmasina izin verir Ozel anahtar alici tarafindan gizli tutulur boylece yalnizca alicinin sifre cozme islemini dogru bir sekilde gerceklestirmesine izin verir KriptanalizZimmermann Telgrafi sifresi cozulerek duz metne donusturulmustur ve Ingilizceye cevrilmistir Kriptanaliz kod kirma Ingilizce codebreaking veya sifre kirma Ingilizce password cracking olarak da adlandirilir gizli metnin sifresini dogru bir sekilde cozmek icin gereken sifreye erismeden sifrelenmis bilginin anlamini elde etmek icin cesitli metodolojiler uygulama calismasidir Bu genellikle sistem tasariminin anlasilmasini ve sifrenin belirlenmesini icerir Kriptanalistler hangi bilgilerin mevcut olduguna ve analiz edilen sifrenin turune bagli olarak bir sifreyi kirmak icin bir veya daha fazla izleyebilirler Sifre metni genellikle bir en kolay elde edilen parcasidir ve bu nedenle kriptanalizin onemli bir parcasidir Saldiri modelleri Sadece sifreli metin Ciphertext only attack kriptanalistin yalnizca bir sifreli metin veya kod metni koleksiyonuna erisimi vardir Bu en zayif saldiri modelidir cunku kriptanalist sinirli bilgiye sahiptir Modern sifreler bu saldiri altinda nadiren basarisiz olur Bilinen duz metin Known plaintext attack saldirgan karsilik gelen duz metni bildigi bir dizi sifre metnine sahiptir Secilmis duz metin saldirisi Chosen plaintext attack saldirgan kendi sectigi keyfi bir duz metin kumesine karsilik gelen sifreli metinleri elde edebilir Toplu secilmis duz metin saldirisi Batch chosen plaintext attack kriptanalistin herhangi biri sifrelenmeden once tum duz metinleri sectigi saldiri Bu genellikle secilmis duz metin saldirisi ifadesinin niteliksiz kullaniminin anlamidir Uyarlanabilir secilmis duz metin saldirisi Adaptive chosen plaintext attack kriptanalistin bir dizi etkilesimli sorgu yaptigi ve onceki sifrelemelerden elde edilen bilgilere dayanarak sonraki duz metinleri sectigi saldiri Secilmis sifreli metin saldirisi Chosen ciphertext attack saldirgan kendi sectigi rastgele bir sifreli metin kumesine karsilik gelen duz metinleri elde edebilir Uyarlanabilir secilmis sifreli metin saldirisi Adaptive chosen ciphertext attack Indifferent chosen ciphertext attack Iliskili anahtar saldirisi Related key attack Saldirganin iki farkli anahtar altinda sifrelenmis sifreli metinleri elde edebilmesi disinda secilmis duz metin saldirisina benzer Anahtarlar bilinmemektedir ancak aralarindaki iliski bilinmektedir ornegin bir bitte farklilik gosteren iki anahtar Unlu sifre metinleriShugborough yaziti Ingilteresifreleri Zimmermann Telgrafi The Gold Bug filmindeki kriptogram Kryptos Zodyak Katili sifreleriAyrica bakinizKriptografik ozet fonksiyonu Frekans analizi Yan kanal analiziKaynakca Berti Hansche Hare 2003 Official ISC Guide to Exam Auerbach Publications ss 379 ISBN 0 8493 1707 X KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link a b van Tilborg Henk C A 2000 Fundamentals of Cryptology Kluwer Academic Publishers s 3 ISBN 0 7923 8675 2 Schneier Bruce 28 Agustos 2000 Secrets amp Lies Wiley Computer Publishing Inc ss 90 91 ISBN 0 471 25311 1 Konuyla ilgili okumalarVikisozluk te Sifreli metin ile ilgili tanim bulabilirsiniz Wikimedia Commons ta Ciphertexts ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Helen Fouche Gaines Cryptanalysis 1939 Dover 0 486 20097 3 The Codebreakers The Story of Secret Writing 0 684 83130 9 1967 Elementary Cryptanalysis A Mathematical Approach Mathematical Association of America 1968 0 88385 622 0